یکی از مهم ترین ارکان هر ساختمان که نقش مهمی در زیبایی و مقاومت سازه دارد، سقف است. یکی از بهترین پوشش ها برای سقف های ساده و شیبدار اردواز است که در کنار زیبایی، مقاومت خوبی در برابر انواع شرایط جوی ارائه می دهد و استحکام خوبی دارد. این نوع مصالح برای نما هم کاربردی هستند و جلوه سازه را چند برابر می کنند. آردواز از سیمان، ورق فلزی، ترکیب الیاف معدنی و مصنوعی و مواد شیمیایی ساخته می شود و با توجه به وزن سبکی که دارد، از نظر ایمنی گزینه ای هوشمندانه برای بسیاری از ساختمان ها است. در این مقاله درباره ویژگی ها و کاربردهای اردواز بیشتر سخن خواهیم گفت.
یکی از قدیمی ترین انواع مصالح برای پوشش سقف های شیبدار، آردواز است که به سبب زیبایی و کارایی، هنوز مورد توجه معماران و مهندسان قرار می گیرد. آردواز سقف، ورق هایی محکم در برابر باران، برف، باد و نور خورشید هستند که فضای داخلی ساختمان را از عوامل بیرونی در امان نگاه می دارد. علاوه بر اینکه برای پوشش دهی سقف می توان از این متریال استفاده کرد، برای پوشاندن برخی دیوارها، سقف سر درب، سقف آلاچیق و سایبان پنجره ها نیز از اردواز استفاده می شود. آردواز شیروانی به صورت پله ای و در شیب های مختلف قابلیت اجرا دارد و نما و جلوه قابل توجهی به ویژه برای خانه های ویلایی به ارمغان می آورد.
سقف آردواز همان طور که پیشتر نیز اشاره کردیم برای بام های شیروانی و معمولی قابلیت اجرا دارد و معمولا به دو صورت هلالی و یا ساده و به شکل ورق هایی در ابعاد 30 در 60 تولید و عرضه می شود. دلیل انتخاب این نوع سقف در درجه اول مقاومتی است که در برابر عوامل خارجی نشان می دهد. مساله بعدی، ایمنی سقف است. حالت شیروانی، سطح ورق آردواز و نوع چینش ورق ها به صورتی است که گرد و غبار، باران یا برف روی سقف می لغزند و سقف هیچ بار اضافه ای را متحمل نمی شود. در نتیجه به وزن سازه افزوده نمی شود و دوام ساختمان، تحکیم می گردد. این ورق ها قابلیت رنگ پذیری دارند و خیلی راحت می توان ظاهر آن ها را با رنگ غالب بر سازه هماهنگ کرد.
انواع آردواز را به طور کلی باید به دو دسته تقسیم کرد:
در خلال متن به صورت پراکنده به برخی از کاربردهای اردواز اشاره شد، اگر بخواهیم لیستی از کاربردهای این نوع از مصالح تهیه کنیم باید به موارد زیر اشاره نماییم:
اردواز بسته به جنس متریالی که دارد به دو نوع سیمانی و فلزی تقسیم می شود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. اردواز، قابل رنگ بندی است و چنانچه سیمانی باشد، معمولا قدرت رنگ پذیری محدود تری دارد، اما اردوازهای فلزی در رنگ های مختلف تولید و عرضه می شوند. از نظر وزنی، اردوازهای فلزی سبک تر هستند و هنگامی که روی سقف اجرا شوند، تأثیر چندانی بر افزایش وزن کلی سازه ندارند. اردوازها محصولات با دوامی هستند، به طوری که عمر اردوازهای سیمانی بین 20 تا 30 سال و اردوازهای فلزی بیش از 30 سال برآورد شده است.
اولین مزیت آردواز، قابلیت استفاده در هر نوع شرایط آب و هوایی است. چه سازه در اقلیم مرطوب قرار داشته باشد و چه در مناطق گرم و خشک، آردواز عملکرد مناسبی دارد و مانع نفوذ عوامل خارجی به فضای داخلی می‌شود. از طرفی چنانچه این سقف، اصولی اجرا شود و با دیگر آیتم های سازه هماهنگی داشته باشد، زیبایی و جذابیت ویژه ای به ساختمان می بخشد. اردواز چه سیمانی باشد چه فلزی در رنگ ها و بافت های متعددی تولید می شود و با شیب های دلخواه قابل اجرا است. درباره مقاومت و استحکام این محصول نیز پیشتر صحبت کردیم. این نوع مصالح تا چند دهه کاربردی هستند و اگر بتوانید نکاتی را رعایت کنید، می توانید عمر مفید آن را افزایش دهید.
در مناطق مرطوب امکان رشد گیاهان و جلبک روی سقف وجود دارد. بنابراین بررسی دوره ای کمک می کند که هر گونه ناخالصی را از سطح اردواز بزدایید تا موجب خوردگی و آسیب نشود. بهتر است از پوشش های گالوانیزه استفاده کنید که ماندگاری بیشتری دارند. اگر بخشی از ورق آردواز آسیب دید، به سرعت برای ترمیم و تعمیر آن اقدام کنید. تایل های این نوع مصالح در وزن استاندارد تولید می شوند و به راحتی قابل برش و شکل دادن هستند.
عوامل متنوعی بر قیمت اردواز اثر می گذارند و نمی توان قیمت ثابتی را برای بازه طولانی برای آن معین کرد. اولین مولفه اثرگذار، جنس اردواز است، بسته به اینکه در ترکیب این مصالح از سیمان استفاده شده باشد یا فلز، قیمت آن ها متفاوت خواهد بود. قیمت ورق های فولادی و نوسان نرخ آهن مستقیما بر قیمت اردواز اثر می گذارد. عامل دیگر، شرکت تولید کننده و برند مصالح است. هر چقدر شرکت، معتبرتر باشد و طبق استانداردهای پیشرفته تر محصولات خود را روانه بازار کند، به احتمال زیاد قیمت اردواز نیز بالاتر خواهد رفت.
نوع پوشش و رنگ را نیز نباید نادیده گرفت. مصالح دارای پوشش های ضد حریق، گالوانیزه و یا مقاوم نسبت به شرایط جوی از قیمت بیشتری برخوردارند. صرف نظر از اینکه نرخ ارز، میزان تورم، وضعیت بازار مسکن، بازار آهن و … بر تمام کالاها تاثیر می گذارد، متراژ و مساحت سقف را هم باید در نظر گرفت. هر چقدر به متراژ بیشتری ورق یا تایل آردواز نیاز باشد، باید هزینه بیشتری هم برای خرید، نصب و اجرا پرداخت کرد.
برای اجرای آردواز، نخست باید بستر مناسبی روی سقف فراهم شود. بسته به نوع سازه (چوبی یا فلزی)، این بستر باید محکم، مسطح و دارای شیب کافی برای هدایت آب باران باشد. در مرحله بعد، نوع آردواز بر اساس شرایط اقلیمی و نیاز پروژه انتخاب می شود. ضخامت، طرح، رنگ و نوع پوشش آردواز نیز با توجه به این عوامل تعیین می گردد.
شیوه نصب این نوع تایل ها بدین صورت است که معمولا نصاب از لبه شروع به متصل کردن تایل ها به بستر می کند و لایه لایه و پلکانی بالا می رود. این مکانیزم برای هدایت بهتر باران و برف صورت می گیرد. بعد از اینکه عملیات نصب تایل ها انجام شد، لبه ها، درزگیرها، لوله های انتقال آب و دیگر قطعات جانبی متصل می شود.
در مناطق مرطوب و بارانی بهتر است از آردواز با پوشش گالوانیزه استفاده شود. این پوشش احتمال زنگ زدن را از بین می برد و عمر مفید سقف را افزایش می دهد. همچنین استفاده از تایل های رنگی باعث مقاومت سقف نسبت به تغییرات دمایی می شود. برای مناطق گرم و خشک معمولا اردواز با پوشش کوره ای توصیه می شود تا گرد و غبار نتوانند به سطح آن آسیب بزنند. وجود اردوازها با سطح براق و لیز برای مناطق برفی این حسن را دارد که باعث سنگین شدن سقف نمی شود و امکان برف روبی را آسان می کند.
جمع بندی
آردواز به عنوان یکی از کلاسیک ترین مصالح پوشش سقف، به دلیل مزایای فراوان خود همچنان کاربرد گسترده ای دارد. برای هر نوع اقلیم، نوع مناسبی از آردواز قابل استفاده است. هدایت مؤثر آب باران، دوام و مقاومت در برابر شرایط جوی مختلف و قیمت مقرون به صرفه از مهم ترین عوامل محبوبیت این متریال در سال های اخیر محسوب می شوند.
سوالات متداول
زیبایی ظاهری، قیمت مناسب، دوام بالا، مقاومت در برابر عوامل خارجی و شرایط آب و هوایی، نصب آسان و تنوع در رنگ و طرح، اردواز را به گزینه مناسبی برای سقف و نما تبدیل کرده است.
اردواز برای هر نوع اقلیم و شرایط آب و هوایی قابل استفاده است، اما نصب این تایل ها روی سقف های شیب دار رایج تر است.
بسته به نوع متریال و شرایط نگهداری، عمر مفید آردواز بین ۲۰ تا ۴۰ سال است.
بله؛ نگهداری اصولی از اردواز باعث بالا رفتن عمر مفید آن می شود. بازدید دوره ای، تمیز کردن سطح از گرد و غبار، جمع شدن آب گیاه و تعمیر به موقع قطعات آسیب دیده باعث دوام اردواز خواهد شد.
مرکزآهن، مرجعی تخصصی و به روز برای کسب دانش و اطلاع از آخرین تحولات بازار آهن و فولاد است. با وبلاگ جامع ما، همیشه از آخرین اخبار و اطلاعات این صنعت آگاه باشید.