در طول تاریخ دلایل متفاوتی بشر را به ساخت یادمان های بلند و عظیم واداشته است. این دلایل از جلب نظر خدایان یا نمایش قدرت شاهنشاهی در هزاره ها و قرون گذشته، تا عملکردهای متنوع و پیچیده ای که امروز در برج ها صورت می گیرد تغییر یافته است. با این حال، انگیزه اصلی و تغییرناپذیر در پس همه برج ها، بی شک نمایش قدرت زندگی و اقتدار انسان بوده است. برج ها، صرف نظر از عملکردی که در آن ها جریان دارد، همواره کارکردی اسطوره ای و نمادین داشته اند و سمبل توانایی بوده اند. برج از آن جا که زمین را به آسمان پیوند می زند، نشانه از میان رفتن موانع و محدودیت ها پیش پای انسان است. گذشته از این نقش نمادین مشترک، برای هریک از برج ها در زمان ساخت عملکرد مشخصی تعریف شده است. در ادامه شما را با بلندترین برج های جهان به ترتیب ارتفاع آشنا خواهیم کرد.
ساختمان های فرابلند، با توجه به تصوری از آن، این بحث جدلی را برای شهر مدرن به میان می کشد که چه ارتفاعی بسیار بلند است؟ نقش و رابطه آن با شهر چیست؟ و گذشته از این، سرشت نمادین ارتفاعشان، چه مزایایی برای این تیپولوژی دارند؟
جست و جو برای بلندترین برج جهان، تلاشی آنچنان آشکار است که از موضوع ارتفاع محض فراتر رفته و ارزش بحث معمارانه یا شهری یافته است. با وجود این پیکار برای ارتفاع، مساله جدیدی برای انسان نیست. در طول تاریخ، موج های رقابت به جست و جوهایی برای ارتفاع پر و بال داده اند، از جمله اهرام ثلاثه جهان باستان، برج های قرون وسطای ایتالیا و مناره های مخروطی گوتیک. امروزه کارگر ارزان و اقتصادی آسیا و خاورمیانه، موج جدیدی از رقابت برای آفریدن بلندترین برج های جهان را رهنمون شده اند! با وجود مشکلات تولید فولاد در جهان و همچنین افزایش قیمت مصالح ساختمانی اعم از قیمت تیرآهن و میلگرد همچنان شاهد تلاش بشر برای ساخت سازه هایی با ارتفاع بالا و مصرف فراوان فولاد می باشیم.
میل و آرزوی پرواز به آسمان همیشه در انسان وجود داشته و یکی از زیباترین آرزوهای آدمی محسوب می شود. در طول سال ها، انسان ها به روش های مختلفی سعی در برآوردن این رویای دیرین داشته اند. حاصل این تلاش بی وقفه و رقابتی در سراسر جهان، ساختمان های بلند و آسمان خراش هایی است که در جای جای گیتی سر برآورده اند تا به آرزوی دیرین بشر پاسخ گویند. عامل دیگری که باعث به وجود آمدن آسمان خراش ها و ساختمان های بلند شده، ازدیاد جمعیت است و این موضوع سبب شکل گیری زندگی عمودی شده است. برای آشنایی بیشتر با این بخش از کوشش های انسانی، با نگاهی گذرا کم و کیف ساخت بلندترین برج های دنیا را مرور می کنیم. برج ایفل به یادبود صدمین سال انقلاب فرانسه به عنوان غرفه این کشور در نمایشگاه بین المللی صنعت برپا شد. برج به نام معمارش گوستا ایفل نامیده شد. پس از اتمام نمایشگاه، پیشنهاد شد که برج دائمی شود. این ایده، یکی از مشهورترین مناقشات تاریخی را برانگیخت. بسیاری از مردم و همچنین چهره های سرشناس علمی و هنری فرانسه خواستار خراب کردن آن شدند و آن را جراحتی بر سیمای شهر قلمداد کردند.
برخی از مشخصات سازه ایفل در زیر خدمتتان ارائه می گردد:
ارتفاع: 325 متر
وزن تقریبی: 7200 تن
بلندترین سازه در شهر پاریس و چهارمین سازه بلند فرانسه
تاریخچه ساختمان ها در لندن از سال 1095 با کامل شدن برج سفید 27 متری که قسمتی از برج لندن است آغاز شد. اولین ساختمانی که ارتفاعش از 100 متر بیشتر شد کلیسای جامع سنت پائول است. این کلیسای جامع که ارتفاعش 150 متر بود که تا سال 1311 بلندترین ساختمان دنیا محسوب می شد. از میان رفتن محدودیت ارتفاع در طول دهه 1960 باعث شکوفایی ساختمان سازی شد. به طور کلی برج های دنیا را می توان به سه دسته تقسیم کرد:
در ادامه به معرفی 10 برج بلند دنیا خواهیم پرداخت:
1 - برج جده: عربستان سعودی، جده، 1000 متر
این آسمان خراش به ارتفاع حداقل 1000 متر شامل 167 طبقه بوده که حدود 173 متر بلندتر از بلندترین سازه فعلی ساخت بشر یعنی برج خلیفه دبی خواهد بود. آرشیتکت آن آقای آدریان اسمیت همان آرشیتکت برج خلیفه است. کپی این برج از روی برج خلیفه اما با نمای متفاوت مخروطی شکل باعث صرفه جویی در زمان ساخت آن خواهد شد. هزینه ساخت این آسمان خراش که قبلاً قرار بود 1600 متر باشد ولی به علت خطرات بادهای مخالف دریای سرخ ارتفاع آن به یک کیلومتر کاهش یافت 1.23 میلیارد دلار است. این برج در سال 2022 تکمیل می گردد. این سازه را می توان بلندترین برج در حال ساخت جهان به شمار آورد.
2- برج خلیفه : امارات متحده عربی ، دبی ، 828 متر
برج خلیفه که در امارات متحده عربی قرار دارد پیش از سال 2022 و تا قبل از احداث برج جده، بلندترین سازه جهان به شمار می رفت. این سازه که ارتفاع 828 متر داشته دارای 163 طبقه بوده و یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری شهر دبی محسوب می شود. ساخت این سازه حدود 6 سال به طور انجامیده است.
از جمله قسمت های دیدنی این برج در دل کویر می توان به دریاچه مصنوعی، مسجدی زیبا، مرتفع ترین رستوران جهان در طبقه 122 و استخر اشاره نمود. در حال حاضر این سازه یکی از دیدنی ترین جاذبه های گردشگری محسوب شده و سالانه بسیاری از مردم جهت تماشای این برج و اقامت در آن به دبی سفر می کنند.
3 - برج شانگهای : چین ، شانگهای ، 632 متر
مروارید شرق، سومین برج جهان است. ساخت این بنا درست همزمان با آغاز جهش بزرگ اقتصادی چین در ابتدای دهه 90 میلادی آغاز شد. برج شانگهای با طرحی سنجیده با این قصد بنا شد که نماد سابقه فرهنگی کشور چین و بندر شانگهای و در عین حال سمبل قدرت اقتصادی و تکنولوژیک چین مدرن باشد. شانگهای که در گذشته بندر ماهیگیری بود و به صنایع نساجی شهرت داشت، در آغاز قرن نوزدهم میلادی به عنوان یک بندر اهمیتی تازه یافت. به تدریج شانگهای به عنوان مرکز تجاری شرق و غرب جهان شهرت یافت و شعبات مراکز مالی و بازرگانی مهم جهان در این شهر تمرکز یافتند.
محدودیت های دوران سوسیالیستی رونق شانگهای را از میان برد تا اینکه در آغاز دهه 90 همزمان با جهش بزرگ اقتصادی چین، رشد خیره کننده شانگهای آغاز شد و در سال 2005 بزرگ ترین بندر جهان شد. امروز شهر شانگهای یک قطب توریستی در حال رشد است که محبوبیت خود را همزمان مدیون گذشته و آینده است. سه قطب مهم گردشگری شانگهای، محله ها و بناهای تاریخی آن، محله تجاری – اداری پودنگ با خط آسمانی از آسمانخراش های رو به افزایش و برج مروارید شرق است که نمایشی از گذشته و آینده شهر است.
برج براساس یک شعر قدیمی چینی طراحی شده است، فضاهای قابل استفاده در داخل کره هایی مروارید شکل محصور شده اند که به نظر می آید به روی محوطه چمن سبز یشمی می ریزند. این کرات توسط سه ستون برجا نگه داشته می شوند. بالاترین کره حاوی تجهیزات ارتباطی، کافی شاپ، سالن کنفرانس و سکوی دید در ارتفاع 350 متری است. در کره زیرین، سکوی دید عمومی به ارتفاع 263 و شعاع 45 متر قرار دارد. این کره همچنین حاوی رستوران گردان، سالن پیانو و 20 اتاق کار ویژه تلویزیون است. در فاصله 120 تا 230 متر از سطح زمین، در پنج کره، هتل بین المللی برج قرار دارد. هر یک از این کرات در دو طبقه حاوی یک سوئیت و سه اتاق این هتل است.
کره تحتانی حاوی سالن سینما و پارک تفریحی برای کودکان است و در پایه و محوطه برج، موزه تاریخ شانگهای قرار دارد. در این بخش همچنین یکی از بزرگ ترین فروشگاه های شهر شانگهای قرار دارد که در مساحتی بیش از 18000 متر مربع عرضه کننده انواع مواد غذایی، پوشاک و لوازم تزئینی به توریست ها و مردم شانگهای است. این برج به سیستم نورپردازی سه بعدی مجهز است و در تمام شب های سال روشن است. در مناسب های خاص جلوه های نوری بدنه برج شهر را تزئین می کند. شعار برج این است: بالا برای تماشای شانگهای مدرن، پایین برای آشنایی با فرهنگ شانگهای قدیم.
4 - ابراج البیت، مکه، عربستان سعودی 601 متر
این هتل که در عربستان سعودی واقع است در حال حاضر به یکی از جاذبه های گردشگری تبدیل شده است. در ادامه مشخصات این سازه عظیم را بررسی می نماییم:
ارتفاع 601 متر
سازنده: گروه سعودی بن لادن
معمار: شرکت دارالهنداسه
سال تاسیس : 2012
در قسمت بالای این سازه ساعتی بزرگ قرار داشته که قطر هریک از چهار وجه آن 46 متر بوده و از ساعت بیگ بن در لندن نیز بزرگ تر است. این سازه که در نزدیکی مسجدالحرام قرار دارد دارای مراکز خرید بسیار زیاد، هتل های لوکس، پارکینگ بزرگ و مسجدی عظیم می باشد. همچنین در قسمت بالای این برج رصدخانه ای وجود دارد که مسلمانان برای رویت ماه در شروع ماه مبارک رمضان از آن استفاده می نمایند.
5 – مرکز تجارت جهانی پینگ آن، شنزن چین ، 599 متر
این آسمان خراش 123 طبقه ای با ارتفاع 599 متر در منطقه فوتیان و در نزدیکی پارک کوکو شهر شنزن قرار دارد. اصطلاح پینگ آن در زبان چینی به معنای خوب و امن می باشد. ساخت این سازه 5 سال پیش به پایان رسیده و در حال حاضر بلندترین برج در شهر شنزن و پنجمین برج بلند دنیا محسوب می گردد. نمای این آسمان خراش از شیشه و سنگ بوده و در برابر آب و هوای این منطقه از مقاومت کافی برخوردار می باشد.
6 - برج لوته : کره جنوبی، سئول، 554 متر
این برج بلندترین آسمان خراش کره جنوبی بوده و رتبه پنجم را در میان بلندترین ساختمان های جهان به خود اختصاص داده است. از جمله رکوردهای این ساختمان می توان به انتقال افراد به وسیله آسانسور از طبقه یک به طبقه 121 در یک دقیقه و مقاومت در برابر زلزله های 9 ریشتری یا بادهای مقاوم اشاره کرد. ساخت برج لوته بیش از دو دهه پس از خرید زمین و در سال 2011 میلادی آغاز گردید. این ساختمان طوری طراحی شده که بتواند در مقابل زلزله های 9 ریشتری نیز مقاومت نماید. با این که طراحی برج لوته مدرن به حساب می آید اما از هنر و معماری سنتی کره الهام گرفته است.
7 - مرکز تجارت جهانی یک : ایالت متحده آمریکا، نیویورک، 541 متر
مرکز تجارت جهانی وان که در نیویورک واقع می باشد در حال حاضر هفتمین سازه بلند جهان محسوب می گردد. هزینه ساخت این آسمانخراش 104 طبقه 3.8 میلیارد دلار برآورد شده است و ساخت آن 8 سال به طول انجامیده است. این برج بلندترین آسمان خراش ایالات متحده آمریکا است و در رتبه ششمین برج بلند جهان قرار دارد.
8 - برج کانتون، گوانگژو، چین 530 متر
این سازه که در دسته برج های مخابراتی قرار دارد یکی دیگر از برج های مرتفع واقع در کشور چین می باشد که با ارتفاع 600 متر بر فراز آسمان قرار گرفته است. به دلیل قرارگیری در شهر گوانگژو این برج را با نام گوانگژو نیز می شناسند. جالب است بدانید تا پیش از راه اندازی برج خلیفه این برج به عنوان بلندترین سازه جهان شناخته می شد. معمار آن که شخصی روسی می باشد سازه را با الهام از معماری روسیه و به شکل پیچ خورده ساخته است.
9 - برج رادیو و تلویزیونی تیانجین، تیانجین، چین 530 متر
این سازه که در ارتفاع 368 متری واقع شده است مانند سایر برج های بلند معرفی شده در کشور چین قرار دارد و زیبایی این کشور را چندین برابر نموده است. برج رادیو و تلویزیونی تیانجین نهمین برج بلند دنیا محسوب شده و در فدراسیون جهانی برج های بلند به ثبت رسیده است.
10 - برج چاینا زون (برج سیتیک)، چین، هنگ کنگ، 528 متر
برج سیتیک یا چاینا زون را می توان نهمین سازه بلند جهان به شمار آورد. این برج ارتفاعی در حدود 527 متر داشته و دارای 109 طبقه می باشد. طراحی جالب این سازه همواره توجه توریست ها را به خود جلب نموده است. قسمت بالا و پایین این سازه نسبت به قسمت میانی ابعاد بیشتری داشته و این معماری الهام گرفته از یک ظرف باستانی تشریفاتی به نام زون می باشد.
11 - برج تایپه 101 ، تایوان، تایپه، 508 متر
برج تایپه، در تایپه تایوان قرار گرفته است. این ساختمان تا زمانی که برج الخلیفه تکمیل نشده بود (از سال 2004 تا سال 2010) به عنوان بلندترین ساختمان جهان شناخته میشد. برترین جایزه طراحی که ساختمان دریافت کرده است جایزه برترین طراحی در مدیریت انرژی و محیط زیست بوده ، به گونه ای که به عنوان بزرگترین ساختمان سبز دنیا شناخته می شود. راز مقاومت برج تایپه ۱۰۱ در کره فولادی است به وزن 660 تن که در بین طبقه 87 تا 92 تایپه 101 به 16 بازوی فولادی آویخته شده است. این پاندول غول پیکر تعادل ساختمان را در برابر زلزله های بسیار شدید و توفان های مهیب که در این منطقه امری عادی و همیشگی است، حفظ می‌‌کند.
اطلاعات تکمیلی
کاربری : بازرگانی
ارتفاع : 509 متر با احتساب آنتن و 449.2 بدون احتساب آنتن
مدت زمان اجرای پروژه : 1999-2004 (5 سال)
ارزش مالی : 1.8 میلیارد دلار
تعداد طبقات : 101 طبقه و دارای 5 طبقه زیر زمین
زیر بنا : 193.400 متر مربع
تعداد آسانسور ها :61 عدد که شامل آسانسورهای 2 طبقه و 2 آسانسور فوق سریع می شود.