با وجود آنکه تابستان یکی از فصول پر تقاضا در صنعت آهن و فولاد کشور به شمار می رود، بازار آهن در تیر و مرداد ۱۴۰۴ با رکود سنگینی مواجه شده است. این وضعیت باعث شده تا بر خلاف انتظارات فصلی، بسیاری از کارخانه ها و فعالان بازار با کاهش محسوس تقاضا و قیمت ها روبه رو شوند.
به گزارش مرکزآهن، جمشید حسامی، رئیس اتحادیه فروشندگان آهن استان فارس، در گفتگو با جهان فولاد در خصوص رکود و سردی بازار آهن، عنوان کرده است: بازار در رکود عمیقی فرو رفته و با اینکه تقویم، تابستان را به عنوان فصل اوج ساخت و ساز و مصرف آهن معرفی می کند، اما واقعیت های اقتصادی و نبود پروژه های عمرانی، بازار را در وضعیت انجماد قرار داده است.
به گفته حسامی، رقابت های منفی میان تولیدکنندگان و عرضه کنندگان به کاهش بیشتر قیمت آهن در بازار دامن زده است. برخی کارخانه ها برای حفظ سهم بازار و جلوگیری از انباشت محصولات، حاضر شده اند قیمت میلگرد و دیگر مقاطع فولادی را پایین تر از نرخ تمام شده عرضه کنند؛ اقدامی که در کوتاه مدت شاید راه گشا باشد، اما در بلندمدت می تواند به زیان ساختار تولید منجر شود.
قیمت پروفیل و ورق نیز طی هفته های اخیر کاهش قابل توجهی را تجربه کرده اند. به ویژه در بازار استان های جنوبی و مرکزی، شاهد کاهش نسبی قیمت های معاملاتی هستیم. البته این افت قیمت ها در شرایطی رخ داده که عرضه همچنان در جریان است و هیچ گونه کمبود کالای عمده در انبارها دیده نمی شود. اما آنچه غایب است، تقاضای مؤثر است؛ به بیان دیگر، بار هست، ولی بازار برایش نیست.
نبود پروژه های عمرانی، پاشنه آشیل بازار
تحلیل کارشناسان نشان می دهد که اصلی ترین دلیل افت معاملات، کاهش جدی فعالیت های عمرانی و ساخت و ساز در سطح کشور است. با توقف پروژه های عمرانی بزرگ مقیاس و کاهش بودجه عمرانی دولت، بازار مصرف آهن کشور به شکل محسوسی کوچک تر شده است. این موضوع باعث شده حتی محصولاتی چون قیمت نبشی نیز که در پروژه های سبک کاربرد زیادی دارند، با کاهش تقاضا مواجه شوند.
جمشید حسامی در ادامه سخنان خود اشاره کرده است که این رکود تنها مختص به شرایط پس از درگیری های اخیر نیست و روند نزولی قیمت ها از پیش از شروع جنگ نیز آغاز شده بود. بنابراین نمی توان دلیل اصلی را صرفاً شرایط منطقه ای دانست، بلکه ساختار داخلی اقتصاد نیز نیازمند بازنگری است.
پیشنهاد فعالان بازار برای خروج از رکود
در پایان، رئیس اتحادیه فروشندگان آهن فارس خواستار ورود جدی دولت برای نجات بازار شد. او تأکید کرد: تنها راه عبور از این وضعیت، فعال سازی پروژه های عمرانی و ارائه تسهیلات مالی به کارخانه هاست. بسیاری از تولیدکنندگان به دلیل کمبود نقدینگی و بدهی های انباشته به سازمان های مختلف، در آستانه توقف کامل تولید قرار گرفته اند و بدون حمایت، ممکن است بخشی از ظرفیت تولید کشور از بین برود.
بازار فولاد ایران، با برخورداری از ظرفیت تولید بالا و مزیت های منطقه ای، همچنان پتانسیل صعود دارد. اما اگر سیاست های حمایتی در زمان مناسب اجرا نشود، احتمال دارد حتی در زمان اوج مصرف نیز شاهد رونق بازار نباشیم.
