
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
در پروژه های ساختمانی، یکی از اولین و مهم ترین مراحل، برآورد مصالح مورد نیاز برای اجراست. یکی از پرسش های رایج در این زمینه، تعداد آجر در هر متر مربع دیوار است. این موضوع نه تنها در تصور حجم کار، بلکه در محاسبه هزینه ها، زمان بندی پروژه و مدیریت منابع تأثیر مستقیم دارد و حتی عواملی مانند قیمت آهن نیز می توانند در برآورد نهایی پروژه اثرگذار باشند. با توجه به اینکه آجرها در ابعاد و انواع مختلف تولید می شوند، عدد دقیقی که برای هر متر مربع دیوار مورد نیاز است، می تواند بسته به نوع آجر، ضخامت دیوار و روش چیدمان متفاوت باشد. در این مقاله مرکزآهن، به صورت کامل به محاسبه تعداد آجر در هر متر مربع برای دیوار پرداخته می شود و تمام ضخامت ها و انواع رایج آجر شامل آجر سفال، فشاری و گری مورد بررسی قرار می گیرد.
تعداد آجر در هر متر مربع دیوار بستگی زیادی به نوع آجر، روش چیدمان، ضخامت دیوار و حتی میزان ملات مصرفی دارد. برای مثال، تعداد آجر سفال در هر متر مربع دیوار 10 سانتی با تعداد آجر در هر متر مربع دیوار ۲۰ سانتی متفاوت است. همچنین، آجرهای فشاری یا گری معمولاً در اندازه های کوچکتر از سفال تولید می شوند و به همین دلیل در هر متر مربع تعداد بیشتری موردنیاز است. علاوه بر این، در برخی پروژه ها استفاده از آجر نما نیز رواج دارد که بسته به نوع و ابعاد آن، میزان مصرف آجر را تحت تأثیر قرار می دهد. این داده ها میانگین بازار بوده و ممکن است بسته به کارخانه تولیدکننده و نحوه اجرا دچار تغییرات جزئی شود.

در دیوارهای تیغه ای که به عنوان جداکننده فضاها استفاده می شوند، معمولاً از آجر سفالی ۱۰ سانتی استفاده می شود. میانگین تعداد آجر در هر متر مربع دیوار 10 سانتی بین ۱۲ تا ۱۵ عدد است. این عدد به ابعاد سفال بستگی دارد که معمولاً ۲۰×۲۰×۱۰ یا ۱۵×۲۰×۱۰ هستند. در روش های حرفه ای، این مقدار با دقت بیشتری و بر اساس نقشه های معماری محاسبه می شود. همچنین نوع ملات نیز می تواند بر فواصل و چیدمان اثر بگذارد.
دیوارهای ۲۰ سانتی که اغلب نقش دیوار باربر یا دیوار خارجی را دارند، معمولاً با سفال ۲۰ سانتی یا آجرهای دیگر ساخته می شوند. تعداد آجر در هر متر مربع دیوار ۲۰ سانتی معمولاً حدود ۲۵ تا ۳۰ عدد است. این عدد بسته به ابعاد سفال و نحوه چیدمان متفاوت خواهد بود. برای محاسبات اجرایی بهتر است عدد ۲۷ به عنوان میانگین در نظر گرفته شود.
در دیوارهای ۳۰ سانتی، تعداد آجر فشاری در هر متر مربع دیوار 30 سانتی معمولاً بین ۷۰ تا ۷۵ عدد است. این مقدار نسبت به دیوار ۳۵ سانتی کمتر است زیرا دیوار از دو و نیم ردیف تشکیل می شود. در برخی پروژه ها برای صرفه جویی، از آجر گری نیز استفاده می شود که تعداد مصرف متفاوتی دارد.
دیوارهای 35 سانتی یکی از سنتی ترین انواع دیوار در ایران هستند که عمدتاً با آجر فشاری ساخته می شوند. تعداد آجر فشاری در هر متر مربع دیوار 35 سانتی معمولاً حدود ۹۵ تا ۱۰۰ عدد است. دلیل مصرف بالای آجر در این ضخامت، سه ردیفه بودن دیوار و چیدمان خاص آجرهای فشاری است. به دلیل ابعاد کوچک این آجرها، مصرف آن ها بیشتر از سایر آجرهاست.

محاسبه تعداد آجر در هر متر مربع وابسته به عوامل مختلفی است. یکی از مهم ترین متغیرها ابعاد آجر است. هرچه آجر بزرگ تر باشد، تعداد آجر مصرفی کمتر می شود. عامل دوم ضخامت دیوار است؛ مثلاً تعداد آجر در هر متر مربع دیوار ۳۰ سانتی بسیار بیشتر از دیوار ۱۰ سانتی است. نوع ملات و روش چیدمان نیز در مقدار نهایی تأثیر دارند. علاوه بر این، نوع آجر بهویژه در پروژه هایی که از آجر نما استفاده می شود، نقش مهمی در تعیین مقدار مصرف دارد. آجر نما معمولاً در ابعاد و طرح های متنوعی تولید می شود که مصرف آن را در هر متر مربع متفاوت می سازد. جنس آجر نیز اهمیت زیادی دارد؛ آجرهای سفالی، گری، فشاری و آجر نما هر کدام وزن، ابعاد و رفتار متفاوتی در چیدمان دارند. همچنین مهارت استادکار، کیفیت ملات و شرایط رطوبتی محیط می تواند میزان مصرف نهایی را تا چند درصد تغییر دهد.
برای تعیین دقیق تعداد آجر در هر متر مربع باید ابتدا مساحت آجر به دقت محاسبه شود و سپس آن را بر مساحت یک متر مربع تقسیم کرد. این روش بهترین و اصولی ترین راه محاسبه تعداد آجر در هر متر مربع برای دیوار است و می تواند مبنای بسیاری از برآوردهای مهندسی قرار گیرد.
فرمول پایه محاسبه تعداد آجر به این صورت است:
تعداد آجر در هر متر مربع = مساحت ۱ متر مربع ÷ مساحت یک
آجر به عنوان مثال، اگر آجر ابعاد ۵×۱۰×۲۰ داشته باشد، مساحت سطح چیدمان آن برابر با ۲۰×۱۰ = ۲۰۰ سانتی متر مربع خواهد بود. بنابراین: تعداد آجر = ۱۰٬۰۰۰ ÷ ۲۰۰ = ۵۰ عدد در هر متر مربع.
البته این محاسبه خام است و باید میزان ملات، ناهمواری ها و پرت کار نیز در نظر گرفته شود. معمولاً ۵ تا ۱۰ درصد پرت به عدد نهایی اضافه می شود تا مقدار مصرف واقعی بهدرستی برآورد شود. همچنین در آجرهایی مانند آجر سفال یا آجر نما، به دلیل تفاوت در ضخامت جدارهها و نحوه قفل و بست، ممکن است عدد نهایی تغییراتی جزئی داشته باشد.

همیشه پرت کار را در نظر بگیرید، زیرا هنگام اجرا بخشی از آجرها بریده شده و قابل استفاده نیستند و این موضوع بهطور مستقیم بر مقدار نهایی آجر مصرفی اثر می گذارد. نوع پروژه اهمیت زیادی دارد و در دیوارهای باربر باید دقت بیشتری داشت، زیرا هر گونه اشتباه در محاسبه می تواند ایمنی سازه را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین ابعاد دقیق آجر باید در فرمول وارد شود تا محاسبه تعداد آجر در هر متر مربع بر اساس معیارهای واقعی انجام شود و خطا به حداقل برسد. ضخامت ملات نیز یکی از مهم ترین فاکتورها در محاسبات اجرایی است، زیرا افزایش یا کاهش ضخامت ملات می تواند تعداد آجر مصرفی را بیشتر یا کمتر کند. از سوی دیگر، کیفیت ملات، روش چیدمان و حتی دمای محیط هنگام اجرا نیز در تغییر مقدار مصرف آجر تأثیرگذار هستند و لازم است تمامی این موارد به طور کامل در محاسبات لحاظ شود.
شناخت دقیق تعداد آجر در هر متر مربع دیوار یکی از مهم ترین مراحل مدیریت پروژه های ساختمانی است. در این مقاله مرکزآهن، انواع دیوارها از ۱۰ سانتی تا ۳۵ سانتی بررسی شد و تعداد آجر سفالی، فشاری و گری در هر متر مربع محاسبه گردید. شما اکنون می توانید برای دیوارهای مختلف برآورد دقیقی داشته باشید و با شناخت عوامل مؤثر و فرمول مناسب، هر نوع آجر دیگری را نیز محاسبه کنید.
سوالات متداول
بسته به نوع آجر و ضخامت دیوار، این عدد متغیر است؛ برای تیغه سفالی ۱۰ سانتی حدود ۱۲ تا ۱۵ عدد در هر متر مربع مصرف می شود.
اگر دیوار ۱۰ سانتی با آجر سفالی باشد، به طور متوسط ۱۲ تا ۱۵ عدد آجر در هر متر مربع نیاز است. برای دیوارهای آجری ضخیم تر مثل ۲۰ یا ۳۰ سانتی، تعداد آجر در هر متر مربع می تواند بین حدود ۵۰ تا ۸۰ عدد متغیر باشد.
در یک دیوار آجری معمولی با آجر فشاری، حدود ۴۰۰ تا ۴۵۰ آجر در هر متر مکعب به صورت تقریبی در نظر گرفته می شود. بنابراین برای ۱۰۰ متر مکعب دیوار، حدوداً بین ۴۰٬۰۰۰ تا ۴۵٬۰۰۰ عدد آجر مورد نیاز خواهد بود.
برای دیوار ۲۰ سانتی ساخته شده با آجر فشاری، به طور معمول حدود ۷۰ تا ۸۰ عدد آجر در یک متر مربع استفاده می شود. در دیوار ۳۵ سانتی آجری، تعداد آجر فشاری در هر متر مربع می تواند به حدود ۹۵ تا ۱۰۰ عدد هم برسد.
در دیوار ۲۰ سانتی که با آجر لفتون (دوجداره یا سوراخدار) اجرا می شود، معمولاً حدود ۲۵ تا ۳۰ آجر در هر متر مربع مصرف می گردد. این عدد بسته به ابعاد دقیق آجر لفتون و ضخامت بند ملات می تواند چند عدد کم یا زیاد شود.
بله، هرچه ضخامت بند ملات بیشتر باشد، فضای خالی بین آجرها زیاد شده و تعداد آجر مصرفی در هر متر مربع کمی کاهش می یابد.
