ورق های فولادی همیشه سطح صاف و همواری ندارند؛ ممکن است برای مصارف گوناگون سطحی با الگوهای برجسته داشته باشند تا اصطکاک را افزایش دهند! که به آنها ورق آجدار یا checker plate گفته می شود. در ادامه این مقاله توضیح خواهیم داد که ورق آجدار چیست؟ انواع آن کدامند؟ چه کاربردی دارند؟ و نهایتا استفاده از آنها چه مزایایی دارد؟ با مرکزآهن همراه باشید.
ورق آجدار که به آن ورق شطرنجی نیز گفته می شود، نوعی ورق فلزی با سطحی پر از الگوهای برجسته (تکراری) است؛ وجود این الگوها منجر به ایجاد اصطکاک بر سطح ورق خواهد شد. استفاده از این ورق ها در هر کجا که باید از لیز خوردن افراد یا اشیا جلوگیری شود، گزینه ای ایده آل است؛ زیرا به واسطه اصطکاک، ایمنی را افزایش می دهد. در ادامه بیشتر با ورق آجدار و مزایای استفاده از آن آشنا می شویم.
انواع ورق آجدار موجود در بازار بر اساس چندین معیار مختلف دسته بندی می شوند و این دسته بندی به تولیدکنندگان و مصرف کنندگان اجازه می دهد بر اساس نیازهای خاص خود، ورق فولادی مناسب را انتخاب و استفاده کنند. در ادامه با دسته بندی های مختلف ورق آجدار آشنا می شویم:
انواع ورق آجدار از نظر ظاهر
اشکالی که در بالا به آنها اشاره کردیم به صورت کاملا منظم و با فواصل یکسان بر سطح ورق قرار گرفته اند. تفاوت آنها تنها در ظاهر اشکال بوده و همه آنها ویژگیهایی چون ایجاد اصطکاک مناسب، افزایش ایمنی، مقاومت در برابر سایش و ضربه را دارند.
انواع ورق آجدار از نظر جنس
آهن، آلومینیوم، استیل و … همه عناصری هستند که ورق آجدار را می توان با آنها تولید کرد. قیمت ورق آجدار نیز متناسب با جنس آن متفاوت است؛ البته عواملی مانند وزن یا روش تولید نیز می تواند این موضوع را تحت تاثیر قرار دهد. دسته بندی ورق آجدار از نظر جنس به شرح زیر است:
در جدول زیر به طور خلاصه با خصوصیات انواع ورق آجدار آشنا خواهید شد:
| جنس ورق | خصوصیات | قیمت | استانداردهای تولید |
|---|---|---|---|
| آلومینیوم آجدار آهنی (فولادی) | عدم مقاومت کافی در برابر رطوبت | قیمت کمتر نسبت به ورقهای دیگر | ST37، ST44، ST52 |
| ورق آجدار گالوانیزه | مقاومت کافی در شرایط رطوبت زیاد (کف کشتی و …) | نسبتا بالا به دلیل فرایند گالوانیزاسیون | ASTM A653 |
| ورق آجدار استیل | تهیه شده از ورق استیل 304 | قیمت بالا به دلیل وجود عناصر شیمیایی گرانبها در آلیاژ استیل | ASTM A240، ASTM A666 و غیره |
| آلومینیوم | وزن کمتر، مقاومت در برابر خوردگی بالا، دو شکل رنگی و غیررنگی | آلومینیوم ارزش ریالی نسبتا بالایی دارد | – |
انواع ورق آجدار از نظر روش تولید
تولید این ورق ها با دو روش متفاوت انجام می گیرد که هر کدام ویژگی های منحصر بفرد خود را دارند:
در جدول زیر تفاوت ورق آجدار پرسی و فابریک به طور خلاصه، قابل بررسی است: (در انتهای مقاله نحوه تولید هر یک را به صورت کامل شرح داده ایم)
| ویژگی | ورق آجدار پرسی | ورق آجدار فابریک |
|---|---|---|
| روش تولید | با استفاده از غلتک های دارای الگوهای برجسته | از طریق نورد تولید شده و سپس الگوها اضافه می شوند |
| الگو و طرح | یک طرف دارای الگو، طرف دیگر تو رفتگی دارد | هر دو طرف صاف و الگوها جداگانه چسبانده می شوند |
| استحکام | ممکن است به دلیل فرو رفتگی های آج، ضعیف تر باشد | استحکام بیشتری دارد، زیرا فرورفتگی آج ندارد |
| وزن | نسبت به ورق های فابریک، سبک تر است | دارای وزنی بالاتر از نوع پرسی |
| کاربردها | کاربرد ورق آجدار پرسی شامل کفپوش ها، پله ها و رمپ | استفاده در معماری داخلی و بعضاً خودروسازی |
استفاده از ورق آجدار در سطوح تحت سایش بسیار مرسوم است. این ورق ها به دلیل ویژگی های مکانیکی و فیزیکی مانند مقاومت به سایش، استحکام بالا و خاصیت ضد لغزش در بسیاری از صنایع به عنوان یک انتخاب قابل اعتماد و موثر شناخته می شوند. در ادامه با تعدادی از مهمترین کاربردهای ورق آجدار آشنا می شویم:
سطوح ضد لغزش:
کفپوش وسایل نقلیه:
ساخت و ساز و معماری:
صنایع نفت و گاز:
تجهیزات صنعتی و کارخانه ها:
حمل و نقل عمومی:
مزایای استفاده از ورق آجدار بسیار متعدد است! در ادامه شما را با تعدادی از مهم ترین مزایای ورق آجدار آشنا خواهیم کرد:
اگر به تاریخچه ورق آجدار، نگاهی بیندازیم به دو روش اصلی برای تولید این ورق ها می رسیم!
تفاوت در تولید ورق های اجدار به رفع بهتر نیازهای مشتریان کمک می کند.
تولید ورق آجدار به روش پرسی
برای تولید ورق آجدار پرسی از ورقهای فولادی تولید شده با روش نورد گرم استفاده میشود. روش تولید ورق آجدار پرسی قدیمی است و اغلب ورقهایی که در گذشته تولید شدهاند به روش پرسی هستند. تولید ورق آجدار پرسی با استفاده از دستگاههای مخصوصی انجام میشود و حین تولید چالش خاصی وجود ندارد.
دستگاه امباسینگ چیست؟Embossing machine الگوها یا طرحهای برجسته یا فرورفته را بر روی یک ماده مانند کاغذ، کارتن، پارچه، چرم یا فلز، ایجاد میکند. فرآیند امباسینگ شامل فشردن یک الگوی خاص به ماده است و باعث ایجاد اثر سه بعدی روی سطح آن میشود.
تولید ورق آجدار به روش فابریک
چند سالی است که شاهد تولید ورق آجدار فابریک در داخل کشور هستیم. قبل از آن واردات ورقها به ایران از کشورهایی نظیر چین، قزاقستان، روسیه و کره انجام میشد. اما در حال حاضر کارخانجات داخلی مانند فولاد مبارکه نیاز داخلی را برطرف کردهاند. تولید ورق آجدار فابریک، نسبت به پرسی کمی پیچیدتر است و به تکنولوژی پیشرفتهتری نیاز دارد. ورق آجدار تولید شده به روش فابریک از دو لایه ورق تشکیل شده است. بسیاری از کارخانه های تولید کننده ورق، روش فابریک را نسبت به روش پرشی ترجیح می دهند. مراحل تولید ورق آجدار به روش فابریک به شرح زیر است:
سوالات شما
ورق چکر پلیت (ورق آجدار) نوعی ورق فلزی با سطحی پر از الگوهای برجسته (تکراری) است؛ وجود این الگوها منجر به ایجاد اصطکاک بر سطح ورق خواهد شد. استفاده از این ورق ها، ایمنی را افزایش می دهد.
تعدادی از کاربردهای ورق آجدار و امباس عبارتند از: کفپوش وسایل نقلیه، راه پله پل هوایی، ساخت و ساز و هر کجا که نیاز باشد از لغزش افراد و اشیا، جلوگیری شود.
از جمله مزایای ورق های آجدار عبارتند از: نصب و نگهداری آسان، مقاومت بالا در محیط های مرطوب و خورنده، قابلیت حمل و جابجایی آسان، عرضه در مشخصات فنی مختلف.
با دو روش پرسی (مهر زنی) و روش فابریک به تولید می رسد.
فرایند Embossing تنها محدود به تولید ورق آجدار نیست! دستگاههای امباسینگ به طور گسترده در صنایع مختلف از جمله چاپ و بستهبندی، لوازم التحریر، صنعت چرم و حتی تولید پارچه مورد استفاده قرار میگیرند. این دستگاهها برای ایجاد عناصر تزیینی، افزودن لوگو یا برند و افزایش ویژگیهای لمسی مواد استفاده میشوند.
من به دنبال خلق محتوایی هستم که هر واژهاش مخاطب را به سفری جذاب دعوت کند و مفاهیم را به شیوهای موثر منتقل سازد. هدف من ارائه مطالبی است که چالش های جدیدی را برای خواننده ایجاد کند و به تفکر و کشف بیشتر ترغیب شود.