ساختار پشم شیشه یا Glass Wool به صورت الیافی و فیبری و از جمله عایقهای گرم است. این محصول اصولا از شیشه بازیافتی با رزین مخصوص و مقداری ماسه معمولی تهیه میشود و به دلیل ویژگیهای خاصی که دارد از جمله مقاومت حرارتی بالا، عایق صوتی و… جزء مواردی است که در صنایع گوناگونی کاربرد دارد.
جالب است بدانید ده بطری شیشه بازیافتی معادل یک رول از این محصول است و ساختار آن شباهت زیادی به ساختار پشم سنگ دارد؛ به همین دلیل استاندارد ASTM قواعد مشترکی را برای این دو عایق ارائه کرده است. این محصول در قطعات متنوعی از جمله فلهای، لولهای، لحافی و پتویی در بازار موجود است و از متداولترین عایقهاست.
این محصول مانند پشم سنگ ماهیتی الیافی و فیبری دارد؛ در نتیجه میتواند هوا را درون خود محبوس سازد و خاصیتی ارتجاعی به آن دهد و به دلیل خواص آکوستیکی Acoustic که دارد میتوان از آن به عنوان عایق صوتی بهره برد. موارد زیر از جمله مصارف متعدد این محصول است که میتوان به آنها اشاره کرد:
همانطور که ذکر شد این محصولات در صنایع متفاوتی کاربرد دارند و اصولا به عنوان یک ماده مستحکم، عایق صوتی، عایق رطوبتی و … مورد استفاده قرار میگیرند. نظریههای متعددی در ارتباط با عوارض و مضرات این محصول شنیده میشود.
گاها گفته میشود که این محصول سرطانزا است اما واقعا چه معایبی دارد و چگونه میتوان اصول بهداشتی را رعایت کرد تا هیچگونه آسیبی متوجه اشخاص نباشد؟
نظریههای متعددی در ارتباط با عوارض ناشی از تماس طولانی مدت با این محصول و معایب پشم شیشه وجود دارد که هرکدام جای بحث و تفحص دارند. در اینجا تنها نظریههای معمول را مطرح خواهیم کرد و سپس پاسخی کلی به همه آنها خواهیم داد.
در ادامه تعدادی از سوالات شما را مطرح میکنیم:
آزبست Asbestos از جمله محصولاتی است که غیر استاندارد و مضر بوده و بسیاری از کشورها در صنایع و محصولات خود از آن استفاده میکنند. یکی از شاگردان ارسطو 300 سال قبل مادهای را کشف کرد که میسوزد اما آسیبی نمیبیند، این ماده بعدها آزبست نام گرفت.
در ساختار آزبست سه عنصر مهم سیلیس، آهن و منیزیم وجود دارد که از آن در تهیه لباسهای ضد آتش، سیمان نسوز، مقاومت ساختمان در برابر اشتعال و… استفاده میشود. در واقع یک نوع پنبه نسوز است که در زمین شناسی به آن کانی نامهربان گفته میشود و در سنگ و خاک یافت میشود.
استنشاق این ماده برای دستگاه تنفس و ریهها خطرناک است. تماس طولانی مدت با آن میتواند موجب ضایعات ریوی، سرطان حنجره، سرطان ریه، سرطان لوله گوارش و… شود. برخی میگویند این محصول به طور قطع مضر است و برخی دیگر اعتقاد دارند که به صورت کنترل شده میتوان از آن استفاده کرد. حالا سوال اینجاست که آیا پشم شیشه آزبست دارد؟!
همانطور که پیشتر ذکر شد این محصول در موارد متنوعی استفاده میشود از جمله اینکه به عنوان عایق حرارتی مورد استفاده قرار میگیرد و در برابر آتش سوزی مقاوم است. پارچههایی با این جنس، خاصیت ضد اشتعال، ضد اسید و ضد بید دارند همین ماهیت ضداشتعال بودن، موجب شده که برخی به اشتباه تصور کنند که در ماهیت محصول آزبست وجود دارد و موجب بروز مشکلات تنفسی خطرناکی میشود!
برای اطمینان از اینکه تماس مستقیم این محصول با پوست برای سیستم تنفسی و چشم مشکلی ایجاد نمیکند و موجب سرطان نمیشود، تحقیقات و آزمایشهای متنوعی صورت گرفته است که به دو مورد از آنها اشاره خواهیم کرد.
انجمنهای بهداشت گوناگونی مثل آژانس بینالملل سرطان، مرکز سم شناسی آمریکا و مجمع سلامت کانادا نتیجه آزمایش و تحقیقات خود را در خلال گزارشی با نتیجه مسرت بخش اعلام کردند:
تحت شرایطی که بر روی انواع پشم شیشه تست و آزمایشهای سلامت انجام شود و نتیجه آزمون موفق و مثبت باشد خروجی نهایی محصول شما، فاقد هر گونه خطر و تهدیدات برای سیستم تنفسی خواهد بود؛ اما به منظور رعایت جوانب احتیاطی، ایمنی و بهداشت، توصیه میشود که در حین کار از لباس محافظ و ماسک مخصوص استفاده شود.
برخی از کارکنان واحدهای تولیدی این محصول از بابت استنشاق طولانی مدت و بروز اختلالات تنفسی، نگرانیهایی دارند! اما باز هم طبق بررسیهای انجام گرفته روی افراد متعددی که در واحدهای تولیدی مشغول بودهاند و بر اساس سن افراد و مدت زمان ارتباط با محصول و استنشاق بوی آن این نتیجه حاصل شد که محصول موجب اختلال در علائم تنفسی و تغییرات غیر طبیعی نمیگردد.
بنابراین، نظریه بروز مشکلات ریوی در صورت تولید اصولی محصول رد خواهد شد. توصیه میکنیم از طریق فروشندگان معتبر نسبت به تهیه این محصول اقدام کنید و مطمئن شوید که محصول با استانداردهای بهداشتی تولید شده است.