تابلوهای راهنمایی رانندگی مانند علائم، مسیرنما و ریلی از مهم ترین و پرکاربردترین علائم هشداری در معابر درون شهری و برون شهری هستند که نقش مهمی در روان سازی و کنترل ترافیک از یک سو و حفظ امنیت رانندگان و عابران پیاده از سوی دیگر دارند. این تابلوها که از نظر کاربری به منع کننده، هشدار دهنده و آگاهی دهنده تقسیم می شوند، غالبا توسط لوله های بلند آهنی در سطح شهر و جاده ها، بر روی زمین نصب می شوند. در این میان، پایه های چراغ راهنمایی با پوشش گالوانیزه گرم از جمله تجهیزات ترافیکی پرکاربرد محسوب می شوند. در این مطلب، پایه چراغ راهنمایی و سایر تجهیزات ترافیکی مرتبط با تاکید بر نقش ورق های گالوانیزه و فولادی در تولید، ساخت و پوشش آنها مورد توجه قرار گرفته اند.
پایه های چراغ راهنمایی در تقاطع ها و پشت چراغ قرمز، نقش موثری در کنترل ترافیک و عبور و مرور دارند و یکی از عوامل زیبایی تاثیرگذار در معماری شهری محسوب می شوند. این پایه ها که در تقاطع های شهری و برون شهری کاربرد دارند، از ساختار بدنه چند وجهی با مقاطع مختلف و ارتفاع حداقل 3 متر تشکیل شده اند. این پایه ها، دارای مشخصات الکتریکی و قابلیت های زیر هستند:
پایه های ترافیکی با توجه به شرایط خیابان و جاده غالبا از 9 متر تا 12 و 14 متر تولید می شود که معمولا برای نصب چراغ های راهنمایی رانندگی و یا تابلو های راهنمایی به کار می رود. این پایه ها به صورت فلنچی یا همپوشانی (تلسکوپی) و در برخی موارد به صورت بازودار 3 تا 4 متری (4 در 6) (3 در 6) ساخته می شود. نوع پوشش پایه های ترافیک شهری یا چراغ راهنمایی، گالوانیزه گرم یا رنگ در کلیه فام ها از جمله آلکیدی، اپوکسی، پلی اورتان و یا از نوع گالوانیزه گرم و رنگ به صورت توامان با توجه به شرایط جوی و اقلیمی است. طراحی بازو برای این دسته از پایه ها نیز بر اساس نظر کارفرما و محاسبه کارشناسان صورت می گیرد.
در مجموع، پایه چراغ ترافیکی یا پایه روشنایی به صورت لوله ای و چند وجهی با ارتفاع 3 تا 60 متری با ورق ST37 و روش مونتاژ جوش برای پایه لوله ای و روش اورلپ برای پایه های چند وجهی به منظور روشن سازی معابر، بلوارها، بزرگراه ها، محوطه ها، اتوبان های بین شهری و فضاهایی با عرض کم و طول زیاد با براکت یک طرفه یا دو طرفه، چراغ لاک پشتی و لامپ های متناسب با فضا و ارتفاع پایه ساخته می شوند. با توجه به شکل و نوع ورق این پایه ها، امکان نصب هر گونه چراغ راهنمایی و رانندگی و علائم راهنمایی مانند تابلوهای شاخص مساحت، محل، سرعت، انتخاب لاین حرکت و نیز نصب دوربین های مدار بسته کنترل ترافیکی روی آنها وجود دارد. این امر سبب کاهش پایه ها و کاهش هزینه اضافی می شود و دارای توجیه اقتصادی است. در این رابطه، برج روشنایی یا نوری، پایه دوربین، سازه های ترافیک، پایه روشنایی پارک ها و فضاهای باز، پایه های دروازه ای، تابلوی راهنمای مسیر و... از جمله تجهیزات مرتبط در این حوزه هستند.
برج نور یا برج روشنایی، یک سازه آهنی چند ضلعی و بسیار مرتفع است که برای روشنایی محوطه های بزرگ به کار می رود. ارتفاع برج نور بسته به نوع کاربری حداکثر تا 30 متر نیز می رسد و سازه آهنی آن یک استوانه چند وجهی بین 6 تا 16 ضلع است. برج نوری یا دکل روشنایی برای روشنایی مکان و محوطه های ناهموار و غیرقابل دسترس که شرایط آب و هوایی نامطلوب دارند، نیز به کار می رود. پالایشگاه ها، پارکینگ های روباز و بزرگ، محوطه بیرونی فرودگاه ها، پارک های جنگلی، استادیوم ها، پادگان ها، سایت های صنعتی و نظامی از مهم ترین محل هایی هستند که استفاده از دکل روشنایی یا برج نور در آنها رایج است.
پایه دوربین ترافیکی با توجه به حساسیت در ایستایی و استقامت سازه مخصوصا در بادهای شدید، نیازمند رعایت استانداردهای خاصی است. با مکانیزه شدن سیستم کنترل تردد اماکن، خیابان ها، بزرگراه ها، اماکن عمومی و خصوصی و تجهیز آنها به دوربین های مدار بسته، تولید پایه دوربین در دستور کار تولیدکنندگان قرار گرفت. بدنه پایه دوربین ها به صورت لوله ای و چند وجهی بسته به نوع جغرافیای نصب پایه، آب و هوای منطقه و ارتفاع پایه، ساخته می شود. پوشش بدنه در دو حالت گالوانیزه گرم و رنگ اپوکسی است که استحکام لازم را دارا می باشد. البته در شهرهایی با آب و هوای شرجی و نمناک، گالوانیزه گرم پیشنهاد می شود.
پایه دوربین گالوانیزه بسته به نیاز مشتری در سه مدل اورلپ، لوله ای و فلنچی تولید می شود. برای نصب پایه دوربین هم می توان از فونداسیون آماده استفاده کرد و هم می توان فونداسیون آن را در محل مورد نظر با کندن چاله و آرماتور بندی اجرا نمود. دوربین های نصب شده روی این پایه ها دو نوع مدار بسته ثابت و مدار بسته متحرک را شامل می شوند. کاربرد آنها، کنترل ورود و خروج به محدوده طرح ترافیک یا زوج و فرد، ثبت تخلفات شهری و جاده ای، نظارت تصویری اماکن امنیتی و مانند آن است.
ساخت پایه های دوربین، شباهت زیادی به پایه های ترافیکی دارند اما نکته مهم در آنها، عدم لرزش و حفظ کیفیت تصویر است که این امر با استفاده از ورق های با ضخامت بالاتر در قطعات ساخته شده و ایجاد سازه مستحکم تر میسر است. در این زمینه باید ورق هایی با ضخامت 4 تا 8 میلی متر و با قاعده بزرگ تر طراحی شوند. این پایه ها، هم به صورت پایه های 4 تا 9 متری و هم به صورت برج های دوربین و آنتن تا ارتفاع 18 و 20 متری تولید می شود و نسبت به پایه چراغ هایی با ارتفاع برابر، دارای سازه سنگین تر و از نظر قیمتی نیز گران تر هستند.
پایه چراغ روشنایی پارک شهری به دلیل تنوع بالا در نقش و طرح و نیز تنوع جنس و قیمت، گزینه بسیار مناسب برای نورپردازی فضاهای باز و سرسبز است. پایه پارکی با توجه به محیطی که باید روشن کنند، در ارتفاع های متفاوتی ساخته و انتخاب می گردد، طول پایه های روشنایی از 5 متر، شروع و تا 14- 15 متر تولید می شود. این پایه ها، طبق درخواست در قالب لوله های 6 و 8 طرفه، 2- 3 و 4 قطعه طراحی و ساخته می شوند. تمام پایه ها، گالوانیزه گرم را می پوشانند اما در صورت درخواست مشتری، قابلیت تولید به صورت رنگی را دارد که ورق آن ST37 و ضخامت آن 3 و 4 میلی متر است. چراغ های پارک دارای بازه قیمتی متفاوتی هستند که تفاوت این قیمت ها بستگی به نوع فلز به کار رفته دارد.
با انتخاب صحیح تابلوهای هدایت مسیر، نصب صحیح و کاربری و ساخت تابلو جاده ای به صورت اصولی، می توان باعث هدایت بهتر رانندگان شد و تداخل در رانندگی و تصادفات زنجیره ای را کاهش داد. تابلوهای انتظامی، تابلوهای اخطاری تابلوهای اخباری و تابلوهای محلی انواع تابلوهای ترافیکی و راهنمای مسیر هستند. در این رابطه، جنس تابلو از عوامل موثر بر قیمت گذاری تابلوهای ترافیکی است که می تواند از گالوانیزه، آهن یا آلومینیوم باشد. کیفیت شبرنگ و سایز، جنس پوشش، بست و پایه تابلو نیز بر مقاومت و قیمت آن تاثیرگذار است. طرح استفاده شده در ساخت تابلوهای کنترل ترافیکی و علائم، عمدتا به صورت الگوی واحد و زبان بین المللی است اما مواد اولیه و تجهیزات آن، کیفیت، عمر و محبوبیت برند، قیمت تابلوهای ترافیکی را تعیین می کند. هنگام نصب علائم، باید به محل نصب، ابعاد، جنس و ارتفاع تابلو توجه کرد. معمولا تابلوهای ترافیکی عابران پیاده برای مشاهده در فواصل نزدیک و تابلوها در اتوبان و آزادراه ها برای مشاهده در فواصل دور، طراحی شده اند.
پایه دروازه ای از دو پایه در دو طرف مسیر و یک بازوی پیوسته تشکیل می شود که محل قرارگیری تابلو یا دوربین است. تابلوهایی که برای آدرس دهی استفاده می شوند، معمولا 300 تا 500 متر قبل از تقاطع ها نصب شده و به رانندگان برای تعیین مسیر کمک می کنند. پایه دروازه ای، متناسب با عرض جاده، می تواند دو یا سه پایه داشته باشد. این پایه ها ساختاری هشت وجهی دارند که با پوشش گالوانیزه در مقابل زنگ زدگی و خورندگی مقاوم می شوند. طول عمر استاندارد این دکل ها با در نظر گرفتن شرایط جوی محیط مانند میزان رطوبت و شرجی بودن، حدود 20 تا 35 سال است.
علاوه بر تجهیزات ترافیکی که از آنها نام برده شد، موارد دیگری مانند پایه جانمایی تابلوهای شهری، پایه پرچم، نرده پل و سازه های ترافیکی دیگر نیز وجود دارند که ورق های فولادی و پوشش گالوانیزه در آنها نقش موثری ایفا می کنند. با این حال، پایه های چراغ راهنمایی به دلیل تنوع و گستردگی استفاده از آنها خصوصا در معابر شهری، اهمیت ویژه ای دارند و کیفیت ساخت و تولید آنها از نظر جنس، پوشش، نحوه اتصال و تنوع قابلیت ها به خاطر حساسیت های موجود به ویژه در شهرهای پر ترافیک باید مد نظر قرار گیرد. در همین زمینه، تولیدکنندگان و فروشندگان چراغ راهنمایی و رانندگی و پایه های آن در کشور، انواع مختلفی مانند چراغ راهنمایی چشمک زن، معکوس شمار، LED و... را با لحاظ کردن فناوری های نوین به بازار عرضه می کنند.