چین به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده عناصر خاکی کمیاب با سهمی نزدیک به ۹۰ درصد از تولید جهانی در ماه های اخیر سیاستی سخت گیرانه تر نسبت به شرکت های خارجی در پیش گرفته است. طبق گزارش مرکزآهن و به نقل از فایننشال تایمز در خصوص سیاست های جدید چین، پکن به خریداران غربی هشدار داده که هر گونه انبارسازی گسترده این عناصر می تواند با محدودیت های صادراتی یا حتی توقف کامل عرضه مواجه شود.
این تصمیم در شرایطی اتخاذ می شود که تقاضا برای عناصر حیاتی در صنایع خودروسازی، انرژی های تجدیدپذیر و حتی تجهیزات نظامی به شدت افزایش یافته است. کاهش ۳۸ درصدی صادرات آهن رباهای دائم در ماه ژوئن نسبت به سال گذشته نشان دهنده جهت گیری جدید چین در کنترل بازار است. بسیاری از شرکت های بین المللی برای دور زدن این محدودیت ها ناچار شده اند بخشی از خطوط تولید خود را به داخل خاک چین منتقل کنند.
تأثیر بر بازار داخلی و جهانی آهن و فولاد
با توجه به نقش پر رنگ عناصر خاکی کمیاب در تولید تجهیزات پیشرفته، سیاست جدید چین می تواند به طور غیر مستقیم بر بازار جهانی فولاد و قیمت آهن نیز اثرگذار باشد. محدودیت در تأمین این عناصر، هزینه تولید صنایع پایین دستی را افزایش داده و به طور زنجیره ای بر قیمت میلگرد و سایر مقاطع فلزی در بازارهای مختلف تأثیر می گذارد.
در همین چارچوب، نوسانات ناشی از سیاست های چین می تواند در کوتاه مدت به افزایش قیمت تیرآهن در پروژه های ساختمانی منجر شود. همچنین تغییر در زنجیره تأمین باعث شده برخی فعالان بازار از احتمال رشد مجدد قیمت پروفیل در صنایع عمرانی سخن بگویند.
واکنش غرب و آینده بازار
اتحادیه اروپا و ایالات متحده تلاش می کنند با سرمایه گذاری در معادن داخلی و همکاری با کشورهای ثالث، وابستگی خود به چین را کاهش دهند. اما کارشناسان تأکید دارند که جایگزینی واقعی تولیدات چین در کوتاه مدت تقریباً ناممکن است. همین واقعیت به پکن اجازه داده تا منابع طبیعی خود را به یک اهرم ژئوپلیتیکی تبدیل کند و پیام روشنی به رقبای غربی بفرستد: در صورت تشدید فشارهای سیاسی و اقتصادی، چین قادر است زنجیره های تأمین حیاتی آن ها را مختل کند و نوسانات شدیدی در قیمت آهن ایجاد کند.
به نظر شما اهرم فشار چین، قدرت لازم را دارد؟ یا بازار فولاد قدرت جایگزینی را دارد؟
