انواع تیرچه ساختمانی اجزای مهم و پیش ساخته در ساخت و ساز هستند که غالبا به شکل افقی در سقف به کار می روند، اما گاهی در میان ستون ها و دیوارها در فواصل نزدیک به هم قرار می گیرند تا از سازه در برابر انواع فشارها محافظت کنند. تیرچه ها را باید نگهبانان و نیروی پشتیبانی یک ساختمان محسوب کرد که از جنس چوب، بتن، فولاد و یا ترکیبی از این مواد هستند که هر کدام کاربردها و مزایا و معایب خود را دارند.
انواع تیرچه ها عموما به صورت افقی برای سقف و گاها به شکل عمودی در دیوار و ستون به کار می روند و وظیفه حمل و انتقال بار در سازه را به دوش می کشند. این المان، بار وارد شده بر سقف را به تیرهای اصلی وارد می کند تا مجموع بارهای دریافتی از تیرهای فرعی و اصلی به زمین برسد و ساختمان در امان بماند. لازم به ذکر است که قیمت تیرچه به عوامل متعددی از جمله قیمت میلگرد و بتن وابسته است.
همان طور که گفته شد انواع تیرچه ساختمانی از پر کاربردترین مصالح در صنعت ساخت و ساز هستند و تنوع گسترده ای در بازار آهن دارند. هر کدام از تیرچه ها ویژگی ها و کاربرد مخصوصی دارند. رایج ترین و پر مصرف ترین انواع تیرچه شامل موارد زیر هستند:
در ادامه به بررسی هر یک به صورت مجزا می پردازیم. برای خرید انوع تیرچه می توانید با کارشناسان مرکزآهن تماس بگیرید.
از تیرچه فلزی یا کرومیت معمولا زمانی استفاده می شود که اسکلت سازه، فلزی باشد. اجزای اصلی این نوع تیرچه ها را نبشی و ورق فولادی تشکیل می دهند و از نظر ظاهری سه بخش فوقانی، میانی و تحتانی دارند. اگر از تیرچه فلزی برای سقف سازه استفاده کنید، نیازی به شمع بندی نخواهد داشت.
از مهم ترین مزایای استفاده از تیرچه فلزی در ساخت و ساز، مقاومت بالایی است که این مقاطع فولادی ارائه می دهند و در نتیجه برای ساخت سقف های بزرگ و متراژ بالا مناسب هستند. همان طور که اشاره کردیم این نوع از انواع تیرچه ساختمانی نیاز به شمع بندی ندارد و فرایند نصب آن سریع و ساده است. وقتی پای تیرچه فلزی در میان باشد، مصرف بتن کمتر خواهد بود و در نتیجه وزن سازه سبک تر و ساختمان ایمن تر است. از جمله معایبی که این نوع تیرچه دارد و نباید نادیده گرفته شود، هزینه بالای آن و نیاز به مهارت تخصصی برای نصب آن است.
تیرچه بتنی که نزد مهندسان و بناها به تیرچه بلوک شهرت دارد از میلگرد و بتن تشکیل شده است و معمولا به شکل پیش ساخته در دسترس هستند. از انواع تیرچه ساختمانی محبوب و پرکاربرد، باید به نوع بتنی آن اشاره کرد که مزایای متعددی مانند نصب آسان بدون نیاز به متخصصین ماهر، هزینه اجرای پایین و مقاومت بالا اشاره کرد. تیرچه بلوک وزن بالایی ندارد و برای جابجایی آن به جرثقیل نیازی نیست. از عیب هایی که به تیرچه بتنی وارد است بیرون ماندن آرماتورها در پاشنه و زنگ زدن این المان ها در شرایط آب و هوایی مرطوب است.
در تیرچه سفالی میلگردها ابتدا در دل سفال قرار میگیرند و سپس بتن ریزی می شوند. این نوع تیرچه هم وزن سبکی دارد و هم قیمت آن در بازار پایین تر است. به همین دلیل در دهه های گذشته بسیار پر مصرف و مورد توجه بوده است. با توجه به اینکه استانداردهای کیفی ساختمان سازی سختگیرانه تر شده است و تیرچه های سفالی در برابر بار سنگین احتمال شکست یا نفوذ رطوبت را دارند، این نوع تیرچه امروزه کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
یکی از انواع تیرچه ساختمانی تیرچه صنعتی است که از میلگردهای ضخیم تشکیل شده اند و تحمل بار بسیار بالایی دارند. این نوع تیرچه برای پارکینگ، پل، اسکله و انبار بسیار کاربردی هستند و سطح ایمنی مطلوبی ارائه می دهند. از جمله مزایای تیرچه صنعتی باید به وزن سبک آن و قابلیت حمل و نقل آسان اشاره کرد؛ استفاده از این نوع تیرچه ضمن اینکه سطح کیفی سازه را بالا می برد باعث می شود تا در منابع مالی صرفه جویی شود. تیرچه صنعتی به سبب وزن پایینی که دارد باعث می شود تا پروژه زودتر پیش برود و ساخت و ساز از سرعت بالایی برخوردار شود.
تیرچه کامپوزیت تلفیقی از بتن و فولاد است که معمولا برای ساختمان هایی با اسکلت فلزی در نظر گرفته می شود تا سطح ایمنی پروژه را افزایش دهد. این نوع از انواع تیرچه ساختمانی در هنگام اجرا نیازی به شمع بندی ندارد، اما حتما باید توسط متخصصان کاربلد نصب شود. از مهم ترین مزایای این نوع تیرچه باید به وزن سبک، حمل راحت و قیمت مناسب اشاره کرد. اما علی رغم نصب آسان، اجرای آن احتیاج به تبحر و مهارت زیادی دارد.
یکی از رایج ترین انواع تیرچه ساختمانی است که از ترکیب میلگرد و بتن یا میلگرد و سفال و بتن حاصل می شود و مقطعی به شکل T دارد. انواع تیرچه بتنی، در قسمت تحتانی خود نوعی بتن دارند که ضعیف تر از بتن میانی است و ابعاد آن حدود 5 در 11 سانتی متر است. پاشنه وظیفه دارد تا از سقف در برابر ترک های حرارتی و رویدادهای اسیدی محافظت کند، باعث کاهش شمع گذاری می شود و بین تیرچه و بتن اصلی یکپارچگی ایجاد می کند. پاشنه تیرچه می تواند بلند یا کوتاه باشد.
تیرچه را باید مهم ترین جزء سقف نامید که وظیفه دارد بار وارد شده بر سقف اسکلت را به تیرهای فرعی و اصلی انتقال دهد تا از شدت فشار سازه بکاهد و ایمنی آن را حفظ کند. هر یک از انواع تیرچه ساختمانی متناسب با نوع طراحی، ابعاد و شرایط سازه کاربردهای متعددی دارند. اما به طور کلی این المان ها وظیفه حمل بار را بر دوش دارند. یک بار در مرحله حمل و نقل، وزن خودشان را تحمل می کنند و پس از نصب نیز باید بارهای مرده را تحمل کنند و پس از اسکان در سازه، تیرچه باید فشارهای محیطی و فشارهای زنده را از طریق دیگر تیرها به صورت یکنواخت توزیع و منتقل کند.
اهمیت انواع تیرچه ساختمانی را باید از چند جنبه بررسی کرد: نخست اینکه تحمل بار وزن سقف و طبقات بالا بر عهده تیرچه است و این مقاطع فلزی باید آن را به دیوارها و ستون ها منتقل کنند. بنابراین مقاومت و استحکام آن ها بسیار مهم است تا بتوانند در برابر بارهای سنگین طاقت بیاورند.
نکته دوم اینکه ثبات و پایداری ساختمان به نقش تیرچه ها گره خورده است. لرزش و حرکت ساختمان در برابر نیروهای خارجی مانند باد و زلزله را تیرچه ها مهار می کنند. در نتیجه انعطاف پذیری و مقاومت آن ها در برابر عوامل مختلف مهم است.
نکته بعدی اینکه تیرچه های ساختمانی باید در برابر آتش، رطوبت و پوسیدگی مقاوم باشند تا این قابلیت ها، تضمینی بر دوام ساختمان در طولانی مدت باشد. در مجموع، اهمیت انواع تیرچه ساختمانی برای استحکام، پایداری و ایمنی ساختمان بسیار بالا است و بنابراین باید در هنگام انتخاب، به نوع تیرچه، قیمت و مواد تشکیل دهنده آن دقت کنید. قیمت انواع تیرچه ساختمانی بر اساس میزان فولاد به کار رفته در آن، فناوری ساخت، شرایط بازار، میزان بتن ریزی و احتساب هزینه های حمل و نقل و انبارداری محاسبه می شود. برای خرید انواع آهن آلات و اطلاع از قیمت تیرآهن و تیرچه کلیک کنید.
جمع بندی
برای انتخاب تیرچه مناسب برای یک پروژه، عوامل مختلفی مانند نوع ساختمان، میزان بار مورد انتظار، شرایط محیطی و منابع مالی را در نظر بگیرید. همچنین عملکرد انواع تیرچه ساختمانی را بشناسید. تیرچه بتنی برای ساختمان های مسکونی و تجاری مناسب تر است، در حالی که تیرچه های فولادی گزینه ای محبوب برای ساختمان های مرتفع هستند. هنگام انتخاب مناسب ترین نوع تیرچه، حتما با مهندسین ساخت و ساز مشورت کنید تا مطمئن شوید که تیرچه انتخاب شده برای پروژه شما مناسب است.
سوالات متداول
انواع تیرچه ساختمانی اجزای مهم در صنعت ساخت و ساز هستند که به صورت پیش ساخته و در انواع بتنی، فولادی، سفالی، چوبی و … در دسترس هستند. این مصالح غالبا به شکل افقی در سقف به کار می روند، اما گاهی در میان ستون ها و دیوارها در فواصل نزدیک به هم قرار می گیرند تا از سازه در برابر انواع فشارها محافظت کنند.
تیرچه مهم ترین جزء سقف در هر سازه است که بارهای وارد شده بر سقف اسکلت را به تیرهای فرعی و اصلی انتقال می دهد تا از شدت فشار سازه کم کند و ایمنی آن را حفظ نماید.
برای انتخاب تیرچه مناسب برای یک پروژه، باید عوامل مختلفی مانند نوع ساختمان، میزان بار مورد انتظار، شرایط محیطی و منابع مالی پروژه را در نظر بگیرید.
مرکزآهن، مرجعی تخصصی و به روز برای کسب دانش و اطلاع از آخرین تحولات بازار آهن و فولاد است. با وبلاگ جامع ما، همیشه از آخرین اخبار و اطلاعات این صنعت آگاه باشید.