یو بولت (U-Bolt) یکی از بست های پر کاربرد در صنایع مختلف است که به دلیل شکل گیره ای U مانند خود، معمولا به این نام شناخته می شود. دو سر یو بولت دارای شیارها یا رزوه هایی است که موقعیت این گیره را روی قطعه یا سازه مورد نظر مستحکم کند. این قطعه فلزی معمولا از فولاد گالوانیزه ساخته می شود تا از خوردگی و اکسیداسیون در مجاورت هوا و رطوبت در امان بماند و ایمنی اتصالات تضمین شود. در این مقاله به بررسی کامل یو بولت، انواع آن، کاربردها و جدول استانداردهای مربوط به آن خواهیم پرداخت.
در توضیح اینکه یو بولت چیست باید گفت، میله ای فلزی از جنس فولاد کربنی، فولاد ضد زنگ یا سایر آلیاژهای مقاوم که دو سر آن پیچ دار یا دارای رزوه طراحی شده است. این میله در انتها همانند زین، منحنی می شود و شکل حرف U انگلیسی به خود می گیرد. همین قطعه به ظاهر ساده، اما بسیار مقاوم و پر مصرف در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد و برای ثابت نگه داشتن انواع قطعات و تجهیزات، کاربردی است. معمولا از فولاد ضد زنگ گرید 304 و 316 برای ساخت این قطعات استفاده می شود تا دوام آن ها تضمین شود. یو بولت ها مقاومت بسیار بالایی در شرایط آب و هوایی سخت مانند گرمای زیاد یا سرمای بالا دارند، بدون اینکه دچار ترک یا شکنندگی شوند. در برخی موارد این قطعات باید توسط مواد ترمو پلاستیک یا فلوروپلیمر پوشش داده شوند تا برای برخی اتصالات مناسب تر باشند. گاهی از همجواری دو فلز، سطح عایق از بین می رود و فلزات دچار سایش و خوردگی می شوند. محافظ های ترموپلاستیکی مانع سر خوردن یا سایش گیره و پیچ و مهره می شوند.
یو بولت ها را می توان بر اساس متریال، شکل ظاهری، استاندارد سایز بندی و ابعاد تقسیم بندی کرد.
بر این اساس باید گفت U-Bolt ها به سه دسته گرد، نیمه گرد و قوطی تقسیم می شوند. یو بولت گرد به شکل زین طراحی می شود و یکی از پرکاربردترین انواع بست ها در صنایع مختلف است. از این گیره برای فیکس کردن قطعات استوانه ای استفاده می شود.
U-Bolt مربعی یا قوطی دارای زاویه و به شکل نیم مربع است و معمولاً برای نگهداری اجسام مربعی مانند تیرآهن ها استفاده می شود. این نوع گیره در صنایع ساختمانی بسیار پر مصرف است. یو بولت نیم گرد هم تلفیقی از U-Bolt گرد و قوطی است.
U-Bolt ها را بر اساس مواد سازنده آن ها می توان به انواع فولادی، فولاد ضد زنگ، فولاد کربنی 304، فولاد ضد زنگ 316، برنجی یا مسی دسته بندی کرد.
با توجه به کاربردهای مختلفی که یو بولت ها در صنایع مختلف دارند، می توان آن ها را با مواد مختلف پوشش داد تا ویژگی ها و خواص آن ها افزایش یابد. این قطعات به وسیله ترمو پلاستیک، فلوروپلیمر، زینک فلیک یا گالوانیزه گرم قابل پوشش دهی هستند.
تولید کنندگان U-Bolt این قطعات را بر اساس سایز استاندارد لوله هایی تولید می کنند که قرار است توسط این گیره ها، فیکس شوند. بنابراین هنگام خرید باید توجه داشته باشید که اگر برای لوله 5 اینچ قصد خرید یو بولت را دارید، قطر دهانه داخلی لوله 5 اینچ است و با توجه به دیواره لوله، اندازه قطر خارجی آن بیشتر خواهد بود. به طور کلی هنگام تعیین اندازه یو بولت مناسب برای هر پروژه، باید به مشخصات فنی پروژه، مشخصات فیزیکی یو بولت و استانداردهای تولید آن توجه کنید تا U-Bolt مناسب را انتخاب کنید. ضمنا از نظر ابعاد و وزن، یو بولت ها را در یک طبقه بندی کلی می توان به دو گروه سبک و سنگین، تفکیک کرد.
یو بولت ها اگرچه در زندگی روزمره برای ثابت نگه داشتن پایه آنتن تلویزیون یا فیکس کردن لوله ها مورد استفاده قرار می گیرند، اما یکی از قطعات پر مصرف در صنایع مختلف هم به کار می آیند. تفاوت این نوع گیره با دیگر بست های فلزی در شکل ظاهری، تحمل تنش های بیشتر به سبب شکل منحنی یا زاویه دار، نحوه نصب آسان و تنوع در سایز، طول و ابعاد است. هر صنعتی که به نوعی با لوله ها سر و کار داشته باشد، به انواع U-Bolt هم نیاز دارد. از صنایع پتروشیمی و نفت و گاز گرفته تا آبرسانی. در صنایع برق و مخابرات برای مستحکم کردن موقعیت کابل ها، در صنعت کشتی سازی برای فیکس کردن دکل ها، در ساختمان سازی و صنایع عمرانی برای ثابت نگه داشتن ستون ها و خودروسازان برای ثابت نگه داشتن قطعاتی نظیر فنرها از یو بولت استفاده می کنند. این بست ها می توانند، سازه های فولادی نظیر تیرآهن و میلگرد را هم کنار هم یا در جای خود ثابت نگه دارند. برای اطلاع از قیمت میلگرد کلیک کنید.
یو بولت بر اساس استانداردهای مختلف، قطر، طول و جنس مختلفی تولید می شود. قطر این گیره ها بین 6 تا 50 میلی متر است، طول آن ها از 50 میلی متر شروع می شود و بسته به ابعاد لوله یا ستون، U-Bolt های بزرگتر نیز تولید می شوند. جنس این گیره ها هم همان طور که پیشتر نیز اشاره کردیم، فولاد ضد زنگ یا آلیاژهای مقاوم انتخاب می شود. معروف ترین استانداردی که یو بولت ها بر اساس آن تولید می شوند، استاندارد ابعادیDIN 3570 و DIN 745 برای تولید است.
استاندارد | توضیحات |
---|---|
ASTM A193 |
این استاندارد برای یو بولت های فولادی با مقاومت بالا تعیین می شود که در شرایط دما و فشار بالا کاربرد دارند. |
ASTM A320 |
این استاندارد برای تولید انواع یو بولت های فولادی کاربرد دارد که در دما پایین مورد استفاده قرار می گیرند. |
DIN 3570 |
این استاندارد آلمانی است و بیانگر تولید یو بولت های با کیفیت بالا و ابعاد دقیق است. |
ISO 9001 |
این مورد، یک استاندارد بین المللی است که جهت تضمین کیفیت تولید یو بولت ها استفاده می شود. |
ANSI B18.2.1 |
استاندارد آمریکایی که بیانگر ابعاد و مشخصات یو بولت است. |
سخن پایانی
انواع یو بولت اگرچه قطعاتی ساده به نظر می رسند، اما بدون این گیره ها، امنیت یک پروژه زیر سوال است. این بست ها نقش بسیار مهمی در صنایع مختلف دارند و چنانچه از نوع استاندارد و با کیفیت انتخاب نشوند، می توانند خطرات بسیاری را در پی داشته باشند. به همین دلیل شناخت انواع، استانداردها و بهترین تولیدکنندگان U-Bolt برای صنعتگران، ضروری است. برای اطلاع از به روز ترین قیمت آهن اینجا کلیک کنید.
سوالات متداول
هنگام تعیین اندازه یو بولت مناسب برای هر پروژه، باید به مشخصات فنی پروژه، مشخصات فیزیکی یو بولت و استانداردهای تولید آن توجه کنید تا U-Bolt مناسب را انتخاب کنید.
تفاوت این نوع گیره با دیگر بست های فلزی در شکل ظاهری، تحمل تنش های بیشتر به سبب شکل منحنی یا زاویه دار، نحوه نصب آسان و تنوع در سایز، طول و ابعاد است.