در شرایطی که صنایع مختلف ایران در دوره پسا جنگ اقتصادی با چالش های متعددی رو به رو هستند، صنعت فولاد بیش از همیشه تحت فشار قرار گرفته است. به گزارش مرکزآهن و به نقل از فولادبان در خصوص بحران های صنعت فولاد، مهم ترین موانع این بخش راهبردی، ناپایداری در تأمین برق و ناتوانی در بازگرداندن ارز حاصل از صادرات عنوان شده که منجر به کاهش چشمگیر ظرفیت تولید و افزایش قیمت تمام شده شده است؛ مسئله ای که بی تردید بر قیمت میلگرد و دیگر مقاطع فولادی نیز تأثیر مستقیم دارد.
حسین نایب درختان، نایب رئیس انجمن فولاد آذربایجان، با اشاره به وضعیت بحرانی واحدهای تولیدی گفت: بسیاری از کارخانه ها اکنون با تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد ظرفیت خود فعالیت می کنند؛ در مواردی حتی کمتر. کاهش سطح تولید نه تنها توان رقابت را از صنایع داخلی گرفته، بلکه باعث نوسانات بیشتر در بازار شده و روند تعیین قیمت آهن را با چالش مواجه کرده است.
او معتقد است راه برون رفت از این وضعیت، در دو مسیر اصلی خلاصه می شود: برق منصفانه و پایدار برای صنایع فولادی و تضمین بازگشت ارز صادراتی از طریق مکانیزم های بانکی قابل اعتماد.
وی در ادامه افزود: تا زمانی که وزارت نیرو سیاست مشخص و قابل پیش بینی برای قیمت گذاری برق نداشته باشد، نمی توان انتظار تولید پایدار داشت. اگر قرار بر تأمین برق با نرخ آزاد است، حداقل باید تضمین داد که برق صنایع قطع نمی شود. شفافیت در نرخ گذاری نیز باید در دستور کار قرار گیرد.
از سوی دیگر، موضوع بازگشت ارز صادراتی نیز به مانعی بزرگ تبدیل شده است. به گفته این فعال صنعت فولاد، لازم است برای کلیه صادرکنندگان، چه بخش خصوصی و چه بازرگانان، دریافت ضمانت نامه بانکی الزامی شود تا حداقل ۳۰ درصد ارزش صادرات، تضمین بازگشت داشته باشد. عدم نظارت مؤثر در این زمینه می تواند نرخ واقعی ارز را مختل کرده و بر ثبات اقتصادی کشور و در نتیجه بر قیمت تیرآهن و دیگر محصولات نهایی اثرگذار باشد.
تعرفه های سنگین بر صادرات نیز معضل دیگری است که رقابت پذیری فولاد ایران در بازارهای منطقه را تضعیف کرده است. کشورهای همسایه از جمله عراق، ترکیه و آذربایجان، تعرفه هایی بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ دلار بر واردات محصولات نهایی فولادی از ایران وضع کرده اند. این موضوع باعث شده تا صادرات در بخش هایی مانند میلگرد، لوله و… نیز تحت تأثیر قرار گیرد و صادرکنندگان با مشکلات بیشتری رو به رو شوند.
نایب درختان در پایان تأکید کرد: اگر دولت قصد دارد به صنعت فولاد جان تازه ای ببخشد، باید سیاست های محدودکننده ارزی را برای صادرات محصولات نهایی بردارد و اجازه دهد صادرکننده مستقیماً با خریدار خارجی توافق کند. این تنها راه کاهش فشار مالی و تعدیل قیمت ها در بازار داخلی و خارجی است.
به نظر شما این اقدامات از سوی دولت اجرایی خواهد شد یا روزهای تاریک صنعت فولاد ادامه دار خواهد بود؟
