لوله های مسی از ۹۹.۹ درصد مس خالص و مقادیر کمی از عناصر آلیاژی، مطابق با استانداردهای ASTM تشکیل شدهاند. این لوله ها به دو شکل سخت و نرم وجود دارند و بهصورت سازههای بدون درز تولید میشوند. لوله مسی را در لوله کشی، سیستم تهویهمطبوع، یخچال های صنعتی، صنایع پزشکی، سیستمهای هوای فشرده و سیستمهای برودتی استفاده میکنند.
لوله های مسی از عنصر مس با نماد شیمیایی Cu و عدد اتمی ۲۹ ساخته شدهاند. رنگ این فلز، قرمز مایل به قهوهای و جنس آن بسیار مقاوم است. همانگونه که گفتیم لولههای مسی را میتوان بهصورت نرم یا سفت تولید کرد. این لوله ها از مقاومت بالا در برابر خوردگی برخوردارند و اتصالات آنها قابل اطمینان ارزیابی میشود. سه نوع متداول لوله از جنس مس مورد استفاده در ساختوسازهای مسکونی و تجاری عبارتاند از:
قطر دیواره خارجی هر سه این لوله ها را یکسان تعیین میکنند و آنها در ضخامت دیواره با هم متفاوت هستند. نوع K را با ضخیمترین دیواره تولید میشود و در نتیجه بالاترین درجه فشار را میتواند تحمل کند. نوع M نیز نازکترین دیواره و کمترین قیمت را در بین سه نوع لوله به خود اختصاص میدهد.
نوع چهارم نیز با نام DWV وجود دارد که برای تخلیه فاضلاب یا لولهکشی به کار میرود. این مدل را در برخی از خانههای قدیمیتر میتوان یافت. بنابراین یافتن بهترین لوله مسی بستگی به کاربرد مورد نظر شما دارد.
اولین مرحله در فرایند تولید لوله های مسی به ذوب کردن مس خام میگذرد و در نتیجه آن، فلز از حالت جامد به حالت مایع در میآید. در مرحله بعدی ناخالصیهای مس حذف و خالص خواهد شد. سپس مس ذوبشده به قالب ریختهگری لولهای شکلی انتقال مییابد. در این قسمت لازم است منتظر بمانیم تا لوله های مسی کمکم سرد شوند. مرحله نهایی در فرایند تولید لوله های مسی شامل بریدن و تمیزکردن آنها است.
مس، فلزی نرم و غیرآهنی بهشمار میرود که بهراحتی میتوان آن را خم کرد، برید و شکل داد. لوله های مسی با استفاده از چندین فرایند جوشکاری و لحیمکاری به یکدیگر متصل میشوند. برای انتخاب روش اتصال لوله مسی باید به این نکته دقت کرد که آیا مس خالص در اختیار دارید یا قرار است یک آلیاژ را جوش دهید. درصورت وجود آلیاژ، عناصر تشکیلدهنده آن در انتخاب مهم خواهند بود. همچنین فیلرهای مورد استفاده نیز بر همین مبنا تعیین میشوند.
البته جوشکاریهای مختلف و فرایندهای مرتبط، به ابزارها و تکنیکهای متفاوتی نیازمند هستند. به همین دلیل آموزش جوشکاری لوله مسی بسیار مهم است. جوشکاری یا بهطور دقیقتر جوشکاری قوس الکتریکی، تعدادی از تکنیکهای خاصتر را در بر میگیرد. بهطور کلی، فرایندهای جوشکاری که از گازهای محافظ استفاده میکنند برای جوش لوله های مسی ترجیح داده میشوند.
جوشکاری قوس فلزی محافظ (SMAW) نیز میتواند برای کاربردهایی که حساس نیستند، به کار رود. این روش را برای جوشکاری انواع ضخامتهای آلیاژ مس مفید و مناسب میدانند. زیرا الکترودهای پوششدار برای جوشکاری آلیاژهای مس با استفاده از SMAW در طیف گستردهای از اندازههای استاندارد موجود هستند.
لوله های مسی معمولا در صنعت ساختوساز، برای خطوط تامین آب و خطوط مبرد در سیستمهای تهویهمطبوع (گرمایش و سرمایش) کاربرد دارند. نوع K و L لوله های مسی برای خدمات تحت فشار مانند کمپرسورهای هوا و انتقال گاز طبیعی (K زیرزمینی، L فضای داخلی) مناسب تشخیص داده شدهاند. از هر سه نوع این لوله ها میتوان برای لوله آب خانگی کمک گرفت، اما نوع M را برای این کار ترجیح میدهند.
برای سیستمهای تهویهمطبوع، کاربرد لوله با ضخامت L بیشتر رایج است. توصیه میشود از بهترین برند لوله مسی کولر گازی برای این کار استفاده کنید. برای جابهجایی سوخت و روغنهای سوختی نیز به همین شکل هر سه نوع به کار برده میشوند. اما نوع L آن ارجح خواهد بود، بنابراین انتخاب بهترین نوع لوله مسی به کاربرد موردنظر شما بستگی دارد.
در طول تاریخ مواد مختلفی جهت لولهکشی، استفاده شده است که از چوبهای توخالی شروع میشود. در عصر مدرن، محبوبترین ماده برای چندین دهه، فولاد گالوانیزه بود که دوام بالایی داشت. فولاد باعث شد تا لولهکشی داخلی رایج شود و هنوز هم بسیاری از خانهها لوله های فولادی دارند. اما امروزه بهدلیل اینکه فولاد احتمال خوردگی بالایی در طول زمان خواهد داشت، لولههای مسی را جایگزین آنها ساختهاند.
از مهمترین مزایای مس این است که بهترین لوله مسی قابلیت تحمل فشار تا psi ۱۰۰۰ را دارد. اما درعینحال فلزی سبکوزن هم بهحساب میآید. این امر، هم کار با آن را آسانتر میکند و هم هزینه نیروی ماهر را کاهش میدهد. از طرف دیگر مس بسیار ارزانتر از فولاد بدونسرب عرضه میشود. بهعلت قابل بازیافت بودن مس، استفاده از آن را برای کاربردهای مختلف بهعنوان راهحلی سازگار با محیط زیست اعلام میکنند.
درصورتیکه قصد خرید لوله مس را دارید مرکزآهن قیمت لوله مسی را روزانه در سایت اپلیکیشن و شبکههای اجتماعی منتشر میکند.
لوله های مسی به سه شکل شاخهای، کلاف و کویل در بازار به فروش میرسند. لوله های شاخهای سخت هستند و معمولا با طول ۶ متر و با قطرهای ۶ تا ۵۴ میلیمتری وجود دارند. کلافهای مسی را بهصورت نرم میتوان یافت و قابلیت خم شدن نیز دارند. این کلافها را میتوان در بستههای ۱۵ تا ۵۰ متری با ضخامت ۶ تا ۲۲ میلیمتر تهیه کرد.
روشهای مختلفی برای محاسبه وزن لوله های مسی معرفی کردهاند. اما بهترین روش، استفاده از فرمول اثباتشده زیر است.
وزن لوله = ۰.۰۲۸×ضخامت× (ضخامت – قطر لوله)
در این فرمول ضخامت و قطر بر حسب میلیمتر بهکار میرود. نتیجه بهدستآمده، وزن محصول را در یک متر نشان میدهد.
جمعبندی
لوله های مسی از عنصر مس و مقدار بسیار کمی عناصر آلیاژی ساخته میشوند. این محصولات مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارند و همچنین بسیار بادوام هستند. سه نوع مختلف لوله مسی با نامهای L، M و K تولید میشود که هرکدام کاربردهای خودش را دارد. لوله های مسی را بیشتر در لوله کشی، سیستمهای تهویهمطبوع و یخچالهای صنعتی استفاده میکنند. روش اتصال لوله مسی به صورت جوشکاری و لحیمکاری است.
مرکزآهن، مرجعی تخصصی و به روز برای کسب دانش و اطلاع از آخرین تحولات بازار آهن و فولاد است. با وبلاگ جامع ما، همیشه از آخرین اخبار و اطلاعات این صنعت آگاه باشید.