تفاوت شکل ظاهری انواع میلگرد A3 ،A2 ،A1 و A4

2 ماه پیش29742بازدید0دیدگاه3.9امتیاز (200 رای)
تفاوت شکل ظاهری انواع میلگرد A3 ،A2 ،A1 و A4

میلگرد یکی از مقاطع فولادی شناخته ‌شده در ساختمان‌ سازی است. با توجه به استانداردی که میلگرد به تولید می‌رسد، شکل ظاهری، خواص و محل استفاده از آن تغییر خواهد کرد. در کشور ایران پراستفاده‌ترین نوع میلگرد، میلگردهای آجدار هستند. این دسته از محصولات را برای افزایش استحکام در زمان ساخت سازه مورد استفاده قرار می‌دهند.

البته میلگردهای نوع آجدار تنها مقاطع تولید شده در ایران نیستند؛ میلگردهای آلیاژی (میلگرد CK45، ST52، ST37 و ...)،‌ ساده، آلومینیوم، استنلس استیل، گالوانیزه، میلگرد سیاه،‌GFPR و ... از دیگر انواع این مقطع فولادی هستند. در این مقاله هدف اصلی تیم مرکزآهن، آشنا کردن شما با انواع میلگردهای آجدار و بررسی تفاوت ظاهری و کاربردی آنهاست.

علاوه بر آشنایی با انواع میلگردها، پس از مطالعه این محتوا، می‌توانید تفاوت میلگرد a2 و a3 و تفاوت میلگرد a3 و a4 را نیز به راحتی تشخیص دهید. همچنین قیمت میلگرد شاهین بناب و سایر کارخانجات در انواع ساده و آجدار به صورت روزانه در سایت مرکزآهن قرار داده شده است. شما می‌توانید جهت استعلام قیمت به سایت مراجعه نمایید.

انواع میلگرد از نظر شکل ظاهری

پیش از بررسی خواص میلگردها، بهتر است تعریف کوتاهی از این مقاطع داشته باشیم. میلگرد فولادی با سطح مقطع دایره‌ای شکل است که نسبت طول به قطر آن بیشتر است. یکی از موارد استفاده از میلگرد در بتن است؛ بتن مقاومت فشاری بالایی دارد ولی مقاومت کششی آن بسیار کم است. به طور کلی مقاومت فشاری بتن حدود 10 برابر مقاومت کششی آن است؛ به همین دلیل استفاده از بتن در قطعات تحت فشار مانند ستون‌ها و پایه‌ها مناسب است.

در این میان پایین بودن مقاومت کششی بتن، موجب می‌شود که استفاده از آن بدون کمک در قطعاتی که به طور همزمان تحت تاثیر کشش و فشار هستند با محدودیت همراه باشد. میلگرد این محدودیت را برای بتن برطرف می‌کند! به این ترتیب جسم مرکبی از فولاد و بتن حاصل می‌شود که "بتن مسلح" یا "بتن آرمه" نام دارد. از نظر شکل ظاهری میلگردها به دو صورت با سطح رویه ساده (صاف) و آجدار تولید می‌شوند.

البته شما می‌توانید میلگرد را از نظر ترکیب فولادی نیز دسته‌بندی کنید. چند نمونه از این میلگردها، میلگرد st37، فولاد vcn، میلگرد mo40 و ... هستند که در بخش دیگری به توضیحشان می‌پردازیم. این محصول دارای جنس‌های مختلفی است که براساس کاربرد و خواص آن مصرف می‌گردد. با این حال پرمصرف‌ترین میلگردی که در صنعت کاربرد دارد با مشخصه فولادی معمولی بوده و شامل دسته‌بندی خاصی است.

طبقه بندی فولاد میلگرد به چه نحو است؟

این محصولات براساس مقدار معینی از مقاومتشان در برابر نیروی کششی طبقه بندی می‌شوند که در اصطلاح به آن مقاومت مشخصه فولاد می‌گویند.

طبقه بندی فولاد میلگرد به چه نحو است؟

در کارگاه ساختمانی از لحاظ رده مکانیکی یا شکل ظاهری به طور کلی به چهار دسته تقسیم بندی می‌شوند که تحت عناوین زیر هستند.
a1، a2، a3 و a4

 A1 تا A4 نحوه تشخیص انواع میلگرد

نوع اول مقاطعی نرم و بدون آج ، نوع دوم نیمه سخت با آج ساده، نوع سوم سخت با آج پیچیده و چهارم مقاطع سخت با آج‌های مرکب هستند.

 A1 تا A4 نحوه تشخیص انواع میلگرد

نوع اول مقاطعی نرم و بدون آج ، نوع دوم نیمه سخت با آج ساده، نوع سوم سخت با آج پیچیده و چهارم مقاطع سخت با آج‌های مرکب هستند.

طبقه بندی میلگردها از نظر شکل ظاهری

این محصولات براساس مقدار معینی از مقاومتشان در برابر نیروی کششی، طبقه‌بندی می‌شوند که در اصطلاح به آن مقاومت مشخصه فولاد می‌گویند. در استاندارد روسیه، میلگردها مطابق جدول زیر به انواع A1 و A2 و A3 تقسیم می‌شوند.

نوع فولاد میلگرد تنش جاری شدن N/mm2تنش گسیختگی N/mm2تغییر شکل نسبی در هنگام گسیختگی (درصد)
AI22038025
AII30050019
AIII40060014

همچنین در کارگاه ساختمانی از لحاظ رده مکانیکی یا شکل ظاهری به طور کلی چهار دسته تقسیم‌بندی داریم که تحت عناوین a1، a2، a3 و a4 قابل شناسایی هستند. در ادامه قصد داریم شما را با انواع میلگرد آجدار و ساده آشنا کرده و مشخصات و ویژگی‌‌های هر کدام را به طور دقیق بررسی کنیم.

میلگرد A1: (نرم بدون آج) اولین گروه، میلگردهای a1 هستند که اسم آئین‌نامه آن‌ها F240 یا رده مقاومتی 240 هستند که به میلگردهای A1 یا ساده معروفند و هیچ گونه شکل آج بر روی آن‌ها وجود ندارد. از لحاظ سختی در رسته میلگردهای نرم تقسیم‌بندی می‌شوند. میلگردهای A1 دارای ویژگی‌های مختلفی هستند.

به طور مثال تنش جاری و گسیختگی این سری میلگردها به ترتیب 2300 و 3800 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع تعریف شده است. تغییرات پلاستیکی که در این میلگردها وجود دارد، نزدیک به 25 درصد ذکر شده است. از میلگردهای گرید A1 برای آهنگری و جوشکاری استفاده می‌‌شود. دلیل استفاده از این محصول برای جوشکاری، میزان کربن پایین در ترکیب شیمیایی میلگرد است.

شکل ظاهری میلگرد ساده
نمایی از میلگردهای ساده بدون هیچ آج یا برآمدگی

میلگرد A2: (نیمه سخت با آج ساده) رده بعدی میلگردهای A2 هستند که به شکل آجدار بوده و از لحاظ طبقه‌بندی در رده S340 دسته‌بندی می‌شوند و جزء میلگردهای نیمه سخت هستند. یک محور در امتداد طولی بوده و یک سری دورپیچ به صورت مارپیچ، نسبت به این محور طولی قرار دارند.

این محصولات از لحاظ مقاومتی، نسبت به میلگردهای A1 مقاوم‌تر هستند. از لحاظ کاربرد در صنعت ساختمان نیز بیشتر در میلگردهایی که عملکرد برشی دارند مانند خاموت‌ها ، کمرکش‌های دیوارهای برشی قابل استفاده هستند. تنش جاری میلگرد A2 3000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و تنش گسیختگی آن 5000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.

از دیگر ویژگی‌‌های میلگرد آجدار گرید A2 می‌‌توان به میزان تغییر شکل پلاستیکی (19 درصد) اشاره کرد. از نظر کارشناسان، جوشکاری روی این گرید میلگرد کار درستی نیست و بهتر است صورت نگیرد. هرچند در صورت اجبار می‌‌توانید میلگردهای A2 را نیز جوشکاری کنید.

میلگرد A3: (سخت با آج پیچیده) رده بعدی A3 بوده و میلگردهای آجدار با شکل آجدار مارپیچ هستند. از لحاظ سختی در رده نیمه سخت قرار دارند. شکل آج‌ها در این میلگرد نسبت به محور طولی به صورت جناقی (هشتی شکل) هستند و از لحاظ مقاومت نیز نسبت به میلگردهای A1 و A2 مقاومت بالاتری دارند. تنش جاری میلگرد 4000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و تنش گسیختگی 6000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع هستند.

همچنین تنش نسبی پلاستیکی نیز 14 درصد بوده و به عنوان میلگرد خشک شناخته می‌شود. لازم به ذکر است که این دسته از میلگردها نیز قابلیت جوشکاری نداشته و به عنوان میلگردهای اصلی سازه و میلگردهای طولی تیرها و ستون‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. میلگرد A3 در کارخانه‌های مختلف با قیمت‌‌ها و سایزهای مختلف در کشور ایران تولید می‌‌شود.

شکل ظاهری انواع میلگرد
ظاهر انواع آج بر روی میلگرد

تفاوت میلگرد A2 و A3 چیست ؟

یکی از راه‌های شناسایی این دو محصول، شکل آج آن‌ها است. شکل آج A2 به صورت منفرد و موازی و در میلگرد A3 به صورت ضربدری و هفت و هشت است. در طراحی پی از محصول طولی A3 و میلگرد عرضی A2 استفاده می‌شود. میلگرد A3 تردتر و شکننده‌تر بوده ولی A2 انعطاف پذیرتر است.

اگر آج محصول به صورت فنری باشد از نوع A2 است. البته توجه داشته باشید که برای شناسایی نوع میلگرد، علاوه بر بررسی ظاهری آج، ترکیبات شیمیایی میلگرد را نیز بررسی کنید. دلیل تاکید بر تمام این بررسی‌‌ها، افراد سودجویی هستند که میلگردهایی با آج نوع A3 و ترکیبات آلیاژی میلگرد گرید A2 به بازار عرضه می‌‌کنند.

معیار مقایسهمیلگرد A2میلگرد A3
آجدارددارد
نوع آج مارپیچیجناغی (8و7)
سختی و انعطافنسبتا تردترد و شکننده
تنش جاری 30004000
تنش گسیختگی 50006000
جوشکاری ممنوعممنوع

از آنجایی که هر دو این آنالیزها برای ساختمان سازی استفاده می‌شوند، می‌توانید کارخانه‌ای را انتخاب کنید که هر دو گرید را موجود دارد. برای مثال کارخانه مجتمع فولاد شاهرود هر دو این گریدها را تولید می‌کند. از جمله محصولات این کارخانه می‌توان به میلگرد با سایزهای زیر اشاره کرد:

سایز میلگرد شاهرود آنالیز محل بارگیری نوع
قیمت میلگرد 8A2کارخانه شاخه آجدار
قیمت میلگرد 14A3کارخانه شاخه آجدار
قیمت میلگرد 16A3کارخانه شاخه آجدار
قیمت میلگرد ۱۸A3کارخانه شاخه آجدار

میلگرد A4: رده بعدی A4 بوده که جزو محصولات سخت محسوب شده و از لحاظ رده مقاومتی در آئین‌نامه از این میلگردها به عنوان میلگرد رده S500 یاد می‌شود. شکل آج‌ها به صورت آج مرکب نسبت به محور طولی است و از این طریق نسبت به سایر رده‌ها متمایز است.

استفاده از این میلگردها اخیرا در سازه‌ها کاربرد زیادی داشته و اگر در طراحی‌ها از این محصول استفاده کنیم نسبت به وزن مصرفی حدود 1 تا 2 کیلو در هر متر مربع وزن میلگرد در مجموع سبک سازی می‌شود. قیمت میلگرد A4 نسبت به دو نوع A2 و A3 بیشتر بوده و میزان آن به سایز آرماتور بستگی دارد.

ویژگی کششی میلگردهای ساده و آجدار

طبقه بندی علامت مشخصه استحکام تسلیم بالایی N/mmاستحکام کششی N/mmنسبت استحکام کششی به استحکام تسلیم بالاییمیزان ازدیاد طول نسبی*
حداقل حداکثرحداقل حداقل حداقل A5حداقل A10حداقل  AG1
ساده س 240240-3601.252518-
آجدار مارپیچآج 340340-5001815-
آج 35035045550017-8
آجدار جناغی آج 400 400-6001612-
آج 42042054560016-8
آجدار مرکبآج 500500-650108-
آج 52052067569013-8

انتخاب یکی از طول‌های آزمون برای تعیین میزان ازدیاد طول نسبی کافی است. انتخاب میان یکی از A5 و A10 و Ag1 با توافق میان تولید کننده و خریدار خواهد بود. در شرایطی که توافقی در این خصوص انجام نگرفته باشد، باید ستون آخر ملاک قرار گیرد. در رابطه با میلگردهایی که قطر اسمی آنها 32 mm یا بیشتر است، حداقل مقدار مشخصه تعریف شده برای A5 ممکن است تا 3% به ازای هر 3 mm افزایش در قطر، کاهش یابد. اگرچه حداکثر کاهش از حداقل مقادیر تعریف شده در این جدول تا 4% محدود است. 

ویژگی هندسی میلگردهای با آج دوکی

قطر اسمی میلگرد d (mm)ارتفاع آج عرضی h1 (mm)پهنای آج عرضی b1 (mm)گام‌ C (mm)سطح نسبی آج
در وسط 1/4 از وسط 
حداقل حداقل حداقل 
60.390.280.65.00.029
80.520.360.85.70.045
100.650.451.06.50.052
120.780.541.27.20.056
140.910.631.48.40.056
161.040.721.69.60.056
181.170.811.810.60.056
201.300.902.012.00.056
221.430.992.213.20.056
251.631.132.515.00.056
281.821.262.816.80.056
322.081.443.219.20.056
362.341.623.621.60.056
402.601.804.024.00.056
503.252.2530.030.00.056

کاربرد میلگرد a1، a2، a3 و a4

میلگردهای معرفی شده، کاربردهای متفاوتی در ساخت و ساز و صنعت دارند. میلگردهای نوع a2 به دلیل شکل‌پذیری مناسبی که دارند معمولا در ستون، تیر و دیوار برشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای فونداسیون می‌توانید از هر دو میلگرد نوع a2 و a3 استفاده نمایید ولی برای ساخت پی، بهتر است برای آرماتورهای طولی از میلگرد a3 و برای آرماتورهای عرضی از میلگرد a2 استفاده کنید.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که به دلیل ترد بودن و شکل پذیری کم میلگردهای a3 استفاده از آن‌ها در مناطق مستعد زلزله و برای مواردی مانند ساخت ستون، دیوار برشی و تیر و تیرچه و دال ممنوع است. همچنین از میلگردهای A4 نیز در ساختمان سازی استفاده نکرده و برای کارهای سنگین مناسب‌تر هستند. در ادامه تفاوت ویژگی انواع میلگردهای a3 ، a2، a1 و a4 در جداول مربوطه تقدیم حضورتان می‌گردد.

مشخصات ابعادی و وزن میلگرد ساده و آجدار

برای اینکه بتوانید به طور دقیق، انواع میلگرد را شناسایی کنید و همچنین بتوانید تفاوت میلگرد A2 و A3 از یکدیگر را تشخیص دهید، جدول وزن و ابعاد این محصول برای شما بسیار کاربردی خواهد بود. جدول زیر مشخصات میلگردها با قطر اسمی 8 تا 32 میلی‌‌متر را برای شما ارائه می‌‌دهد.

قطر اسمی رواداری قطر اسمی (mm)سطح مقطع (mm2)وزن محاسباتی (kg/m)رواداری وزن %ملاحضات
80.3+ 0.5-50.30.3958+در محاسبات وزن، مقدار جرم مخصوص فولاد 7.85 در نظر گرفته شده است.  اختلاف بین حداقل و حداکثر قطر (بیضی بودن) در فاصله 70 درصد دامنه رواداری است. 
1078.50.6165.5-+
12113.10.888
141541.21
160.4+ 0.5-2011.58
182542.004.5-+
203142.47
223802.98
250.4+ 0.6-4913.85
286164.83
320.4+ 0.7-8046.31

به طور کلی میلگردهای آجدار، شامل فولادهای مدل Bst 500S و Bst 420S هستند. این محصولات را براساس شکل ظاهریشان به دو دسته کلی تقسیم می‌کنند:

میلگرد آجدار تابیده

این نوع میلگردها توسط کار سرد پیچ خورده و دارای گامی معادل مقداری 10-12 ds بوده و همچنین همراه با آج طولی هستند. لازم به ذکر است مقدار فاصله بین دو آج مورب در دو طرف، برابر c=0/3ds است. اشکال زیر، ظاهر میلگرد آجدار تابیده را بهتر تفهیم می‌کنند.

شکل میلگرد آجدار تابیده
میلگرد آج‌دار تابیده

میلگرد تاب خورده در حالت سرد Bst420S

میلگرد تاب خورده در حالت سرد Bst420S
میلگرد تا‌ب خورده

میلگرد آجدار تابیده نشده

این نوع میلگردها که پیچ و تاب نخورده‌اند، دارای فاصله بین دو آج مورب در طرفین معادل e=0/2ds است. دقت داشته باشید که در هر دو مدل آج تابیده و آج طولی وجود دارد. ولی در میلگردهای تابیده نشده وجود آج‌های طولی اختیاری است.

شکل میلگرد آجدار تابیده نشده
میلگردهای آج‌دار تابیده نشده

میلگرد آجدار تابیده نشده Bst420S و همراه و Bst500S بدون آج طولی:

شکل میلگرد آجدار تابیده نشده Bst420S
شکل میلگرد آجدار تابیده نشده Bst420S

نکته دیگر آنکه آج‌های مورب، دارای مقطع هلالی بوده و نباید آج طولی را قطع کنند. همچنین آج‌های مورب دارای شیب انتهایی (کناری) تندی بوده که برابر با α45≤ است.

مشخصات خواص مکانیکی میلگردهای ساده و آجدار

همانطور که اشاره شد، میلگردها در دو دسته ساده و آجدار قرار می‌‌گیرند. خواص و مشخصات میلگرد با توجه به نوع آن در جدول زیر برای شما ارائه شده است. از جمله خواص مکانیکی مهم برای شناسایی میلگردهای ساده و آجدار می‌توان به تنش تسلیم، مقاومت کششی، زاویه خمش و قطر فک خمش اشاره کرد:

طبقه بندی علامت مشخصه آزمون کششآزمون خمش سرد 
حداقل تنش تسلیم حداقل مقاومت کششی حداقل ازدیاد طول نسبی زاویه خمش قطر فک خمش
میلگرد ساده س 240240360251802d
میلگرد آجدار مارپیچ آج 340 340500181803d
میلگرد آجدار جناقی آج 400400600161805d
میلگرد آجدار مرکبآج 50050065010905d
طبقه بندی علامت مشخصه درصد ترکیب عناصر حداکثر کربن معادل 
کربن Cسیلسیم Siمنگنز Mnفسفر Pگوگرد S
میلگرد ساده س 24024 %60 %0.850.0550.055-
میلگرد آجدار مارپیچآج 34034 % 65 %1.400.0500.0500.50
میلگرد آجدار جناقی آج 40039 %65 %1.700.0500.050-
میلگرد آجدار مرکب آج 50042 %95 %1.900.0500.050-
طبقه بندی علامت مشخصه استانداردهای معادل 
GOSTASTMJIS
میلگرد ساده س 240AI-SR24
میلگرد آجدار مارپیچ آج 340AIIA615G40SD35
میلگرد آجدار جناغی آج 400AIIIA615G60SD40
میلگرد آجدار مرکبآج 500-A615G75SD50
سوالات و نظرات کاربرانشما کاربران عزیز میتوانید نظرات و سوالات خود را در این بخش ثبت کنید