تیرها در سه حالت بتنی، چوبی و فلزی مورد استفاده قرار می گیرند. درصد بالایی از فلزات جهانی، آهنی هستند. آهن آلات به دلیل ماهیت، استحکام، مقاومت بالا و قیمت مناسب مورد توجه قرار دارند. تیرآهن و میلگرد نیز از نیازهای اساسی در ساختمان سازی هستند. این محصولات از نظر ظاهری به دو صورت I شکل و H شکل در بازار موجود هستند. در ادامه قصد داریم شما را با انواع تیرآهن ساختمانی و کاربرد هریک آشنا سازیم.
محصولات I شکل سری INP و IPE محبوبیت بالایی در ساختمان سازی دارند. کم کم ساختمان سازان با توجه به ارتفاع ساختمان ها، فشار و وزن وارده به تیرهای سخت و محکم تری نیاز پیدا کردند که اتصال تیرهای IPE به یکدیگر و همراه شدن با ورق های فولادی مقطع سخت و محکمی را شکل داد و پاسخگوی این نیاز شد اما محصول IPE از یک زاویه، کشش مقاومت را دارد به همین دلیل محصولات H شکل روانه بازار شدند که توانایی تحمل کشش در دو زاویه را دارند. از مزایای دیگر محصول H شکل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تمامی این استانداردها در پروژه های صنعتی نیز کاربرد دارند و بر اساس نسبت بال ها و عرض، استاندارد ملی و استانداردهای اروپا در دسته های مختلفی قرار می گیرند.
تیرآهن های دو دسته بندی ابتدایی، در ارتفاع 80 تا 600 میلی متر و محصولات مدل IPB در ارتفاع 100 تا 1000 میلی متر در بازار عرضه می شوند و در مصارفی چون ستون بندی، ساخت خرپا تیرچه ، پوشش سقف، اسکله سازی، کشتی سازی، پالایشگاه و... کاربرد دارند.
محصول نامبرده یکی از مهم ترین پروفیل های ساختمانی است و کاربردهای متنوعی در صنعت و ساختمان سازی دارد. از جمله مزایای این محصول:
این محصول نیز مانند تمام محصولات دیگر ویژگی ها و معایب خاص خود را دارد. به عنوان مثال:
محصولات ساخت ایران و برخی کشورهای اروپایی بر اساس استاندارد (IPE (I Profile Eroeenne تهیه و روانه بازار می‌شوند. این محصولات شبیه حرف I هستند و ضخامت بال ها در این مدل قابل تغییر نیست و در نتیجه اجرای اتصالات پیچی را تسهیل می کند. از این استاندارد اصولا در ستون بندی ها به صورت مرکب استفاده می شود. از انواع تیرآهن ipe می توان به تیرآهن 12 ذوب آهن اصفهان اشاره کرد.
اگر از بالا به دو لبه این نوع از محصول دقت کنید، می بینید که ضخامت بال ها کاملا یکنواخت و یکسان است. این استاندارد در ساخت و ساز ایرانی از محبوبیت بالایی برخوردار است. تفاوت این استاندارد با INP در ضخامت بال ها است. نازکی بال ها در ابتدا و انتهای محصول INP محسوس است یعنی ضخامت بال از ابتدا تا انتها یکنواخت نیست و شیب ملایمی در آن دیده می شود. جالب است بدانید که در صنایع متنوعی مثل سدسازی، اسکله سازی، برج سازی و... کاربردهای فراوانی دارد.
این استاندارد در تیرآهن های تولیدی کشورهای روسیه و چین مشاهده شده و به شکل I می باشد. ضخامت بال این محصول با دور شدن از جان کاهش یافته و در ارتفاع های 80 تا 600 میلی متر تولید و به بازار روانه می شوند. لازم به ذکر است که به دلیل تحمل بار کم تر این محصول نسبت به استاندارد IPE، قیمت تیرآهن INP کم تر می باشد.
تیرآهن های وارداتی ایران بر اساس دو استاندارد IPE و INP هستند. محصولات وارداتی کشورهای لهستان، آلمان، کره و اسپانیا بر اساس استاندارد IPE و محصول کشورهای چین و روسیه بر اساس دو استاندارد IPE و INP هستند لذا هنگام تهیه محصول، نباید صرفا به نام کشور تولیدکننده بسنده کرد چون ممکن است اشتباهی در تهیه محصول رخ دهد و سازه با نقشه ای که بر اساس استانداردی خاص طراحی شده مغایرت پیدا کند.
در تصویر زیر محصولی با استاندارد IPE را مشاهده می کنید که ضخامت بال ها و وزن تیرآهن کاملا یکنواخت است.
شایان ذکر است که تیرآهن های استاندارد INP مقاطع مختلفی دارند از جمله:
80، 100، 120، 140، 160، 180، 200، 220، 240، 280، 300، 320، 340، 360، 400، 450، 500، 550
در تصویر زیر مشاهده می کنید که شیب ملایمی در بال های محصول INP دیده می شود.
طبق این استاندارد محصولات عریضی با بال هایی پهن و مشابه با حرف H تولید می شود و به تیرآهن بال پهن نیز معروف هستند. طول بال ها در مقایسه با محصولاتی با استاندارد IPE بیشتر است در نتیجه می توانند به صورت تکی در سه مدل هاش سبک، هاش متوسط و هاش سنگین مورد استفاده قرار گیرند. تیرآهن IPE محصولی I شکل و تیرآهن IPB محصولی H شکل و عریض است. محصول IPB از استحکام بالایی برخوردار است و و در سه نوع زیر تولید می شود:
استاندارد st44 نسبت به دو مورد دیگر متداول تر است. شرکت ذوب آهن اصفهان، تیرهای کره ای، چین و ترک در بازار ایران موجود است. دسته دیگر از تیرآهن ها CNP یا تیرآهن لانه زنبوری می باشد. شما میتوانید جهت دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص تیرآهن لانه زنبوری به مقاله مربوطه در سایت مرکزآهن مراجعه نمایید.
بیشتر بدانید: همه چیز در مورد تیرآهن لانه زنبوری و کاربرد آن در سازه ها
جمع بندی
همان طور که ذکر شد این محصولات در سه استاندارد تولید و روانه بازار می شوند تفاوت اصلی این استانداردها در شکل ظاهری، میزان مقاومت و کشش آن ها است. IPN و IPE محصولاتی I شکل و IPB محصولی H شکل است. تفاوت استانداردهای IPN و IPE نیز در در یکنواخت بودن ضخامت بال های محصول است که در نوع IPN شیب ملایمی در بال مشاهده می شود. حرف V در کنار نام محصول نشان دهنده سنگین بودن آن و حرف L نشان دهنده سبک بودن آن است. ارتفاع بال با h، عرض بال با حرف b و ضخامت بال با tg مشخص می شود.
از مراکز برتر عرضه کننده این محصولات در ایران می توان به ذوب آهن اصفهان، کارخانه اهواز، مرکز کرمانشاه و انبار ناب تبریز اشاره کرد. برای مشاهده اخبار آهن آلات و قیمت تیرآهن وب سایت مرکز آهن را دنبال کنید.
H و I به طور کلی تیرآهن ها به دو دسته زیر تقسیم بندی می شوند
اتصال چندین قطعه توسط تیرآهن، اشغال کردن فضای کمتر نسبت به بتن و غیره
IPB - IPE - IPN استانداردهای بکار رفته در ساخت این محصول شامل موارد زیر می شود.