میلگرد ساده
بتن با قدمت کهن به نوعی جزء جدا نشدنی در ساختمان سازی به حساب می آید. این ماده با ترکیبی از سیمان، سنگدانه و آب چنان ماده سفت با مقاومت فشاری بسیار بالا را تشکیل می دهد که از آن در ساخت سقف و ستون و برای هر نوع سازه ای مورد استفاده قرار می گیرد. نکته منفی در خصوص این ماده میزان مقاومت کششی بتن است که برابر با 10% از کل مقاومت فشاری آن می باشد به این معنا که با قرار گیری در برابر نیروهای کششی سریع شکسته می شود. بر همین اساس با کارگذاری میلگرد در درون بتن آن را در برابر لرزش و ارتعاشات مانند زمین لرزه مسلح می کنند. به همین ترتیب از میلگرد یا آرماتور برای تقویت سازههای بتنی استفاده می شود؛ زیرا علاوه بر مقاومت کششی بالا و انعطاف پذیری کافی برای تغییر شکل و خمش، میلگردهای فولادی به راحتی به بتن می چسبند. هر چه سطح اتصال میلگرد با بتن بیشتر باشد، مقاومت سازه نیز بیشتر خواهد شد.
به طور کلی میلگردها به صورت میله های ساده یا آجدار تولید می شوند. با این حال از نوع منبسط یافته میلگرد برای تهیه سیم، شبکه های سیمی یا ورقه های فولادی نیز استفاده می شود. هر نوع میلگرد برای منظور خاصی در نظر گرفته می شود و مهندسان معمار با در نظر گرفتن کاربرد هر میلگرد به طراحی سازه می پردازند.
انواع میلگرد ساده
میلگردهای ساده در واقع مقاطع صاف و صیقلی می باشند که بر روی سطح آن ها هیچگونه آج و خلل و فرجی وجود ندارد. اندازه این مقاطع برحسب قطر سطح دایره ی مقطع اندازه زده می شود که به آن قطر اسمی میگویند. در هنگام خرید می توانید تمامی این اطلاعات را در برگ شناسنامه آن مطالعه فرمائید. کارخانه های یزد، متین، کاشان و آذر گستر سدید از جمله تولیدکنندگان میلگرد ساده در کشور می باشند.
میلگرد ساده و میلگرد تغییر شکل یافته
همانگونه که بیان شد میلگردهای ساده سطحی صاف دارند و معمولاً برای ساخت اجزایی استفاده می شوند که نیازمند لغزش میلگرد هستند (مانند میلگردهای انتظار در اتصالات انبساطی). علاوه بر این از میلگردهای ساده برای ساخت اتصالات انقباضی در جاده ها و آزاد راه ها و همچنین، ستون های مارپیچ نیز استفاده می شود. سطح صاف و هموار میلگردهای ساده باعث شده است که این میلگردها به عنوان کم مصرف ترین نوع میلگرد در صنعت ساخت و ساز در نظر گرفته شوند. این میلگردها هیچگونه آجی ندارند و معمولاً در پروژه هایی از میلگردهای ساده استفاده می شود که صرفه جویی اقتصادی از شرایط اصلی پیشبرد پروژه است. اتصال میلگردهای ساده با بتن ضعیف تر از دیگر میلگردهای تغییر شکل یافته است، بنابراین نوعی قلاب در انتهای این میلگردها تعبیه می شود. منحنی تنش کرنش این نوع میلگرد نشان دهنده نقطه تسلیم (شکست کامل) و مرحله تغییر شکل پلاستیک (رفتار کشسانی) میلگرد است. در مرحله تغییر پلاستیک، کشش افزایش می یابد در حالی که تغییری در فشار مشاهده نمی شود. این مرحله در میلگردهای ساده با وضوح بیشتری از میلگردهای آجدار تغییر شکل یافته با نورد گرم قابل مشاهده است. در اغلب موارد، قدرت تسلیم و مقاومت کششی نهایی میلگردهای ساده برابر است با 40,000 PSI. از سوی دیگر، میلگردهای تغییر شکل یافته همان میلگردهای سادهای هستند که الگوهای تورفتگی یا آجدار در آنها تعبیه شده است. برای مثال، میلگرد مارپیچ با چرخاندن سرد یک میلگرد ساده و مربعی شکل تولید می شود. برجستگی های مارپیچ موجود در سطح، قدرت اتصال میلگرد به بتن را افزایش می دهند. نمونه های دیگر میلگردهای تغییر شکل یافته شامل میلگردهای آجدار گرد و مربعی شکل می شوند. این میلگردها دارای طرح های برجسته ای هستند که به داخل بتن فرورفته و از لغزش میلگرد جلوگیری می کنند.
روش تولید میلگردهای ساده
برای تولید میلگردهای ساده، شمش یا بیلت را تا 1100 درجه حرارت می دهند. سپس، بیلت نرم شده با استفاده از غلتک به نورد گرم منتقل می شود. در طی فرایند عبور بیلت ها از غلتک، از سطح مقطع بیلت کاسته و طول آن افزایش می یابد. پس از پایان این فرآیند و رسیدن به سطح مقطع مورد نظر، عملیات نورد گرم پایان یافته و میلگردهای تولید شده به صورت قطعات 6 متری (بر اساس استانداردهای ایران) برش می خورند.
میلگردها ازجمله مصالح ساختمانی هستند که برای افزایش قدرت کششی و انعطاف پذیری سازه های بتنی از آن ها استفاده می شود. به طور کلی دو نوع میلگرد داریم: میلگرد ساده و میلگرد تغییر شکل یافته. سطح آجدار یا تورفتگی های تعبیه شده بر میلگردهای تغییر شکل یافته باعث افزایش قدرت اتصال میان میلگرد و بتن می شوند. با این حال، در برخی موارد و بسته به شرایط پروژه (برای مثال در میلگردهای انتظار)، گاهی از میلگردهای ساده استفاده می شود. علاوه بر این، میلگردهای ساده مقرون به صرفه تر هستند و پروسه تولید آن ها نیز ساده تر از میلگردهای تغییر شکل یافته است.