کابلها در اصل، مجموعهای متشکل از یک یا چند سیم هستند که در یک غلاف جمع شدهاند. به کابلهای حاوی یک سیم (افشان یا مفتولی)، کابل تک هستهای گفته میشوند. کابلهای متشکل از دو یا تعداد بیشتری رشته سیم (افشان یا مفتولی)، کابل چند هستهای نام دارند. کابل مفتولی، یک کابل تک رشتهای است که به آن کابل سخت نیز گفته میشود. در عوض، کابل افشان، چند رشته دارد و به کابل نرم معروف است. از نظر نوع مصرف، کابلها را میتوان در سه دسته کابل فشار قوی، فشار متوسط و فشار ضعیف دستهبندی کرد. در این مقاله، میخواهیم ببینیم
کابل افشان بهتر است یا کابل مفتولی. در صورتی که برای پروژه برق کشی خود نیازمند هر کدام از این کابلها هستید میتوانید با آخرین
قیمت کابل مفتولی را در انواع متنوع از مرکزآهن تهیه کنید.
معرفی سیم و کابل افشان
بر اساس شکل هادی، یک کابل میتواند مفتولی، نیمه افشان یا افشان باشد. در کابلهای افشان، چند رشته سیم افشان وجود دارد. جنس هادی نیز معمولاً از مس است و عایق دور سیمهای درون غلاف کابل از پیویسی میباشد. مشخص است که با وجود هادی مسی و پوشش پیویسی، این نوع کابل، انعطافپذیری بالایی دارد، بهراحتی خم میشود و بهآسانی نمیشکند. کابلهای افشان معمولاً به دو شکل تخت و گرد تولید میشوند. هر یک نیز کاربردهای مخصوص به خود را در صنایع مختلف دارند.
بسیاری از افراد سیم و کابل را یکی میدانند ولی این درست نیست. سیم متشکل از یک یا چند رشته هادی است اما کابل در واقع، مجموعهای از چند سیم میباشد که در یک غلاف کنار هم قرار گرفتهاند. بر اساس این تعریف، سیم افشان، مجموعهای از چندین تار هادی درهمتنیده یا کنار هم قرار گرفته که یک پوشش پیویسی آنها را محاط کرده است.

برای اینکه بدانیم کابل افشان بهتر است یا مفتولی؛ بهتر است سیم افشان را بهتر بشناسیم. سیمهای افشان از نظر ولتاژ به دو دسته اصلی تقسیم میشوند. دسته اول، سیمهای افشان با ولتاژ نامی 300 تا 500 ولت هستند که در سایزهای 0.5، 0.75 و 1 میلیمتر مربع تولید میشوند. دسته دوم، ولتاژ نامی 450 تا 750 ولت دارند و در سایزهای بالاتر از 1 میلیمتر مربع به بازار عرضه میشوند.
هادی بهکار رفته در سیمهای افشان بر اساس استانداردهای در نظر گرفتهشده برای این نوع سیم، باید از کلاس 5 تا 6 باشد. بر این اساس، بهترین و استانداردترین نوع
سیم افشان، سیمی است که هادی درون آن، حداقل 99% از مس باشد. جنس عایق این نوع از سیم، پیویسی کلاس سی است که مقاومت مکانیکی بالایی دارد. علاوه بر این، در مقابل عبور جریان الکتریکی از خود نیز بسیار مقاوم است. به همین دلیل یک عایق خوب الکتریسیته به شمار میرود.
تفاوت کابل افشان و کابل مفتولی
در بخش معرفی کابل و سیم افشان گفتیم که کابل افشان از چندین سیم افشان تشکیلشده است که در یک غلاف قرار گرفتهاند. کابل مفتولی، برخلاف کابل افشان، دارای هسته هادی مفتولی با سطح مقطع دایرهای یا مثلثی شکل است. برخلاف انواع افشان، کابلهای مفتولی انعطافپذیری بسیار کمی دارند. به همین دلیل، بهراحتی خم نمیشوند و در صورت اعمال فشار زیاد، میشکنند.
دومین تفاوت کابل افشان و کابل مفتولی را میتوان در مقاومت اهمی آنها دانست. مقاومت اهمی کابل مفتولی بیشتر از کابل افشان میباشد. به همین دلیل است که از این نوع کابل در خطوط انتقال فشار قوی استفاده میشود.
در پاسخ به این سوال که کابل افشان بهتر است یا مفتولی قیمت آنها نیز باید مقایسه شوند. زیرا یکی دیگر از تفاوتهای بین این دو کابل، قیمت آنها است. وجود چند رشته سیم پوششدار در کابل افشان، باعث میشود که قیمت تولید تمام شده آن بیشتر گردد. پس در واقع، قیمت کابل مفتولی، ارزانتر از نوع افشان است.
از دیگر تفاوتهای بین کابلهای افشان و مفتولی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاومت کابل مفتولی در برابر خوردگی، بیشتر است.
- احتمال اتصالی مدار با وجود استفاده از کابل مفتولی بسیار کمتر خواهد بود.
- به دلیل انعطافپذیری بالا، شکلپذیری کابل افشان، بسیار بیشتر است.
سیم افشان بهتر است یا سیم مفتولی؟
برای اینکه بدانیم کابل افشان بهتر است یا مفتولی باید سیم افشان و سیم مفتولی را نیز با هم مقایسه کرد. در واقع،
بهتر بودن سیم افشان یا سیم مفتولی، به کاربرد و جایی که در آن بهکار برده میشوند، بستگی دارد. سیم و کابل افشان برای سیمکشی درون ساختمانها که با لوله خرطومی انجام میشود، مناسبتر هستند. در عوض، مقاومت کابل مفتولی نسبت به کابل افشان، کمتر است. به همین علت برای انتقال برق فشار قوی، کارآمدی بالاتری دارد. از سوی دیگر، انعطافپذیری سیم افشان استفاده از آن را برای جاهایی که نیاز به پیچش وجود دارد، راحتتر میکند. سیم مفتولی به دلیل تک رشتهای بودن، برای تابلوهای برق مناسبتر است. زیرا احتمال بروز اتصال کوتاه در مدار را کمتر میکند.
در سیمهای مفتولی، به دلیل وجود اثر هستهای، الکترونها در حین جابهجایی تمایل به حرکت در سطح خارجی رسانا دارند. به همین دلیل، این سیمها پس از مدتی دچار شکستگی میشوند. در سیم افشان، به علت بالاتر بودن سطح خارجی سیم، اثر سطحی بسیار کمتر است. در نتیجه، این نوع سیم به مرور زمان ضعیف و شکننده نمیشود.
از سوی دیگر، سیمهای افشان قیمت بالاتری نسبت به انواع مفتولی دارند. پس، خرید سیم مفتولی برای متراژهای بالا، بسیار مقرون بهصرفهتر تمام میشود. با این همه، در نظر داشته باشید که به علت انعطافپذیری بالای سیمهای افشان، در جاهایی مثل سیمکشی داخلی ساختمانها، در درازمدت عملکرد بهتر و کارآمدتری دارند. مشاهده
قیمت کابل افشان، مفتولی و دیگر سیم و کابلهای موجود در بازار از طریق مرکزآهن امکانپذیر است.
مقاومت سطحی سیم مفتولی در برابر خوردگی نسبت به سیم افشان، بالاتر است. همین ویژگی باعث میشود که استفاده از سیم مفتولی در محیطهای مرطوب، بهتر باشد.
جمعبندی
کابلهای انتقال برق، بهصورت یک سیم یا چند سیم ساخته میشوند. کابل مفتولی در واقع همان کابل یک سیم میباشد که یک هادی مفتولی با عایق در درون غلاف آن قرار گرفته است. در عوض، کابل افشان از چند رشته سیم افشان ساخته میشود. این نوع کابل، معمولاً در انواع دو سیم، سه سیم، چهار سیم و بالاتر در بازار موجود است. برای اینکه مشخص شود کابل افشان بهتر است یا مفتولی این دو نوع کابل را معرفی و تفاوتهایی که با هم دارند را بیان کردیم. در انتها نیز توضیح دادیم که در چه شرایطی سیمهای افشان و مفتولی کارایی بهتری نسبت به یکدیگر دارند.