دسترسی سریع به محتوای این مطلب
اجرای بالکن در ساختمان یکی از مهم ترین مراحل طراحی و ساخت است که علاوه بر زیبایی، بر ایمنی و کاربری بنا نیز تأثیر می گذارد. بالکن خانه فضایی نیمه باز به شمار می رود که می تواند به عنوان محلی برای استراحت، گل کاری یا تهویه طبیعی مورد استفاده قرار گیرد. نمای بالکن جلوی ساختمان در شکل گیری ظاهر نهایی بنا بسیار اثرگذار است و باید متناسب با سبک معماری طراحی شود. ساخت بالکن در خانه می تواند به صورت بالکون فلزی، بتنی یا ترکیبی از مصالح مختلف انجام گیرد. همچنین در ساختمان های مدرن، تراس آپارتمان و سقف تراس آپارتمان به عنوان بخش های مکمل برای افزایش کاربری فضا اجرا می شوند.
تراس ساختمان و بالکن در عین شباهت، تفاوت هایی نیز دارند و آگاهی از آن ها در طراحی بسیار اهمیت دارد. انواع بالکن ساختمان شامل مدل های واقعی، نیم اشکوب، سرپوشیده یا حتی کاذب هستند که هر کدام کاربری خاصی دارند. اجرای صحیح این فضاها نیازمند رعایت قانون بالکن در کوچه و ضوابط شهری است تا از بروز مشکلات حقوقی و ایمنی جلوگیری شود. در مجموع، بالکن و تراس علاوه بر ایجاد ارتباط با فضای بیرون، به بهبود کیفیت زندگی در آپارتمان ها کمک چشمگیری می کنند و در نهایت هزینه تمام شده آن ها وابسته به مصالح و قیمت میلگرد است.
تعریف بالکن در معماری به فضای نیمه بازی اطلاق می شود که معمولاً از جداره اصلی ساختمان بیرون زده و با نرده یا دیواره محافظ محصور می شود. وقتی می پرسیم بالکن چیست، منظور فضایی است که امکان دسترسی مستقیم از داخل واحد مسکونی را فراهم می کند و در بسیاری از مواقع با تراس خونه یا تراس آپارتمان اشتباه گرفته می شود. بالکن ساختمان می تواند محلی برای استراحت، نگهداری گل و گیاه یا حتی کاربری های خدماتی باشد. در طراحی بالکن آپارتمان باید به عواملی مانند ارتفاع نرده بالکن، ابعاد تراس در پلان و فاصله تراس از دیوار همسایه توجه کرد تا هم ایمنی ساکنان حفظ شود و هم با ضوابط شهری مغایرتی نداشته باشد.
از سوی دیگر، تراس مشرف به همسایه یا بالکن مغازه ها نیز مشمول قوانین خاص هستند. برای نمونه، قانون بالکن مغازه در شهرداری یا ارتفاع مجاز بالکن در کوچه طبق مقررات ملی ساختمان تعیین می شود. حتی جزئیاتی مانند حداقل عرض تراس، نحوه محاسبه تراس غیرمسقف و ارتفاع نرده تراس در مقررات ملی ساختمان نیز ضوابط دقیقی دارند. آشنایی با این قوانین باعث می شود طراحی انواع بالکن با حداقل مشکل اجرایی یا حقوقی رو به رو شود. در نهایت، انتخاب مصالح مناسب و برآورد هزینه ها بر اساس قیمت تیرآهن نیز در ساخت بالکن خونه نقش کلیدی ایفا می کند.
در معماری شهری، بسیاری از خریداران در قراردادهای ملکی با عبارتی مانند به انضمام تراس یعنی چه مواجه می‌شوند که نشان می دهد تراس بخشی از واحد اختصاصی است اما حق احداث بنا روی آن وجود ندارد. از سوی دیگر، دانستن معنی بالکن و همچنین پاسخ به پرسش هایی مانند فرق تراس با بالکن چیه اهمیت دارد، زیرا هر کدام کاربری و ضوابط خاص خود را دارند. در فرآیند طراحی تراس و بالکن باید علاوه بر زیبایی، موضوعات فنی همچون پیش آمدگی در حیاط و ضوابط شهرداری رعایت شود. همچنین این سوال همواره مطرح است که آیا بالکن جز زیربنا حساب میشود؛ پاسخ بسته به نوع بالکن متفاوت است، به طور مثال بالکن بسته و شیشه کشی شده جزو زیربنا محسوب می شود اما تراس یا بالکن باز فقط بخشی از متراژ را شامل خواهد شد.
ساخت بالکن در خانه یکی از روش های کاربردی برای افزایش فضای مفید و ایجاد ارتباط بهتر با محیط بیرون است. در هنگام اجرای بالکن در ساختمان باید به مسائل فنی و زیبایی توجه کرد تا نمای بالکن جلوی ساختمان با سبک کلی معماری هماهنگ باشد. در بسیاری از پروژه ها، بالکن پیش ساخته ساختمان یا حتی استفاده از روش های مدرن برای اضافه کردن بالکن، مورد استفاده قرار می گیرد. انتخاب متریال نیز اهمیت زیادی دارد، چرا که هزینه نهایی به طور مستقیم با قیمت آهن و سایر مصالح مرتبط است. رعایت ضوابط بالکن مانند حداقل ابعاد تراس، حداقل عرض بالکن و توجه به بالکن در پلان برای تایید نقشه توسط شهرداری ضروری است. همچنین اجرای قانون نصب شیشه در بالکن و رعایت ارتفاع استاندارد در ارتفاع نرده تراس به ایمنی ساکنان کمک می کند.
در برخی ساختمان ها، طراحی بر اساس نیازهای خاص صورت می گیرد؛ مانند ایجاد بالکن کم عرض در آپارتمان های کوچک یا ساخت بالکن خانه روستایی با الهام از معماری بومی. گاهی نیز تراس و بالکن با هم ترکیب می شوند تا فضای باز بیشتری ایجاد شود. در طراحی تراس اپارتمان، توجه به ارتفاع تراس در نما، جانمایی تراس در پلان و هماهنگی با انواع تراس ساختمان اهمیت ویژه ای دارد. حتی موقعیت مکانی تأثیرگذار است؛ به عنوان مثال، تراس طبقه اول یا بالکن حیاط باید مطابق با قانون بالکن در آپارتمان و ضوابط بالکن تجاری طراحی و اجرا شوند. در نهایت، رعایت این اصول باعث می شود که ابعاد بالکن استاندارد باشد و ضمن کارایی بالا، ایمنی و زیبایی نما نیز حفظ گردد.
بالکن ها بسته به شرایط آب و هوایی، سبک معماری و قانون بالکن در شهرداری به شکل های گوناگون ساخته می شوند. در برخی موارد، بالکن ها با سقف تراس یا به صورت بالکن مسقف طراحی می شوند تا کاربری بیشتری داشته باشند. موضوع تفاوت تراس و بالکن در طراحی اهمیت دارد، چرا که پاسخ به این پرسش که تراس ساختمان چیست، بر ابعاد و کاربری فضا تأثیر مستقیم می گذارد. رعایت ابعاد استاندارد بالکن و طول و عرض تراس طبق ضوابط باعث ایمنی و زیبایی بنا می شود. در خانه های شهری، گاهی نیاز به بزرگ کردن بالکن یا حتی تغییر در ارتفاع بالکن و ارتفاع دیوار تراس وجود دارد. همچنین در واحدهای تجاری، ارتفاع بالکن مغازه و شیوه ساخت بالکن مغازه باید با مقررات شهری هماهنگ باشد. در نهایت، انتخاب مصالح مناسب و اجرای صحیح ضوابط معماری می تواند کیفیت فضا را تضمین کند و هزینه نهایی نیز به طور مستقیم تحت تأثیر قیمت پروفیل قرار می گیرد.
اجرای صحیح طراحی و اجرای تراس و انتخاب مناسب سقف بالکن و تراس می تواند ایمنی، زیبایی و کاربری بیشتری به فضا ببخشد. در نهایت، رعایت اصول ابعاد تراس، جانمایی درست و ساخت تراس مطابق قوانین، تضمین کننده یک فضای کاربردی و ایمن است؛ حتی در مواردی مانند بالکن رو به حیاط همسایه یا تراس های کوچک شهری. انواع بالکن با توجه به طراحی، موقعیت و ضوابط شهری دسته بندی می شوند و هر کدام کاربری و ویژگی خاص خود را دارند. انتخاب بین بالکن واقعی، سرپوشیده، نیم‌اشکوب، مصنوعی یا کاذب به نیاز ساکنان و قوانین ساخت و ساز بستگی دارد.
| نوع بالکن | ویژگی ها |
|---|---|
| بالکن واقعی | بالکنی باز و بدون پوشش با ابعاد استاندارد بالکن و امکان دید مستقیم به بیرون. |
| بالکن سرپوشیده | دارای سقف بالکن و تراس برای محافظت در برابر شرایط جوی و افزایش ایمنی. |
| بالکن نیم اشکوب | در میانه طبقات ساخته میشود و بخشی از طراحی و اجرای تراس در پلان معماری است. |
| بالکن مصنوعی | صرفاً جنبه تزئینی دارد، ابعاد کوچک و بدون امکان استفاده واقعی. |
| بالکن کاذب | شبیه سازی شده در نما، بدون امکان دسترسی یا استفاده کاربردی. |
این نوع از انواع بالکن ساختمان، احتمالا همان چیزی است که افراد از بالکن تصور می کنند: یک سکو که از ساختمان بیرون زده و نرده هایی که فضایی امن برای استفاده از فضای باز فراهم می کنند. این بالکن به اندازه کافی بزرگ است تا بتوان در آن راه رفت، مبلمان چید و استراحت کرد. یک بالکن واقعی، معمولا از طبقه دوم یک ساختمان به بالا در نظر گرفته می شود. در بسیاری از پروژه ها، انتخاب بین تراس یا بالکن بستگی به کاربری و نیاز ساکنان دارد و هر کدام مزایای خاصی دارند. استفاده از بالکن پیش ساخته می تواند زمان ساخت را کاهش داده و کیفیت اجرا را بالا ببرد. همچنین در فضاهای تجاری، رعایت اصول اجرای بالکن و توجه به جزئیات طرح بالکن مغازه اهمیت زیادی دارد.
این نوع از انواع بالکن های ساختمان و همچنین بالکن های نیم اشکوب از نظر فنی بالکن نیستند، اما ساخت آن ها بسیار شبیه به ساختار بالکن های واقعی است. هر دو سبک، یک سکوی مرتفع را برای دسترسی به قسمت خارجی ساختمان فراهم می کنند. در طراحی این فضا، رعایت عرض بالکن اهمیت دارد تا امکان استفاده راحت و ایمن فراهم شود. نصب مناسب درب تراس یا بالکن می تواند دسترسی به فضای باز را ساده تر کرده و به زیبایی داخلی کمک کند. در برخی پروژه ها، اقدام به مسقف کردن تراس یا بالکن انجام می شود تا در برابر شرایط جوی مقاوم تر باشد. همچنین در مواردی مانند نمای بالکن ساختمان یک طبقه یا طراحی بالکن طبقه اول، باید به تناسب ابعاد در تراس و هماهنگی با نمای کلی ساختمان توجه شود.
نیم اشکوب، نوعی از انواع بالکن ساختمان است که بر خلاف انواع دیگر، دقیقا برای داخل خانه طراحی شده و به عنوان یک طبقه کوچک بین دو طبقه اصلی (معمولا بین طبقه همکف و طبقه اول) در یک ساختمان تعریف می شوند. این بالکن، معمولا دارای یک سکو و فضای بزرگ است که یک طرفش با دیوار احاطه شده و طرف دیگرش نرده محافظ دارد که به دیوارهای اطراف متصل است. این ساختارها در بخش دنج دکوراسیون، به عنوان مکان هایی محبوب برای دفتر کار خانگی یا جایی برای قرار دادن کاناپه کوچک مهمان در نظر گرفته می شوند.
این بالکن ها در واقع از نرده هایی استفاده می شود که برای افزودن جذابیت به نمای بیرونی خانه اضافه شده اند و توهم وجود بالکن را به مخاطب القا می کنند. در این نوع از بالکن ساختمان، هیچ کف و سکویی در فضای خارجی در نظر گرفته نمی شود. جنس نرده ها نیز می تواند از شیشه یا آهن فرفورژه باشد. این نرده ها هنگام باز بودن پنجره، مانع از سقوط می شوند. در طراحی این نوع، توجه به اندازه استاندارد بالکن در نما اهمیت دارد تا جلو های متناسب ایجاد شود. همچنین اجرای بالکن در ساختمان باید به گونه ای باشد که با نمای بالکن جلوی ساختمان هماهنگی کامل داشته باشد.
این نوع از انواع بالکن ساختمان، دارای یک نرده است که از درب باز شونده در طبقات بالایی محافظت می کند. در این بالکن، فقط سکوی بسیار کوچک 4 تا 6 اینچی در نظر گرفته می شود که اجازه می دهد پنجره یا درب کمی باز شود و نور و هوای تازه اتاق های داخلی را تامین کند. در طراحی بالکن در پلان معماری، این نوع بیشتر جنبه ایمنی و تزئینی دارد تا کاربری واقعی. استفاده از آن در خانه تراس دار می تواند به افزایش نورگیری و تهویه طبیعی کمک کند.
برای آشنایی با انواع بالکن می توانید مطلب زیر را مطالعه نمائید:
انواع بالکن کدامند و ضوابط احداث آن چیست ؟
اگر چه برخی بالکن ها آنقدر کوچک هستند که با استفاده از آن ها شاید بتوان تنها نفسی تازه کرد، اما در صورت داشتن بینش خلاقانه، می توانید به طراحی و دیزاین یک بالکن زیبا و فانتزی در فضای محدود یا کمی بزرگ تر با صرف هزینه پایین بیندیشید. ایجاد فضای نشیمن در بالکن‌‌هایی که چشم انداز زیبا دارند، استفاده از میز و صندلی، چهار پایه کوچک یا تاشو و ترجیحا ضد آب، استفاده از لامپ یا رشته های نوری، حباب های رنگی، ریسه های نوری و به کار بردن وسایل تزئینی رنگی برای نور پردازی از جمله اقدامات در زمینه طراحی داخلی بالکن است که می تواند حس خوشایندی را در این فضای کوچک و روحیه شما ایجاد کند.
از نکات مهم در خصوص طراحی دکوراسیون بالکن، ایجاد فضایی برای حریم شخصی و نیز ایمنی بالکن است. برای این منظور، استفاده از پرده هایی مانند شیدهای بیرونی و شیشه بالکن ها با قابلیت باز و بسته و جمع شدن، بسیار موثر است. البته هزینه آن را هم باید در نظر داشته باشید با این وجود برخی معتقدند نباید با پوشاندن جلوی بالکن با پرده، حصیر، شیشه یا مانند آن، خود را از نعمت هوای آزاد محروم کرد.
همچنین استفاده از گل و گیاه در فضای بالکن و پانل های مشبک برای گیاهانی که نیازمند نور خورشید هستند از رایج ترین روش های زیباسازی و چشم نوازی آن است. البته باید توجه داشت کنار دیوار برای قرار دادن گیاهانی مناسب است که به سرما حساسیت دارند. همچنین می توانید از گلدان‌هایی که شیار عمیقی در وسط آن ها وجود دارد، استفاده کنید؛ بدین صورت که شیار این گلدان را روی نرده بالکن قرار داده و برای زیبایی فضای بیرونی منزل، دو نوع گل در دو طرف گلدان های زیبا بکارید.
در مجموع بالکن های دنج و کوچک با استفاده از وسایل تزئینی ساده، کاربردی و رنگی، ظاهر بهتری دارند. با این توصیف، بالکن در صنعت ساخت و ساز برای فعالان حوزه ساختمان از نظر تاثیرات اقتصادی آن بر فروش یک واحد مسکونی و برای خریداران و فروشندگان یک آپارتمان از نظر داشتن یک فضای نیمه باز برای استفاده مناسب از جمله نفس کشیدن در هوای آزاد و یا حتی خشک کردن لباس ها کارکرد ویژه ای دارد. البته تا زمانی که قانون ممنوعیت پهن کردن لباس در بالکن ها در کشور وضع نشده باشد، می توانید از آن بهره مند شوید زیرا بر اساس قوانین وضع شده توسط دولت ترکمنستان در سه سال قبل، افرادی که در بالکن منازل خود، لباس پهن کنند، جریمه نسبتا سنگینی دارند. البته در کشور خودمان مدیران بعضی از ساختمان ها مطلقا با پهن کردن لباس در بالکن مخالف هستند.
احداث بالکن در گذرها بر مبنای طرح تفصیلی است و هنگام ساخت و ساز باید ضوابط آن رعایت شود. در این رابطه، در گذرهای 10 تا 12 متر با لحاظ چهار متر ارتفاع، می توان 50 سانتی متر بالکن با مجوز شهرداری احداث کرد. در گذرهای 12 تا 20 متر با رعایت چهار متر ارتفاع، 80 سانتی متر بالکن و در گذرهای 20 متر به بالا با رعایت چهار متر ارتفاع، احداث 120 سانتی متر بالکن بلامانع است. در غیر این صورت در کمیسیون ماده 100، رای به تخریب بالکن احداث شده، داده میشود.
در محاسبه سطح زیر بنای ایوان و بالکن در صورتی که از یک طرف بسته باشد، 1.2 مساحت آن و چنانچه طرفین بسته باشد 2.3 مساحت آن و چنانچه تمام جهت های آن به وسیله دیواره شیشه یا شبکه مسدود شده باشد، تمام سطح آن جزء زیر بنا محسوب می شود. همچنین در خصوص رابطه بین مساحت آپارتمان و میزان مورد نیاز بالکن باید گفت این امر باید طبق طرح تفصیلی شهرها مد نظر قرار گیرد. مثلا بر اساس ضوابط معاونت شهرسازی شهرداری اصفهان، آپارتمان با وسعت کمتر از 100 متر مربع، حداقل سه متر مربع بالکن، آپارتمان با مساحت 100 تا 200 متر مربع حداقل 4.5 متر مربع بالکن و آپارتمان با مساحت 200 متر مربع و بیشتر، حداقل 6 متر مربع، بالکن باید داشته باشد.
بر همین اساس، ارتفاع استاندارد برای نرده های جلوی بالکن، حداقل 120 سانتی‌‌متر است. نرده ها باید به صورت یک تکه و بدون پله طراحی شوند و نباید به گونه ای باشد که بچه ها بتوانند خود را روی آن آویزان کنند. همچنین اگر کف پوش بالکن، سنگ یا سرامیک باشد، باید به راحتی قابل تمیز کردن باشد. بر اساس مصوبه کمیسیون ماده پنج در گذرهایی با عرض 10 تا 12 متر، مالکان ساختمان ها می توانند از طبقه دوم روی پیلوت 80 سانتی متر، در گذرهای 12 تا 20 متر از طبقه دوم، روی پیلوت 100 سانتی متر و در گذرهای با عرض 20 متر نیز از طبقه دوم روی پیلوت 120 سانتی متر، بالکن احداث کنند. بنابراین احداث بالکن در گذرهای کمتر از 10 متر ممنوع است.
در بررسی ضوابط شهری، نخست باید به این نکته توجه کرد که فرق بالکن و تراس چیست و چگونه در قوانین تعریف می شوند. در مقررات تفکیک، تراس بدون سقف یا ایوانی که در حیاط یا معبر پیش آمدگی دارد، متعلق به همان واحدی است که به آن دسترسی مستقیم دارد؛ بنابراین پاسخ به پرسش آیا تراس جز مشاعات است در این حالت منفی است. البته اگر تراس یا ایوان دارای کاربری مشترک باشد، طبق صورت جلسه تفکیکی باید در بخش مشاعات قید شود. به همین دلیل، آگاهی از ضوابط بالکن و پیش آمدگی برای مالکان خانه بالکن دار و حتی سازندگان ضروری است.
در مورد استفاده اختصاصی، موضوعاتی همچون تراس مسقف یا ایوان هایی که بخشی از سقف بام طبقه پایین محسوب می شوند اهمیت ویژه ای دارند. در این حالت، اگر سایر واحدها به آن دسترسی نداشته باشند، امکان اختصاصی شدن وجود دارد اما مالک حق احداث بنا یا تغییر وضعیت را ندارد. این موضوع در کنار ضوابطی مانند قانون بالکن مشرف به حیاط همسایه یا قوانین نصب پنجره در تراس، نشان دهنده حساسیت مقررات در ایجاد حریم خصوصی است. همچنین توجه به ابعاد استاندارد تراس، حداقل ابعاد بالکن و تناسب آن با نمای بالکن ساختمان دو طبقه در تایید نقشه و دریافت مجوز اهمیت زیادی دارد.
از دیگر الزامات، رعایت ایمنی در طراحی است. برای مثال، ارتفاع استاندارد نرده تراس حداقل ۱۲۰ سانتی متر در نظر گرفته می شود تا مانع بروز حوادث شود. از طرفی، هنگام محاسبه مساحت، این پرسش مطرح می شود که ایا بالکن جز متراژ است؛ در پاسخ باید گفت بالکن بسته یا شیشه کشی شده تماماً جزو زیربنا محاسبه می شود. در پروژه های تجاری نیز اخذ مجوز ساخت بالکن مغازه الزامی است. حتی در بحث هزینه ها، برآورد قیمت تراس غیر مسقف یکی از عوامل تصمیم گیری برای اجرا است. در نهایت، شناخت دقیق اینکه تراس سقف دارد یا بالکن و تفاوت تراس و بالکن و پاسیو یا حتی الزامات مرتبط با قوانین ساخت بهار خواب، از مهم ترین موضوعاتی است که معماران و مالکان باید پیش از اجرا مدنظر قرار دهند.
در طراحی و اجرای بالکن در ساختمان، یکی از مهم ترین نکات، رعایت حریم خصوصی است. اگر بالکن یا تراس به گونه ای باشد که به حیاط طبقه دوم یا فضای خصوصی همسایه اشراف پیدا کند، شهرداری با استناد به قوانین ساختمان سازی مانع صدور مجوز خواهد شد. در این شرایط حتی جزئیاتی مانند ارتفاع بالکن در نما، حداقل ابعاد بالکن و رعایت ارتفاع استاندارد نرده بالکن اهمیت دارد. طراح موظف است در پلان بالکن یا هنگام ترسیم تراس در نما، موقعیت بالکن را طوری جانمایی کند که اشراف مزاحم ایجاد نشود.
از نظر حقوقی همیشه این پرسش مطرح است که بالکن جزء زیربنا حساب میشود یا آیا تراس جزو متراژ است؟ پاسخ به این پرسش ها وابسته به شکل و نوع بالکن است. برای نمونه، بالکن سه طرف بسته یا تراس مسقف در سند تماماً جزو زیربنا محاسبه می شود. در حالی که یک بالکن بدون سقف یا تراس بزرگ آپارتمان فقط بخشی از متراژ را شامل خواهد شد. بنابراین هنگام خرید یا فروش واحد، باید به این موضوعات و حتی نحوه محاسبه در اسناد رسمی دقت شود.
از دیدگاه معماری نیز توجه به زیبایی و هماهنگی اهمیت زیادی دارد. طراحی نمای بالکن جلوی ساختمان یا نمای تراس ساختمان در کنار انتخاب مصالح مناسب برای سقف تراس و بالکن یا حتی سقف تراس ویلایی باید متناسب با سبک بنا باشد. در خانه تراس‌دار یا بالکن خانه ویلایی، موضوعات کاربردی مثل حفاظ تراس طبقه اول، فاصله نرده های بالکن و نوع پوشش اهمیت ویژه ای پیدا می کند. در نهایت، شناخت فرق تراس با بالکن چیست و رعایت جزئیاتی مثل اندازه تراس، تراس جز متراژ است؟ یا «برای سقف بالکن چی خوبه» باعث می شود یک فضای ایمن و قانونی در آپارتمان یا ویلا ایجاد گردد.
شهرداری ها برای طراحی بالکن آپارتمان، تراس خانه ویلایی یا حتی ساخت بالکن فلزی مغازه قوانین مشخصی را تعیین کرده اند تا ایمنی، حریم خصوصی و زیبایی نما تأمین شود. در واقع، ضوابط باید از همان ابتدا در پلان تراس یا طراحی تراس در پلان دیده شوند، نه اینکه در مراحل پایانی ساخت اضافه گردند. رعایت مواردی مانند فاصله استاندارد نرده بالکن، ابعاد استاندارد درب تراس و ارتفاع جان پناه تراس الزامی است. حتی در طراحی های مدرن مانند بالکن پیش ساخته یا اجرای بالکن فلزی، همواره باید اصول ایمنی و هماهنگی با نما بالکن ساختمان رعایت شود. این قوانین برای پروژه های مسکونی مثل بالکن کوچک آپارتمان یا بالکن بزرگ آپارتمان و همچنین برای پروژه های تجاری و روش ساخت بالکن مغازه کاملاً کاربرد دارند.
قوانین اصلی شهرداری درباره بالکن و تراس:
پاسخ به پرسش «تراس جزو متراژ است؟» یا «بالکن با تراس چه فرقی دارد» بستگی به موقعیت در تراس در پلان معماری و میزان پوشیدگی دارد. در معماری شهری، توجه به تفاوت تراس و بالکن در معماری یا اینکه «تراس یعنی چه» بسیار مهم است. برای نمونه، بالکن اپارتمان که در نمای اصلی دیده می شود با تراست خونه یا خونه تراس دار در ویلا تفاوت دارد. حتی ضوابط مربوط به ارتفاع جانپناه تراس، ارتفاع استاندارد دیوار حیاط یا دیوار تراس، همگی در ایمنی نقش اساسی دارند. شهرداری در طبقه بندی بالکن ها، برای بالکن فلزی یا اجرای بالکن در ساختمان های مختلف، مقررات خاصی در نظر گرفته است. این قوانین تضمین می کند که اندازه بالکن، عرض تراس و موقعیت در نمای بالکن خانه ویلایی یا نمای تراس ساختمان مطابق با استانداردهای ایمنی و زیبایی شهری باشد.
رعایت ضوابط مرتبط با اجرای بالکن در ساختمان و قانون تراس در آپارتمان برای جلوگیری از مشکلات حقوقی و جریمه های سنگین الزامی است. اگر در زمان ساخت بالکن در خانه، ضوابطی مانند حداکثر طول بالکن، میزان مجاز پیش آمدگی ساختمان یا تناسب ابعاد بالکن در پلان رعایت نشود، مالک در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری با جریمه نقدی یا حکم تخریب رو به رو می شود. همچنین جزئیات فنی همچون استاندارد ابعاد درب تراس، طراحی مناسب حفاظ تراس و بالکن و اصول پوشاندن دید بالکن برای حفظ حریم خصوصی اهمیت زیادی دارند. در نمای بیرونی نیز، هماهنگی نمای بالکن جلوی ساختمان یا طراحی صحیح تراس جلو ساختمان باید در اولویت قرار گیرد. در صورت بی توجهی، علاوه بر جریمه، مالک مجبور به اصلاح یا حذف بخش غیر قانونی خواهد شد. بنابراین توجه به ضوابط شهرداری در طراحی و اجرای بالکن جلوی ساختمان بهترین راهکار برای پیشگیری از خسارت های مالی و حقوقی است.
بر اساس تبصره چهار ماده 100، چنانچه بالکن بدون دریافت پروانه ساخته شود، مالک علاوه بر الزام به پرداخت جریمه ای معادل یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان، بابت ایجاد تراکم مازاد نیز باید جریمه ای بین نصف تا سه برابر ارزش معاملاتی ساختمان بپردازد. این میزان بسته به موقعیت ملک، نمای بالکن جلوی ساختمان و اثر آن بر پیش آمدگی ساختمان متغیر است. در بسیاری موارد، شهرداری برای تخلفاتی مانند تغییر در ابعاد بالکن در پلان یا ساخت بدون رعایت حداکثر طول بالکن، رأی به پرداخت جریمه می دهد تا از تخریب جلوگیری شود. اما اگر تغییرات موجب اخلال در ایمنی یا حریم همسایگان گردد، حتی پس از پرداخت جریمه، مالک مجبور به اصلاح یا تخریب ساخت بالکن در خانه خواهد شد.
در هنگام اجرای بالکن در ساختمان رعایت نکات ایمنی و ضوابط شهرداری ضروری است تا از مشکلات حقوقی و سازه‌ای جلوگیری شود. طراحی صحیح نمای بالکن جلوی ساختمان و رعایت قوانین مرتبط با پیش آمدگی ساختمان همسایه، بخش مهمی از این ضوابط است. همچنین در زمان ساخت بالکن در خانه، توجه به عرض استاندارد بالکن و هماهنگی با حداکثر پیش آمدگی نمای ساختمان اهمیت زیادی دارد. در ادامه برخی از اصلی ترین موارد ذکر می شود:
جمع بندی
در پایان می توان گفت که شناخت قوانین استفاده از تراس آپارتمان و همچنین ضوابط مربوط به تراس بالکن برای مالکان و طراحان بسیار ضروری است. یکی از موضوعات مهم در این حوزه، نحوه محاسبه تراس غیر مسقف و همچنین اینکه آیا تراس جز زیربنا است یا خیر، است که در آیین نامه های شهرسازی به وضوح مشخص شده. از طرفی، پرسش هایی مانند بالکن کجاست، تراس چیه یا آشنایی با معنی تراس، نشان دهنده نیاز عمومی به درک دقیق مفاهیم و فرق بین بالکن و تراس است. در این میان، حتی جزئیاتی مانند ارتفاع در بالکن، حداقل ارتفاع نرده تراس و استاندارد ارتفاع در تراس یا ارتفاع دیوار بالکن به طور مستقیم بر ایمنی و زیبایی فضا اثر می گذارند.
در پروژه های مدرن، موضوعاتی مانند مسقف كردن تراس، استفاده از پوشش تراس آپارتمان و طراحی انواع فضاهای باز نظیر تراس حیاط، تراس خانه چیست یا تراس خانه آپارتمانی اهمیت زیادی دارد. در طراحی شهری، رعایت اصول تعریف تراس، ترانس یا تراس، تفاوت بالکن با تراس و حتی پاسخ به پرسش ایا تراس جز متراژ خانه است یا ایا بالکن مغازه جز متراژ است تعیین کننده نحوه استفاده و محاسبات زیربنا است. در این راستا، ضوابط مرتبط با قانون اتاق کوچک، نحوه محاسبه بالکن مغازه در زیربنا و حتی اینکه ایا راه پله جز زیر بنا محسوب میشود اهمیت ویژه ای دارد.
از دیدگاه معماری، نشان دادن تراس در پلان و اجرای صحیح طراحی تراس و بالكن باید هماهنگ با تراز خونه، نمای ساختمان دو طبقه تراس دار و سبک کلی بنا باشد. انتخاب عناصر تکمیلی مانند مدل شیروانی بالکن، نمای تراس جلوی ساختمان یا استفاده از نماد تراس در پلان نیز باید طبق اصول طراحی مدرن صورت گیرد. در خانه های ویلایی، نمونه هایی مانند بالکن ویلا، بالکن دو طرف باز یا حتی بالکن خانه اپارتمانی علاوه بر زیبایی، کاربری متفاوتی نیز دارند. همچنین موضوعات اقتصادی مانند قیمت بالکن پیش ساخته و نحوه محاسبه هزینه ها همواره از دغدغه های سازندگان است. در نهایت، درک دقیق انواع تراس و بالکن، ترسیم بالکن در پلان و طراحی فضاهای باز مانند تراس خارجي یا تراس طبقه دوم، در کنار هماهنگی با تعریف نمای شمالی و جنوبی ساختمان، تضمین می کند که بنا علاوه بر زیبایی و ایمنی، دارای ارزش افزوده بالاتری نیز باشد.
سوالات متداول
طبق مقررات شهرسازی، اجرای بالکن باید در محدوده مجاز پیش آمدگی (عموماً حداکثر ۱.۲۰ متر) و با رعایت حریم همسایگان و معبر عمومی باشد. همچنین برای ایمنی، نصب جان پناه با ارتفاع حداقل ۱.۱۰ متر الزامی است.
بالکن به طور معمول جزو زیربنای مفید و متراژ اصلی واحد مسکونی محسوب نمی شود. اما در محاسبات شهرداری و تراکم ساختمانی، بخشی از بالکن (مثلاً ۲ مترمربع یا درصدی مشخص) ممکن است جزو مساحت ساختمان منظور گردد.
برای ساخت بالکن، اسکلت فلزی مقاوم یا بتن مسلح بهترین انتخاب هستند چون استحکام و ایمنی بالایی دارند. در کف سازی نیز سنگ، سرامیک ضد لغزش یا کامپوزیت مناسب ترند تا دوام و زیبایی همزمان تأمین شود.
بالکن معمولاً فضایی نیمه باز است که از نمای ساختمان به بیرون پیش آمده و سقف ندارد. اما تراس سطحی باز و بزرگ تر است که روی بام یا فضای آزاد ایجاد می شود و اغلب با محوطه سازی همراه است.
خیر، بالکن معمولاً جزو قسمت های اختصاصی هر واحد محسوب می شود چون فقط در اختیار همان مالک است. اما نمای خارجی و نرده های آن جزو مشاعات بوده و تغییرشان نیازمند رعایت ضوابط و توافق است.
در آپارتمان های کوچک، طراحی مینیمال با استفاده از مبلمان تاشو و گلدان های دیواری بهترین گزینه است. همچنین نورپردازی ملایم و استفاده از رنگ های روشن باعث می شود فضا دلبازتر به نظر برسد.
در بالکن باید جان پناه یا نرده ای با ارتفاع حداقل ۱۱۰ سانتی متر و بدون فضای خالی خطرناک نصب شود. همچنین تحمل بار کف و جلوگیری از تجمع وسایل سنگین برای پیشگیری از حوادث ضروری است.
مرکزآهن، مرجعی تخصصی و به روز برای کسب دانش و اطلاع از آخرین تحولات بازار آهن و فولاد است. با وبلاگ جامع ما، همیشه از آخرین اخبار و اطلاعات این صنعت آگاه باشید.