حتما نام «لوور» (Louver) را شنیده اید. این نام، اذهان را به سمت موزه لوور در پاریس، هدایت می کند با این حال ساختمان ها اعم از مسکونی، ادارات، مدارس، مراکز ورزشی، صنعتی و هر بنایی که در آن زیبایی و ایجاد محیط راحت با نور و دمای متعادل مد نظر است، برای محافظت در برابر عوامل محیطی خصوصا نور خورشید از لوور به ویژه لوورهای آلومینیومی استفاده می کنند. هر چند این لوور با موزه لوور متفاوت است اما هر دو، فارغ از کاربرد، بیانگر زیبایی و هنرمندی در نمای ساختمان هستند. در این مطلب، لوورهای آلومینیومی خصوصا لوورهای دوکی شکل که از پرکاربردترین آنها می باشد، مورد بررسی قرار گرفته اند. برای دریافت قیمت ورق آلومینیوم به لینک آن مراجعه کنید.
علی رغم اینکه نورگیر بودن ساختمان برای ساکنان یکی از ملاک های مهم در خرید و فروش یا اجاره است، اما جلوگیری از تابش شدید نور نیز مسئله مهمی است و گرم شدن هوا و انعکاس بیش از حد نور خورشید می تواند سطوح براق نمای خارجی ساختمان را با شرایط نامطلوبی روبرو کند. بنابراین استفاده از لوور، پیشنهاد مناسبی است.
به طور کلی، لوور شبیه سایه بان یا حایلی است که عبور و مرور نور، هوا، نویز، گرد و غبار و… را به داخل ساختمان، کنترل و مانند عایق عمل می کند و غالبا در محیط های صنعتی در بخش ورودی یا خروجی ساختمان یا حتی نصب در نمای خارجی استفاده می شود. به تعبیر دیگر، لوورها یا آفتاب گیرها، سایهبان هایی هستند که هم از تابش مستقیم نور خورشید به داخل ساختمان جلوگیری می کنند و هم به دلیل زیبایی آنها، معماران و طراحان ساختمان، برای زیبایی نما از آن بهره می برند.
لوور آلومینیومی باید به گونه ای طراحی شود تا گرمایش حاصل از اشعه مستقیم خورشید را کاهش دهد و در طول فصل سرما، مانع عمل گرمایش خورشید نشود. برای رسیدن به این هدف می توان از نمودار خط سیر، محاسبه دقیق زاویه اشعه خورشید و تشکیل سایه در طول سال استفاده کرد. در مجموع طراحی و اجرای لوور آلومينيومی به شیوه ای است که دید داخل به بیرون ساختمان را محدود نمی کند. استفاده از نمای لوور آلومینیومی، زیبایی و فضای راحت را برای ساکنان ساختمان به همراه دارد. برای رنگ آمیزی نمای لوور آلومینومی از رنگ های پودری با کد RAL استفاده می شود و رنگ بندی متنوعی دارد.
برای نگهداری از نمای لوور آلومینیومی اقدام خاصی نیاز نیست و برای طراحی، از تیغه هایی که سایز آنها 100، 120، 150، 170، 200، 225 و 400 است، استفاده می شود. نمای لوور آلومینیومی، نصب آسان و سریع قرنیز کف پنجره ها و پیش آمدگی ها را موجب می شود. اجرای لوور آلومينيومی بر روی نماهای مختلف مانند کامپوزیت و شیشه محدودیتی ندارد. با گسترش فناوری، نمای لوور آلومینیومی جدیدی ابداع شده که می تواند نسبت به شرایط جوی، تغییر جهت در تیغه ها ایجاد کند.
لوورهای آلومینیومی با توجه به کارکردهای چندگانه از جلوگیری تابش نور خورشید و گرد و غبار گرفته تا عبور و مرور هوا، دارای مزیت های فراوانی هستند. انعطاف پذیری بالا، جذابیت بصری فراوان، دوام و استحکام مناسب، انطباق پذیری با محیط زیست و عدم لزوم مراقبت ویژه، مهم ترین مزایای لوورهای آلومینیومی به صورت عام، فارغ از انواع آنها است.
انواع لوورها با توجه به اندازه، شکل، نصب، جنس و… با وجود مشابهت ها، کاربردهای متفاوتی دارند. لوورها یا آفتاب گیرهای آلومینیومی را می توان از جهات مختلف طبقه بندی کرد:
ساختار لوورهای مکعبی که در ابعاد مختلف وجود دارند، پروفيل آلومينيومی است و لوورهای کامپوزیت نیز از ورق کامپوزیت تولید شده و به صورت جعبه ای شکل هستند و تمام قابلیت های نمای کامپوزیت را دارند. لوور آلومینیومی مستطیلی تفاوت زیادی با لوور دوکی ندارد و فقط ظاهر لوور آن به صورت مستطیلی است. این لوورها برای پوشش دهی بخشی از نمای ساختمان مثل دور بام، چیلرها و نیز به منظور جلوگیری از تابش نور خورشید به صورت مستقیم و زیبایی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند.
لوورهای آلومینیومی Z شکل، از ورق های آلومینیومی با ضخامت های مختلف، طراحی و تولید می شوند و با عملیات برشکاری و خمکاری به اشکال مختلف در می آیند و کاربرد آنها بیشتر در پوشاندن قسمت هایی از نما که نباید دیده شوند، است. لوور آلومینیومی سقف بیشتر در اماکن تجاری برای پوشش سقف فضای داخلی کاربرد دارد. سقف های آکوستیک لوور آلومینیوم به دو صورت پروفیلی و تیغه ای است و سبک وزن بودن و تولید در طول های متفاوت، متناسب با نیاز مشتریان از جمله قابلیت های آن به شمار می رود.
نمونه ای از سقف های Expose یا باز، سقف کاذب لوور آلومینیوم است که به عنوان سقف های تیغه ای هم شهرت دارند. سقف کاذب لوور آلومینیوم در مدل های قوسی، متحرک، دکوراتیو، نواری و ترکیبی با مدل سقف های دیگر اجرا شده و تنوع رنگ بالایی دارد. سیستم آن به گونه ای است که ورق های گالوانیزه به شکل سازه های طولی شکل کنار یکدیگر قرار می گیرند و قادرند فاصله زیر سازی میان سیستم های آویز مانند رزوه ای، قوطی آهنی، ناودانی گالوانیزه و باکس ها را تنظیم کنند.
در بین انواع لوورها، لوورهای آلومینیومی دوکی شکل، نسل جدید نورگیرها هستند که حامیان بسیاری پیدا کرده اند. این لوورها به دلیل دوکی شکل بودن، نمای بسیار زیبایی به ساختمان می بخشند. اندازه این لوورهای آلومینیومی در سایزهای 80 میلیمتر تا 300 میلیمتر است. البته قطر این لوورها بین 100 تا 400 میلیمتر هم عنوان شده است. اجرای لوور آلومینیومی به شیوه دوکی به وسیله قطعات پروفیل آلومینیوم منقاری و پروفیل آلومینیوم خورشیدی به شاسی کشی بدنه متصل می شود.
این لوورها، توانایی دادن آنادایز رنگ های، نقره ای، طلایی، برنز و سیاه را دارند. آنادایزینگ عملی است که در آن یک لایه نازک اکسیدی بر روی قطعات آلومینیوم شکل می گیرد که باعث افزایش مقاومت فلز در برابر خوردگی می شود. زمانی که مقاومت آلومینیوم برای انجام فعالیت یا پروژه، کم باشد برای افزایش مقاومت آن، عمل آنادایز روی آلومینیوم اعمال می شود.
سیستم یا شیدر لوور آلومینیومی که با استفاده از تیغه هایی با مقطع دوکی شکل ایجاد می شود، جلوه بصری قابل توجهی در نمای ساختمان ایجاد می کند و علاوه بر آن، نما به صورت سایبان ها یا نورگیرهای کاربردی است. لوورهای آلومینیومی خصوصا دوکی شکل، مزایای ارزشمندی دارند که این خواص، آنها را در بین لوورها ممتاز و متمایز ساخته و کاربرد آنها را گسترش داده است:
سیستم لوور آلومینیومی یا دوکی سه قطعه اصلی دارد که این قطعات با متصل شدن به سازه، لوور را تشکیل می دهند:
لوورهای آلومینیومی با نمای دوکی، شامل دو نوع زیر هستند:
سیستم Building management system (BMS) یا سیستم مدیریت هوشمند ساختمان، مجموعه سخت افزارها و نرم افزارهایی هستند که به منظور کنترل یکپارچه قسمت های مهم در ساختمان نصب مي شوند. وظيفه این سیستم، پایش مداوم بخش های مختلف ساختمان به گونه ای است که عملکرد اجزای مختلف ساختمان، متعادل با یکدیگر و در شرایط بهينه، با هدف کاهش مصارف ناخواسته و تخصيص منابع انرژی فقط به فضاهای در حين بهره برداری باشد. سیستم مدیریت هوشمند ساختمان تمام سرویس های الکتریکی، مکانيکی و حفاظتی ساختمان مانند گرمایش، سرمایش، تهویه مطبوع، آسانسور، نيروگاه برق اضطراری، پله برقی، کنترل روشنایی، دوربين مداربسته، اطفای حریق، کنترل تردد و… را شامل می شود. کنترل زاویه لوورهای آلومینیومی متحرک، با این سیستم، به کیفیت عملکرد این لوورها می انجامد.
در حال حاضر، سیستم های لوور آلومینیومی اعم از ثابت و متحرک در کشور، در حال طراحی و تولید هستند. قیمت این لوورها که به سبک های مدرن طراحی می شود، متاثر از نرخ بازار، متغیر است، که تهران، از بزرگ ترین بازارهای خرید و فروش لوور آلومینیومی به شمار می رود. با این حال، هزینه اجرای این سیستم با توجه به نقش آن در جلوگیری از اتلاف انرژی، در ساختمان سازی چندان بالا نیست و همین امر برای خریداران و طرفداران این سیستم، جذابیت زیادی ایجاد کرده است.
البته سقف کاذب لوور آلومینیوم نسبت به سقف های دیگر گران تر بوده اما دوام بالایی دارد و سال ها بدون بروز هیچ آسیبی قابل استفاده است. در مجموع، هزینه اجرای نمای لوور به دلیل تاثیرگذاری عوامل مختلف بر آن، متفاوت است. از مهم ترین متغیرهای موثر بر قیمت لوور های آلومینیومی، می توان به اندازه و ابعاد لوور، قطعات به کار رفته در آن، نوع و قالب، شیوه نصب، میزان قابلیت ها، میزان مقاومت سیستم بر روی ساختمان و برند یا مارک تجاری آن اشاره کرد.