استفاده از وال پست و میلگرد بستر در ساختمان و صنعت برای افزایش استحکام دیوارها و افزایش پایداری سازه ها انجام می شود. اجرای هرکدام از آنها روش مخصوص به خود را دارد. اگرچه تفاوت وال پست و میلگرد بستر از نظر نحوه اجرا، متریال به کار رفته و شکل ظاهری بسیار زیاد است.
اخیراً در سازههای مختلف از میلگرد بستر به جای وال پست استفاده میشود. البته ناگفته نماند که مزایای میلگرد بستر همچون راحتی نصب، سبک کردن سازه، استحکام بالا، ایجاد اتصال قوی دیوارهای دوجداره و انعطافپذیری بیشتر باعث شده است استفاده از میلگرد بستر وال پست ارجحیت داشته باشد.
در این مقاله به منظور بررسی بهتر تفاوت وال پست و میلگرد بستر ابتدا به آشنایی با وال پست و میلگرد بستر خواهیم پرداخت و سپس تفاوتها را بیان خواهیم کرد. برای اطلاع از قیمت میلگرد میتوانید به لینک مربوطه در سایت مرکزآهن مراجعه کنید.
وال پست چیست؟ وال پست یک جزء کلیدی سازه در ساختمان ها است که به عنوان یک تقویت کننده برای دیوارها عمل می کند. این سیستم به طور خاص برای افزایش پایداری و استحکام دیوارها در برابر نیروهای جانبی مثل زلزله و باد طراحی شده است. هدف اصلی از نصب وال پست ها این است که فشارها و نیروهای وارده بر دیوار را به اسکلت اصلی ساختمان منتقل کند، به این ترتیب دیوارها به صورت یکپارچه و مقاوم در برابر خطرات مختلف باقی می مانند. وال پست ها به عنوان عناصر حیاتی در ساختار ساختمان، به حفظ ایمنی و طول عمر سازه کمک می کنند.
وال پست ها معمولا از مواد مقاومی مانند فولاد یا بتن ساخته شده و به روش های مختلفی به دیوارها متصل می شوند. اتصال وال پست به دیوارها می تواند با استفاده از جوشکاری، پیچ و مهره یا اتصالات مکانیکی دیگر انجام شود. در واقع، هدف اصلی از نصب وال پست، ایجاد یک ساختار مقاوم و پایدار است که بتواند در برابر نیروهای جانبی و بارهای اضافی مقاومت کند و ایمنی ساختمان را افزایش دهد.
نصب وال پست ها در مکان هایی مانند تقاطع دیوارها، دهانه های بزرگ و اطراف پنجره ها و درها الزامی است. این نقاط از ساختمان به دلیل تمرکز نیروها و تنش های بیشتر، نیاز به تقویت بیشتری دارند. استفاده از وال پست در این نواحی به توزیع مناسب نیروها و جلوگیری از شکست دیوارها کمک می کند، که این امر به نوبه خود باعث افزایش طول عمر و ایمنی سازه می شود.
در ادامه به معرفی انواع وال پست و کاربرد آن ها خواهیم پرداخت.
وال پست با مقطع باکس فولادی: این نوع وال پست یکی از پرکاربردترین انواع وال پست ها است که به عنوان نبشی قائم و افقی مورداستفاده قرار می گیرد. وال پست باکس فولادی به دلیل شکل هندسی منظم و اتصالات قوی، در ایجاد تکیه گاه برای دیوارها نقش مهمی ایفا می کند. این نوع وال پست معمولا با استفاده از اتصالات پیچی و جوشی نصب می شود و به دیوارها اجازه می دهد تا در هنگام بروز زلزله یا نیروهای جانبی، حرکت آزادانه ای داشته باشند.
وال پست با مقطع IPE: وال پست با مقطع IPE نیز کاربرد گسترده ای در ساختمان سازی دارد و از فولاد مقاوم سرد یا گرم ساخته می شود. وال پست IPE با اتصالات کشویی طراحی شده است که امکان جدا شدن دیوار از قاب را فراهم می کند، به طوری که دیوار می تواند بدون ریزش و خرابی در صفحه خود حرکت کند.
وال پست با مقطع ناودانی: این محصول دارای مقطعی U شکل است و از پروفیل ناودانی ساخته می شود. وال پست ناودانی با ایجاد امکان حرکت آزادانه دیوارها در هنگام اعمال فشارهای جانبی، از ریزش و خرابی دیوار جلوگیری می کند. این مقطع به ویژه در سازه هایی با اهمیت بالا مانند بیمارستان ها استفاده می شود، زیرا امکان انعطاف پذیری بیشتری برای دیوارها فراهم می کند.
وال پست با مقطع نبشی: وال پست نبشی یکی از انواع رایج وال پست است که زاویه 90 درجه دارد. این محصول با دو ورق فولادی به هم وصل شده و به دلیل سادگی در ساخت و هزینه کمتر، نسبت به سایر انواع وال پست ها، بسیار محبوب است. این نوع وال پست ضمن ایجاد تکیه گاه محکم برای دیوار، امکان جابه جایی آزاد دیوار را در هنگام وقوع زلزله فراهم می کند. این ویژگی به کاهش آسیب های احتمالی کمک می کند.
وال پست مش: این محصول یکی از پیشرفته ترین و مدرن ترین انواع وال پست است که از توری های فایبرگلاس تشکیل شده است. این توری ها با لایه هایی از پلاستر گچ و سیمان از دو طرف پوشیده می شوند و روی دیوار نصب می گردند. وال پست مش با ایجاد یکپارچگی در دیوار، مقاومت آن را در برابر زلزله و سایر آسیب ها به طرز چشمگیری افزایش می دهد. از مزایای این نوع وال پست می توان به مقرون به صرفه بودن، کاهش هزینه ها تا ۶۰٪، و نصب آسان و سریع آن اشاره کرد. وال پست مش به دلیل ویژگی های منحصر به فرد، محبوبیت زیادی در بین مهندسان و سازندگان پیدا کرده است.
میلگرد بستر وال پست یک جفت میلگرد طویل بوده که به صورت موازی قرار گرفتهاند و به وسیله مفتولهای عرضی به صورت نردبانی یا خرپایی به هم متصل شدهاند. معمولا آنها به منظور مهار کردن نیروی خارجی وارده به سازه و تقویت دیوارهای آجری و یا بلوک سیمانی، در لابهلای تیغههای بلوکی یا ردیف آجر دیوارها، به کار گرفته میشوند.
در واقع میلگرد بستر نوعی وال پست افقی به حساب میآید. اگرچه میلگرد بستر و وال پست از لحاظ عملکرد و کاربرد مشابه هستند، اما تفاوت وال پست و میلگرد بستر از نظر ظاهر بسیار بارز است. مشخصات میلگرد بستر نشان میدهد که جنس آن استنلس استیل یا فولاد گالوانیزه است.
زیرا میلگرد در معرض رطوبت قرار دارد و باید در مقابل زنگ زدگی و خوردگی مقاوم باشد. همچنین قطر میلگرد بستر میتواند حداقل 4 میلی متر و حداکثر 8 میلیمتر باشد. ضخامت ملات بین آجرها نیز باید دو برابر ضخامت میلگرد باشد تا ملات به راحتی میلگرد را بپوشاند. بهترین مکان برای اجرای میلگرد بستر در وال پست دیوارهای سفالی، آجری و یا باربر و غیر باربر است.
زمانی که صحبت انتخاب بین استفاده از میلگرد بستر یا وال پست میشود، شما باید ببینید هر کدام از این محصولات چه ویژگیهایی دارند تا بهتر بتوانید بین این دو انتخاب کنید. برای اینکه انتخاب بهتری داشته باشید ابتدا باید به سوالات پاسخ دهید:
چرا از میلگرد بستر استفاده کنیم؟
چون استقامت و استحکام اِلِمانهای دیوار و سقف ساختمان، مهم است. بیشترین خسارت ناشی از زلزله به خرابی دیوار، سقف ساختمان و نداشتن مقاومت در دیوار و سقف برمیگردد. برای این منظور، یکی از راههای مقرون به صرفه، اجرای میلگرد بستر در وال پست است. انواع میلگردهای بستر، نردبانی و خرپایی هستند.
مشخصات میلگرد بستر چیست؟
جنس میلگرد بستر میتواند فولاد ضدزنگ یا کربن استیل گالوانیزه باشد. این میلگردها برای جلوگیری از خوردگی یا باید گالوانیزه تولید شوند یا پوشش اپوکسی داشته باشند وگرنه باید از فولاد ضد زنگ ساخته شوند. حداقل قطر مفتولها چهار میلیمتر و حداکثر آن برابر نصف ضخامت ملات بستر است.
ضخامت ملات بستر نباید از 16 میلیمتر بیشتر شود چون حداکثر قطر مفتولها، هشت میلیمتر است. ضمنا حداقل تنش تسلیم فولادی که برای ساخت مفتولها استفاده میشود 450 و حداقل تنش نهایی 550 مگاپاسکال است. در مجموع، نسبت تنش نهایی به تنش تسلیم نباید کمتر از 1.2 باشد.
مزایای استفاده از میلگرد بستر
اول اینکه در برابر زلزله مقاوم هستند. دوم اینکه دیگر نیازی به دوغاب بندی نیست. سوم اینکه خودشان مقاومت خوبی دارند و مقاومت دیوار را هم شدیدا بالا میبرند. چهارم اینکه مقاومت برشی داخل صفحه دیوار را افزایش میدهند و پنجم اینکه با استفاده از آن دیوارهای متقاطع هم به یکدیگر متصل میشوند. درباره مقایسه والپست و میلگرد بستر هم باید این نکته را بدانیم که اخیرا میلگرد بستر، جایگزین وال پست شده است. برای اطلاع از قیمت میلگرد بستر می توانید به لینک ارائه شده مراجعه کنید.
وال پست معمولا به صورت یک چهارچوب اجرا میشود. این چهارچوب میتواند از مصالحی مانند نبشی، ناودانی، قوطی پروفیل و غیره ساخته شود. عملکرد وال پستها برای توزیع صحیح نیروهای وارده بر دیوار است. به عبارت دیگر، وال پست باعث میشود دیوار ساختمان در برابر نیرو وارده به آن به صورت یکپارچه عمل کند.
بنابراین در صورتی که دیوار به صورت اصولی با اسکلتی همچون وال پست درگیر شود، این اسکلت مانع از فروپاشی اعضای غیر اصولی آن در هنگام وقوع سوانح میگردد. وال پست و میلگرد، عملکردی شبیه به هم دارند و تفاوت وال پست و میلگرد بستر در شکل ظاهری آنها است.
به طور معمول، برای اجرای وال پست از روشهایی مانند جوشکاری یا پیچ و مهره به ستونها و تیرها استفاده میشود. استانداردهای ساختمانسازی در اروپا، جوشکاری را برای اتصال وال پست دیگر تایید نمیکند. اما در ایران هنوز هم این روش اجرا میگردد.
محل اتصال آنها معمولا در حد فاصل دو جدار بیرونی و درونی دیوارها و اطراف پنجرهها در نظر گرفته میشود. بنابراین یکی دیگر از موارد تفاوت وال پست و میلگرد بستر در نحوه اجرا و اتصال آنها است. از طرفی، نصب اجزاء وال پست به ستونها، به هیچ وجه توصیه نمیشود. زیرا بین دیوارها و ستونها باید با پلی اورتان پر گردد.
همچنین به دلیل انعطافپذیری ستونها در هنگام مواجه با نیروهای عمودی، اتصال وال پست به ستون غیر استاندارد است. انواع مختلفی از وال پست وجود دارد که شامل وال پست عمودی، افقی و ترکیبی است. در صورتی که بارهای خمشی وارده بر دیوار نسبت به دیگر انواع بارهای وارده بیشتر باشد، وال پست عمودی اجرا میشود.
در هنگام اجرای وال پست عمودی، کل ضخامت دیوار پوشیده میشود. اما برای برخی از بخشهای عمودی ساختمان میتوان وال پست را به صورت افقی نیز نصب کرد. همچنین اگر از وال پست عمودی و افقی در کنار هم استفاده شود، وال پست به صورت افقی اجرا شده است.
همان طور که گفته شد یکی از موارد تفاوت وال پست و میلگرد بستر در نحوه اجرای این دو است. اتصال میلگرد بستر به وال پست معمولاً به صورت افقی اجرا میگردد و باید کاملاً در ملات پنهان شود. بنابراین عرض میلگرد بستر دو تا سه سانت کمتر از عرض دیوار است.
در صورتی که در انتهای دیوار مصالح فلزی مانند تیرآهن یا میلگرد وجود داشته باشد، با استفاده از جوشکاری، میلگرد بستر را وصل میکنیم. میلگرد بستر همانند وال پست میتواند به صورت عمودی اجرا شود. در صورت اجرای عمودی میلگرد بستر باید آن را در هنگام چیدن بلوکها بر روی یکدیگر، در فضای خالی ایجاد شده به صورت عمودی قرار دهید و ثابت کنید.
در بررسی تفاوت وال پست و میلگرد بستر استانداردهایی که در هنگام نحوه اتصال میلگرد بستر به وال پست در خصوص متریالهای مورد استفاده، طریقه طراحی و اجرای آن باید مورد توجه قرار بگیرد، تغییر میکند. این استانداردها شامل:
مهندسان به منظور کنترل ترک دیوارهای بتنی از طریق اعمال این استانداردها از چند روش مشخص استفاده میکنند. به عنوان مثال، نسبت ارتفاع به طول دیوار را محدود مینمایند، فاصله افقی بین اتصالات کنترل کننده عمودی را کم میکنند، اتصالات کنترل کننده در نقاطی که امکان ایجاد تنشهای بیشتر وجود دارد، قرار داده میشود یا از میلگرد بستر وال پست استفاده میکنند. در ادامه تصاویر اجرای وال پست برای شما آورده شده است.
شاید برای شما هم سوال باشد که میلگرد بستر بهتر است یا وال پست؟ هرچند وال پست و میلگرد بستر به منظور تقویت و مقاوم سازی دیوار سازه اجرا میشوند، اما تفاوتهای موجود در مشخصات و روش اجرای آنها، بسیار است. به طور کلی تفاوت وال پست با میلگرد بستر شامل موارد زیر میشود:
در ادامه جدولی از تفاوتهای میلگرد بستر و وال پست به منظور آشنایی بیشتر شما آورده شده است.
موارد | وال پست | میلگرد بستر |
---|---|---|
متریال سازنده | تولید شده از نبشی | میلگرد با قطر 4 میلیمتر |
نحوه اجرا | نبشیها را به سقف و پایه ستون متصل میکنند | میلگرد در ملات بین آجرها پنهان میگردد |
نصب | سخت، نیاز به دقت و مهارت | آسانتر از وال پست |
زمان لازم برا اجرا | اجرای طولانی به دلیل نیاز به جوشکاری | مدت زمان کوتاهتر |
هزینه اجرا | هزینه نسبتا بالا | هزینه کمتر |
تحمل بار | تحمل بار بیشتر | تحمل بار کمتر |
نیروی کار | نیاز به جوشکار ماهر | نیاز به نیروی کار معمولی |
تاریخچه استفاده از میلگرد بستر در اروپا، بیشتر از 200 سال است و از حدود 70 سال پیش در آمریکا، آیین نامه بینالمللی و معتبر دارد. خیلی از کشورهای اروپایی، استرالیا، هند، کانادا و نیوزلند هم آیین نامه ملی در این زمینه دارند.
این میلگرد از یک جفت مفتول طولیِ تغییر شکل یافته، تشکیل شده و مفتولهای عرضی به آن جوش شدهاند و برای قرار گرفتن در درزهای ملات بین ردیفهای واحد بنایی نصب میشوند. منظور از واحد بنایی، آن بخش از دیوار، جرز و ستون است که ترکیبی از واحد مصالح بنایی و ملات را شامل میشود.
اینکه میلگرد بستر چیست به طور کامل برای شما در مقالهای از مرکزآهن ارائه شده است. تقویت فولادی ساختمان برای دیوارهای آجری یا بلوک سیمانی، با مفتول ساخته شده از میلگرد استنلس استیل یا همان فولاد ضدزنگ میسر است. این میلگرد برای به کارگیری در اتصالات بین سنگ بنایی که ترک خورده یا شکستگی دارد، مناسب است. انواع میلگردهای بستر، نردبانی و خرپایی هستند.
وال پست سازهای کلافی است که به منظور افزایش یکپارچگی و مقاومت دیوارها در برابر نیروهای مختلف به کار میرود. این کلافها در فواصل معین نصب شده و با ایجاد اتصال محکم بین دیوار و اسکلت، موجب بهبود پایداری و استحکام سازه میشوند. پس وال پست، نگهدارنده دیوار و وظیفهاش، انتقال نیروهای حاصل از باد و زلزله از دیوار به فرم است. هرچند گاهی وال پست جایگزین میلگرد بستر می شود با این حال در حال حاضر به خاطر نصب راحت، سبک بودن، استحکام زیاد، اتصال قوی دیوارهای دوجداره و انعطاف بیشتر دیوارها، بیشتر از میلگرد بستر استفاده میشود. برای اطلاع از لیست بهترین تولیدکنندگان این محصول می توانید با کارشناسان مرکزآهن تماس بگیرید.
جمع بندی
وال پست معمولاً چهارچوبی از نبشی، ناودانی یا قوطی آهن است. کاربرد آن توزیع صحیح نیروهای وارد شده بر دیوار و تقویت دیوار در برابر نیروهای خمشی و برشی می باشد. بنابراین وال پست را در محلهای مختلفی همچون در تقاطع دیوارهای غیر سازهای، جان پناهها، کنار دهانههای ورودی و غیره به صورت افقی یا عمودی تعبیه میکنند تا هنگام وقوع سوانح از فروپاشی دیوار جلوگیری نمایند.
اما میلگرد بستر از میلگردهای به قطر 4 میلیمتر تشکیل شده است که به صورت نردبانی یا خرپایی به هم جوش داده شدهاند و در میان ملات دیوارهای آجری یا سفالی قرار میگیرد. در ساختمان سازی، هدف استفاده از میلگرد بستر، غلبه بر نیروهای کششی و فشاری است. با وجود عملکردهای مشابه، تفاوت وال پست و میلگرد بستر از نظر ظاهر، متریال، نحوه اجرا و استانداردهای اجرا بسیار زیاد است.
از بهترین تولیدکنندهها و عرضه کنندههای میلگرد بستر، گروه تولیدی صنعتی فایف، در جاده ذوب آهن اصفهان، شهرک صنعتی اشترجان است. برای اطلاع از قیمت و تهیه میلگرد بستر، فقط کافی است با کارشناسان فروش مرکز آهن تماس بگیرید.