ورق فولادی یک محصول فلزی است که معمولاً از آهن و کربن تشکیل شده و برای افزایش خواص مکانیکی، عناصر دیگری نیز دارد. این ورق در ضخامتها و اندازههای مختلف تولید میشود؛ ورقهای فولادی به دلیل خصوصیات فیزیکی و مکانیکی مناسب خود در صنایع مختلف از کاربردهای ساختمانی تا صنایع خودروسازی و الکترونیک، مورد استفاده قرار گیرند. ورق آجدار از زیر مجموعههای ورق ساده است که فرآیند تولید آن کمی با ورق ساده متفاوت است. در این مطلب قصد داریم به شما بگوییم ورق آجدار چیست؟ انواع آن کدامند؟ مراحل تولید هریک به چه صورت است و به جز روند تولید چه تفاوتهایی باهم دارند. با ما همراه باشید.
ورقهای آجدار از ابتکاراتی هستند که در بسیاری از مکانها بهویژه در نقاط پرتردد استفاده میشوند تا اصطکاک و ایمنی را افزایش دهند. این ورقها اغلب در محلهایی که خطر از دست دادن تعادل و سقوط وجود دارد، مانند پلها، پیادهروها، ورودی بیمارستانها، ایستگاههای اتوبوس، ورودی استخرها و سایر مکانهای عمومی نصب میشوند.
ورق آجدار معمولاً از جنس فلز است اما نوع پلاستیکی آن نیز تولید میشود. سطح غیر صاف ورق آجدار با افزایش اصطکاک از خطر لغزش جلوگیری میکند. در واقع طراحی این ورقها به گونهای است که باعث افزایش اصطکاک کف با پای انسان حین عبور شده و به این ترتیب، احتمال حوادثی که احتمال لغزش دارند را به حداقل میرسانند.
نحوه تولید ورق آجدار بسته به نوع آن متفاوت است! ورقهای آجدار را از لحاظ فرآیند تولید در دو دسته پرسی و فابریک قرار میدهند. فرایند تولید هر کدام متفاوت است. که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد:
برای تولید ورق آجدار پرسی از ورقهای فولادی تولید شده با روش نورد گرم استفاده میشود. روش تولید ورق آجدار پرسی قدیمی است و اغلب ورقهایی که در گذشته تولید شدهاند به روش پرسی هستند. تولید ورق آجدار پرسی با استفاده از دستگاههای مخصوصی انجام میشود و حین تولید چالش خاصی وجود ندارد.
دستگاه امباسینگ چیست؟ Embossing machine الگوها یا طرحهای برجسته یا فرورفته را بر روی یک ماده، مانند کاغذ، کارتن، پارچه، چرم یا فلز، ایجاد میکند. فرآیند امباسینگ شامل فشردن یک الگوی خاص به ماده است و باعث ایجاد اثر سه بعدی روی سطح آن میشود.
چند سالی است که شاهد تولید ورق آجدار فابریک در داخل کشور هستیم. قبل از آن واردات ورقها به ایران از کشورهایی نظیر چین، قزاقستان، روسیه و کره انجام میشد. اما در حال حاضر کارخانجات داخلی مانند فولاد مبارکه نیاز داخلی را برطرف کردهاند. تولید ورق آجدار فابریک، نسبت به پرسی کمی پیچیدتر است و به تکنولوژی پیشرفتهتری نیاز دارد. ورق آجدار تولید شده به روش فابریک از دو لایه ورق تشکیل شده است. مراحل تولید ورق آجدار به روش فابریک به شرح زیر است:
در بخشهای قبلی با مراحل تولید ورق آجدار پرسی و فابریک آشنا شدیم و به تفاوت آنها در فرآیند تولید پی بردیم. اکنون قصد داریم تفاوت ورقهای فولادی را از جنبههای مختلف مورد بررسی قرار دهیم. اطلاع از تفاوتها و ویژگیهای هرکدام، میتواند به افراد در انتخاب بهتر کمک کند. به موارد زیر دقت کنید:
ورق آجدار پرسی:
ورق آجدار فابریک:
ورق آجدار پرسی:
ورق آجدار فابریک:
ورق آجدار پرسی:
ورق آجدار فابریک:
ورق آجدار پرسی:
ورق آجدار فابریک:
ورق آجدار پرسی:
ورق آجدار فابریک:
در جدول زیر سعی کردیم یک مقایسه کلی از ورق آجدار فابریک و پرسی به شما عزیزان ارائه نماییم:
جدول مقایسه مشخصات ورق آجدار فابریک و پرسی | ||
ویژگی | آجدار پرسی | آجدار فابریک |
ظاهر | دارای فرورفتگی در پشت ورق | سطح صاف در پشت ورق |
وزن | کمتر | بیشتر |
طول عمر | مقاومت کمتر، طول عمر کمتر | مقاومت بیشتر، طول عمر بیشتر |
کاربرد | سبکتر، کاربرد دکوراسیون | مقاومت بالا، کاربردهای سنگین |
قیمت | اقتصادیتر | گرانتر |
مقاومت به زنگ زدگی | کمتر | بیشتر |
انعطاف پذیری | بیشتر | کمتر |
راحتی در پردازش | بالا (قابلیت شکلدهی بیشتر) | پایین (نیاز به ابزارهای خاص برای شکلدهی) |
قابلیت جوشکاری | خوب | خوب |
سازگاری با محیط زیست | بازیافت سادهتر | نیاز به فرآیندهای پیچیدهتر برای بازیافت |
هزینه تولید | پایینتر | بالاتر |
تنوع در ابعاد | بیشتر | کمتر |
عایق حرارتی | ضعیفتر | قویتر |
مقاومت به فشار | پایینتر | بالاتر |
مقاومت به کشش | کمتر | بیشتر |
مقاومت به ضربه | کمتر | بیشتر |
استحکام در برابر خستگی | کمتر | بیشتر |
استحکام در برابر حرارت | پایینتر | بالاتر |
استحکام در برابر انقباض | پایینتر | بالاتر |
تحمل انفجار | کمتر | بیشتر |
جمعبندی
ورق آجدار فابریک و پرسی هر دو انواع مختلفی از ورقهای فولادی هستند که بر اساس روش تولید، تفاوتهایی دارند. ورق آجدار پرسی به عنوان یک جایگزین اقتصادی برای کاربردهای دکوراتیو مورد استفاده قرار میگیرد. این ورق، دارای وزن کمتر و انعطافپذیری بیشتری است، اما مقاومت مکانیکی کمتری دارد و طول عمر آن نسبت به ورق آجدار فابریک کمتر است. به دلیل هزینه تولید کمتر، این نوع ورق معمولاً به عنوان یک گزینه اقتصادی در برخی از کاربردها مورد استفاده قرار میگیرد. البته هزینههای نهایی، بسته به قیمت ورق سیاه میتواند متفاوت باشد.
ورق آجدار فابریک با داشتن سطح صاف و ترکیبی از دو لایه ورق، مقاومت مکانیکی بالاتری دارد و برای کاربردهای سنگین مانند صنایع وسایل صنعتی مناسب است. این ورق دارای وزن بیشتری است و طول عمر بیشتری نسبت به آجدار پرسی دارد. اما به دلیل هزینه تولید بالاتر، قیمت ورق آجدار فابریک نسبت به ورق آجدار پرسی گرانتر است. در نهایت، انتخاب بین این دو نوع ورق بستگی به نیازها و شرایط خاص هر کاربرد دارد.
فرایند Embossing تنها محدود به تولید ورق آجدار نیست! دستگاههای امباسینگ به طور گسترده در صنایع مختلف از جمله چاپ و بستهبندی، لوازم التحریر، صنعت چرم و حتی تولید پارچه مورد استفاده قرار میگیرند. این دستگاهها برای ایجاد عناصر تزیینی، افزودن لوگو یا برند و افزایش ویژگیهای لمسی مواد استفاده میشوند.
انتخاب بین ورق آجدار پرسی و فابریک وابسته به نیازها، کاربردها و شرایط خاص پروژه شما است. بهتر است قبل از هر انتخابی، نیازها و شرایط پروژه خود را دقیقاً بشناسید و با توجه به ویژگیها و مزایا و محدودیتهای هر نوع ورق، تصمیم بگیرید. همچنین، مشاوره از کارشناسان مرکزآهن در این زمینه نیز میتواند به انتخاب درست شما کمک کند.
استفاده از ورق آجدار پرسی برای اتوبوس به دلیل وزن کمتر و راحتی در نصب مرسومتر است.
ممکن است که افراد عادی در بازار یا مهندسان این ورقها را با عناوین دیگری نیز بشناسند:
چکر پلیت (chequer plate)
ورق شطرنجی
ورق کفسازی
ورق کفپوش
ورق برجسته
ورق الماسی
ورق عدسی
Embossed Plate
Floor Plate