ورق سیاه یکی از پرکاربردترین اجزای سازه محسوب می‌شود. این ورق در ساخت بسیاری از سازه‌ها مانند تیرورق، سقف و دیواره ساختمان، عرشه پل‌ها، تاسیسات دریایی و صنایع هوافضا کاربرد دارد. یکی از مشکلات رایج برای مصرف‌کنندگان این محصول پدیده خوردگی با ظهور لایه‌های قرمز و یا سیاه رنگ برروی ورق سیاه است. این پدیده موجب اکسید شدن محصول، کاهش مقاومت و درنهایت شکستن آن می‌شود.
به دلیل بالا بودن قیمت ورق سیاه ممکن است برخی افراد از ورق‌های بی‌کیفیت استفاده نموده که این امر موجب کاهش طول عمر ورق و از بین رفتن هزینه پروژه خواهد شد. در ادامه شما را با علل ایجاد زنگ زدگی ورق سیاه و روش‌های جلوگیری از آن به عنوان بزرگترین معضل خریداران آشنا خواهیم کرد.
پدیده زنگ زدگی فرآیندی مخرب در فلزات است که در اثر واکنش شیمیایی و یا الکتروشیمیایی فلز با محیط رخ می‌دهد. خرابی توسط عوامل فیزیکی خوردگی محسوب نشده بلکه فرسایش، سایش و خراشیدگی نامیده می‌شود. درواقع زنگ زدن ورق سیاه نوعی از هم پاشیده شدن ورق در واکنش با محیط اطراف تعریف می‌شود. در نتیجه این واکنش سطح محصول از بین رفته و شما شاهد ایجاد لکه‌هایی زرد، سیاه و یا قرمز برروی سطح آن خواهید بود.
عوامل زیادی ممکن است موجب زنگ زدن ورق سیاه شوند که از مهمترین آن‌ها می‌توان به رطوبت محیط اشاره کرد. رطوبت موجب شکل گیری لایه‌ای نازک برروی سطح فلز می‌شود. این لایه می‌تواند به شدت خورنده باشد به خصوص اگر با آلاینده‌ها یا ذرات اتمسفری آلوده شده باشد. لایه نازک می‌تواند در رطوبت‌های نسبی نیز شکل گیرد بنابراین بهتر است از به کار بردن ورق سیاه در محیط‌های مرطوب و مستعد خوردگی جلوگیری شود.
صنایع بسیار زیادی وجود دارد که مستقیما با آب دریا در ارتباط هستند. برای مثال می‌توان از کشتی‌ها، سکوهای استخراج نفت و گاز، نیروگاه‌ها و واحدهای صنعتی اطراف ساحل نام برد. استفاده از ورق سیاه در این صنایع نیز ممکن است منجر به بروز خوردگی و کاهش مقاومت محصول گردد. عوامل دیگری همچون سطح ph محیط، دما، میزان اکسیژن و اتمسفر نیز بر سرعت خوردگی ورق تاثیرگذار خواهند بود.
انواع مختلفی از زنگ زدگی بسته به محیط، میزان رطوبت، اکسیژن و یا اتمسفر ممکن است برای ورق سیاه ایجاد شود. بنابراین شناخت انواع زنگ ورق می‌تواند به روش جلوگیری از خوردگی این محصول کمک کند.
زنگ زدگی یکنواخت یا کلی: زنگ زدگی یکنواخت متداولترین نوع خوردگی است. مثال بسیار معمول این نوع زنگ زدگی، زنگ زدن آهن و یا تیره شدن نقره و نیکل است. خوردگی یکنواخت بیشتر به وسیله واکنش‌های شیمیایی و یا الکتروشیمیایی رخ داده و موجب از بین رفتن سطح فلز می‌شود. یکی از متداولترین نمونه‌های این خوردگی زنگ زدن آهن و فولاد است که در اثر قرار گرفتن در مجاورت اکسیژن و رطوبت هوا زنگ می‌زند و باعث از دست دادن وزن سازه می‌شود.
زنگ زدگی حفره‌ای: حفره دار شدن یکی از انواع خوردگی محلی است که در آن بعضی نواحی سطح ورق سیاه سوراخ می‌شود. این نوع زنگ زدگی از نوع یکنواخت خطرناک‌تر است زیرا از نظر تشخیص و جلوگیری سخت‌تر است. در این زنگ زدگی حفره‌ها دارای ابعاد و شکل‌های گوناگون هستند که براساس آن دسته‌بندی می‌شوند.
زنگ زدگی گالوانیک: خوردگی گالوانیک یک واکنش الکتروشیمیایی است که بین دو فلز غیرهم جنس رخ می‌دهد. این نوع خوردگی با رشد تدریجی ناحیه خورده شده در محل اتصال دو فلز غیرهم جنس قابل تشخیص است. برای مثال وقتی آلیاژهای آلومینیوم یا منیزیم به فولاد متصل می‌شوند، خوردگی گالوانیک رخ می‌دهد و خوردگی آلومینیوم و منیزیم سریع‌تر اتفاق می‌افتد.
زنگ زدگی شیاری: خوردگی شیاری در ترک‌ها و شیارهای کوچک رخ می‌دهد. این ترک‌ها و شیارها ممکن است بین سطوح دو ورق که به هم متصل شده‌اند ایجاد شود که البته این دو سطح می‌توانند از یک جنس و یا از دو جنس متفاوت باشند. این نوع زنگ زدگی در جاهایی به وجود می‌آید که مایعات در ترک‌ها و شیارهای روی سطح محبوس می‌شوند.
زنگ زدگی سایشی: خوردگی سایشی زمانی اتفاق می‌افتد که دو سطح فلزی با یکدیگر در تماس بوده و برروی یکدیگر حرکت کنند. این نوع خوردگی بیشتر در مواردی رخ می‌دهد که سطوح در معرض ارتعاش قرار گرفته و به یکدیگر فشرده می‌شوند. معمولا در اینگونه موارد دامنه حرکت ارتعاشی بسیار کم است. زنگ زدگی سایشی بیشتر در ورق‌های ماشین کاری شده، بلبرینگ‌ها و قطعاتی که با پیچ به یکدیگر متصل شده‌اند، به وجود می‌آید.
یکی از مهمترین تاثیرات زنگ زدگی بر ورق سیاه کاهش استحکام محصول و در نتیجه شکست سازه است. زنگ زدن ورق سیاه موجب کاهش ضخامت، ایجاد حفره و یا سایش محصول شده و در نتیجه کیفیت نهایی آن را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. استفاده از ورق‌های بدون کیفیت در سازه موجب کاهش کیفیت سازه نیز شده و در نتیجه به تخریب آن منجر می‌شود. بنابراین بایستی ورق مورداستفاده به وسیله روش‌هایی در برابر خوردگی مقاوم شود.
متاسفانه زنگ زدگی ورق سیاه تنها زمانی که ساختار سازه با شکست مواجه می‌شود، به عنوان مشکل تلقی می‌شود. درصورتی که با استفاده از راه‌حل‌های ساده‌ای می‌توان از بروز زیان در پروژه جلوگیری کرد. برای مثال توصیه می‌شود از این محصول در محیط‌های مرطوب و مستعد زنگ‌زدگی استفاده نشود. ورق گالوانیزه جایگزین مناسبی برای ورق سیاه در محیط‌های مرطوب است.
چنانچه زنگ زدگی سریعا تشخیص داده شود برای رفع آن از روی ورق می‌توان از روش سندبلاست استفاده کرد. در این روش با استفاده از فشار هوا پاکسازی سطح فلز صورت می‌گیرد. روش‌های شات بلاست، واترجت، لیزر زنگ آهن، الکترولیز و اسیدشویی نیز می‌توانند موجب از بین رفتن زنگ از روی سطح ورق شوند.
خرید ورق سیاه باکیفیت و محصول برندهای معتبر موجب کاهش عیوب و زنگ زدگی آن خواهد شد. شما میتوانید این محصول را با بالاترین کیفیت از مرکزآهن خریدارای کرده و با خیال راحت از آن در پروژه‌های حساس خود استفاده کنید. همچنین ایجاد لایه محافظ برروی این محصول نیز موجب کاهش خطر خوردگی و دیگر عیوب ورق سیاه خواهد شد. برای استعلام قیمت ورق و خرید ورق سیاه برندهای معتبر به سایت مرکزآهن مراجعه کنید.