کانال اسپیرال گالوانیزه و ابزارهای مورد نیاز آن، از ارکان مهم در زمینه تهویه مطبوع به شمار می آیند. این کانال ها در روند کانال کشی برای ایجاد یک سیستم تهویه مطبوع کاربرد دارند و استفاده از آن ها هم از نظر زمان و هم از نظر اقتصادی بسیار به صرفه است. در این مقاله به معرفی کانال اسپیرال گالوانیزه، ساختار و کاربرد آن، مزایای این کانال ها، انواع اتصالات کانال اسپیرال گالوانیزه و همچنین عوامل تأثیرگذار بر قیمت لوله اسپیرال می پردازیم.
به جرات می توان گفت که کانال اسپیرال گالوانیزه در بین انواع کانال های با مقطع گرد، جزو پرکاربردترین ها است. این کانال ها جنس های مختلف داشته و در انواع قطرهای متنوع ساخته و عرضه می شوند. قطر این کانال ها معمولاً از 100 تا 2500 میلیمتر متغیر بوده و طول کانال اسپیرال گالوانیزه از ۵/۰ تا ۶ متر است، ولی معمولاً طبق استاندارد 3 متر تولید می شود. سطح داخلی این کانال ها صاف بوده، بنابراین اصطکاک و به تبع آن میزان تلفات اصطکاکی کاهش می یابد اما سطح خارجی کانال ها دارای خطوط اتصال برجسته (دنده دار) است. این محصولات برای عبور دادن جریان هوا در مکان های مختلف استفاده می شوند.
نام اسپیرال برگرفته از کلمه انگلیسی spiral است که به معنی جسمی مارپیچی و دورانی است. ساختار کانال اسپیرال گالوانیزه بهگونه ای طراحی شده است که در روند ساختن آن، ورقی که قرار است با آن کانال را بسازند به شکل مارپیچ حول محور لوله گرد دوران داده و می چرخانند؛ سپس طی تکنولوژی دوخت و پرس مارپیچی لبه های نوار فلزی را به هم متصل می کنند تا شکل کانال اسپیرال ساخته شود. این اتصال لبه ها باعث ایجاد برآمدگی هایی بر روی سطح خارجی کانال می شود که همین برآمدگی ها هم به نوبه خود باعث می شوند که در مقایسه با سایر کانال های معمولی، استحکام کانال اسپیرال گالوانیزه بیشتر شود.
علاوه بر این لبه ها و درزها، هوابندی مناسبی را ایجاد می کنند و باعث به حداقل رساندن میزان نشتی می شوند. برای زیبایی هرچه بیشتر این محصولات و هماهنگی رنگ آن ها با رنگ محیط، می توان از رنگ کوره ای با تنوع بالا استفاده کرد. کانال اسپیرال هم مانند سایر سازه های فلزی می تواند از جنس های گوناگون ساخته شود، ولی باید به این نکته توجه داشت که هر جنسی خواص خود را دارد و در هنگام خرید کانال اسپیرال باید کانال با جنسی که مناسب کاربری آن در آینده است، انتخاب نمود. کانال اسپیرال، امروزه از ورق های زیر تهیه می کنند:
به دلیل مزایای فراوانی که برای کانال اسپیرال گالوانیزه می توان برشمرد، کاربرد کانال اسپیرال گالوانیزه در زمینه های بسیار زیادی نمایان است. از بین جاهایی که می توان از این نوع کانال ها استفاده کرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
امروزه از کانال اسپیرال گالوانیزه به جای نوع مربعی آن استفاده می شود. استفاده از این کانال های اسپیرال مزایایی را در بردارد که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
در کنار این همه مزایایی که برای کانال اسپیرال گالوانیزه نام بردیم تنها می توان به یک عیب برای آن اشاره کرد و آن این مورد است که این کانال ها را نمی توان قبل از نصب عایق کاری کرد و حتماً اول باید نصب شوند تا بعداً عملیات عایق کاری روی آن ها اجرا شود، و این امر کار را برای افرادی که کانال ها را نصب می کنند دشوار می سازد.
اتصالات کانال اسپیرال گالوانیزه وظیفه تغییر مسیر دادن به کانال، تقسیم و توزیع هوا در کانال و یا تبدیل مقطع کانال را بر عهده دارند و بنابر نوع پروژه و کاربرد مورد نظر می تواند از جنس های مختلف تهیه شده باشند که این جنس ها ورق آلومینیوم، ورق استیل و ورق گالوانیزه است. این اتصالات انواع مختلفی دارند که در زیر به برخی از آن ها اشاره می شود:
قیمت کانال اسپیرال هم مانند سایر تجهیزات و سازه های فلزی وابسته به چند عامل است که در اینجا به طور مختصر به آن می پردازیم. اولین عامل تعیین کننده قیمت کانال اسپیرال، جنس ورقی است که این کانال با آن ساخته شده است. عوامل بعدی ابعاد و ضخامت ورق مورد استفاده در ساخت کانال است. هر چه طول، قطر و ضخامت کانال مورد نظر بزرگ تر و بیشتر باشد طبیعتاً میزان فلز به کار رفته بیشتر و قیمت بالاتر می رود. از طرفی دیگر، باید توجه داشت که قطعات و اتصالات کانال اسپیرال گالوانیزه به طرق مختلفی به هم وصل می شوند. اگر اتصالات توسط روش های معمولی و یا اورلپ به هم وصل شده باشند، قیمت پایین تر خواهد بود ولی اگر توسط روش های فلنجی و یا رابط فیتینگی به هم متصل شده باشند قیمت بالاتر می رود.
این نکته که آیا در ساخت کانال اسپیرال از عایق الاستومتری استفاده شده است یا نه هم یکی دیگر از فاکتورهای اثرگذار روی قیمت کانال اسپیرال گالوانیزه است. هنگامی که شرایط محیطی به گونه ای باشد که حرارت یا برودت هوا بر روی سطح و حتی گاهی هوای درون کانال اسپیرال اثر بگذارد، از عایق الاستومتری استفاده می کنند. در این زمان عایق الاستومتری هم به عنوان عایق حرارتی عمل می کند و هم چون ساختار “سلول بسته ای” دارد باعث ایجاد عایق صوتی نیز می شود. باید به این نکته توجه شود که استفاده از عایق الاستومتری در کانال هایی که در فضای آزاد هستند جزو ملزومات به حساب می آید.
نوع دریچه ای هم که در کانال اسپیرال استفاده می شود به طور مستقیم روی قیمت تمام شده اثر دارد. این امر یعنی این که استفاده از دریچه گرد تخت (بلندگویی) در هنگام نصب کانال اسپیرال گالوانیزه باعث مقرون به صرفه ترین حالت این کانال ها می شود. در درجه بعدی استفاده از دریچه گرد مشبک (لانه زنبوری) از نظر قیمتی به صرفه است و اگر در سیستم نصب کانال اسپیرال از دریچه جت نازل استفاده شود، چون این دریچه طراحی منحصر به فرد و شیکی دارد، هزینه تمام شده کانال بسیار بیشتر می شود. وجود یا عدم وجود رنگ کوره ای هم از دیگر عوامل مؤثر بر قیمت کانال اسپیرال گالوانیزه است. استفاده از این رنگ جلوه ای بیشتر و زیباتر به کانال اسپیرال می بخشد. برای رنگ کردن کانال، ابتدا سطح کانال اسپیرال را با اسید می شویند و سپس رنگ پودری استاتیک روی آن می پاشند و درون کوره رنگ را تثبیت می کنند.
جمع بندی
امروزه با گسترده تر شدن تکنولوژی و گسترش ابزارهای مدرن و به روز، کانال های اسپیرال گالوانیزه به عنوان نسل جدید کانال ها در زمینه تهویه مطبوع در بین مصرف کنندگان شهرت بسیار خوبی پیدا کرده است. این کانال ها در مراکز اداری – تجاری، فرودگاه ها، مکان های عمومی، کارخانه ها و غیره کاربرد دارند. این کانال ها علاوه بر این که ظاهری زیبا دارند، مزایای دیگری را هم از جمله ایجاد جریان یکنواخت هوا، صدای تولید شده کم، نصب و اجرای مقرون به صرفه و غیره دارا هستند. امروزه کانال اسپیرال گالوانیزه در سایزها و اندازه های مختلف در بازار موجود است و حتی قابل سفارش است.