کاشت میلگرد یک روش نسبتاً جدید برای استفاده از میلگرد در صنعت ساختمان‌سازی است. از این روش معمولاً برای افزودن قسمت‌های جدید به سازه بتنی اصلی یا مقاوم‌سازی بخش‌های موجود، که باربری آنها قرار است بالا برده شود، استفاده می‌گردد. در اصل چهارم استاندارد EN 1504، مقاوم‌سازی به‌صورت استفاده از سیستم‌ها و محصولاتی که ظرفیت باربری سازه بتنی را افزایش داده یا احیاء می‌کنند، تعریف شده است. یکی از محصولات جدید در زمینه کاشت میلگرد، چسب‌های پایه اپوکسی هستند که به آنها
چسب کاشت میلگرد گفته می‌شود. در ادامه با این محصول و انواع مختلف آن آشنا خواهیم شد.
چسب کاشت میلگرد چیست؟
چسب کاشت میلگرد یک ترکیب شیمیایی دو یا سه جزئی بر پایه رزین‌های پلیمری و افزودنی‌های بتن است. هر شرکت تولیدکننده فرمول خاص خود را دارد که باعث متفاوت بودن کیفیت و برخی اوقات ویژگی‌های متفاوت چسب تولیدشده می‌شود. با این همه، معمولاً از رزین‌های پلیمری مانند اپوکسی، پلی‌استر و وینیل‌استر برای جزء اول و هادرنرها برای جزء دوم استفاده می‌گردد.
برای بالا بردن برخی
خواص فیزیکی چسب کاشت میلگرد نیز از افزودنی‌های بتنی استفاده می‌شود. این افزودنی‌ها، شامل مواد نرم‌کننده و مواد پرکننده هستند. مواد پرکننده، باعث افزایش ویژگی‌های مکانیکی چسب شده و در زمان گیرش و سخت‌شدن از انقباض چشب جلوگیری می‌کند. نرم‌کننده‌ها، دمای تبدیل شیشه‌ای چسب را پایین آورده و در عین حال، انعطاف‌پذیری آن را بالا می‌برند.
ویژگی‌های چسب کاشت میلگرد
همان‌طور که گفتیم چسب کاشت میلگرد با کیفیت‌های مختلفی در بازار موجود است. مهم‌ترین ویژگی‌های یک چسب خوب و باکیفیت عبارت هستند از:
- پایداری مکانیکی و شیمیایی بالا
- ویسکوزیته بالا برای اختلاط و کاشت میلگرد و یا بولت
- عدم جمع‌شدگی هنگام سخت شدن
- مقاومت بالا در مقابل بارهای استاتیکی، دینامیکی و شبه‌دینامیکی
- دارای عملکرد قابل‌قبول در محیط‌های خورنده و اسیدی
- راندمان فنی و اقتصادی بالا و بهینه در کنار سهولت اختلاط اجزاء و اجرای آن
- قطر سوراخ و طول مهاری کوچک‌تر برای کاشت میلگرد در مقایسه با چسب‌های کاشت پایه سیمانی
- قابلیت اتصال بسیار عالی به بتن و دیگر مصالح ساختمان
- امکان کاشت میلگرد و بولت بر روی سطوح عمودی و افقی بتن
- عدم تاثیر‌پذیری از عوامل محیطی و جوی
- قابل اجرا بودن در محیط‌های مرطوب
در نظر داشته باشید که انتخاب چسب، اهمیت بسیار زیادی در کیفیت سازه و مقاومت آن دارد. نوع چسب، باید با توجه به نوع کار و میزان باری که قرار است میلگردها یا بولت‌ها تحمل کنند، انتخاب شود.
انواع چسب کاشت میلگرد
براساس نوع بسته‌بندی، چسب کاشت میلگرد به سه دسته تقسیم می‌شود: کپسولی، کاتریجی و کیلویی (حجمی). نوع کاتریجی به‌دلیل ضایعات پائین و سهولت استفاده، محبوبیت بیشتری دارد ولی قیمت آن بالا است و برای حجم کاری بالا به‌صرفه نیست.
این نوع از چسب کاشت میلگرد دارای دو جزء رزین پلیمری و هاردنر است و در داخل شیشه‌های شفاف عرضه می‌شود. نوع رزین به‌کار برده‌شده، به شرکت تولیدکننده بستگی دارد. مدل‌های کپسولی برای بولت‌هایی استفاده می‌شود که دارای سر مهره‌دار هستند.
پس از سوراخ و تمیز کردن محل موردنظر، کپسول درون آن قرارداده می‌شود. سپس، با استفاده از آچار بکس برقی، بولت به صورت پیچشی وارد سوراخ می‌گردد. برخورد سر بولت با کپسول، باعث شکسته شدن جداره چسب می‌شود. پس از شکستن جداره شیشه‌ای، مدت زمان کوتاهی طول می‌کشد تا چسب سفت شود. این نوع از چسب کاشت میلگرد مقاومت بسیار بالایی در برابر محیط‌های اسیدی و خورنده دارد. مدل‌های کپسولی برای میلگردها یا بولت‌هایی با قطر 8 تا 24 میلی‌متر تولید می‌شوند.
چسب کاشت کاتریجی، به‌صورت دو جزئی در بازار عرضه می‌شود. جزء اول بر پایه رزین‌های اپوکسی، پلی‌استر یا وینیل استر (یا ترکیبی از آنها) است. جزء دوم را هاردنر تشکیل می‌دهد که معمولاً بر پایه پلی‌آمین‌ها ساخته می‌شود.
این مدل چسب، در دو مدل دو محوره و تک محوره در بازار موجود می‌باشد. نوع دو محوره، به‌صورت دو محفظه‌ای است که هر یک از دو جزء در درون یک محفظه ریخته شده‌اند. در نوع یک محوره، هادنر (جزء دوم) در داخل همان محفظه رزین (جزء اول) قرار داده‌شده است.
چسب کاشت میلگرد کاتریجی، برای استفاده در بتن، سنگ، آجر و بلوک‌های حفره‌دار مناسب می‌باشد. این چسب به‌علت بوی کم، آسانی استفاده و تزریق و ضایعات پائین، طرفداران بیشتری نسبت به دو نوع دیگر دارد.
برای پروژه‌های بزرگ، چسب کاشت میلگرد کیلویی مقرون‌به‌صرفه‌تر است. این محصول در دو نوع دو جزئی و سه جزئی در بازار موجود می‌باشد. فرمولاسیون چسب، مختص هر شرکت تولیدکننده است. در مدل‌های سه جزئی، جزء اول رزین اپوکسی، جزء دوم هاردنر و جزء سوم دانهبندی کوارتزی هستند. در مدل دو جزئی، معمولاً جزء اول رزین‌های پلیمری (اپوکسی) و جزء دوم را هاردنرهای پلی‌آمینی تشکیل می‌دهند.
برای آماده کردن چسب سه جزئی، بخش دانهبندی کوارتزی به رزین اپوکسی اضافه می‌گردد و با یک همزن قوی خوب مخلوط می‌شوند. سپس هاردنر اضافه می‌گردد و آن‌قدر این مواد همزده می‌شوند تا یک ملات یکنواخت به‌دست آید. در مدل دو جزئی، پایه و هاردنر به‌خوبی مخلوط و همزده می‌شوند تا باز هم یک ملات یکنواخت حاصل شود. این ترکیب باید ظرف کمتر از نیم ساعت در محل‌های موردنظر ریخته و میلگردها کار گذاشته شوند.
مراحل کاشت میلگرد با استفاده از چسب کاشت میلگرد
مراحل کاشت میلگرد با استفاده از چسب کاشت میلگرد به شرح زیر می‌باشد:
- ابتدا ابعاد سوراخ برای کاشت بولت و يا میلگرد محاسبه می‌شود.
- با دریل، سوراخ مناسب ایجاد می‌گردد.
- گرد و غبار ناشي از حفاري با استفاده از دستگاه‌های دمنده/مكنده و برس‌موئي كاملاً تميز می‌شود.
- زدودن هرگونه چربي و مواد روغني الزامي است و سطوح داخلي علاوه بر چربي‌زدائي بايد از هر نوع ذرات سست و يا سطح فاقد استحكام، پاک شود.
- در زمان تزریق چسب، سطوح داخلی باید کاملاً خشک باشد، چراکه وجود رطوبت حتی به میزان جزئی با عدم‌چسبندگی همراه خواهد بود.
- درصورتی که چسب از نوع کارتریجی باشد، آن را درون گان چسب مناسب قرار می‌دهند. اگر دو نوع حجمی و کپسولی استفاده می‌شوند، نیازی به گان نیست. در این حالت، چسب را به‌صورت شره‌ای داخل حفره می‌ریزند. درصورتی که از نوع کاتریجی استفاده شود، بهتر است چند پالس اول استفاده نشوند.
- پر کردن سوراخ میلگرد یا بولت با چسب باید از ته آن شروع گردد.
- دو سوم سوراخ از چسب پر می‌شود.
- میلگرد یا بولت به روش پیچشی وارد حفره می‌گردد.
- تا زمان خشک شدن چسب، هیچ‌گونه بارگذاری روی میلگرد نباید انجام شود. معمولاً این چسب‌ها ظرف دو یا سه روز کاملاً خشک می‌گردند و میلگرد برای بارگذاری آماده می‌شود. به مدت زمانی که طول می‌کشد تا چسب کاملاً سفت شود، زمان گیرش نهایی می‌گویند. یک عامل مهم اثرگذار در زمان گیرش نهایی چسب، دما است. هرچه دمای محیط پائین‌تر باشد، زمان گیرش نهایی پائین‌تر خواهد بود.
کاربردهای چسب کاشت میلگرد
در مجموع کاربردهای این مدل از چسب‌های با پایه اپوکسی عبارت هستند از:
- کاشت بولت و میلگرد بر روی سطوح عمودی و افقی
- پر کردن شکاف‌های ایجاد شده در سقف، دیوار و کف ساختمان‌ها
- ساخت ستون
- نصب صفحات فلزی روی سطوح عمودی
- اجرای تیرها، تیرچه‌ها و دیوارهای برشی
- اتصال بتن جدید به قدیم (برای مواردی چون تغییر کاربری ساختمان یا مقاوم‌سازی آن)
جمع‌بندی
چسب کاشت میلگرد دارای خواصی چون مقاومت بالا در برابر ضربه، وزن زیاد و حفاری‌های متعدد، آب و رطوبت است. از این چسب برای ترمیم، پر کردن و بازسازی انواع سطوح بتونی، اجرای ملات بتنی بر روی سطوح مختلف و اتصال بتن تازه به ملات‌های بتنی قدیمی (کاشت میلگرد) استفاده می‌شود. همچنین، چسب کاشت میلگرد برای اتصال صفحات فلزی روی سطوح عمودی نیز کاربرد دارد.
استفاده از چسب میلگرد باعث ایجاد استحکام کششی عالی در بتن و افزایش عمر بتن و سازه می‌شود. اجرا و پیاده‌سازی چسب کاشت میلگرد بسیار آسان می‌باشد. به همین دلیل، امروزه در صنعت ساختمان‌سازی محبوبیت بسیاری پیدا کرده است. چسب‌های کاشت میلگرد، برحسب نوع بسته‌بندی در بازار دسته‌بندی می‌شوند که در این مقاله به معرفی و بررسی آنها پرداختیم.
