به گفته منابع خبری عدم سرمایه گذاری برای پیشرفت شبکه برق کشور باعث شده تا صنایع آهن آلات با آزمون جدیدی مواجه شوند؛ آزمونی که عبور از آن به توسعه شبکه برقی کشور مرتبط است. ارزیابی های فنی نیز این ادعای فعالان اقتصادی را تایید می کند که توسعه شبکه برقی کشور ارتباط مستقیمی با افزایش اقتصادی دارد. ارتباطی که با تشکیل دولتهای نهم و دهم به فراموشی سپرده شد و سرمایهگذاری جدید صورت نگرفت تا شبکه برقی کشور متناسب با برنامه ریزی صورت گرفته رشد کند.
این در حالی است که با بهتر شدن روابط تجاری در حوزه آهن آلات هم اکنون شرایط برای افزایش بخش اقتصادی و تبعیت از آن افزایش قسمت صنعت به وجود آمده و به نظر میرسد فراهم نبودن زیرساخت های داخلی آزمون جدیدی را برای این بخش در آینده ایجاد خواهد کرد.
براساس آمار اعلام شده از طرف شرکت توانیر میزان بخش صنعت آهن آلات از مصرف برق کشور معادل 32.3 درصد، کشاورزی 12.9 درصد، خانگی 34 درصد و سهم بخش عمومی به 14 درصد میرسد و آنچه مسلم است با افزایش میزان واحدهای تولیدی آهن آلات این قسمت نیازمند میزان بیشتری از شبکه برق کشور خواهد بود و عبور از این چالش نیازمند برنامه ریزی جدی در توسعه شبکه برقی کشور است.
طبق گفته کارشناسان، برای تحقق برنامههای اقتصاد مقاومتی باید به سمت تولید بیشتر حرکت کنیم و در این خصوص نیز باید پتانسیل شبکه برقی کشور در 20 سال آینده به 200 هزار مگاوات برسد. از برنامههای طولانی مدت که بگذریم این سوال به وجود می آید که آیا در شرایط فعلی شبکه برق کشور میتواند پاسخگوی نیاز صنایع کشور باشد؟ واقعی شدن بهای برق این امکان را به وجود میآورد تا با صرفهجویی هایی که صورت میگیرد بخشی از مشکل کمبود برق جبران شود.
ازطرف دیگر وزارت نیرو نیز باید از پتانسیل های خود به طور کامل استفاده کند تا بتواند از این مشکل رد شود نوسازی شبکه برقی کشور یکی دیگر از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد. جلوگیری از هدر رفت انرژی میتواند قسمتی از کمبود برق را جبران کند، چرا که در برخی از مناطق با هدر رفت 34 درصدی روبه رو هستیم و بازگرداندن این تلفات به شبکه میتواند بخشی از این کمبود را جبران کند. بعلاوه اینکه نباید از کمک های صندوق توسعه ملی برای توسعه شبکه برقی کشور بگذریم.
با گرفتن تسهیلات از صندوق توسعه ملی امکان راه اندازی نیروگاههای کوچک به وجود میآید و با ورود این نیروگاهها به شبکه میتوان به بخشی از نیاز برق پاسخ داد. مشکل صنعت آهن آلات ایران با صنعت برق دقیقا چیست؟ این سوال را ابتدا با مدیران فولادی مطرح کردیم و سپس پاسخ یکی از مدیران برق کشور را شنیدیم:
رئیس خانه معدن در خصوص موضوع انرژی در صنعت آهن آلات عنوان كرد: در ایران بزرگترین ارزش ذخایر معدنی بهره برداری نشده در کشور در زمینه ی مس، سنگ آهن، روی و زغال است هرچند که هزینه های تولید نهایی سنگ آهن در ایران برابر 1500 دلار در هر تن (1250 دلار در سرچشمه ) است و میانگین جهانی 2750 دلار قبل از کسر مالیات و عوارض است ، بعلاوه اینکه نیروی کار ارزان و برق ارزان از بزرگترین مزیتهای موجود در ایران برشمرده می شود اما متاسفانه همچنان بهره وری درمعادن ایران در سطح متوسط کشورهای معدنی معرفی می شود.
وی عنوان كرد: برآورد سرمایه گذاری برای اجرای طرح های منتخب فولادی در ایران به 12.2 میلیارد یورو می رسد كه این رقم 1.6 میلیارد یورو نیز برای ایجاد زیرساخت ها همچون آب ،برق، گاز،خطوط حمل و نقل ریلی و جاده ای، تاسیسات بندری و … را باید افزود.
رییس خانه معدن ایران معتقد است: برق در کشور ما برای صنایع، ارزان و در دسترس است و به عنوان یک مزیت برای قیمت تمام شده صنایع در کشور محسوب میشود، از طرفی باید زیرساختهای تامین بیشتر برای افق 1404 ایجاد شود.
یکی از مدیران فولاد اما ضمن تایید هزینه بالای انرژی در تولید آهن آلات، میزان کمک های دولت در تامین انرژی را رضایت بخش می داند. سعید فاضل، از اعضای هیئت مدیره ذوب آهن به خبرنگار فولادنیوز گفت: در آهن آلات دو نوع كابری انرژی وجود دارد كوره بلند در ذوب آهن یكی از آنهاست كه انرژی موردنیاز آن ذغال سنگ و كك است و نیازی به برق در آن نیست. اما در مقابل تكنولوژی قوس الكترویكی وجود دارد كه اكثر فولادی ها از آن استفاده میكنند.
فاضل ادامه داد: این نوع بسیار انرژی بر است و برق و گاز زیادی مصرف می كند. در این میان دولت هم حمایت بالایی دارد و اتفاقا اگر حمایت دولت نباشد در روش قوس الكتریكی هزینه تمام شده برای تولید كننده بسیار بالا خواهد بود و با قضاوت منصفانه دولت شدیدا در این مورد حمایت میكند.
علیرضا میرزایی، مدیر كارخانه « فولاد جنوب » برق را دلیل تعطیلی كارخانه خود می داند و در این خصوص به خبرنگار فولادنیوز گفت: مجتمع فولاد جنوب اولین صنعت زنده استان هرمزگان بود. 13 سال از شروع پروژه این مجتمع گذشته است. این كارخانه كه در ابتدا با توجه به این موضوع كه زیر نظر ایمیدرو بود، برق مورد نیاز را از واحد صنعتی آلومینیوم المهدی تامین می كرد. این موضوع به مدت 9 سال به طول انجامید ولی با تعطیلی این واحد صنعتی از دو سال پیش كارخانه فولاد جنوب بدلیل نبود برق تعطیل شده است.
وی عنوان كرد: دو سال است كه ما در انتظار برق هستم. این در شرایطی است كه منطقه ویژه كه در سال 81 شروع به كار كرد. زیرساختهای لازم آن تامین نشده بود و از پیش نیازهای برق كافی برخوردار نبود. حال نیز همچنان این مشكلات ادامه دارد و با وعده بازه های شش ماهه به ما قول همكاری می دهند اما خلف وعده می كنند و ما مدتهاست كه به دلیل نبود برق تعطیل هستیم.