
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
آجر نما یکی از مهم ترین مصالح در زیبایی و دوام ساختمان است که علاوه بر جلوه ظاهری، نقش محافظتی نیز در برابر عوامل محیطی ایفا می کند. استفاده از آجرهای نما در نمای بیرونی و داخلی ساختمان ها باعث افزایش استحکام، مقاومت در برابر رطوبت و دوام رنگ در برابر تابش نور خورشید می شود. در سال های اخیر با افزایش قیمت آهن و سایر مصالح فلزی، استفاده از آجر به عنوان یک گزینه اقتصادی و بادوام برای اجرای نما مورد توجه طراحان و مجریان ساختمانی قرار گرفته است.
انواع آجر در ساخت نما تنوع بسیار بالایی دارند و هرکدام متناسب با اقلیم، سبک معماری و نوع سازه انتخاب می شوند. از آجر نسوز گرفته تا آجر رسی، آجر لعابی و آجر کرکره ای، هر نوع آجر دارای ویژگی های خاصی از نظر رنگ، بافت و مقاومت حرارتی است. انتخاب درست نوع آجر می تواند علاوه بر زیبایی، در کنترل دما و رطوبت ساختمان نیز نقش موثری ایفا کند.
در ساختمان سازی مدرن، آجر نما نه تنها جنبه تزئینی دارد بلکه به عنوان عایق صوتی و حرارتی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. بسیاری از پروژه های عمرانی از ترکیب چند نوع آجر برای طراحی نما استفاده می کنند تا هم از نظر بصری جذابیت بیشتری داشته باشد و هم از نظر عملکردی، دوام بالاتری ارائه دهد. آشنایی با انواع آجر و کاربرد هرکدام در شرایط مختلف، به سازندگان کمک می کند تا انتخابی بهینه و مقرون به صرفه برای نمای ساختمان خود داشته باشند.

آجر نما یکی از مصالح اصلی در طراحی و ساخت نمای ساختمان است که علاوه بر زیبایی ظاهری، نقش مهمی در مقاومت سازه در برابر شرایط محیطی دارد. آجر نما کاری به فرآیند نصب و چیدمان آجرهای نما گفته می شود که با هدف ایجاد ظاهری زیبا و ماندگار انجام می گیرد. از میان انواع آجرهای نما، آجر نسوز جایگاه ویژه ای دارد زیرا از مواد معدنی مقاوم در برابر حرارت و فرسایش ساخته شده و در دمای بالا پخته می شود. آجر نمای نسوز به دلیل مقاومت بالا در برابر تغییرات دمایی، رطوبت، باران و نور خورشید، یکی از بهترین انتخاب ها برای نمای بیرونی ساختمان به شمار می رود.
در کنار آجر نسوز، مدل های مختلفی از انواع آجر نمای جدید مانند آجر لعابی، آجر کرکره ای و آجر پلاکی در بازار موجود است که هر کدام با رنگ بندی و ابعاد متفاوت عرضه می شوند. آجر نما سنتی قزاقی نیز از جمله گزینه های محبوب در سبک های کلاسیک و ایرانی است که به دلیل رنگ طبیعی و بافت خاص خود جلوه ای اصیل به ساختمان می بخشد. ابعاد انواع آجر نما معمولاً بر اساس محل استفاده (نما، دیوار، ستون یا دکور داخلی) انتخاب می شود تا هم از نظر زیبایی و هم از نظر وزن و نصب کارایی مطلوبی داشته باشد.
در طراحی و ساخت نمای ساختمان، انتخاب آجر مناسب نقش مهمی در دوام، زیبایی و کارایی سازه دارد. انواع آجرهای نما بر اساس مواد اولیه، روش تولید و کاربرد در دسته های مختلفی مانند آجر نما رسی، آجر نسوز، آجر شیل، آجر پلاکی، آجر قزاقی، آجر پرسلانی و آجر لعاب دار یا کرکره ای تقسیم می شوند. هر یک از این مدل ها ویژگی های خاص خود را دارند و برای سبک های مختلف معماری از سنتی تا مدرن مورد استفاده قرار می گیرند.
در اجرای آجر نما کاری، باید به عواملی مانند ابعاد آجر نما، نوع چیدمان، جذب رطوبت، مقاومت در برابر حرارت و قیمت آجر نما توجه شود تا علاوه بر زیبایی ظاهری، استحکام سازه نیز تضمین شود. آجر نمای نسوز و آجر نما سنتی قزاقی از پرطرفدارترین انواع آجر نمای ساختمان هستند که در پروژه های مختلف از بناهای تاریخی تا برج های مدرن کاربرد دارند. امروزه انواع آجر نمای جدید نیز در طرح ها و رنگ های متنوع عرضه می شوند و امکان ایجاد نماهای ترکیبی، حصیری یا مدرن را برای طراحان فراهم کرده اند. به طور کلی انتخاب بهترین آجرنمای ساختمان نیازمند بررسی دقیق شرایط اقلیمی، بودجه و سبک معماری پروژه است.
| نوع آجر نما | جنس و مواد تشکیل دهنده | ویژگی های برجسته | کاربرد در ساختمان سازی | قیمت تقریبی |
|---|---|---|---|---|
| آجر نما رسی | خاک رس طبیعی | رنگ های گرم و سنتی، دوام بالا، مقرون به صرفه | ساختمان های سنتی، بافت تاریخی، خانه های مسکونی | اقتصادی |
| آجر نما نسوز | خاک نسوز، اکسید آهن، مواد معدنی مقاوم | مقاومت بالا در برابر حرارت، رطوبت و فرسایش، دوام طولانی | برج های مدرن، ساختمان های تجاری و اداری | متوسط تا بالا |
| آجر نما شیل | سنگ شیل و خاک فشرده | بافت طبیعی، مقاومت بالا، رنگ های تیره و مدرن | برج ها و سازه های مدرن شهری | بالا |
| آجر نما پلاکی | خاک رس یا مواد ترکیبی سبک | وزن کم، ضخامت پایین، نصب آسان | بازسازی نما، ساختمان های مدرن و سبک | متوسط |
آجر نما رسی یکی از قدیمی ترین و پرکاربردترین انواع آجرهای نما در ساختمان سازی است که از خاک رس طبیعی تهیه و در دمای بالا پخته می شود. این نوع آجر به دلیل رنگ های گرم و طبیعی خود مانند قرمز، نارنجی و قهوه ای، جلوه ای سنتی و در عین حال ماندگار به نما می بخشد. آجر رسی در انواع آجر نما ساختمان، هم برای فضاهای داخلی و هم برای فضاهای بیرونی کاربرد دارد. ابعاد آجر نما رسی متنوع بوده و بسته به نوع طراحی و نیاز پروژه، در اندازه های مختلف تولید می شود. از نظر قیمت آجر نما، نوع رسی یکی از گزینه های مقرون به صرفه به شمار می رود و در بسیاری از ساختمان های مسکونی و تاریخی ایران مانند بافت قدیمی یزد و کاشان به کار رفته است.
آجر نمای نسوز از ترکیب خاک نسوز، اکسید آهن و کانی های معدنی مقاوم در برابر حرارت ساخته می شود و در دمای بالاتر از 1200 درجه سانتی گراد پخته می شود. این ویژگی باعث شده که آجر نسوز در برابر آتش، رطوبت، تغییرات دما و فرسایش مقاومت بسیار بالایی داشته باشد. آجر نسوز یکی از بهترین آجرنمای ساختمان محسوب می شود و در طراحی نمای مدرن، کلاسیک و ترکیبی بسیار مورد توجه است. از نمونه های معروف استفاده از آجر نمای نسوز می توان به ساختمان های اداری و تجاری مدرن تهران اشاره کرد که با ترکیب آجر نسوز قرمز و قهوه ای اجرا شده اند. قیمت انواع آجر نما نسوز نسبت به سایر مدل ها بالاتر است اما دوام و زیبایی طولانی مدت آن این اختلاف قیمت را توجیه می کند.

آجر نما شیل از سنگ های شیل و خاک های طبیعی فشرده شده ساخته می شود و از نظر مقاومت مکانیکی و جذب آب در سطح بالایی قرار دارد. این نوع آجر در دسته انواع آجر نمای جدید قرار می گیرد و به دلیل بافت خاص و رنگ تیره خود، جلوه ای مدرن و صنعتی به ساختمان می دهد. در آجر نما کاری با شیل، سطح نما بسیار صاف و مقاوم است و در برابر تغییرات دمایی دچار ترک خوردگی نمی شود. آجر شیل بیشتر در نمای ساختمان های اداری و برج های مدرن به کار می رود، مانند برخی از برج های نوساز در منطقه الهیه تهران که با آجر نما شیل خاکستری تزئین شده اند.
آجر نما پلاکی از جمله انواع آجر برای نما است که با ضخامت کم و وزن سبک تولید می شود و به ویژه برای بازسازی نماهای قدیمی بسیار مناسب است. ابعاد انواع آجر نما پلاکی معمولا کوچک تر از آجرهای معمولی است و به راحتی با چسب یا ملات نصب می شود. در ساختمان های مدرن که سبک طراحی مینیمال دارند، آجر پلاکی یکی از بهترین گزینه ها به شمار می رود. این نوع آجر در رنگ ها و طرح های متنوعی عرضه می شود و به دلیل نصب آسان و زیبایی ظاهری، در میان انواع آجر نمای ساختمان بسیار پرطرفدار است.

آجر نما قزاقی که به آن آجر نما سنتی قزاقی نیز گفته می شود، یکی از اصیل ترین و قدیمی ترین انواع آجرهای نما در ایران است. این آجر از خاک رس طبیعی ساخته می شود و در کوره های سنتی پخته می شود تا رنگ هایی مانند قرمز، نارنجی، زرد و قهوه ای به خود بگیرد. آجر قزاقی به دلیل بافت زبر و رنگ گرم خود، حس اصالت و زیبایی خاصی به نمای ساختمان می دهد. از این آجر در معماری سنتی ایرانی، خانه های تاریخی، مساجد و عمارت های قدیمی استفاده می شود. در میان انواع آجر نما ساختمان، آجر نما قزاقی از نظر ماندگاری و زیبایی بصری یکی از بهترین آجرنمای ساختمان به شمار می رود. قیمت انواع آجر نما قزاقی بسته به رنگ، اندازه و نحوه پخت متفاوت است.
آجر نما پرسلانی از جمله انواع آجر نمای جدید محسوب می شود که از ترکیب خاک چینی، کائولن و فلدسپات در دمای بسیار بالا ساخته می شود. این آجر شباهت زیادی به سرامیک های پرسلانی دارد و سطحی کاملا صاف، براق و مقاوم در برابر نفوذ آب دارد. آجر پرسلانی در پروژه های مدرن و لوکس به کار می رود، به ویژه در برج های بلند و ساختمان های اداری که در آن زیبایی و دوام اهمیت ویژه ای دارد. این نوع آجر به دلیل وزن کم و جذب آب پایین، در مقایسه با آجر نسوز عملکرد بهتری در برابر یخ زدگی و تغییرات دمایی دارد. قیمت آجر نما پرسلانی نسبت به سایر مدل ها بالاتر است اما دوام طولانی مدت آن، هزینه اولیه را جبران می کند.

آجر نما کرکره ای و لعاب دار از جمله انواع آجرهای نما هستند که با ظاهری براق، مدرن و تزئینی تولید می شوند. این آجرها با استفاده از لعاب های رنگی و مقاوم در برابر حرارت ساخته می شوند و به دلیل سطح صیقلی و درخشندگی خود، جلوه ای چشمگیر به نما می دهند. آجر لعاب دار در رنگ های متنوعی مانند سبز، آبی، فیروزه ای و قهوه ای در بازار موجود است و در بسیاری از ساختمان های اداری، فرهنگی و تجاری مورد استفاده قرار می گیرد. آجر کرکره ای نیز به دلیل طراحی خاص خود، نور و سایه را به شکل زیبایی روی سطح نما پخش می کند و در معماری مدرن کاربرد زیادی دارد. ابعاد انواع آجر نما لعاب دار و کرکره ای بر اساس نیاز پروژه قابل تنظیم است و قیمت آجر نما در این دسته به نوع لعاب و برند تولید کننده بستگی دارد.
در زمان انتخاب مصالح مناسب برای نمای ساختمان، شناخت تفاوت ها و ویژگی های فنی هر نوع آجر اهمیت زیادی دارد. آجر نما علاوه بر زیبایی ظاهری، باید در برابر تغییرات آب و هوایی، رطوبت و فشارهای مکانیکی مقاوم باشد. بسته به نوع طراحی ساختمان، موقعیت جغرافیایی و بودجه در نظر گرفته شده، می توان از انواع مختلفی از آجرهای نما مانند آجر نسوز، آجر قزاقی، آجر پرسلانی یا آجر شیل استفاده کرد. در جدول زیر مقایسه ای کامل بین انواع آجر نما از نظر جنس، ویژگی ها، کاربرد، مزایا، معایب و محدوده قیمت آورده شده است تا بتوانید بهترین انتخاب را برای پروژه خود داشته باشید.
| نوع آجر نما | جنس و ترکیبات اصلی | ویژگی های فنی و ظاهری | کاربرد رایج | مزایا | معایب | محدوده قیمت تقریبی |
|---|---|---|---|---|---|---|
| آجر نما رسی | خاک رس طبیعی | رنگ های گرم، جذب آب متوسط، دوام بالا | ساختمان های سنتی، تاریخی، مسکونی | قیمت مناسب، در دسترس، زیبایی سنتی | جذب آب بالا، مقاومت کمتر در برابر یخ زدگی | اقتصادی |
| آجر نما نسوز | خاک نسوز، اکسید آهن، مواد معدنی مقاوم | مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت و رطوبت | برج ها و ساختمان های مدرن | دوام بالا، ثبات رنگ، ضد حرارت | قیمت بالا، وزن نسبتا زیاد | متوسط تا بالا |
| آجر نما شیل | سنگ شیل فشرده | بافت طبیعی، مقاومت فشاری بالا، رنگ تیره | ساختمان های مدرن و صنعتی | مقاومت زیاد، ظاهری خاص و لوکس | قیمت بالا، تولید محدود | بالا |
| آجر نما پلاکی | خاک رس یا مواد سبک | ضخامت کم، وزن سبک، نصب آسان | بازسازی و نماهای سبک | کاهش وزن سازه، نصب سریع | مقاومت کمتر در برابر ضربه | متوسط |
| آجر نما قزاقی | خاک رس طبیعی پخته شده در کوره سنتی | رنگ های متنوع طبیعی، بافت زبر و کلاسیک | بناهای سنتی، مساجد و عمارت های ایرانی | اصالت ایرانی، دوام بالا | محدودیت تولید، قیمت بیشتر از رسی | متوسط تا بالا |
| آجر نما پرسلانی | خاک چینی، کائولن و فلدسپات | سطح صاف و براق، جذب آب بسیار پایین | برج های بلند و ساختمان های لوکس | ضد لکه، ضد یخ زدگی، بادوام | قیمت بالا، نصب تخصصی لازم دارد | بالا |
| آجر نما کرکره ای و لعاب دار | خاک رس و لعاب رنگی حرارت دیده | سطح صیقلی و براق، رنگ های متنوع | ساختمان های مدرن و فرهنگی | جلوه تزئینی بالا، مقاومت در برابر رطوبت | هزینه زیاد، امکان لغزش در نصب | بالا |
انتخاب آجر مناسب برای نما یکی از مهم ترین مراحل در طراحی و اجرای نمای ساختمان است. آجر نما نه تنها نقش محافظتی در برابر شرایط جوی و حرارتی دارد بلکه بخش عمده ای از زیبایی و هویت بصری ساختمان را تعیین می کند. هنگام انتخاب باید به جنس، رنگ، ابعاد و نوع چیدمان آجر توجه ویژه ای داشت. در ادامه مهم ترین نکات برای انتخاب بهترین آجرنمای ساختمان را بررسی می کنیم:
با در نظر گرفتن این موارد، می توان در میان انواع آجر در نما و انواع آجر نما ساختمان بهترین گزینه را برای پروژه انتخاب کرد تا علاوه بر زیبایی، دوام و کارایی بالایی نیز در طول زمان داشته باشد.
جمع بندی
در مجموع انتخاب آجر نما تصمیمی کلیدی در زیبایی، دوام و هویت ساختمان است. توجه به جنس، رنگ، ابعاد و سبک چیدمان در میان انواع آجرهای نما مانند آجر نسوز، آجر قزاقی، آجر پلاکی و آجر پرسلانی اهمیت زیادی دارد. هرکدام از این مصالح بسته به شرایط آب و هوایی، نوع سازه و بودجه پروژه می توانند بهترین آجرنمای ساختمان محسوب شوند. با مقایسه قیمت آجر نما، بررسی کیفیت تولید و انتخاب مدل مناسب از میان انواع آجر نمای ساختمان می توان نمایی زیبا، ماندگار و مقاوم طراحی کرد که علاوه بر ارزش بصری، موجب افزایش طول عمر سازه نیز شود.
سوالات متداول
آجر نما نسوز از خاک های نسوز و کانی های خاص ساخته می شود و در دمای بسیار بالا پخته می شود، در حالی که آجر رسی از خاک رس معمولی تولید شده و مقاومت حرارتی و رنگ پایداری کمتری دارد. آجر نسوز دوام و استحکام بیشتری در برابر حرارت و شرایط جوی دارد.
برای مناطق سردسیر آجر نسوز و آجر رسی فشرده بهترین گزینه ها هستند زیرا مقاومت بالایی در برابر یخ زدگی، رطوبت و تغییرات دمایی دارند و از ترک خوردگی نما جلوگیری می کنند.
آجر پلاکی به دلیل وزن کم و ظاهر زیبا برای نمای بیرونی نیز قابل استفاده است، اما باید در نصب آن از چسب و ملات مخصوص استفاده شود تا در برابر باران و تغییرات دما مقاومت کافی داشته باشد.
برای ساختمان های مدرن معمولاً از آجر نسوز مدرن، آجر لعابی یا آجر کرکره ای استفاده می شود، زیرا این آجرها رنگ های متنوع و طرح های خاصی دارند که با معماری معاصر هماهنگی بیشتری ایجاد می کنند.
آجر نما در برابر باران و یخ زدگی مقاوم است به شرطی که از نوع نسوز یا آجر رسی فشرده با جذب آب پایین استفاده شود و بندکشی آن به درستی انجام گیرد تا از نفوذ آب جلوگیری شود.
قیمت آجر نما به عواملی مانند نوع آجر، کیفیت مواد اولیه، هزینه تولید، ابعاد، رنگ و برند تولیدکننده بستگی دارد. همچنین هزینه حمل و نصب نیز بر قیمت نهایی تأثیرگذار است.
بله، ترکیب چند نوع آجر در یک نما امکان پذیر است و اتفاقاً باعث زیبایی و تنوع در طراحی ساختمان می شود. با ترکیب درست رنگ و بافت آجرها می توان نمایی مدرن و چشم نواز ایجاد کرد.
