نحوه اجرای آرماتور بندی فونداسیون به همراه نقشه

هر سازه ای به فونداسیون نیاز دارد. اگر یک مهندس عمران هستید یا در زمینه ساخت و ساز فعالیت می کنید، باید بدانید که بتن، مقاومت فشاری بالایی دارد اما در برابر کوچکترین کشش ها مقاومت کمی از خود نشان داده و ترک می خورد. این ترک ها باعث به خطر افتادن استحکام ساختمان می شود. به همین دلیل در کنار بتن از میلگرد هم استفاده می شود.

آرماتور بندی فونداسیون به حفظ مقاومت فونداسیون و ساختمان کمک می کند و یکی از مهمترین بخش های ساخت و ساز محسوب می شود. شاید فکر کنید فونداسیون تنها نقش حفظ استحکام سازه را بر عهده دارد اما اگر جزئی تر به مسئله نگاه کنیم، متوجه می شویم که آرماتور بندی فونداسیون در انتقال بارهای سازه به زمین هم اهمیت زیادی دارد. در ادامه بیشتر در مورد نقشه آرماتور بندی فونداسیون صحبت می کنیم.

آرماتور بندی فونداسیون چیست؟

به طور کلی آرماتور بندی شامل برش دادن میلگردها در اندازه های مشخص و قرار دادن آنها کنار هم می شود. بعد از اینکه میلگردها را کنار هم قرار دادند با بست های فلزی آنها را به هم متصل می کنند تا مجموعه ای در هم تنیده و منظم از میلگردها تشکیل شود.

آرماتوربندی در بخش های مختلف ساختمان و سازه های مختلف مانند پل و تونل هم استفاده می شود اما مهمترین نوع آرماتوربندی شاید همان آرماتور بندی فونداسیون باشد که بعد از آن کارهای بتن ریزی انجام می شود و در نهایت، اولین اقدامات برای شروع ساخت یک سازه مستحکم انجام می گیرد.

نقشه آرماتور بندی فونداسیون و اهمیت آن

آرماتوربندی فونداسیون کار هر کسی نیست و نیاز به دانش و مهارت تخصصی دارد. به علاوه اینکه، آرماتور بندی فونداسیون به صورت حفظی و به صلاحدید مجری انجام نمی شود. بلکه طراح ساختمان ابتدا بر اساس تجربه خود، میلگردهایی را طراحی کرده و تعداد و قطر آنها را مشخص می کند.

سپس در نرم افزارهای تحلیل و طراحی سازه مانند ایتبس و مشابه آن، مقاومت و استحکام سازه و اقتصادی بودن طرح سازه بررسی و تحلیل می شود. چرا که قیمت میلگرد هم در اجرای پروژه اهمیت زیادی دارد. در نهایت، آرماتور بندی فونداسیون توسط نیروی کار ماهر بر اساس نقشه انجام می شود. بدون نقشه آرماتور بندی فونداسیون هرگز نمی توان فونداسیون محکمی داشت و انجام این کار هم غیرقانونی و نامعتبر است.

مراحل اجرای آرماتور بندی فونداسیون

توجه به نحوه آرماتور بندی فونداسیون اهمیت زیادی دارد، چرا که هر مرحله قلق خاص خودش را دارد و کوتاهی در هر مرحله، خسارات جبران ناپذیری ایجاد خواهد کرد. مهم ترین مراحل اجرای آرماتور بندی فونداسیون عبارتند از:

1. تهیه میلگرد و دستگاه های مورد نیاز

اولین اقدامی که برای انجام آرماتور بندی فونداسیون باید انجام دهید، تهیه میلگردهای مورد نیاز است. پیمانکار یا مجری پروژه با توجه به نقشه آرماتور بندی فونداسیون، شماره و قطر میلگرد، تعداد آنها و طول میلگردها را مشخص می کند. بر این اساس، سفارش های اولیه در کارخانه فولاد ثبت می شوند.

با توجه به اینکه قیمت آهن روز بروز در حال افزایش است، بسیاری از مجریان از همان ابتدای پروژه تمام مصالح مورد نیاز خود را سفارش می دهند. بعد از تهیه میلگرد نوبت به تهیه دستگاه هایی مانند دستگاه خاموت زن و قیچی برش میلگرد می رسد که بسیار ضروری هستند و سرعت انجام پروژه را افزایش می دهند.

2. برش و خم کردن میلگردهای فونداسیون

در مرحله دوم، نوبت به اجرای آرماتوربندی یعنی برش دادن و خم کردن و متصل کردن میلگردها به هم می رسد. در این مرحله بر اساس شکل و طرحی که توسط طراح ساختمان ثبت شده، آرماتوربندی انجام می گیرد. بخش هایی از آرماتوربندی فونداسیون ممکن است در محل اصلی انجام شود.

اما بخش هایی مانند آرماتوربندی ریشه ستون دور از محل پروژه انجام شده و بعد از اتمام کار، به محل اصلی نصب می شود. کار نصب و اتصال ممکن است با بست های فلزی یا جوشکاری انجام شود. این مسئله که میلگردها چطور به هم متصل شوند اهمیت زیادی دارد.

3. قالب بندی و بتن ریزی

بعد از اینکه آرماتوربندی فونداسیون تمام شد و تمام میلگردها در محل مشخص شده قرار گرفتند، کار قالب بندی شروع می شود. بسته به شرایط پروژه می توان از قالب های فلزی و چوبی استفاده کرد. استفاده از قالب های چوبی بسیار متداول است اما از قالب های فلزی و پلاستیکی هم می توان برای این کار استفاده کرد.

بعد از اینکه قالب ها در جای خود محکم شدند، بتن ریزی انجام می شود. اگر قالب ها محکم به هم متصل نشده باشند، با بتن ریزی، توان تحمل بار بتن را نداشته و فشار وارده قالب ها را از هم جدا کرده و خسارات زیادی به بار می آورد. بعد از اینکه بتن ها خشک شدند قابل ها به روش صحیح از محل اجرا جدا می شوند.

انواع روش‌ های آرماتور بندی پی ساختمان

برای آرماتور بندی روش های مختلف وجود دارد که با نام روش های کرواتی، گره زدن و منظم شناخته می شوند. اما اینکه بر چه اساسی می توان روش مناسب آرماتوربندی فونداسیون را انتخاب کرد، در ادامه ذکر می شود. انتخاب روش آرماتوربندی تا حد زیادی به مهارت نیروی کار و شرایط اجرای پروژه بستگی دارد. برای بستن میلگردها به هم دو روش ضربدری و بستن از کنار وجود دارد.

آرماتور بندی فونداسیون نواری

آرماتوربندی فونداسیون ممکن است به صورت نواری یا منفرد انجام شود. مراحل اجرای آرماتوربندی فونداسیون به روش نواری کمی متفاوت تر از روش های دیگر است. به طوری که در این روش ابتدا، قالب بندی با استفاده از مصالح بنایی و آجر انجام می شود و بعد از آن کار آرماتوربندی با استفاده از میلگردها شروع می شود. آرماتوربندی به روش منفرد دیگر نوع اجرای فونداسیون است. البته اجرای آرماتوربندی فونداسیون منفرد بسیار راحت تر از نواری است. در این روش هم طول آرماتورهای مش بالا و پایینی کمتر است. 

آرماتور بندی فونداسیون یک طبقه

آرماتور بندی فونداسیون یک طبقه دقیقا مطابق با مراحلی که ذکر شد، انجام می شود. در این روش، میلگردها طبق نقشه آرماتور بندی فونداسیون یک طبقه برش داده شده و خم می شوند. در نهایت بعد از قالب بندی و بتن ریزی، فونداسیون ساختمان تهیه می شود.

ابزارها و تجهیزات لازم برای اجرای آرماتوربندی

برای آرماتور بندی فونداسیون به بعضی وسایل و ابزار نیاز دارید. مهم ترین این ابزار عبارتند از:

قیچی میلگرد: قیچی میلگرد ساده برای بریدن میلگردها با قطر کم استفاده می شود اما در مواردی که قطر میلگرد بیشتر شود، بهتر است از قیچی میلگرد پایه دار استفاده کرد.

دستگاه برقی برش میلگرد: به جای قیچی میلگرد می توان از دستگاه های برقی استفاده کرد که با صرف کمترین انرژی کار برش میلگرد را انجام می دهند.

دستگاه خم کردن میلگرد: برای خم کردن میلگرد به یک دستگاه خم کن دستی یا برقی نیاز خواهید داشت.

آچار خم کن: این آچار که شکل ساده ای دارد و به آچار اف هم معروف است برای خم کردن میلگردهای نازک استفاده می شود.

انبر آرماتوربندی: این انبر از دیگر ابزارهای ساده ای است که برای بریدن سیم های مفتولی که جهت اتصال میلگردها استفاده می شوند، کاربرد دارد.

جمع بندی

آرماتور بندی فونداسیون  از اولین و مهم ترین مراحل پروژه ساختمانی است. آرماتوربندی با طراحی و تهیه نقشه آرماتوربندی فونداسیون شروع می شود. سپس اندازه میلگردها و طول و قطر آنها تعیین شده و مجری، مصالح مورد نیاز را تهیه می کند. در نهایت کار قالب بندی به طور صحیح انجام شده و بتن ریزی شروع می شود. سپس قالب ها به دقت از بتن ها جدا شده و اجرای فونداسیون به اتمام می رسد. برای جلوگیری از ترک زدن بتن فونداسیون در هوای گرم بهتر است بعد از تمام کار، روی بتن را آب پاشی کنید. 

سوالات متداول