آهن آلات یکی از اقلام اصلی ایران برای صادرات به شمار می رود. از همین رو یکی از مسائل اصلی مطرح شده در نشست خبری چند روز گذشته، در مورد قیمت روز آهن آلات و نقش سیاست های اقتصادی دولت در حوزه صادرات این محصول بود. متأسفانه مديريت ناكارآمدی که طي اين سال ها شاهد آن بوده ایم و تنها ابتكارش بالا بردن تعرفه هاي گمركي و جلوگیری از انجام فعاليت در صنايع پايين دستي و بالا بردن قیمت روز آهن در داخل کشور بیش از نرخ جهاني آن می باشد.
علاوه بر این، همچنان نيز صنعت آهن آلات کشور در تلاش است تا از بازار شبه انحصاري اش حفاظت كند، وگرنه اگر قرار بود یک تصميم منطقي متكي بر اصول اقتصادي در مورد قیمت روز آهن آلات اتخاذ شود، بايد نتیجه چیزی جز این می شد. از طرفی باید يك برنامه ميان مدت چند ساله برای تعادل در بازار داخلی و بالا بردن کیفیت و کاهش هزینه ها در دستور كار قرار مي‌گرفت و دولت طی یک برنامه حمايتي و همزمان با امكان گسترش صنايع پايين دستي، دست به انتقال نيرو هاي مازاد به صنعت آهن آلات می زد.
علاوه بر این، باید بر این نکته تاکید کرد که در زمینه صادرات بیش تر باید به سمت محصولات نهایی پیش برویم و فراموش نکنیم که صادرات آهن آلات همواره تاثیرات بسیاری بر اقتصاد کشورمان داشته است. علاوه بر این، اگر به میزان صادرات آهن طی ۹ ماه امسال نگاهی بیندازیم، خواهیم دید که قیمت روز آهن آلات صادراتی نوسانات چندانی نداشته است.
این در صورتی است که افزایش قیمت آهن در بازار داخلی، در بسیاری از مواقع به چشم می خورد و عوامل بسیاری همچون نرخ ارز، وضعیت اقتصادی و سیاسی و ... بر آن تاثیر گذار است. علاوه بر شرایطی که توضیح داده شد، به دلیل بحران حاکم بر اقتصاد تولیدی ایران، صنایع فولادی برای رفع نیاز های خود به کشور هایی مانند ترکیه روی آورده اند.
همچنین به علت تخفیف های ویژه‌ای که مسئولان ایران برای قیمت آهن صادراتی در نظر گرفته اند، علاوه بر این که رقابت تولید و صادرات آهن آلات کشور را با کشور های همسایه را غیر ممکن ساخته، قیمت روز آهن آلات صادراتی را نیز پایین آورده است. در این شرایط صادرات آهن صرفه اقتصادی ندارد اما مسئولان باز هم به این امر اهتمام می ورزند.
این همان سیاست اقتصادی مخربی که در دوران رئیس جمهور روحانی نه تنها برطرف نشده بلکه تشدید هم شده است. رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ایران طی چند روز گذشته هشدار هایی را درباره ناکارآمد بودن اقتصاد صادراتی ایران اعلام کرد و مصرانه بر این سخن اصرار ورزید که با توجه به شرایط فعلی، وضعیت قیمت روز آهن آلات صادراتی ماه به ماه وخیم تر می شود و تولید کنندگان داخلی هم از این اوضاع ناخشنود هستند.
وی سهم صادرات اقلام مختلف ایرانی را از کل صادرات جهان ناچیز دانسته و اعلام کرده بود که این صادرات هم عمدتا به کالا هایی مانند فرش و پسته و اقلام مشابه دیگر مربوط می‌شود تا آهن آلات و محصولات فولادی. علاوه بر این، وی گفته بود که سهم ایران از صادرات جهانی کمی بیش تر از ۲ دهم درصد می باشد که این رقم برای صنایع فعال کشور ما تاسف آور است.
شافعی آشکارا اعتراف کرده بود که ایران در صادرات آهن آلات نسبت به رقبا بسیار ضعیف است. علاوه بر مطالبی که عنوان شد، کشور هایی که ایران به آن ها آهن صادر می کند طی ماه های گذشته کشور هایی از قبیل امارات متحده عربی، عمان، ایتالیا، تایلند، اردن، اندونزی، عراق، افغانستان، مصر، تایوان، ترکیه، بلژیک، هند، سودان و اسپانیا بوده اند.
طبق برنامه صادرات آهن آلات، قرار است تا پایان سال جاری که کمتر از چهل روز از آن باقی مانده است، حدود 8 میلیون تن (3.4 میلیارد دلار) آهن به کشور های طرف قرار داد صادر شود و در سال 1400نیز ، به 14 میلیون (5.6 میلیارد دلار) برسد.