ورق استیل براق چیست و کاربردهای آن کدامند؟

ورق های فلزی انواع مختلفی دارند و به روش های گوناگونی تولید می شوند. یکی از این انواع، ورق استیل براق است؛ نوعی فولاد ضد زنگ با سطحی صیقلی و درخشان که به دلیل ویژگی های خاصی که دارد در صنایع مختلف استفاده می شود. در این مقاله، به بررسی دقیق تر انواع ورق استیل براق، ویژگی ها، قیمت ورق استیل و کاربردهای متنوع آن در صنایع مختلف خواهیم پرداخت. 

ورق استیل براق چیست؟

ورق استیل براق یا استنلس استیل پولیش شده، نوعی فولاد ضد زنگ (Stainless Steel) است که به دلیل فرآیندهای خاص پرداخت سطح، ظاهری درخشان و صیقلی دارد. این ورق از ترکیب استیل و عناصر آلیاژی مانند کروم تولید می شود که باعث افزایش مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگ زدگی می گردند.

برای دستیابی به سطحی کاملاً براق، این ورق ها در مراحل مختلفی سنباده کاری و پولیش می شوند تا هرگونه ناهمواری و جای جوشکاری از روی سطح آنها محو شود. استنلس استیل پولیش شده، علاوه بر استحکام و انعطاف پذیری بالا، به دلیل ظاهر جذاب خود، در صنایع مختلف کاربرد دارد.

مواد اولیه اصلی در تولید این ورق ، آلیاژهای مختلف استنلس استیل مانند AISI 304 ، AISI 316 یا AISI 430 هستند که به دلیل ترکیب آهن، کروم، نیکل و سایر عناصر، خواص ضد زنگ و مقاومت شیمیایی عالی دارند. وجود کروم در این آلیاژها باعث ایجاد لایه ای محافظ بر روی سطح فولاد شده که از خوردگی و زنگ زدگی جلوگیری می کند.

خواص شیمیایی ورق استیل براق

ورق استیل براق دارای خواص شیمیایی خاصی است که باعث مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی می شود. این خواص به ترکیب عناصر آلیاژی آن بستگی دارد. برخی از ویژگی های شیمیایی مهم این ورق عبارت اند از:

• مقاومت در برابر اکسیداسیون:
  وجود کروم (معمولاً ۱۰ تا ۲۰٪) باعث تشکیل یک لایه اکسید کروم بر سطح ورق شده و از زنگ زدگی جلوگیری می کند. آلیاژهایی مانند AISI 304 و AISI 316 به دلیل داشتن مقادیر بالای کروم و نیکل، مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارند و حتی در محیط های خشن مانند مناطق ساحلی یا صنایع شیمیایی قابل استفاده هستند.
  
• عدم واکنش با مواد شیمیایی:
  نیکل (حدود ۸ تا ۱۲٪) و مولیبدن در ترکیب آن، باعث افزایش مقاومت در برابر اسیدها، بازها و نمک ها می شود.
  
• پایداری در محیط های اسیدی و قلیایی:
  برخی گریدهای خاص مانند استیل 316 به دلیل داشتن مولیبدن، در برابر مواد خورنده قوی مانند کلرید ها مقاوم تر هستند.
  
• عدم تغییر ترکیب شیمیایی در برابر حرارت:
  استنلس استیل پولیش شده در برابر تغییرات دمایی پایداری بالایی دارد و در دماهای بالا اکسید نمی شود.
  
• عدم جذب آلودگی و مواد شیمیایی خارجی:
  این ورق به دلیل سطح صیقلی و براق، جذب آلودگی کمی داشته و تمیزکاری آن آسان تر است.
  
• خاصیت غیر مغناطیسی:
  برخی از آلیاژهای استیل براق، مانند AISI 304، به دلیل ساختار آستنیتی خود، خاصیت غیر مغناطیسی دارند. این ویژگی آنها را برای استفاده در صنایع الکترونیک و پزشکی مناسب می کند. ترکیب دقیق عناصر بسته به گرید ورق (مانند 304، 316 و 430) ممکن است متفاوت باشد.

ویژگی های ورق استیل براق

ورق استیل براق دارای ویژگی های زیر است:

• شکل پذیری عالی

استنلس استیل پولیش شده از انعطاف پذیری و شکل پذیری بالایی برخوردار است و می توان آن را با روش هایی مانند برش، خمکاری و جوشکاری به اشکال مختلف درآورد. این ویژگی، ورق استیل براق را به گزینه ای ایده آل برای ساخت اکسسوری ، لوازم تزئینی و دکوراسیون داخلی تبدیل کرده است.

• سطح صاف و صیقلی با بازتاب نور بالا

یکی از مهم ترین ویژگی های ظاهری استنلس استیل پولیش شده، سطح کاملاً صاف و صیقلی آن است که مانند آینه عمل کرده و نور را به طور کامل بازتاب می دهد. این خاصیت، علاوه بر ایجاد جلوه ای زیبا، باعث می شود که سطح ورق گرد و غبار کمتری جذب کند و به راحتی تمیز شود.

• تنوع در خاصیت مغناطیسی

ورق های استیل براق در دو نوع بگیر (مغناطیسی) و نگیر (غیر مغناطیسی) تولید می شوند. گریدهای 420 و 430 خاصیت مغناطیسی دارند و به آن ها «ورق استیل براق بگیر» گفته می شود، در حالی که ورق استیل 304 براق فاقد خاصیت مغناطیسی بوده و به «ورق استیل براق نگیر» معروف است. معمولاً قیمت انواع ورق نگیر و کیفیت آنها بیشتر از انواع بگیر است. 

• تنوع رنگی و کاربردهای دکوراتیو

ورق استیل براق نه تنها در رنگ نقره ای کلاسیک، بلکه در رنگ های متنوعی مانند طلایی، مشکی و دودی نیز موجود است. این ویژگی، همراه با سطح درخشنده و مدرن آن، باعث شده است که در دکوراسیون داخلی، نمای ساختمان، آسانسورها و ساخت لوازم تزئینی مورد استفاده قرار گیرد.

• قابلیت جوشکاری و استفاده در محیط های صنعتی

استنلس استیل پولیش شده علاوه بر ظاهر زیبا، از قابلیت جوش پذیری و استحکام بالا نیز برخوردار است، به همین دلیل در صنایع مختلف مانند خودروسازی، تجهیزات آشپزخانه، ساخت قطعات صنعتی و مخازن مواد غذایی کاربرد دارد.

انواع ورق استیل براق

همان طور که گفتیم، انواع ورق استیل براق بر اساس خاصیت مغناطیسی به دو نوع بگیر و نگیر تقسیم بندی می شوند. با این حال، طبقه بندی بر اساس خاصیت مغناطیسی، تنها روش طبقه بندی این ورق نیست. در ادامه، انواع رایج این نوع ورق را بر اساس ظاهر معرفی می کنیم.

• ورق استیل براق آینه ای (Mirror):
  این نوع ورق استیل سطحی کاملاً صاف و براق دارد که مانند آینه عمل می کند. ویژگی بازتاب نور این ورق باعث شده است که در دکوراسیون داخلی، نمای ساختمان ها و تجهیزات تزئینی استفاده شود.
  
• ورق استیل براق سوپر آینه ای (Super Mirror):
  ورق سوپر آینه ای دارای بیشترین میزان درخشندگی و انعکاس نور است. این ورق ها صیقل کاری ویژه ای دارند که باعث می شود نسبت به ورق آینه ای معمولی، کیفیت بالاتری داشته باشند. این نوع ورق در محیط های لوکس مانند هتل ها، فروشگاه های لوکس و طراحی داخلی مدرن کاربرد زیادی دارد.
  
• ورق استیل براق آینه ای دریایی (Marine Mirror):
  ورق آینه ای دریایی مخصوص محیط های مرطوب و خورنده مانند کشتی، قایق و تجهیزات دریایی طراحی شده است. این ورق دارای مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی است و می تواند در شرایط سخت محیطی دوام بالایی داشته باشد.
  
• ورق استیل براق آینه ای کامل (Perfect Mirror):
  ورق آینه ای کامل دارای سطحی بدون هیچ گونه موج یا نقص است. این نوع ورق بیشتر در نمایشگاه ها، فضاهای هنری و محیط هایی که به بازتاب کامل و بی نقص نور نیاز دارند، کاربرد دارد.
  
• ورق استیل براق یک طرفه (BA – Bright Annealed):
  در این نوع ورق، یک سمت کاملاً براق و سمت دیگر مات است. این ورق در مواردی کاربرد دارد که فقط یک سطح در معرض دید است و نیاز به ظاهری صیقلی دارد. از این نوع ورق در لوازم خانگی، آسانسورها و قطعات صنعتی استفاده می شود.

پرکاربردترین گریدهای استیل براق

ورق های استیل براق در گریدهای مختلفی تولید می شوند. در ادامه، سه گرید پرکاربرد این نوع ورق را بررسی می کنیم:

• گرید 304 ( پرمصرف ترین استیل براق):
  به دلیل ترکیب متعادلی از مقاومت در برابر خوردگی، قابلیت شکل پذیری بالا و دوام مناسب، یکی از پرکاربردترین انواع استیل براق است.
  
• گرید 316 (مقاوم در برابر خوردگی شدید):
  استیل 316 براق نگیر است و به دلیل وجود مولیبدن، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارد.
  
• گرید 430 ( اقتصادی و کاربردی):
  ورق استیل 430 براق در مقایسه با دو گرید قبلی، قیمت پایین تری دارد و خاصیت مغناطیسی آن باعث شده که در ساخت لوازم خانگی، خودروسازی و صنایع ساختمانی به کار رود.

کاربردهای ورق استیل براق

استنلس استیل پولیش شده به دلیل سطح صیقلی و درخشان خود، در صنایع مختلف کاربرد گسترده ای دارد. در دکوراسیون داخلی و نمای ساختمان ها، برای ایجاد جلوه ای مدرن و زیبا استفاده می شود. همچنین، در ساخت لوازم خانگی مانند شیر آلات لوکس، تجهیزات آشپزخانه و کابین آسانسورها به کار می رود. در صنایع غذایی، شیمیایی و دارویی هم به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و سهولت در تمیز کاری، استفاده می شود. علاوه بر این، در تولید لوازم خانگی، قطعات خودروسازی و تجهیزات پزشکی نیز کاربرد دارد. 

مزایای استفاده از ورق استیل براق

استفاده از این ورق ها در کاربردهای مناسب، با مزایای زیادی همراه است. از آنجا که اکثر این مزایا در مقاله توضیح داده شده اند، در اینجا به شکل مختصر، آنها را نام می بریم.

• مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی
• ظاهر زیبا و جذاب
• دوام طولانی مدت و استحکام بالا
• مقاومت در برابر حرارت و مواد شیمیایی
• سطح غیر متخلخل و ضد باکتریایی
• قابلیت تمیز کردن آسان و نیاز به نگهداری کم
• تنوع در ضخامت، ابعاد و پرداخت سطحی
• قابلیت بازیافت و سازگاری با محیط زیست
• انعطاف پذیر و نرم
• وزن سبک نسبی

تفاوت ورق استیل براق و مات

تفاوت اصلی ورق استیل براق و مات در ظاهر و بازتاب نور آن ها است؛ ورق استیل براق دارای سطحی صاف و درخشان است که نور را به شدت بازتاب می دهد و ظاهری لوکس و جذاب ایجاد می کند، در حالی که ورق استیل مات سطحی غیر بازتابنده و مات دارد که ظاهری ساده و مدرن به محیط می بخشد.

این تفاوت در ظاهر، کاربرد این دو نوع ورق را نیز متمایز می کند؛ ورق براق بیشتر در طراحی های دکوراتیو، معماری شیک و صنایعی که زیبایی و جلب توجه مهم است، استفاده می شود، در حالی که ورق مات به دلیل مقاومت بیشتر در برابر خراش و کثیفی، برای محیط های صنعتی، دکوراسیون مینیمالیستی و مکان هایی با ترافیک بالا مناسب است.

ورق استیل براق از کجا بخرم؟ (تولید کنندگان ورق استیل براق را بشناسید)

در ایران، چندین تولید کننده معتبر استنلس استیل پولیش شده وجود دارند که می توانید از آنها خرید کنید. از جمله این تولیدکنندگان می توان به «فولاد اکسین خوزستان» در اهواز، «فولاد مبارکه اصفهان» در اصفهان و «فولاد گیلان» در رشت اشاره کرد که در زمینه تولید ورق های استیل با کیفیت بالا فعالیت دارند. همچنین شرکت هایی مانند «تیسان استیل» در تهران، «ایران استیل آنلاین» و «استیل پالاس» نیز عرضه کننده استنلس استیل پولیش شده با انواع مختلف هستند و به سراسر کشور ارسال دارند. قیمت فروش در همه این کارخانه ها بر اساس قیمت آهن آلات روز تعیین و مشخص می شود.

سوالات متداول