پشم شیشه یکی از رایج ترین عایق های حرارتی و صوتی مورد استفاده در صنایع مختلف است. این ماده از الیاف بسیار نازک شیشه تشکیل شده است. پشم شیشه علاوه بر عملکرد به عنوان عایق، به دلیل ویژگی هایی که دارد، کاربرد بسیار گسترده ای در صنایع مختلف پیدا کرده است و حتی از بهترین الیاف برای داخل بالش به شمار می رود.
پشم شیشه انواع مختلفی داشته و به شکل های گوناگونی در بازار عرضه می گردد. از آنجایی که امروزه استفاده از عایق ها همچون بسیاری از مصالح دیگر رواج بسیار زیادی پیدا کرده است، شناخت انواع عایق ها همچون الیاف پشم شیشه اهمیت زیادی دارد. از همین رو در این مقاله قصد داریم با پشم شیشه، کاربردها، انواع، چگونگی تولید، مزایا و معایب استفاده از آن و قیمت پشم شیشه آشنا شویم.
الیاف پشم شیشه که در زبان انگلیسی با نام glass wool شناخته می شود، یکی از متداول ترین عایق هایی است که در صنایعی همچون ساخت و ساز و یا تولید تجهیزات و غیره استفاده می شود. این عایق ها عموماً از الیاف شیشه ای که با عنوان شیشه بوروسیلیکات شناخته می شود تولید می گردند.
پشم شیشه دارای الیافی بسیار ریز و نازک به شکل سوزن است. ترکیب الیاف پشم شیشه با موادی همچون ماسه و رزین می تواند یک عایق بسیار قدرتمند را ایجاد کند که در موقعیت های مختلفی مورد استفاده می گیرد. انواع گوناگونی از پشم شیشه ها همچون پشم شیشه پلاست آنتی باکتریال، پشم شیشه با کاغذ کرافت و غیره وجود دارند.
اکنون که با مشخصات عایق سنتی پشم شیشه آشنا شدید بهتر است بدانیم چه کاربردهایی دارد. پشم شیشه و سوله سازی به عنوان یکی از مهم ترین کاربردهای آن همواره در کنار هم شنیده می شوند. در ادامه برخی از مهم ترین کاربردهای این عایق را می کنیم:
الیاف پشم شیشه در انواع مختلفی به بازار عرضه می گردند. در ادامه انواع پوشش پشم شیشه را معرفی می کنیم:
این نوع از الیاف پشم شیشه همان طور که از نام آن مشخص است دارای فویل هایی هستند که استفاده از آن را در کاربردهایی همچون لوله های آب گرم و سرد بسیار زیاد کرده است.
پشم شیشه تخته ای نوع دیگری از الیاف پشم شیشه است که به آن پانل هم گفته می شود. کاربرد های پشم شیشه پانلی از آنجایی که چگالی بالاتری دارد، بیشتر در موقعیت هایی که نیاز به یک عایق صوتی قدرتمند است بوده و نصب پشم شیشه تخته ای در آنجا صورت می گیرد.
پشم شیشه رولی که در صنعت با نام پشم شیشه پتویی نیز شناخته می شود یکی از رایج ترین انواع این عایق هاست. نحوه بستن پشم شیشه در این نوع، به شکل رول است. این نوع الیاف پشم شیشه بیشتر از سایر موارد دارای مقاومت در برابر حرارت هستند و می توان گفت احتمال آتش سوزی آنها نزدیک به صفر است.
پیش از این تا حدی متوجه شدیم که پشم شیشه از چه چیزی ساخته می شود. به طور کلی عایق حرارتی پشم شیشه از چندین ترکیب اصلی شامل سیلیس، کربنات سدیم و شیشه است؛ اما به جز این موارد، مواد دیگری نیز در ساخت و تولید پشم شیشه استفاده می شوند که در جدول زیر آن ها را بیان می کنیم:
| ماده تشکیل دهنده | درصد آن در پشم شیشه |
|---|---|
| کربنات سدیم | 18 |
| سیلیس | 14 |
| فلدسپات | 12 |
| دولومیت | 11 |
| براکس | 7 |
| سنگ آهک | 4 |
| کربنات باریم | 3 |
| سولفات سدیم | 1 |
برای اینکه با الیاف پشم شیشه بیشتر آشنا شوید، در ادامه قصد داریم طرح تولید پشم شیشه و مراحل آن را شرح دهیم. اگرچه انواع مختلفی از پشم شیشه ها در بازار وجود دارد که ممکن است تفاوت هایی داشته باشند، اما اصلی ترین روش مورد استفاده هر مجموعه تولیدی پشم شیشه، در ادامه توضیح داده می شود:
مرحله اول: آماده سازی و ترکیب مواد اولیه
ابتدا لازم است مواد اولیه با درصدی که پیش از این با آن آشنا شدیم، با همدیگر ترکیب شوند. در مرحله آماده سازی مواد اولیه، باید آن ها را از یک فیلتر عبور دهیم تا ناخالصی ها در صورت وجود، حذف شوند.
مرحله دوم: حرارت دهی و ذوب مواد
پس از آماده سازی و ترکیب، مواد اولیه به کوره منتقل می شوند و در دمای 1400 درجه سانتی گراد قرار می گیرند تا به طور کامل ذوب شوند.
مرحله سوم: استخراج الیاف
هنگامی که مواد ذوب شدند، توسط تجهیزات موجود در صنایع به محیطی انتقال می یابند که اصطلاحاً محیط الیاف سازی یا دستگاه پشم شیشه سازی گفته می شود. در نتیجه ی تغییرات دمایی که ایجاد میشود، الیاف از مخلوط ذوب شده جدا می شوند.
مرحله چهارم: عمل آوری الیاف پشم شیشه
الیافی که استخراج شده اند، نیاز به عمل آوری دارند و در این حالت هنوز نمی توان از آن ها استفاده کرد؛ بنابراین، در مرحله بعد مقداری رزین به الیاف اضافه می شوند و دوباره در کوره و در معرض حرارت زیاد 250 درجه قرار می گیرند تا بتوانند به مقاومت و استحکام مورد نظر برسند.
مرحله پنجم: برش
اکنون که مراحل اصلی تولید صورت گرفت، می توان رول های الیاف پشم شیشه را توسط آب با فشار بالا به ورقه های الیافی برش داد.
بسته بندی
در مرحله نهایی، متناسب با نوعی که قرار است الیاف پشم شیشه در بازار ارائه شوند، به بسته بندی آن ها می پردازند. معمولاً از دستگاه پرس در بسته بندی این الیاف استفاده می شود تا فشرده شده و فضای کمتری اشغال کنند.
اگرچه مواد تشکیل دهنده پشم شیشه و فایبر گلاس تا حدی مشابه هم هستند اما نمی توان این دو مورد را یکی دانست. در واقع فایبرگلاس محصولی از ترکیب پشم شیشه با مواد پلیمری است. در نتیجه می توان اینگونه بیان کرد که فایبرگلاس نوعی محصول تقویت شده از الیاف پشم شیشه است؛ اما این دو مورد دارای تفاوت هایی در ویژگی ها و کاربردهایشان بوده و یکی نیستند.
پشم شیشه و لایکو هر دو از مواردی هستند که به عنوان عایق استفاده می شوند؛ همچنین هر دوی این موارد یعنی بهترین لایکو و بهترین پشم شیشه برای لحاف نیز استفاده می شوند؛ اما تفاوت هایی دارند که آن ها را از یکدیگر متمایز می کند. در ادامه این تفاوت ها را بیان می کنیم:
ساختار تشکیل دهنده:
پشم شیشه از الیاف نازک شیشه و قرار گرفتن آنها در کنار هم به صورت متخلخل ایجاد می شود که عایق بسیار خوبی به شمار می رود؛ اما لایکو عمدتاً از الیاف مصنوعی پلی استر یا موارد مشابه تولید می شود که کشسانی آن بیشتر است.
عایق حرارتی:
هر دو مورد می توانند در نقش عایق حرارتی به کار روند؛ اما پشم شیشه در دماهای بالاتر و لایکو در محیط های سردتر کاربرد دارد.
وزن:
پانل نیمه سخت پشم شیشه به دلیل تراکم بیشتر نسبت به لایکو سنگین تر است.
هزینه:
هر دو مورد عایق های به صرفه و مناسبی هستند؛ اما قیمت پشم شیشه برای پروژه های گسترده تر و لایکو معمولاً برای موارد استفاده جزئی مقرون به صرفه تر خواهد بود. البته قیمت پشم شیشه به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از آنها ترخیص پشم شیشه از گمرک خواهد بود.
پشم شیشه یکی از بهترین عایق های حرارتی و صوتی مورد استفاده در ساخت و سازها و یا صنایع گوناگون امروزی است. با برخی از مزایا و ویژگی های الیاف پشم شیشه آشنا شدید. در ادامه مزایا و معایب این عایق ها را به طور کامل بیان می کنیم:
مزایا:
معایب:
از عایق صوتی پشم شیشه ممکن است در دیواره ها و یا سقف سازه ها استفاده شود. برای نصب پشم شیشه بر روی هر یک، باید ابتدا آموزش نصب پشم شیشه را دیده باشید و طبق راهنمای نصب پشم شیشه که در ادامه بیان می کنیم، عمل کنید:
نصب پشم شیشه در سقف
آیا می دانید پشم شیشه سقف شیروانی چیست؟ کاربرد اصلی این پشم شیشه همان طور که از نام آن مشخص است بر روی سقف های شیروانی منازل یا سایر سازه ها به کار می رود. برای استفاده از پشم شیشه در سقف ابتدا اندازه گیری های لازم از سقف را انجام دهید تا مشخص شود به چه میزان پشم شیشه در سقف احتیاج است. پس از تهیه این مقدار از عایق، آنها را روی تیرچه های سقف قرار دهید. توجه داشته باشید عایق را طوری جای گذاری کنید که هیچ فاصله و شکافی در میان صفحات وجود نداشته باشد.
نصب پشم شیشه در دیوارها
برای نصب این عایق در دیوارها ابتدا مساحت لازم برای پوشاندن تمام دیوار را با اندازه گیری ابعاد به دست آورید. پشم شیشه را به مقداری که لازم دارید برش دهید. سپس یک لایه آلومینیوم را با استفاده از چسب صنعتی به پشم شیشه بچسبانید و بر روی دیوار قرار دهید. توجه داشته باشید در این طریقه نصب پشم شیشه، آلومینیوم به طور مستقیم بر روی دیوار نصب می گردد.
سوالات متداول
پشم شیشه نوعی عایق بسیار مقاوم و کاربردی است که از الیاف بسیار نازک شیشه تشکیل شده است.
از برترین کارخانه های تولید پشم شیشه می توان به شرکت پشم شیشه ایران، شرکت پشم شیشه پارس، شرکت ایزوگام پشم شیشه و کارخانه پشم شیشه آریانا اشاره کرد.
برای نصب آن در سقف لازم است بر روی تیرچه ها این عایق را به طور دقیق در کنار هم قرار دهید تا هیچ شکافی میان آن نباشد. همچنین برای نصب پشم شیشه بر روی دیواره ها باید ابتدا یک ورق آلومینیومی را با چسب صنعتی به عایق بچسبانید و سپس از سمت این ورق، آن را بر روی دیوار نصب کنید.
مرکزآهن، مرجعی تخصصی و به روز برای کسب دانش و اطلاع از آخرین تحولات بازار آهن و فولاد است. با وبلاگ جامع ما، همیشه از آخرین اخبار و اطلاعات این صنعت آگاه باشید.