دسترسی سریع به محتوای این مطلب
سازه فضاکار یکی از مدرن ترین روش های پوشش دهانه های بزرگ در معماری و صنعت ساخت و ساز است که به دلیل استحکام بالا، زیبایی و صرفه جویی در مصالح، بسیار پرکاربرد شده است. سازه فضایی یا همان سازه های فضاکار، با اتصال گره ها و لوله ها به صورت سه بعدی، امکان اجرای دهانه های وسیع بدون ستون میانی را فراهم می کنند. امروزه انواع سازه فضاکار از جمله تخت، گنبدی و چلیک در پروژه های مختلف مانند سالن های ورزشی، سوله ها و نمایشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از مهم ترین عوامل در انتخاب این نوع سازه، قیمت آهن و در نهایت قیمت سازه فضایی است که بسته به ابعاد، طراحی و کیفیت متریال متغیر خواهد بود. کارشناسان شرکت سازه فضاکار و شرکت سازه فضایی، خدمات طراحی و اجرای تخصصی این سازه ها را ارائه می دهند تا بهترین کیفیت و کارایی را به مشتریان عرضه کنند. در مجموع، سازه فضا کار با ویژگی های منحصر به فرد خود به عنوان راهکاری مدرن و اقتصادی در معماری شناخته می شود.
وقتی صحبت از پوشش دهانه های بزرگ بدون ستون میانی می شود، نخستین پاسخ به ذهن مهندسان و معماران این است که سازه فضاکار چیست و چه ویژگی هایی دارد. در واقع، سازه فضاکار یا space frame یک سیستم سه بعدی متشکل از المان های خطی است که به شکل هندسی منظم به هم متصل می شوند. این ساختار با ترکیب قطعات سازه فضایی مانند لوله ها، گره ها و اتصالات، استحکام بالایی در برابر نیروهای کششی و فشاری ایجاد می‌کند. به همین دلیل سازه های فضاکار در پروژه هایی همچون سالن های ورزشی، نمایشگاه ها و مراکز تجاری، بسیار پرکاربردند. همچنین در منابع تخصصی با مطالعه سازه های فضاکار PDF می توان اطلاعات کامل تری درباره جزئیات فنی، طراحی و اجرای این نوع سازه ها کسب کرد.
از نظر اقتصادی نیز قیمت سازه فضاکار عامل مهمی در تصمیم گیری کارفرمایان است. این هزینه به عوامل متعددی مثل متریال مصرفی، دهانه سازه و نوع طراحی بستگی دارد. امروزه شرکتهای معتبر در زمینه طراحی سازه فضاکار و اجرای انواع سازه فضایی فعالیت دارند و مدل های مختلفی از جمله تخت، چلیک و گنبدی ارائه می دهند. استفاده از سازه های فلزی در این نوع ساختارها باعث شده است که سازه فضایی فضاسازه به عنوان یکی از مقاوم ترین و در عین حال زیباترین سیستم های پوششی شناخته شود. به طور کلی، سازه های فضا کار ترکیبی از زیبایی معماری، دوام و کارایی اقتصادی هستند که در پروژه های مدرن جایگاه ویژه ای پیدا کرده اند. در نهایت می توان گفت سازه فضاکار یک ساختار سه بعدی سبک و شبیه خرپا است که از اتصال میله ها و فریم ها تشکیل می شود. هر فریم بخشی از این سازه بوده و نیروهای کششی و فشاری را به طور دقیق منتقل می کند.
برای درک بهتر اینکه سازه فضا کار چیست، باید اجزای اصلی آن را شناخت. در واقع اجزای سازه فضاکار شامل المان هایی است که به صورت دقیق در کنار هم قرار گرفته و ساختاری شبیه خرپا ایجاد می کنند. فریم ها در این سازه معمولاً بر اساس ماتریس های پیچیده طراحی می شوند تا امکان ایجاد زوایای مختلف و انحناهای زیبا در معماری فراهم شود. ساده ترین شکل فریم، دال افقی ساخته شده از اهرام مربع به هم پیوسته است که اغلب از لوله فولادی یا پروفیل های آلومینیومی تشکیل می شوند. در هر فریم بارهای مشابه از جهات مختلف وارد شده و همین موضوع باعث تعادل و استحکام در کل سیستم می گردد. در منابع فنی، این طراحی با عنوان ماتریس ایزوتروپیک یا خرپای هشت تایی شناخته می شود.
مهم ترین اجزای سازه فضاکار عبارتند از:
ترکیب این اجزا در پروژه های مدرن مانند سالن های ورزشی، نمایشگاه ها و مراکز تجاری، امکان اجرای سقف سازه فضاکار را با دهانه های بزرگ فراهم می کند. اجرای صحیح اتصالات سازه های فضاکار و توجه به دیتیل سازه فضاکار نقش مهمی در استحکام و زیبایی نهایی دارد. همچنین هزینه نهایی توسط عوامل مختلف تعیین می شود و در برآوردها، قیمت هر متر مربع سازه فضاکار وابسته به طراحی، متریال و نوع اتصال است. امروزه بسیاری از شرکتهای سازه فضایی با بهره گیری از تکنولوژی های نوین، انواع سازه فضاکار مانند تخت، گنبدی و چلیک را برای پروژه های مختلف طراحی و اجرا می کنند.
در تعریف کلی، انواع سازه فضاکار به چند گروه اصلی تقسیم می شوند که هرکدام متناسب با کاربری و شرایط پروژه طراحی و اجرا می گردند. ساده ترین مدل، سازه فضاکار تخت است که به شکل یک صفحه افقی با شبکه منظم اجرا می شود و برای سالن ها و سازه ساختمانی فضاکار با دهانه های متوسط کاربرد دارد. نوع دیگر، سازه فضاکار گنبدی است که به صورت کروی یا نیم کره طراحی شده و در پروژه های نمایشگاهی، مذهبی و ورزشی جلوه ای منحصر به فرد دارد. همچنین سازه فضاکار چلیک با فرم قوسی و کشیده، انتخابی مناسب برای پوشش سقف سوله ها و انبارهای صنعتی است. این دسته بندی ها نشان می دهد که انواع سازه های فضاکار به صورت گسترده در معماری مدرن به کار می روند.
از نظر لایه بندی نیز سازه فضاکار تک لایه سبک ترین نوع است که برای دهانه های کوچک و متوسط استفاده می شود. در مقابل، سازه فضاکار دولایه مقاومت بیشتری در برابر بارهای سنگین داشته و برای دهانه های بزرگ تر به کار می رود. پیشرفته ترین مدل، سازه فضاکار سه لایه است که امکان اجرای حداکثر دهانه سازه فضاکار را بدون ستون میانی فراهم می سازد. در فرآیند ساخت سازه فضاکار، انتخاب نوع لایه بندی و جزئیات طراحی اهمیت ویژه ای دارد. علاوه بر این، فروش قطعات سازه فضایی توسط تولیدکنندگان معتبر انجام می شود و مطالعه تاریخچه سازه فضاکار و بررسی تصاویر سازه فضاکار به درک بهتر این سیستم کمک می کند. به طور کلی، تنوع بالا در تولید سازه فضاکار باعث شده است که این سازه ها در پروژه های مختلف سازه ساختمانی فضاکار یا فضایی جایگاه مهمی پیدا کنند.
سازه فضاکار تخت یکی از رایج ترین و کاربردی ترین اشکال این سیستم است که معمولاً در پروژه هایی با دهانه متوسط تا بزرگ به کار می رود. این نوع سازه ی فضاکار به دلیل سطح صاف و منظم خود، اجرای ساده تری نسبت به مدل های گنبدی یا چلیک دارد و اغلب در سالن های همایش، مراکز تجاری و حتی طراحی سایبان سازه فضایی مورد استفاده قرار می گیرد. در منابع تخصصی، سازه فضاکار به انگلیسی با عنوان Space Frame شناخته می شود و نمونه های متنوعی از آن در سقف های سازه فضایی مدرن دیده می شود. برای درک بهتر، مهندسان معمولاً با تهیه ماکت سازه فضاکار یا ترسیم پلان سازه فضاکار جزئیات طراحی را بررسی می کنند. استفاده از سازه های فضاکار فولادی در این مدل موجب استحکام بالا و طول عمر زیاد شده و در بسیاری از سازه های فضاکار معروف جهان به چشم می خورد.
سازه فضاکار گنبدی یکی از خلاقانه ترین انواع این سیستم است که با الهام از اشکال کروی ساخته می شود و به آن سازه فضایی کروی یا سازه فضایی گنبدی نیز گفته می شود. این فرم خاص به دلیل توانایی در توزیع یکنواخت بار، استحکام فوق العاده ای دارد و از آن در پروژه هایی مانند سالن های ورزشی، آکواریوم ها و مراکز فرهنگی به عنوان سازه فضایی نمایشگاهی استفاده می شود. وزن پایین این نوع ساختار باعث شده در دسته سازه فضایی سبک قرار گیرد و علاوه بر زیبایی، نصب و اجرای سریعی داشته باشد. در فرآیند طراحی سازه فضایی، انتخاب نوع گنبد و محاسبه دقیق بارگذاری اهمیت زیادی دارد، زیرا بر دوام و عملکرد تأثیر مستقیم می گذارد. همچنین در هنگام نصب سازه فضایی و انتخاب پوشش سازه فضاکار باید به شرایط اقلیمی و کاربری توجه کرد. به طور کلی، گنبدها از مهم ترین کاربردهای سازه فضاکار در معماری مدرن هستند.
سازه فضاکار چلیک یکی از زیباترین و کارآمدترین فرم ها در میان انواع سازه های فضاکار است که به شکل قوسی و کشیده طراحی می شود و برای پوشش سوله ها، آشیانه هواپیما و سالن های صنعتی کاربرد فراوان دارد. در فرآیند طراحی سازه فضا کار، این نوع فرم به دلیل توزیع یکنواخت بار و کاهش نیاز به ستون های میانی، هم از نظر فنی و هم از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است. اگر بخواهیم بدانیم منظور از سازه فضا کار چیست، چلیک بهترین نمونه برای ترکیب استحکام و زیبایی است. تصاویر و عکس سازه فضاکار در این مدل نشان دهنده تنوع بالای آن در معماری مدرن است. انتخاب مناسب مقطع سازه فضاکار و مصالح، علاوه بر افزایش دوام، بر وزن هر متر مربع سازه فضاکار نیز تأثیر مستقیم دارد. از مهم ترین مزایای سازه فضاکار چلیک می توان به دهانه های بلند، نصب سریع و هماهنگی با طرح های معماری اشاره کرد.
سازه فضاکار تک لایه ساده ترین و در عین حال کاربردی ترین نوع سازه های فضاکار است که از یک شبکه ی سه بعدی تشکیل شده و به ویژه در پروژه هایی با دهانه های کوچک و متوسط استفاده می شود. این نوع سازه می تواند به شکل های مختلفی از جمله سازه فضاکار هرمی یا سازه فضاکار کروی طراحی شود و به دلیل وزن سبک و هزینه مناسب، جایگاه ویژه ای در معماری مدرن دارد. در فرآیند اجرای سازه فضاکار، استفاده از اتصالات سازه فضایی با دقت بالا اهمیت زیادی دارد تا استحکام و ایمنی سازه تضمین شود. به کارگیری سازه فلزی فضاکار در این مدل، ضمن افزایش مقاومت، سرعت نصب را نیز بالا می برد. در پروژه های بزرگ تر نیز این سیستم به عنوان بخشی از ابر سازه فضایی به کار می رود و امکان ایجاد طرح های متنوع و جذاب معماری را فراهم می سازد.
سازه فضاکار دولایه یکی از مقاوم ترین مدل ها در میان انواع سازه فضاکار است که از دو لایه شبکه ای موازی تشکیل شده و به وسیله اعضای قطری به هم متصل می شوند. این طراحی موجب افزایش استحکام و پایداری می شود و امکان اجرای دهانه های بسیار بزرگ را فراهم می آورد. در بسیاری از پروژه های صنعتی و ورزشی، استفاده از سازه فضاکار فولادی در این فرم رواج دارد، زیرا علاوه بر قدرت تحمل بارهای سنگین، طول عمر بالایی نیز دارد. از دیگر ویژگی های این نوع سازه، قابلیت شکل گیری به عنوان سازه فضاکار فرم آزاد است که آزادی بیشتری در طراحی معماری فراهم می کند. به طور کلی، سازه فضایی دولایه ترکیبی از عملکرد فنی و زیبایی شناسی است و برای سالن های نمایشگاهی، فرودگاه ها و پروژه هایی که به دهانه های وسیع نیاز دارند، انتخابی ایده آل به شمار می رود.
سازه فضاکار سه لایه پیشرفته ترین نوع در میان ساختارهای فضاکار است که با داشتن سه سطح شبکه ای موازی و اتصالات قطری، نهایت استحکام و پایداری را در پروژه های عظیم فراهم می کند. این مدل از سازه فضاکار سه بعدی به دلیل توانایی پوشش دهانه های بسیار بزرگ بدون نیاز به ستون میانی، در فرودگاه ها، استادیوم ها و مراکز نمایشگاهی بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد. در برخی طراحی ها، از فرم های خاص مانند سازه فضاکار دیسکی یا سازه فضاکار سینوسی نیز الهام گرفته می شود تا جلوه ای متفاوت و جذاب ایجاد شود. حجم بالای اعضا و اتصالات در این نوع، آن را به یکی از مقاوم ترین سیستم ها در برابر بارهای سنگین و زلزله تبدیل کرده است. به طور کلی، سازه فضاکار سه لایه نماد ترکیب نوآوری، استحکام و زیبایی در معماری مدرن محسوب می شود.
اجرای سازه فضایی فرآیندی حساس و چند مرحله ای است که نیازمند دقت بالا در طراحی، مونتاژ و نصب می باشد. در ابتدا، عملیات مدلسازی سازه فضاکار انجام می شود تا تمام جزئیات فنی و بارگذاری ها بررسی شوند. سپس با انتخاب مصالح مناسب و هماهنگی با مجری سازه فضاکار، مرحله نصب آغاز می شود. این سازه ها می توانند به صورت های مختلف مانند سازه فضایی اریب یا سازه فضایی سوله اجرا شوند و بسته به نوع پروژه، جزئیات نصب متفاوت خواهد بود. بسیاری از کارفرمایان با بررسی عکس سازه فضایی و نمونه های اجرا شده، تصمیم به خرید سازه فضایی می گیرند. در نهایت، یکی از مهم ترین مراحل، دقت در اجرای سقف سازه فضایی است که استحکام و زیبایی پروژه را تضمین می کند.
مراحل اجرای سازه فضایی:
نحوه طراحی سازه فضاکار نیازمند بررسی دقیق بارگذاری ها، شرایط محیطی و کاربری پروژه است تا بهترین فرم و سیستم انتخاب شود. در این فرآیند، ابتدا نوع سیستم سازه ای فضاکار مشخص می شود؛ به عنوان مثال، برای سالن های صنعتی و انبارها از سوله سازه فضاکار و برای پروژه های فرهنگی و ورزشی از سازه های فضاکار گنبدی استفاده می گردد. همچنین در برخی پروژه ها، سازه فضایی تخت به دلیل سادگی و سرعت نصب، انتخاب مناسبی به شمار می رود. در طراحی های خلاقانه تر نیز، استفاده از سازه فضایی تاشو امکان ایجاد فرم های متحرک و منعطف را فراهم می سازد. در نهایت، فرآیند طراحی شامل تحلیل بارهای کششی و فشاری، انتخاب مصالح مناسب و تعیین اتصالات استاندارد است تا سازه علاوه بر زیبایی، استحکام و دوام بالایی داشته باشد.
در سیستم سازه فضاکار انعطاف پذیری بالایی وجود دارد و ستون ها می توانند به صورت منظم یا نامنظم جای گذاری شوند. این ویژگی باعث می شود امکان اجرای دهانه های متنوع با ابعاد مختلف فراهم گردد و محدودیتی در طراحی وجود نداشته باشد. به طور معمول، فاصله متداول ستون گذاری در انواع سازه فضاکار حدود ۶۰ متر است که تعادل و استحکام سازه را تضمین می کند. در برخی پروژه ها مانند پل سازه فضاکار یا سازه فضاکار قوسی این فاصله بسته به بارگذاری و نوع طراحی تغییر می کند. همین قابلیت در تغییر دهانه ها و ستون گذاری، یکی از مهم ترین دلایل محبوبیت سازه های فضاکار در پروژه های معماری و صنعتی محسوب می شود.
انتخاب ضخامت سقف سازه فضاکار به عواملی مانند نوع سازه، شکل هندسی، ابعاد دهانه ها و میزان بارهای وارده بستگی دارد. هر چه دهانه بزرگ تر یا بار بیشتر باشد، نیاز به طراحی دقیق تر و استفاده از مصالح مقاوم تر وجود دارد. در پروژه های خاص، از فرم هایی مانند سازه فضاکار با فرم سینوسی یا سازه فضاکار تاشو استفاده می شود که ضخامت سقف را متناسب با طرح تغییر می دهند. همچنین نوع اتصالات، به ویژه کیفیت گوی سازه فضاکار، نقش مهمی در تعیین استحکام و ماندگاری سقف دارد. توجه به این نکات علاوه بر کاهش معایب سازه فضاکار، موجب افزایش ایمنی، دوام و زیبایی نهایی پروژه خواهد شد.
یکی از مهم ترین موضوعات در اجرای پروژه ها، بررسی عوامل تعیین کننده هزینه است. قیمت سازه فضاکار به فاکتورهای متعددی مانند نوع متریال، ابعاد دهانه، تعداد ستون ها و روش نصب بستگی دارد. هر چه ابعاد بزرگ تر باشد، به مصالح و اتصالات بیشتری نیاز است و هزینه افزایش می یابد. همچنین نوع فرم انتخابی مانند گنبد سازه فضاکار یا فرم تخت، در تعیین قیمت نهایی نقش دارد؛ زیرا گنبدها به دلیل پیچیدگی در طراحی و نصب معمولاً هزینه بالاتری نسبت به مدل های ساده تر دارند. علاوه بر این، میزان بارگذاری و نوع پوشش سقف از عوامل مستقیم بر قیمت هستند.
از سوی دیگر، کیفیت اتصالات و نوع محاسبات مهندسی نیز تأثیر زیادی بر هزینه نهایی دارند. در پروژه هایی که از سازه فضایی با طراحی خاص یا دهانه های بسیار بزرگ استفاده می شود، نیاز به قطعات سفارشی و اجرای دقیق تر وجود دارد که هزینه را افزایش می دهد. خدمات ارائه شده توسط پیمانکار یا مجری نیز در قیمت اثرگذار است؛ به همین دلیل انتخاب شرکت های معتبر در زمینه سازه فضاکار اهمیت فراوانی دارد. در نهایت، با مدیریت درست طراحی و مصالح می توان علاوه بر کاهش هزینه ها، کیفیت و ایمنی پروژه را نیز تضمین کرد.
سازه های فضاکار به دلیل انعطاف پذیری و تنوع در طراحی، در پروژه های مختلف معماری و صنعتی کاربرد فراوان دارند. این سازه ها علاوه بر استحکام بالا، قابلیت اجرا در ابعاد بزرگ و اشکال متنوع را دارند و به همین دلیل در بسیاری از پروژه های مدرن به کار گرفته می شوند. نمونه های مختلف مانند سازه های فلزی چین دار، پوشش های آویز و حتی ساختارهای پنوماتیک نیز زیرمجموعه این سیستم محسوب می شوند.
کاربردهای سازه فضاکار:
یکی از بزرگ ترین مزایای سازه فضاکار سبک بودن آن است. توزیع بهینه مواد در این نوع سازه باعث می شود که انتقال بار بیشتر از طریق کشش و فشار محوری انجام شود و تمامی اعضا به صورت کامل در برابر نیروها فعال باشند. استفاده از فولاد یا آلومینیوم در ساخت، موجب کاهش وزن کلی نسبت به سازه های آهنی شده و به ویژه در سقف های با دهانه بزرگ صرفه جویی چشمگیری در مصرف مصالح ایجاد می کند. قطعات این سازه ها به صورت پیش ساخته در کارخانه تولید می شوند، بنابراین کیفیت یکنواخت و سرعت نصب بالایی دارند. قابلیت حمل آسان، نیاز به نیروی کار کمتر و انعطاف پذیری بالا در طراحی و جای گذاری ستون ها، از دیگر ویژگی های مثبت این سیستم است. همین ویژگی ها سبب شده انواع سازه فضاکار در پروژه های مدرن صنعتی، ورزشی و نمایشگاهی بسیار پرکاربرد باشند.
با وجود تمام این مزایا، سازه فضاکار محدودیت هایی نیز دارد. اصلی ترین چالش، نیاز به تولید فولاد در مقیاس بالا برای ساخت اعضای سازه است. از آنجا که تولید فولاد با مشکلاتی همچون افزایش قیمت مواد اولیه، وابستگی به زغال‌سنگ کک و محدودیت های دولتی برای کاهش آلودگی همراه است، این موضوع بر دسترسی و هزینه ساخت تأثیر مستقیم می گذارد. در نتیجه، برخی پروژه ها ممکن است با مشکل تأمین مصالح یا افزایش هزینه ها رو به رو شوند. علاوه بر این، طراحی و محاسبات دقیق این سیستم نیازمند مهارت های مهندسی ویژه است و هر گونه خطا در اتصالات سازه فضاکار می تواند عملکرد کلی سازه را تحت تأثیر قرار دهد. به طور کلی، با وجود این معایب، مزایای متعدد سازه های فضاکار باعث شده استفاده از آن ها در معماری مدرن رو به افزایش باشد.
جمع بندی
همان طور که گفتیم انواع سازه فضاکار مزایای بسیار زیادی دارد و شاید بتوان گفت بهترین مزیت آن ها باز گذاشتن دست طراح برای اجرای هر چه زیباتر و واقعی تر پروژه های طراحی شده می باشد. با این حال عیب آن، محدودیت در ساخت فولاد برای قطعات بیشتر سازه هاي فضاكار به خصوص در برخی کشورها می باشد؛ اما با این وجود باز هم به دلیل سه بعدی بودن و زیبایی شگرفی که این سازه فضاكار دارد به خوبی توانسته است بازارهای ساخت و ساز را به خصوص در پروژه های بزرگ تسخیر کند.
در نهایت، با توجه به تعریف سازه فضاکار می توان گفت این سیستم به دلیل انعطاف پذیری بالا در طراحی و امکان اجرای دهانه های وسیع، جایگاه ویژه ای در صنعت ساخت و ساز دارد. بررسی جزئیات سازه فضاکار نشان می دهد که علاوه بر استحکام و سبکی، قابلیت اجرای فرم های متنوعی مانند گنبدی، تخت یا چلیک را دارد که در پروژه های مختلف به کار می روند. امروزه کاربرد سازه فضاکار را می توان در استادیوم ها، نمایشگاه ها، مراکز تجاری و به ویژه در اجرای سازه فضایی سقف مشاهده کرد. هر چند محدودیت هایی در تولید فولاد وجود دارد، اما زیبایی، دوام و کارایی بالای سازه های فضایی موجب شده است که سازه های فضاكار همچنان از محبوب ترین انتخاب ها در پروژه های بزرگ و مدرن به شمار آیند.
سوالات متداول
قیمت هر متر مربع سازه فضاکار در ایران معمولاً بین ۲٫۵ تا ۵ میلیون تومان است، بسته به نوع مواد، دهانه، پیچیدگی طراحی و منطقه اجرا.
وزن و هزینه سازه فضاکار به عواملی مثل دهانه و ابعاد سازه، نوع متریال (فولاد یا آلومینیوم)، ضخامت و قطر لوله ها بستگی دارد. همچنین پیچیدگی طراحی، نوع پوشش سقف و شرایط اجرایی بر هزینه نهایی تأثیرگذارند.
اجزای اصلی سازه فضاکار شامل لوله ها (اعضا) و گره ها (گوی یا پیچ اتصال) هستند. اتصالات نیز معمولاً از پیچ و مهره، مخروطی ها، سرلوله ها و صفحات اتصال تشکیل می شوند.
سازه فضاکار سقف سالن ها به دلیل سبکی، دهانه ی بلند بدون ستون میانی و مقاومت بالا در برابر بارهای سنگین پرکاربرد است. این سازه ها همچنین امکان طراحی متنوع، سرعت نصب بالا و زیبایی معماری را فراهم می کنند.
بله، امکان ساخت سازه فضاکار فولادی برای سوله وجود دارد و به دلیل استحکام بالا و پوشش دهانه های وسیع بسیار مناسب است. این نوع سازه ها همچنین وزن نسبی کمی داشته و نصب سریعی دارند.
سازه های فضاکار قابلیت پوشش دهانه‌هایی تا حدود ۱۰۰ متر را بدون ستون میانی دارند. در پروژه های خاص و با طراحی ویژه، حتی دهانه های بیش از ۲۰۰ متر نیز امکان پذیر است.
مرکزآهن، مرجعی تخصصی و به روز برای کسب دانش و اطلاع از آخرین تحولات بازار آهن و فولاد است. با وبلاگ جامع ما، همیشه از آخرین اخبار و اطلاعات این صنعت آگاه باشید.