اتصال لوله گالوانیزه به پلی اتیلن یکی از چالش های مهم در پروژه های ساختمانی، صنعتی و کشاورزی است. وقتی دو نوع لوله با جنس متفاوت باید به یکدیگر متصل شوند، استفاده از روش های مناسب و اتصالات با کیفیت اهمیت ویژه ای پیدا می کند. امروزه با توجه به نوسانات قیمت لوله گالوانیزه در بازار، بسیاری از پیمانکاران به دنبال راه حل های بهینه برای اتصال این دو نوع لوله در پروژه های خود هستند. در ادامه، روش های مختلف اتصال لوله گالوانیزه به پلی اتیلن را بررسی می کنیم تا بتوانید با آگاهی کامل، بهترین روش را برای پروژه خود انتخاب نمایید.
نحوه اتصال لوله گالوانیزه به پلی اتیلن به چند روش اصلی انجام می شود؛ روش اول، استفاده از اتصالات رزوه ای است که در آن، لوله گالوانیزه رزوه شده و با استفاده از اتصالات مخصوص به لوله پلی اتیلن متصل می شود. این روش برای سیستم های کم فشار و قطرهای کوچک مناسب بوده و نصب آن نسبتا آسان است. برای آب بندی بهتر باید از نوار تفلون یا خمیر آب بندی استفاده کرد تا از نشتی جلوگیری شود.
روش دوم، اتصالات فلنجی است که برای کارهای سنگین تر و قطرهای بزرگ تر استفاده می شود. در این روش، فلنج ها به انتهای هر دو نوع لوله متصل شده و سپس با پیچ و مهره به یکدیگر بسته می شوند. بین فلنج ها از واشرهای آب بندی استفاده می شود تا اتصال کاملاً آب بندی شود.
مزیت اصلی این روش، امکان باز و بسته کردن آسان اتصال برای تعمیرات و نگهداری است. همچنین این نوع اتصال قادر به تحمل فشارهای بالاتر نسبت به اتصالات رزوه ای است، به همین دلیل در صنایع و سیستم های آبرسانی شهری بیشتر کاربرد دارد.
روش سوم، استفاده از کوپلینگ های تبدیلی است که مخصوص اتصال لوله های با جنس متفاوت طراحی شده اند. این کوپلینگ ها از یک طرف برای لوله گالوانیزه و از طرف دیگر برای لوله پلی اتیلن طراحی شده و معمولا دارای حلقه های آب بندی و گیره های نگهدارنده هستند. نصب این نوع اتصالات سریع و آسان بوده و برای کاربردهای خانگی و تجاری مناسب هستند.
روش چهارم، استفاده از اتصالات الکتروفیوژن (تی اف) است که یک روش پیشرفته برای اتصال لوله گالوانیزه به پلی اتیلن است. در این روش، اتصالی ویژه با یک سر پلی اتیلنی و یک سر فلزی استفاده می شود که درون قسمت پلی اتیلنی آن سیم های حرارتی قرار داده شده است. با عبور جریان الکتریکی از این سیم ها، حرارت تولید شده باعث ذوب شدن سطح داخلی لوله و اتصال می شود و پس از سرد شدن، یک اتصال یکپارچه و مقاوم شکل می گیرد.
انتخاب روش مناسب برای اتصال لوله گالوانیزه به پلی اتیلن به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد که مهمترین آنها فشار کاری سیستم است. در سیستم های کم فشار (تا 5 بار) می توان از اتصالات رزوه ای یا کوپلینگ های ساده استفاده کرد. این نوع اتصالات برای مصارف خانگی و سیستم های آبیاری باغچه و کشاورزی مناسب هستند. با توجه به افزایش قیمت آهن آلات در سال های اخیر، بسیاری از مصرف کنندگان ترجیح می دهند در این موارد از لوله های پلی اتیلن بیشتری استفاده کرده و تنها در نقاط ضروری از اتصالات فلزی بهره ببرند.
برای فشارهای متوسط (5 تا 10 بار) باید از کوپلینگ های تقویت شده یا اتصالات فلنجی استفاده کرد. در سیستم های پرفشار (بیش از 10 بار) حتما باید از اتصالات فلنجی تقویت شده یا اتصالات الکتروفیوژن استفاده نمود. دمای کاری نیز عامل مهم دیگری در نحوه اتصال لوله گالوانیزه به پلی اتیلن است.
لوله های پلی اتیلن در دماهای بالا (معمولا بیش از 60 درجه سانتی گراد) شروع به نرم شدن کرده و ممکن است تغییر شکل دهند. در سیستم هایی که دمای کاری بالا است، باید از اتصالاتی استفاده کرد که داخل آنها حلقه های تقویت کننده فلزی قرار داده شده است تا از تغییر شکل لوله پلی اتیلن جلوگیری کند. همچنین واشرهای آب بندی باید از جنسی انتخاب شوند که مقاومت کافی در برابر دمای کاری سیستم داشته باشند.
نوع سیال عبوری از لوله ها نیز در انتخاب نوع اتصال موثر است. برای انتقال آب معمولی، اکثر انواع اتصالات قابل استفاده هستند، اما برای انتقال مواد شیمیایی، باید از اتصالات مخصوص با مقاومت بالا استفاده کرد. برای سیستم های گازرسانی، معمولا از اتصالات الکتروفیوژن یا فلنجی با واشرهای مخصوص گاز استفاده می شود که استانداردهای ایمنی بالاتری دارند.
در ادامه شما را با مشکلات رایج در اتصال لوله گالوانیزه به پلی اتیلن آشنا می کنیم:
نشتی یکی از شایع ترین مشکلات در این نوع اتصال است که معمولا به دلیل آب‌بندی نامناسب یا استفاده از نوار تفلون بی‌کیفیت اتفاق می افتد. اگر اتصالات به اندازه کافی سفت نشده باشند یا بیش از حد محکم شده باشند، ممکن است باعث آسیب به رزوه ها یا ترک خوردن واشرها شود. انتخاب واشر مناسب و بستن اتصالات با گشتاور درست، راه‌حل این مشکل است.
لوله های پلی اتیلن در برابر تغییرات دمایی بیشتر از لوله های گالوانیزه منبسط یا منقبض می شوند. این تفاوت در انبساط حرارتی می تواند در محل اتصال تنش ایجاد کرده و باعث شل شدن یا حتی ترک خوردن اتصالات شود. استفاده از اتصالات انعطاف پذیر یا پیش بینی فضای کافی برای تغییر طول لوله ها در طراحی سیستم، از راه های کنترل این مشکل است.
در صورتی که اتصالات بیش از حد محکم بسته شوند، ممکن است واشر ترک بخورد یا رزوه ها آسیب ببینند. همچنین استفاده از ابزار نامناسب در زمان نصب نیز می تواند به قطعات صدمه بزند. بهترین راه جلوگیری از این مشکل، استفاده از ابزار مناسب و رعایت گشتاور توصیه شده توسط تولید کننده است.
بسیاری از مشکلات ناشی از استفاده از لوله ها و اتصالات بی نام و نشان و فاقد استاندارد است. این نوع تجهیزات اغلب تحمل فشار یا دمای مناسب را ندارند و خیلی زود دچار نشتی یا شکست می شوند. استفاده از محصولات دارای تاییدیه کیفی و برندهای معتبر، بهترین راه پیشگیری از چنین مشکلاتی است. اگر قیمت لوله پلی اتیلن پایین بود حتما به کیفیت آن شک کنید.
استفاده از نوع اتصال اشتباه برای فشار یا دمای کاری سیستم می‌تواند عملکرد کل شبکه را مختل کند. مثلا استفاده از اتصالات رزوه ای در سیستم‌های پرفشار خطرناک است. باید پیش از نصب، نوع اتصال متناسب با شرایط فنی سیستم (فشار، دما و نوع سیال) به درستی انتخاب شود.
در صورت عدم استفاده از جدا کننده یا عایق بین فلزات ناهمجنس، احتمال بروز خوردگی گالوانیکی افزایش می یابد. این موضوع مخصوصا در سیستم هایی که از چند نوع فلز استفاده می شود، اهمیت بیشتری دارد. نصب نوار عایق یا درزگیر در محل اتصال راه حل موثری برای جلوگیری از این پدیده است.
در سیستم هایی که در معرض تغییرات دمایی زیاد قرار دارند، اگر فضای کافی برای انبساط و انقباض لوله ها در نظر گرفته نشود، تنش مکانیکی به اتصالات وارد شده و موجب آسیب یا نشتی می شود. طراحی درست مسیر لوله کشی و استفاده از لوپ های انبساطی یا اتصالات انعطاف پذیر، به کاهش این تنش ها کمک می کند.
سوالات متداول
بله، اگر از اتصالات نامناسب استفاده شود یا نصب به درستی انجام نشود، احتمال نشتی وجود دارد. استفاده از آب بندهای مناسب و نصب صحیح اتصالات برای جلوگیری از نشتی ضروری است.
فشار سیستم، دمای محیط، نوع سیال عبوری، کیفیت اتصالات و نحوه نصب، مهم ترین عواملی هستند که بر طول عمر اتصال تأثیر می گذارند.
این نوع اتصال در سیستم های آبرسانی، گازرسانی، آبیاری کشاورزی، خطوط انتقال فاضلاب و کاربردهای صنعتی که نیاز به ترکیب لوله های فلزی و پلیمری است، استفاده می شود.
مرکزآهن، مرجعی تخصصی و به روز برای کسب دانش و اطلاع از آخرین تحولات بازار آهن و فولاد است. با وبلاگ جامع ما، همیشه از آخرین اخبار و اطلاعات این صنعت آگاه باشید.