به طورکلی میلگردی که آج نداشته باشد را میلگرد ساده می‌نامند. این محصول در پروژه‌های ساختمانی به طور گسترده‌ای مورداستفاده قرار می‌گیرد. همانطور که می‌دانید میلگردهای موجود در بازار در دو دسته آجدار و ساده (plain bar) قرار می‌گیرند که از لحاظ خصوصیات با یکدیگر متفاوت هستند. میلگردهای آجدار به سه صورت آج مارپیچی، جناغی و مرکب در بازار عرضه می‌شوند. همچنین به طور کلی میلگردها به دو دسته شاخه‌ای و کلاف تقسیم شده‌اند. در ادامه سعی داریم شما را با خصوصیات میلگرد ساده و موارد استفاده از آن در صنعت بیشتر آشنا کنیم.
به طور کلی کاربرد این محصول در بتن برای جبران مقاومت کششی پایین بتن است. قطری که در برگ شناسایی میلگرد ساده ذکر شده قطر اسمی آن است. این مقطع فولادی دارای برگ شناسنامه بوده که در آن آنالیز محصول آورده شده است. از موارد مصرف این نوع میلگرد نیز می‌توان در صنعت و ساختمان‌سازی نام برد. همچنین برای جوشکاری میلگرد بدون آج لازم است محصول براساس استاندارد ملی ایران ISIRI 3131 پیش گرم شود.
انواع میلگرد ساده از نظر جنس، قطر و یا شکل ظاهری به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. برای مثال براساس جنس فولاد به کاررفته در این محصول می‌توان آن را به انواع میلگرد اروپایی، گالوانیزه، پلیمری، استیل، اپوکسی و یا میلگرد سیاه طبقه‌بندی کرد. از نظر قطر نیز این محصول در سایزهای مختلفی تولید شده که هریک دارای استفاده‌های متنوعی هستند.
در دسته‌بندی دیگری میلگرد ساده را می‌توان به انواع صنعتی و نوردی تقسیم کرد. در تولید میلگردهای ساده صنعتی از فولاد st37 استفاده شده و دارای کیفیت بسیار بالایی هستند. برای تولید میلگردهای ساده نوردی نیز از روش نورد گرم استفاده می‌شود. در ادامه به بررسی این محصولات خواهیم پرداخت.
این محصول با استفاده از فولاد st37 تولید شده و در سایز و قطرهای متفاوتی به بازار عرضه می‌شود. استاندارد تولید میلگرد ساده صنعتی در کشورهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. بنابراین لازم است در هنگام تهیه این محصول به استاندارد مورداستفاده و نحوه تولید آن دقت کنید. میلگرد ساده صنعتی عموما از سایز 6 تا 20 میلی‌متری و با کیفیت بالایی در بازار داخلی ایران عرضه می‌شود.
این محصول همانطور که از نامش پیداست در صنایع بزرگی همچون خودروسازی، راهسازی و آهنگری مورداستفاده قرار می‌گیرد. برای تولید این محصول بیلت‌ها تحت دمای بالا قرار گرفته و سپس وارد مرحله نورد می‌شوند. کیفیت و قیمت روز میلگرد در بازار در برندهای مختلف براساس نوع استاندارد و روش تولید متفاوت است.
میلگرد ساده نوردی یکی از محصولات پرطرفدار در بازار فولاد بوده که به دلیل روش تولید از کیفیت بالایی برخوردار است. برای تولید این محصول به روش نورد گرم در مرحله اول شمش‌های فولادی حرارت داده می‌شود. پس از رسیدن به دمای 1100 درجه سانتی‌گراد این مواد اولیه به مرحله نورد فرستاده می‌شوند. در مرحله نورد میلگرد فرم داده شده و پس از آن برای بسته‌بندی و کنترل کیفی آماده می‌شود.
تولید میلگرد ساده به روش نورد سرد در میان تولیدکنندگام رایج‌تر است. در این روش پس از انجام نورد گرم، محصول خنک‌کاری شده و مقاومت میلگرد افزایش می‌یابد. میلگردهای ساده تولید شده توسط نورد سرد نسبت به محصولات نورد گرم از مقاومت بالاتری برخوردار هستند. این محصولات گزینه بسیار مناسبی برای استفاده در مناطق زلزله‌خیز محسوب می‌شوند.
برای تولید این میلگرد ابتدا شمش را با استفاده از جک هیدرولیک در ردیف‌های مشخص در کوره‌هایی با دمای 1100 درجه سانتی‌گراد قرار می‌دهند و وقتی شمش‌ها داخل کوره قرار گرفتند به وسیله جریانات گردابی در دمای بالا جهت نورد آماده می‌شوند. مواد اولیه پس از رسیدن به دمای موردنظر برای نورد به خط تولید ارسال شده سپس این محصولات روی رول‌ها قرار گرفته و به طرف مرحله بعد هدایت می‌شوند.
در مرحله بعد طی سه مرحله از قطر شمش‌ها کم شده و به طول آن‌ها اضافه می‌شود. پس از این مرحله محصولات بدون گذراندن مراحل بعدی که جهت آجدار کردن استفاده می‌شود، به مرحله برش متراژ جهت بریدن در طول‌های مشخص می‌روند. محصولات تولیدی در زیر گیوتین‌های بسته‌بندی طبق استاندارد ISIRI ایران برش داده شده و در مرحله آخر به صورت بندیل بسته‌بندی می‌شوند.
این محصول به عنوان میلگرد دورپیچ در اعضای سازه‌ای بتن آرمه یا ساختمان‌های بتن آرمه مورداستفاده قرار می‌گیرد. در برخی موارد نیز مشاهده می‌شود که از این نوع محصول به عنوان میلگرد حرارتی در ساختمان استفاده می‌شود که یک اشتباه رایج در ساختمان‌سازی است. همچنین از دیگر مصارف این محصول می‌توان به شفت‌های صنعتی و نما اشاره کرد در حالی که موارد مصرف میلگرد آجدار در موارد ساختمانی و سازه‌های بتنی است. در ادامه به بررسی مهمترین کاربردهای میلگرد ساده در ساختمان‌سازی و صنعت اشاره خواهیم کرد.
به این نوع میلگرد براساس استانداردهای قدیم میلگرد A1 و براساس استانداردهای جدید میلگرد ساده 240 گفته می‌شود. میلگرد ساده از قطر 6 تا 200 میلیمتر تولید می‌شود. این محصول در کارخانجات داخلی و خارجی براساس استانداردهای مختلفی تولید می‌شود. روش تولید، تجهیزات و استاندارد مورداستفاده موجب تفاوت در کیفیت نهایی میلگرد ساده خواهد شد.
میلگرد ساده در کارخانجات تولیدی ایران عموما براساس استاندارد ISIRI 3132 تولید شده و این استاندارد میلگردهای بدون آج را از میلگردهای آجدار متمایز می‌سازد. در ادامه به بررسی استانداردهای مختلف تولید میلگرد ساده در کشورهای مختلف و تفاوت آن‌ها خواهیم پرداخت.
همانطور که ذکر شد میلگرد ساده تولیدی کارخانجات داخلی براساس استاندارد 3132 ایران تولید می‌شوند. براساس این استاندارد، میلگرد ساده از انواع میلگرد A2، A3 و A4 از لحاظ شکل ظاهری و نحوه تولید متمایز می‌شود. تفاوت عمده این محصولات با یکدیگر براساس ظاهر آن‌ها بوده که موجب تفاوت در کاربرد و موارد استفاده نیز می‌گردد. میلگرد ساده ظاهری صاف و صیقلی داشته و معمولا برای صنایع بزرگ مورداستفاده قرار می‌گیرد.
این در حالی است که وجود آج برروی میلگردهای آجدار موارد استفاده از آن‌ها را متمایز ساخته است. میلگردهای تولیدی براساس استانداردهای A2، A3 و A4 دارای آج برروی سطح ظاهری هستند و این امر موجب اصطکاک بالای آن‌ها می‌شود. اصطکاک بالای میلگردهای آجدار استفاده از آن‌ها را در آرماتوربندی ساختمان مناسب ساخته است.
به طور کلی 6 نوع رایج میلگرد در بازار براساس استانداردهای مختلف موجود بوده که شامل موارد زیر است.
میلگرد اروپایی: این میلگرد شامل آلیاژ کربن، منگنز ، سیلیکون و غیره می باشد و عمدتا از منگنز تولید می گردد. دلیل محبوبیت آن نیز قیمت این محصول است. مقاومت کمی داشته بنابراین در مناطق زلزله خیز استفاده از آن ممنوع است.
فولاد کربن: این محصول تحت عنوان میلگرد سیاه نیز شناخته می شود. استفاده از این محصول نیز به دلیل مقاومت کم آن در برابر زنگ زدگی در مکان هایی که در معرض رطوبت باشد توصیه نمی گردد.
میلگرد اپوکسی: همان میلگرد سیاه بوده که دارای روکش اپوکسی است بنابراین دارای مقاومت بیشتری در برابر زنگ زدگی می باشد.
میلگرد گالوانیزه: این محصول نسبت به میلگرد اپوکسی مقاوم تر بوده و به همین دلیل نیز محبوب تر است. البته قیمت آن نیز نسبت به محصول با روکش اپوکسی بیشتر است.
میلگرد فایبرگلاس: ترکیب آن شبیه فیبر کربن است بوده و مقاومت خوبی در برابر زنگ زدگی دارد.
فولاد استنلس: میلگرد استنلس گران ترین میلگرد موجود در بازار است. این محصول را می توان بهترین نوع میلگرد در بازار به شمار آورد.
استانداردهای تولیدی میلگرد ساده در کارخانجات سایر کشورها متفاوت است. اکثر کارخانجات خارجی میلگرد ساده را براساس استاندارد GOST 2590 تولید می‌کنند. همچنین در کشورهایی نظیر کشور ژاپن به دلیل زلزله‌خیر بودن اکثر مناطق از تجهیزات و روش تولیدی بهتری برای تولید میلگرد باکیفیت استفاده می‌شود.
کارخانجات زیادی در داخل کشور به تولید میلگرد ساده مشغول هستند و این امر بازار داخلی را از واردات این محصول بی‌نیاز ساخته است. از مهمترین تولیدکنندگان میلگرد ساده در بازار داخلی می‌توان به ذوب آهن اصفهان، کارخانه فولاد کویر کاشان، کارخانه فولاد خراسان و فولاد آذربایجان میانه اشاره کرد.
در هنگام خرید میلگرد ساده لازم است به نکات زیادی توجه کنید. نخستین نکته درخصوص این محصول انتخاب نوع و ابعاد آن است. ابعاد این محصول در کارخانجات مختلف متفاوت است و عموما از سایز 10 تا 40 در بازار موجود است. لازم است براساس نیاز سازه و نوع پروژه خود بهترین و مناسب‌ترین سایز میلگرد ساده را انتخاب کنید. وزن میلگرد ساده نیز یکی دیگر از نکاتی است که درخصوص این محصول باید به آن توجه داشته باشید. وزن و ابعاد این مقطع فولادی به طورمستقیم بر قیمت میلگرد ساده تاثیرگذار است. بنابراین توصیه می‌شود در هنگام تحویل کالا از عدم مغایرت وزن محصول دریافتی با جداول موجود در سایت کارخانه اطمینان یابید.
از دیگر نکات مهم در هنگام خرید میلگرد ساده روش تهیه این محصول است. میلگرد بدون آج را میتوانید از بنگاه، کارخانه و یا شرکت‌های بازرگانی تهیه کنید. خرید این محصول از کارخانه تنها در تناژهای بالا امکان‌پذیر بوده و برای خرید شاخه‌ای لازم است به نمایندگی‌های فروش کارخانه موردنظر مراجعه کنید. مرکزآهن با ارائه انواع میلگرد ساده یکی از معتبرترین شرکت‌های بازرگانی فروش مقاطع فولادی است. برای اطلاع از قیمت میلگرد ساده و نحوه خرید این محصول به لینک مربوطه مراجعه کنید
مقاومت کششی میلگرد بدون آج در حدود 360 نیوتن بر میلیمتر مربع و مقاومت تسلیم آن نیز 240 نیوتن بر میلیمتر مربع است. از نظر سختی نیز میلگرد ساده در رده نرم قرار می گیرد. در ادامه به بررسی مهمترین خصوصیات این محصول خواهیم پرداخت.
خواص مکانیکی میلگرد ساده: تنش تسلیم این محصول 240 نیوتن بر میلیمتر مربع بوده و براساس استاندارد 3132 ایران تولید می‌شود. مقاومت کششی آن نیز درحدود 360 نیوتن بر میلیمتر مربع بوده و دارای 25 درصد نرخ پلاستیسیته است. میلگردهای ساده براساس روش تولید دارای خواص مکانیکی متفاوتی هستند و از استحکام بسیار بالایی برخوردارند. در هنگام خرید لازم است براساس کاربرد موردنظر بهترین محصول را با مشخصات مکانیکی مطلوب انتخاب کنید.
قابلیت فرم‌پذیری: به طورکلی میلگردهای ساده فرم‌پذیری بسیار خوبی دارند و این قابلیت براساس نوع فولاد به کاررفته در تولید آن‌ها متفاوت است. دلیل فرم‌پذیری مناسب این محصول را می‌توان پایین بودن درصد کربن در ساختار آن دانست. بنابراین میلگرد ساده فرم‌پذیری و قابلیت خمکاری بسیار خوبی داشته و از این رو دارای کاربردهای صنعتی ویژه‌ای است.
خاصیت جوش‌پذیری: جنس فولاد به کاررفته در میلگرد ساده موجب افزایش قابلیت جوش‌پذیری این محصول شده است. تمامی روش‌های جوشکاری برای این محصول مناسب بوده و به راحتی می‌توان آن را به دیگر مقاطع جوش داد. این قابلیت سبب استفاده از میلگرد ساده در کاربردهای صنعتی خاص شده است. در جدول زیر خصوصیات میلگرد ساده از نظر شیمیایی با سایر انواع میلگرد مقایسه شده است.
| محصول | مشخصه استاندارد | کربن | سیلیسیم | منگنز | فسفر | گوگرد |
|---|---|---|---|---|---|---|
| میلگرد ساده | س 240 (A1) | 0.240 | 0.6 | 0.81 | 0.055 | 0.055 |
| میلگرد کلاف | SAE 1006 (31.031) | 0.080 | 0.08 | 0.2-0.35 | 0.03 | 0.03 |
| میلگرد کلاف | SAE 1008 (1.0330) | 0.010 | 0.1 | 0.25-0.4 | 0.03 | 0.03 |
| CK45 | SAE 1045 | 0.42.0.5 | 0.1-0.25 | 0.5-0.8 | 0.03 | 0.03 |
برای اطلاع از وزن میلگرد ساده لازم است به جدول اشتال مربوط به این محصول مراجعه کنید. وزن میلگرد در این جداول براساس کیلوگرم به ازای یک متر طول ثبت شده است. برای اطلاع از وزن هر شاخه لازم است وزن موجود در جدول را در طول شاخه ضرب کنید. وزن میلگرد ساده یکی از مهمترین خصوصیات این محصول بوده که در تعیین قیمت آن نقش ویژه‌ای دارد. در جدول زیر میتوانید وزن این محصول را به همراه سایر مشخصات مشاهده کنید.
| قطر اسمی میلگرد mm | وزن یک کیلوگرم بر متر | وزن شاخه 6 متری kg | وزن شاخه 12 متری kg |
|---|---|---|---|
| 3 | 0.065 | 0.39 | 0.78 |
| 3.5 | 0.075 | 0.45 | 0.9 |
| 4 | 0.099 | 0.594 | 1.188 |
| 5 | 0.154 | 0.924 | 1.848 |
| 5.5 | 0.187 | 1.122 | 2.244 |
| 6 | 0.222 | 1.332 | 2.664 |
| 6.5 | 0.261 | 1.566 | 3.132 |
| 8 | 0.395 | 2.37 | 4.74 |
| 10 | 0.617 | 3.702 | 7.404 |
| 12 | 0.888 | 5.328 | 10.656 |
| 14 | 1.175 | 7.05 | 14.1 |
| 16 | 1.578 | 9.468 | 18.73 |
| 18 | 1.998 | 11.988 | 23.976 |
| 20 | 2.456 | 14.736 | 29.472 |
| 22 | 2.984 | 17.904 | 35.808 |
| 25 | 3.853 | 23.118 | 46.236 |
| 28 | 4.824 | 28.944 | 57.888 |
| 30 | 5.549 | 33.294 | 66.588 |
| 32 | 6.313 | 37.878 | 75.756 |
| 36 | 7.990 | 47.94 | 95.88 |
| 40 | 9.865 | 59.19 | 118.38 |
پین‌های صنعتی یکی از محصولات مهم جهت جفت کردن و یا اتصال دو قطعه به یکدیگر هستند. مهمترین و نخستین ابزار برای تولید پین، میلگرد صنعتی است. همانطور که ذکر شد مهمترین کاربرد میلگردهای صنعتی در تولید پیچ و مهره و انواع پین صنعتی است. این محصولات به دلیل سطح صاف و صیقلی گزینه بسیار مناسبی برای تولید پین‌ها هستند.
ازجمله مهمترین پین‌های موجود در بازار می‌توان به پین استوانه‌ای، مخروطی، شیاردار و لوله‌ای چاکدار اشاره کرد. به دلیل کاربرد مهم پین در اتصالات قطعات حساس در صنعت، برای تولید این محصولات لازم است از میلگردهای باکیفیت استفاده شود. جنس میلگرد ساده مورداستفاده برای پین معمولا از فولاد ضدزنگ، برنج و یا آلومینیوم است.
مهمترین کاربرد میلگرد ساده چیست؟
میلگرد ساده اکثرا در صنعت و یا برای تولید پیچ و مهره استفاده شده و به دلیل عدم وجود آج برروی سطح ظاهری در آرماتوربندی استفاده نمی‌شود.
خصوصیات میلگرد ساده چیست؟
میلگردهای ساده قابلیت فرم‌پذیری و خمش مناسبی داشته و در قطرهای 6 تا 200 میلی‌متری تولید و به بازار عرضه می‌شوند.
برای اینکه از قیمت این محصول آگاه شوید ساده‌ترین راه استعلام قیمت از مراکز فروش است. ولی لازم است بدانید که عوامل زیادی بر قیمت میلگرد ساده تاثیرگذار است. عمده مصرف این محصول در صنایع ساختمان‌سازی بوده بنابراین نتیجه می‌گیریم که بهبود بازار مسکن و یا رکود آن می‌تواند تاثیر زیادی بر افزایش تقاضای مقاطع ساختمانی و قیمت آرماتور داشته باشد. علاوه بر میزان تقاضای این محصول، مسائل سیاسی و اقتصادی و عوامل بین‌المللی نیز بر نرخ آن تاثیر می‌گذارد. قیمت این محصول در اصل براساس قیمت مواد تشکیل‌دهنده به اضافه هزینه تولید آن تعیین می‌شود.
همچنین هزینه‌های حمل و نقل نیز تاثیر مستقیمی بر قیمت میلگرد ساده خواهد گذاشت. در حال حاضر بالاترین نرخ را می‌توان قیمت میلگرد ذوب آهن اصفهان دانست که در عین حال باکیفیت‌ترین نوع موجود نیز است. از جمله کارخانجات دیگر تولیدکننده این محصول نیز می‌توان به کارخانجات زاگرس، میانه، ابهر و … اشاره کرد.
این نوع میلگرد را به دلیل آجدار بودن سطح آن میلگرد آجدار می‌نامند. خواص ساختاری این محصولات بهتر از میلگرد ساده است. برای افزایش 30 تا 40 درصدی مقاومت سازه‌های بتنی از میلگردهای دارای آج استفاده شده و به دلیل خواص مقاومت کششی، خمشی و ارتجاعی کردن بتن آرمه از این میلگرد در اسکلت فلزی سازه‌های بتنی استفاده می‌شود. مشخصه‌های محاسباتی میلگرد عبارت است از
میلگرد آجدار براساس استانداردهای قدیمی تحت نام‌های A2، A3 و A4 شناخته می‌شوند. ولی براساس استانداردهای جدید این محصولات به ترتیب به نام‌های میلگرد آجدار 340 (مارپیچ)، میلگرد آجدار 400 یا جناقی و میلگرد آجدار 500 یا مرکب شناخته می شوند. این محصول از قطر 5.5 تا 40 میلی متر تولید می‌شود.
نتیجه‌گیری
در این مقاله به بررسی و معرفی میلگرد ساده و مهمترین خصوصیات این محصول پرداختیم. به طورکلی میلگردها به دودسته ساده و آجدار تقسیم‌بندی می‌شوند و این مقاطع نه تنها از لحاظ ظاهری بلکه از نظر مشخصات شیمیایی و مکانیکی نیز تفاوت‌های زیادی دارند. بنابراین شناخت هریک از میلگردها و اطلاع کامل از موارد استفاده و کاربرد در صنعت و ساختمان‌سازی برای مهندسین و خریداران ضروری است.