کارتن پلاست، یکی از نوآوری های پرکاربرد در دنیای بسته بندی و ساخت و ساز محسوب می شود. این محصولِ سبک، مقاوم و چندمنظوره، از جنس پلی پروپیلن ساخته شده و به دلیل ساختار لایه ای خود، دوام و انعطاف بالایی دارد. استفاده از کارتن پلاست، در زمینه های گوناگون، از تبلیغات و بسته بندی گرفته تا ساخت دکوراسیون و پارتیشن بندی کاملا رایج است. در این مقاله، به بررسی مفهوم، انواع اتصالات کارتن پلاست و ویژگی های این ماده کاربردی می پردازیم و قیمت کارتن پلاست را هم بررسی می کنیم.
«کارتن پلاست» که در انگلیسی به آن Corrugated Plastic Sheet گفته می شود، یک ورق پلاستیکی دو جداره است که از سه لایه پلی پروپیلن تشکیل شده است. لایه میانی که دندانه دار است، بین دو لایه صاف قرار می گیرد. این محصولِ سبک، بادوام، قابل بازیافت و پرکاربرد، در ضخامت های ۲ تا ۱۲ میلی متر عرضه می شود و با نام هایی مانند «شیت پلاست»، «پلاستیک چین دار»، «پلاست پک» یا «هالو پروفیل شیت» نیز نام برده می شود.
انواع ورق های کارتن پلاست را می توان به روش های مختلفی دسته بندی کرد. در میان دسته بندی های رایج، طبقه بندی بر اساس نیازهای مشتری رایج تر است. در ادامه انواع ورق کارتن پلاست را بر اساس نیازهای مشتری معرفی می کنیم.
انواع ورق کارتن پلاست بر اساس نیازهای مشتری شامل موارد زیر هستند:
کارتن پلاست ورقه ای (Sheet Plastic) رایج ترین نوع کارتن پلاست است که با استفاده از دو لایه پلاستیکی صاف و یک لایه دندانه دار میانی ساخته می شود. این محصول، سبک، انعطاف پذیر و مقاوم در برابر سرما است و اغلب در پروژه هایی مانند ساخت جعبه، ماکت و طرح های آموزشی به کار می رود.
کارتن پلاست رولی به صورت رول های طولانی تولید می شود و برای پوشش سطوح وسیع مانند سقف سوله ها و مرغداری ها مناسب است. ضخامت این محصول معمولاً کم است تا قابلیت رول شدن آن حفظ شود. عرضه آن با طول ۵۰ تا ۱۰۰ متر و عرض ۱ تا ۲ متر انجام می شود و کاربردی گسترده دارد.
کارتن پلاست یو وی دار با افزودنی های مقاوم در برابر اشعه فرابنفش ساخته می شود تا از تغییر رنگ و تخریب در برابر نور خورشید جلوگیری کند. این محصول برای استفاده در فضاهای باز مانند تبلیغات محیطی یا ساخت گلخانه مناسب است. مقاومت بالا و طول عمر زیاد از ویژگی های شاخص این نوع است.
کارتن پلاست ضد حریق با افزودنی های خاصی تولید می شود که سرعت اشتعال را کاهش داده و زمان بیشتری برای مقابله با آتش سوزی فراهم می کند. این محصول، برای محیط های صنعتی و فضاهایی با خطر آتش سوزی بالا مناسب بوده و امنیت بیشتری را فراهم می کند.
کارتن پلاست کندویی یا حبابی با استفاده از پلی کربنات تولید می شود و به دلیل ساختار شش ضلعی خود مقاومت و شفافیت بالایی دارد. این محصول، سبک، ضد خش و مقاوم در برابر مواد شیمیایی است و به عنوان جایگزین شیشه در کاربردهایی مانند سقف گلخانه یا استخر استفاده می شود. قبل از بررسی انواع اتصالات کارتن پلاست، بهتر است درباره ویژگی های آن بیشتر بدانیم.
ویژگی های برجسته کارتن پلاست شامل موارد زیر است.
رایج ترین کاربردهای کارتن پلاست شامل موارد زیر است.
با توجه به قیمت آهن آلات، کارتن پلاست به دلیل سبکی و مقاومت در برابر رطوبت و نور خورشید در پوشش سقف سوله ها و ایجاد فضاهای موقت استفاده می شود. این ماده، عایق حرارتی و الکتریکی بوده و نصب آسانی دارد؛ به همین دلیل انتخابی ایده آل برای ساخت سوله های صنعتی و بهداشتی محسوب می شود.
در فرآیند قالب بندی بتن، کارتن پلاست به دلیل مقاومت در برابر فشار و رطوبت و نیز انعطاف پذیری بالا، جایگزین مناسبی برای قالب های سنتی است. این ورق ها به کاهش چسبندگی بتن کمک کرده و قابل استفاده مجدد هستند، که باعث صرفه جویی اقتصادی در پروژه های ساختمانی می شوند.
کارتن پلاست در ساختمان سازی برای دیوارپوش ها، سقف های کاذب و جداسازی فضاها به کار می رود. این ورق ها به دلیل وزن سبک، ویژگی های عایق حرارتی و صوتی و مقاومت در برابر مواد شیمیایی، گزینه ای مناسب برای بهبود کیفیت و کاهش هزینه های ساخت و ساز محسوب می شوند.
در کشاورزی، کارتن پلاست به عنوان پوشش گلخانه، محافظ بسترهای گیاهی و بسته بندی میوه ها و سبزیجات استفاده می شود. مقاومت در برابر رطوبت و اشعه ماوراء بنفش و همچنین قابلیت شستشو، از دلایل اصلی استفاده گسترده از این ماده در این صنعت است.
سبکی، مقاومت در برابر ضربه و قابلیت چاپ پذیری، کارتن پلاست را به گزینه ای پرطرفدار برای بسته بندی کالاهای صنعتی، غذایی و پستی تبدیل کرده است. این ماده، علاوه بر حفاظت از محصولات، به دلیل قابل بازیافت بودن، سازگار با محیط زیست است.
کارتن پلاست به دلیل قابلیت چاپ با کیفیت، انعطاف پذیری و سبک بودن، در ساخت استندهای تبلیغاتی، بیلبوردها و تابلوهای فروشگاهی کاربرد دارد. همچنین، این ماده مقاوم در برابر عوامل محیطی، طول عمر تبلیغات در فضاهای باز را افزایش می دهد.
کارتن پلاست در صنایع مختلف مانند خودروسازی، ماکت سازی، دکوراسیون داخلی و حتی تولید لوازم خانگی کاربرد دارد. این ماده به دلیل استحکام بالا و انعطاف پذیری در طراحی، به عنوان یک انتخاب چند منظوره در پروژه های صنعتی و خلاقانه شناخته می شود. در ادامه با انواع اتصالات کارتن پلاست آشنا می شویم.
اتصال کارتن پلاست و یا انواع اتصالات کارتن پلاست، به روش هایی می گویند که با استفاده از آنها کارتن پلاست به دیوار، سقف و… متصل است و یا با تا شدن روی خود فرم می گیرد. در ادامه انواع اتصالات کارتن پلاست را بررسی می کنیم.
چسب یکی از انواع اتصالات کارتن پلاست است که برای اتصالات تمیز و نامرئی استفاده می شود. این روش مناسب ساخت استندهای تبلیغاتی، جعبه های تزئینی و بسته بندی محصولات ظریف است. به دلیل ایجاد نشدن سوراخ یا خرابی، این روش جلوه ای زیبا و حرفه ای به محصول می بخشد.
پیچ هم یکی دیگر از انواع اتصالات کارتن پلاست است. پیچ مقاومت بیشتری نسبت به چسب دارد و برای نصب کارتن پلاست به دیوار یا ساخت کانترهای محکم به کار می رود. استفاده از پیچ، امکان تحمل وزن بیشتر و ثبات بالاتر را فراهم می کند.
منگنه که یکی دیگر از انواع اتصالات کارتن پلاست محسوب می شود، دوام بالایی داشته و بیشتر برای ساخت جعبه های کارتن پلاستی، سطل های بازیافت و زباله کاربرد دارد. این روش برای پروژه هایی که نیاز به تحمل وزن زیاد و استحکام بیشتر است، استفاده می شود.
جوش هم یکی دیگر از انواع اتصالات کارتن پلاست محسوب می شود. روش جوش شامل استفاده از سیستم های اولتراسونیک یا هوای گرم است. این شیوه برای ساخت محصولات تزئینی و حساس به کار می رود. گرچه زمان بیشتری می برد، اما دقت و تمیزی بالا، آن را برای پروژه های خاص و با کیفیت ایده آل می کند.
در این نوع از انواع اتصالات کارتن پلاست، زبانه های کارتن پلاست به گونه ای طراحی می شوند که به هم جفت می شود و اتصال محکمی ایجاد کنند. این روش نیازی به ابزار اضافی ندارد و برای محصولات ساده و سبک مناسب است.
چسب حرارتی یکی از انواع اتصالات کارتن پلاست است که برای ایجاد اتصالات سریع و محکم به کار می رود. این روش، بیشتر در کارهای دستی و پروژه هایی که نیاز به سرعت بالا دارند، مورد استفاده قرار می گیرد.
چسب التراسونیک به تجهیزات خاصی نیاز دارد و برای ایجاد اتصالات بسیار دقیق و تمیز استفاده می شود. از این نوع از انواع اتصالات کارتن پلاست، بیشتر در محصولات تزئینی یا قطعات کوچک با نیاز به دقت بالا بهره می برند.
طول عمر کارتن پلاست به شرایط استفاده و محیط بستگی دارد. این ماده در برابر آب، رطوبت و تغییرات دمایی مقاوم است و در صورت عدم قرارگیری در معرض نور مستقیم خورشید و مواد شیمیایی مخرب، می تواند ۵ تا ۱۰ سال یا بیشتر دوام بیاورد. لازم به ذکر است که انواع اتصالات کارتن پلاست بر طول عمر آن تاثیر دارند.
کارتن پلاست با وجود مزایای متعدد، دارای معایب زیر نیز هست.
کارتن پلاست شفاف یووی و پلی کربنات دو جداره از جهات زیر با هم متفاوت هستند.
کارتن پلاست شفاف یو وی از پلی پروپیلن ساخته می شود، در حالی که پلی کربنات دو جداره از پلی کربنات تولید می شود. پلی کربنات به دلیل استحکام ساختاری و مواد اولیه پیچیده تر، در کاربردهای مقاوم تر استفاده می شود.
پلی کربنات دوجداره مقاومت بسیار بالایی در برابر اشعه ماورا بنفش دارد، در حالی که کارتن پلاست شفاف یووی تنها با افزودن لایه محافظ می تواند در برابر تابش خورشید دوام بیاورد.
پلی کربنات با مقاومت حرارتی بیشتر، برای محیط هایی با دمای بالا مناسب تر است. در مقابل، کارتن پلاست شفاف یووی در دماهای بالا پایداری کمتری دارد و ممکن است تغییر شکل دهد.
پلی کربنات در دماهای بالا ذوب می شود و دود تولید می کند، اما شعله ور نمی شود. کارتن پلاست نیز دودزا است، اما قابلیت اشتعال بیشتری نسبت به پلی کربنات دارد.
پلی کربنات به دلیل کیفیت بالاتر و ویژگی های برتر، هزینه بیشتری نسبت به کارتن پلاست دارد. همچنین، قیمت آن وابسته به سفارشی سازی هایی مانند لایه های محافظ اشعه UV است.
پلی کربنات دو جداره شفافیت بالایی دارد و ساختاری محکم تر و مقاوم تر ارائه می دهد. کارتن پلاست شفاف یووی معمولاً دارای شفافیت محدود و جنسی انعطاف پذیرتر است.
علاوه بر موارد فوق، انواع اتصالات کارتن پلاست هم معمولا برای پلی کربنات دوجداره کاربردی ندارند.
عواملی که بر قیمت کارتن پلاست تأثیر می گذارند بسیارند اما در ادامه به برخی از مهمترین آن ها اشاره می کنیم.
جمع بندی
کارتن پلاست یک ورق پلاستیکی دو جداره از جنس پلی پروپیلن است و در صنایعی مانند بسته بندی، دکوراسیون و ساخت و ساز کاربرد دارد. انواع مختلف این محصول شامل کارتن پلاست ورقه ای، رولی، ضد حریق، یووی دار و کندویی است. این ورق ها ویژگی هایی مانند مقاومت در برابر ضربه، سبکی و عایق بودن دارند. اتصالات کارتن پلاست با چسب، پیچ، منگنه، جوش و روش های دیگر انجام می شود. عوامل مؤثر بر قیمت این محصول شامل ضخامت، ابعاد، نوع چاپ، کیفیت مواد اولیه و حجم سفارش است.
سوالات رایج
کارتن پلاست در صنایع مختلفی مانند بسته بندی، تبلیغات، ساخت ماکت، پوشش دیوار، سقف های سوله و… کاربرد دارد.
بله، کارتن پلاست قابلیت بازیافت دارد و می توان از آن مجدداً استفاده کرد.
کارتن پلاست از جنس پلی پروپیلن است و در برابر رطوبت مقاومت دارد، در حالی که کارتن معمولی از مقوا است و در برابر رطوبت آسیب پذیر است.
کارتن پلاست معمولی ممکن است در برابر نور خورشید دچار تغییر رنگ و کاهش مقاومت شود. برای استفاده در محیط های باز، کارتن پلاست یو وی دار توصیه می شود که در برابر اشعه فرابنفش مقاوم است.