استان شانشی چین، که سال ها به عنوان ستون فقرات صنعت زغال سنگ این کشور شناخته می شد، امروز در حال عبور از یکی از گسترده ترین تحولات انرژی در سطح جهان است. به گزارش مرکزآهن و به نقل از رویترز در خصوص جهش شانشی به سمت انرژی خورشیدی، این استان که در سال ۲۰۲۴ حدود ۱.۲۷ میلیارد تن زغال سنگ تولید کرد، اکنون به سمت انرژی های تجدیدپذیر مانند خورشیدی و بادی حرکت می کند؛ حرکتی که می تواند ساختار اقتصادی این منطقه را دگرگون کند. حرکت چین به سوی انرژی پاک، بدون شک تأثیرات قابل توجهی بر بازار جهانی فلزات خواهد گذاشت. با کاهش تقاضا برای زغال سنگ حرارتی و تغییر الگوی مصرف در بخش فولادسازی، ممکن است قیمت سنگ آهن دستخوش نوسانات جدید شود و شاهد تغییرات قیمت آهن نیز باشیم.
کاهش تولید زغال سنگ برای اولین بار در ۷ سال
تولید زغال سنگ در استان شانشی در نیمه اول سال ۲۰۲۵ با کاهش ۱۵ درصدی همراه شده است. این کاهش، اولین افت چشم گیر در ۷ سال گذشته به شمار می رود و نتیجه سیاست های جدید دولت چین برای کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی و دستیابی به کربن خنثی تا سال ۲۰۶۰ است.
هم زمان با این کاهش، ظرفیت نصب شده انرژی تجدیدپذیر در شانشی به بیش از ۶۴ گیگاوات رسیده که تقریباً معادل کل ظرفیت برق کشورهایی نظیر هلند یا انگلستان است. ۳۴.۸ گیگاوات از این ظرفیت از طریق انرژی خورشیدی تأمین می شود. به گزارش کمیسیون ملی انرژی چین، برای اولین بار در تاریخ، ظرفیت نصب شده انرژی بادی و خورشیدی این کشور در آوریل ۲۰۲۵ از ظرفیت نیروگاه های حرارتی پیشی گرفت و به ۱٬۴۸۲ گیگاوات رسید.
بحران اشتغال؛ چالش بزرگ دولت محلی
این تحول سبز اگرچه از نظر محیط زیستی امیدبخش است، اما تبعات اجتماعی نیز به دنبال دارد. طبق تحلیل بانک جهانی و داده های منابع محلی، حدود ۱۰ درصد از جمعیت استان شانشی در زنجیره تأمین زغال سنگ مشغول به کار هستند. پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۱.۷ میلیون نفر شغل خود را در این حوزه از دست بدهند.
برای مقابله با این تهدید، دولت محلی پروژه های توسعه ای جدیدی در حوزه گردشگری صنعتی، بازآموزی نیروی کار و توسعه زیرساخت های انرژی پاک راه اندازی کرده است. یکی از مهم ترین این برنامه ها، سرمایه گذاری در روستاهای خورشیدی است که هدف آن ایجاد اشتغال پایدار در قالب پروژه های کوچک و متوسط در حوزه انرژی تجدیدپذیر است.
تأثیر این تحول بر بازار آهن و فولاد ایران
در بازار ایران نیز برخی اثرات غیر مستقیم این روند قابل مشاهده است. در هفته های اخیر قیمت میلگرد در برخی مبادی با کاهش اندکی مواجه شده است. هم زمان، قیمت ورق و تیرآهن نیز تحت تأثیر عوامل جهانی در مدار نزولی حرکت کرده اند.
در مجموع، آنچه در شانشی در حال رخ دادن است، نه تنها یک تغییر محلی، بلکه بازتابی از تحولات جهانی در مسیر گذار انرژی است. چین با این حرکت، جایگاه خود را به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده انرژی تجدیدپذیر جهان تثبیت کرده است، اما مدیریت آثار اجتماعی این گذار، چالشی جدی برای آینده اقتصادی مناطق صنعتی آن خواهد بود.
به نظر شما تغییرات ناشی از حرکت به سمت انرژی های خورشیدی چه زمانی ملموس و مشخص خواهد بود؟
