ورق استیل به ورق فلزی گفته می شود که بر پایه آهن، از آلیاژهای فولاد تولید شده و به دلیل ویژگی خاصی که دارند در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. ورق های استیل به دلیل این که به راحتی تمیز می شوند در صنایع غذایی و دارویی کاربرد دارند.
همچنین به دلیل براق بودن و زیبایی آنها، در نمای ساختمان ها و در طراحی های داخلی نیز مورد استفاده قرار می گیرند. مواد اصلی تشکیل دهنده ورق استیل، آهن، کربن و کروم است؛ اما عناصر دیگری همچون نیکل، آلومینیوم، سیلیسیم، مس، تیتانیوم و… هم به میزان مناسبی وابسته به نوع ورق استفاده می شود.
هر کدام از این عناصر تاثیر متفاوتی روی ویژگی ورق استیل دارد که می توان به افزایش چکش خواری و مقاومت آن ها در برابر خوردگی اشاره کرد. از دیگر ویژگی های ورق استیل قابلیت فرم دهی آن است که باعث شده در طراحی های مختلف استفاده شود. در این مقاله قصد داریم به فرآیند تولید ورق استیل و مواد خام به کار رفته در آن بپردازیم.
ورق استنلس استیل نوع خاصی از ورق استیل است که حدود 10.5 درصد کروم دارد و در انواع مختلفی از آلیاژ ها تولید می شود که معمولا برای تقویت سختی و یا جوشکاری مورد استفاده قرار می گیرد. از چند ماده خام در تولید ورق استنلس استیل استفاده می شود که در ادامه به آنها می پردازیم:
این عنصر پایه ای از اصلی ترین ماده در تولید ورق استنلس استیل است.
این عنصر کلیدی در تولید ورق استیل به مقدار مناسب (حدود 10.5 درصد)، باعث افزایش مقاومت آلیاژ در برابر زنگ زدگی و خوردگی استفاده می شود.
نیکل به کار رفته در تولید ورق استیل استنلس در بهبود جوش پذیری، شکل پذیری، و مقاومت در برابر خوردگی تاثیر می گذارد و اغلب در آلیاژ های آستینتی استفاده می شود.
این عنصر به عنوان ناخالصی در تولید فولاد به کار می رود که در مقادیر کم روی خواص جوش پذیری آلیاژ تاثیر منفی می گذارد.
فسفر نیز همانند گوگرد به عنوان ناخالصی کاربرد دارد اما برخلاف گوگرد در مقادیر کم تاثیر مثبت در خواص مکانیکی دارد.
این عنصر در تولید ورق استیل برای بهبود خواص مکانیکی و مقاومت در برابر اکسیداسیون استفاده می شود.
عناصر دیگری همچون منگنز، کربن، مولیبدن، نیوبیوم و… بسته به نوع خواص مورد نیاز، در تولید ورق استنلس استیل به کار برده می شوند. این مواد خام پس آماده سازی در مراحل مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند تا آلیاژ با خواص مد نظر تولید شود. با توجه به مقادیر عناصر به کار رفته، قیمت ورق استیل از طرف کارخانه تعیین می شود و به همین دلیل قیمت های مختلفی در بازار دیده می شود.
تولید ورق استیل در مراحل مختلفی از استخراج مواد اولیه تا تولید نهایی ورق انجام می گیرد.
همان طور که گفته شد در تولید ورق استیل از عناصر مختلفی مانند کربن، آهن، کروم، نیکل و… استفاده می شوند که در ابتدا از معادن استخراج شده و به کارخانجات تولید فولاد منتقل می شوند.
پس از استخراج مواد اولیه، آن ها را در کوره های ذوب قرار می دهند. ذوب کردن این مواد با استفاده از دو نوع کوره به صورت کوره قوس الکتریکی و کوره بلند، انجام می شود که کوره قوس الکتریکی غالبا برای تولید فولاد های ضد زنگ مانند استیل استفاده می شود.
پس از ذوب کردن مواد اولیه برای حذف ناخالصی ها، آنها را تصفیه کرده و همچنین آلیاژ ها را برای خواص مورد نظر اضافه می کنند.
در این مرحله، مواد مذاب به قالب های مخصوصی ریخته شده تا فرم مدنظر را به خود بگیرد که می تواند به صورت پیوسته انجام شده و به شکل بیلت یا شمش ریخته شود.
در این مرحله شمش ها و بیلت ها را از غلتک عبور می دهند تا ضخامت ورق کاهش یابد و این کار تا وقتی که به ابعاد مورد نظر تولید کننده برسد ادامه پیدا می کند.
گاهی اوقات ورق های تولید شده را برای بهبود سختی و افزایش سختی به نورد سرد منتقل می کنند.
اگر ورق های تولید شده نیاز به تمیز کردن، پوشش دهی سطحی یا پولیش کردن داشته باشند به پردازش سطحی منتقل می شوند تا علاوه بر زیبایی ظاهری، خواص ضد خوردگی آنها افزایش پیدا کند.
در نهایت پس از طی کردن این مراحل برای تولید ورق استیل، آنها را برش داده و پس از آزمایش برای کنترل کیفیت، بسته بندی و ارسال می شوند. فرآیند تولید ورق استیل تحت نظارت افراد متخصص انجام می شود تا مطابق استاندارد های بین المللی باشد؛ در نتیجه به دقت بالایی نیاز دارد. شما می توانید قیمت ورق روغنی را از سایت های معتبری نظیر مرکز آهن استعلام کنید.
در فرآیند تولید ورق استنلس استیل ابتدا آلیاژ های مناسب که ضد زنگ هستند و خواص شیمیایی مطلوبی دارند را انتخاب می کنند و با استفاده از روش قوس الکتریکی آنها را ذوب می کنند. پس از ریختن در قالب های مناسب و خنک سازی شمش ها، آنها را برای نورد گرم آماده می کنند. در این مرحله شمش ها در دو مرحله نورد می شوند.
در اولین مرحله شمش ها در دمای بالاتر از 1000 درجه سلسیوس تحت فشار قرار می گیرند تا به شکل ورقه های نازک و یا میله تبدیل شوند. اما در مرحله دوم نورد، ورقه ها به ضخامت دلخواهی می رسند؛ اما دما به صورت کنترل شده است چرا که در غیر این صورت خواص مکانیکی ورق استیل از بین می رود.
در مرحله بعد ورق ها را برای بهبود خواص مکانیکی حرارت می دهند تا با نرم تر شدن ورق های استیل، قابلیت شکل پذیری آن افزایش یابد. سپس در صورت نیاز ورق ها را پرس می کنند. فرآیند تولید ورق استیل از نوع استنلس در هر کارخانه می تواند متفاوت باشد.
به طور کلی مراحل طی شده در فرآیند تولید ورق استنلس استیل به روش نورد گرم و نورد سرد با یکدیگر برابر است اما تغییرات موجود در هر مرحله باعث شده استیل تولید شده در هر روش خواص متفاوتی با دیگری داشته باشد.
به عبارتی در فرآیند تولید ورق استیل از نوع استنلس از تهیه مواد اولیه تا فرایند آنیلینگ مشابه روش نورد گرم است. سپس شمش های تولید شده را از نورد گرم عبور می دهند تا ضخامت آنها تا مقدار مناسبی کاهش یابد و بعد از آن از نورد سرد عبور می دهند.
با عبور ورق ها از غلتک های نورد سرد ضخامت آنها کنترل شده و سطح ورق ها صاف و یکنواخت خواهد شد. پس از پردازش سطحی ورق ها مجدد، آنها را آنیلینگ می کنند تا تنش های ناشی از نورد سرد از بین برود و خواص مکانیکی آن افزایش یابد.
تفاوت روش نورد گرم و نورد سرد در فرآیند تولید ورق استیل، تغییرات به کار رفته در هر مرحله است. برای مثال در روش نورد گرم فلز در دماهای بالا نورد می شود که باعث راحت تر شکل گرفتن آن می شود، اما در نورد سرد ورق در دماهای پایین نورد می شود که نتیجه آن سخت تر شدن فلز است.
ورق استیل تولید شده در نورد گرم تنش های داخلی کمتری دارد، اما برخلاف آن در نورد سرد ممکن است تنش های داخلی بیشتری به وجود آید. در نهایت روش نورد گرم برای تولید ورق های ضخیم تر و نورد سرد در تولید ورق های نازک تر و دقیق تر کاربرد دارد.
برای ایجاد رنگ روی سطح ورق استیل از فرایندهای فیزیکی و شیمیایی استفاده می شود. در فرآیند تولید ورق استیل رنگی همان مراحلی که در تولید سایر ورق ها طی شد، انجام می شود. پس از تمیز کاری سطح فلز از آلودگی ها، آن را رنگ می کنند. رنگ آمیزی فلز ها روش های متفاوتی دارد که در ادامه به آنها اشاره شده است.
پس از رنگ آمیزی استیل، آن را در دمای مشخصی حرارت می دهند تا تثبیت شود و سپس برای اطمینان از رنگ و کیفیت سطح، آنها را آزمایش می کنند تا مطابق استاندارد های بین المللی باشد. توجه داشته باشید که قیمت ورق گالوانیزه و رنگی با توجه به مراحل تولید تعیین می شود و باید هنگام خرید به این نکته نیز دقت کنید.
در فرآیند تولید ورق استیل، کنترل کیفیت آن از مهم ترین مراحل محسوب می شود تا مطمئن شویم که محصول مورد نظر مطابق با استاندارد ها تولید شده است. کنترل کیفیت به طور منظم انجام می شود تا محصولات همواره کیفیت بالایی داشته باشند.
روش هایی برای انجام آن وجود دارد مانند بررسی ظاهری که در آن یکنواخت بودن رنگ یا وجود آلودگی ها روی سطح استیل بررسی می شود. همچنین می توان با استفاده از دستگاه هایی مانند برینل یا راکول سختی ورق را اندازه گیری کرد. علاوه بر آن با استفاده از اشعه X می توان عیوب داخلی ورق را بررسی کرد. با مراجعه به مشتریان نیز می توان از کیفیت محصول مورد نظر مطلع شد.
سخن پایانی
ورق استیل از موارد مهم در صنایع مختلف محسوب می شود و کاربرد بسیاری در هرکدام دارد، در نتیجه انتخاب مناسبی برای پروژه های مختلف خواهد بود. در این مقاله با فرآیند تولید ورق استیل و همچنین تولید ورق استنلس استیل، روش های مختلف تولید آنها و همچنین رنگ آمیزی آن آشنا شدید. برای استعلام قیمت آهن می توانید از خدمات سایت مرکز آهن کمک بگیرید و از مشاورین ما در این سایت راهنمایی های لازم را دریافت کنید.
سوالات متداول
ورق های فلزی که بر پایهی آهن از آلیاژ های فولاد ساخته شده و در صنایع غذایی، دارویی، خودروسازی و ساختمانی کاربرد دارد.
عناصر مختلفی همچون آهن، نیکل، مولیبدن، مس، کروم، گوگرد و… در فرآیند تولید ورق استیل به کار برده می شود.
فرآیند تولید ورق استیل در هر کارخانه متفاوت است اما به طور کلی مراحلی همچون استخراج مواد اولیه و ذوب کردن آن ها، نورد گرم، نورد سرد و پردازش سطحی در اکثر کارخانجات طی می شود.
در روش نورد گرم ورق تولید شده ضخامت بیشتری دارد اما ورق های تولید شده از روش نورد سرد دقیق تر و نازک تر هستند.
مرکزآهن، مرجعی تخصصی و به روز برای کسب دانش و اطلاع از آخرین تحولات بازار آهن و فولاد است. با وبلاگ جامع ما، همیشه از آخرین اخبار و اطلاعات این صنعت آگاه باشید.