تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی

اکثر افراد با فولاد تقویت‌کننده که معمولا "میلگرد" نامیده می‌شود، آشنا هستند. از میلگرد در ساخت پل‌ها، ساختمان‌ها، آسمان‌خراش‌ها، خانه‌ها، انبارها و فونداسیون‌ها برای افزایش مقاومت سازه‌های بتنی استفاده می‌شود. میلگردها در اندازه‌ها و شکل‌های متفاوت و با کاربردهای متغیر موجود هستند. بر خلاف تصور عموم، از میلگرد فقط در ساختمان‌سازی استفاده نمی‌شود و در صنایع دیگر نیز از آن بهره می‌برند. بنابراین بعضی از میلگردها در ساختمان‌سازی و برخی دیگر در صنعت به کار می‌آیند. از آنجایی که قیمت روز میلگرد رقمی بالاست باید خرید با دقت عمل زیاد انجام شود. برای انتخاب درست بین میلگردهای صنعتی و ساختمانی حتما باید اطلاعات کافی از این محصولات داشته باشید. در این مقاله به بررسی تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی پرداخته شده است.

میلگرد صنعتی چیست؟

قبل از پرداختن به میلگردهای ساختمانی و میلگردهای صنعتی لازم است بدانید که میلگردها در دو نوع میلگرد ساده و آج‌دار تولید می‌شوند. از آنجا که میلگردهای ساختمانی در استقامت بیشتر بتن نقش دارند، باید دارای آج باشد. وجود این آج باعث چسبندگی بیشتر به بتن می‌شود. در مقابل، میلگردهایی که در ساخت قطعات و تجهیزات صنعتی مختلف استفاده می‌گردند، بدون آج هستند. طبق استاندارهای روسی ساخت میلگرد در ایران، میلگردها در چهار نوع مختلف به‌صورت A1، A2، A3، و A4 تولید می‌شوند. در این میان، میلگرد A1 در صنعت کاربرد دارد. شکل ظاهری این میلگرد، صاف و بدون آج می‌باشد. میلگرد نوع A1 دارای استحکام و مقاومت کششی بسیار بالا تا میزان 360 مگاپاسکال است. همچنین میلگردهای صنعتی دارای قابلیت فرم‌دهی زیادی نیز می‌باشند. میلگردهای صنعتی در خودروسازی، تولید اتصالات کشاورزی و خودروسازی و مهمات استفاده می‌شوند. البته در بین میلگردهای صنعتی بسته به کاربرد، تفاوت‌هایی از نظر کیفیت و مقاومت نیز وجود دارد. همچنین انواع مختلف میلگردهای صنعتی از نظر جنس و ترکیبات شیمیایی، در صنایع مختلف کاربرد دارند. برای مثال می‌توان موارد زیر را نام برد:

1. از آرماتور ساخته‌شده از کربن در تولید سیم‌خاردار و انواع توری‌های فلزی
2. از میلگرد فولادی نرم در ساخت کلاف
3. از میلگرد A36 در مخازن پتروشیمی
4. از میلگرد فولادی ضد زنگ در محیط هایی با خورندگی بسیار زیاد مانند دریا

میلگرد ساختمانی چیست؟

میلگردهای A2، A3، و A4 در ساختمان‌سازی کاربرد دارند. استفاده از میلگرد در ساختمان‌سازی باعث مقاوت بیشتر بتن می‌شود. البته بتن دارای استقامت فشاری بالایی است. اما واردن شدن نیروی‌های کششی به آن باعث استقامت پایین آن می‌گردد. لذا نمی‌توان به تنهایی از بتن در ساختمان‌سازی استفاده کرد. میلگردهای ساختمانی دارای سطح آجدار روی بدنه خود هستند. وجود این آج ها به چسبندگی بیشتر میلگرد به بتن کمک می‌کند. میلگردهای ساختمانی نیز برای اهداف مختلفی استفاده می‌شوند. برای مثال، از آنجا که میلگرد A2 دارای قابلیت خم‌پذیری است، از آن در ساخت خاموت استفاده می‌شود. میلگرد ساختمانی A3 نیز در آرماتوربندی طولی استفاده می‌گردد.

میلگرد صنعتی و ساختمانی چه تفاوتی با هم دارند؟

با وجود استفاده فراوان از میلگردها در صنعت و پروژه‌های ساختمانی، وجود یک سری قابلیت‌ها و ویژگی‌ها، استفاده از آن‌ها را برای صنعت و ساختمان متمایز ساخته است. بر اساس همین قابلیت‌ها نیازها، محصولات خاصی برای استفاده در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی تولید شده‌اند که با یکدیگر متفاوت می‌باشند. تفاوت میلگردهای صنعتی و ساختمانی از جهات شکل ظاهری، قطر و سایز، ترکیبات شیمیایی، قابلیت جوشکاری و خواص مکانیکی قابل‌بررسی است. در ادامه این تفاوت‌ها بیشتر بررسی شده‌اند.

• تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی در خواص مکانیکی

از آنجا که میلگردهای ساختمانی به استقامت بیشتر ساختمان کمک می‌کنند، دارای استحکام و مقاومت بالایی نیز می‌باشند. به ‌طور کلی این نوع میلگردها دارای قابلیت انعطاف‌پذیری کمی هستند. برای مثال تنش سیلان و گسیختی میلگرد ساختمانی A2 به ترتیب 3000 و 5000 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است. میلگردهای صنعتی نیز همانند میلگردهای ساختمانی دارای استقامت و استحکام بالایی هستند. برای مثال تنش تسلیم و مقاومت کششی میلگردهای صنعتی A1 به ترتیب 240 نیوتن بر میلیمترمربع و 360 نیوتن بر کیلومترمربع می‌باشد. لازم به ذکر است که میلگردهای صنعتی دارای قابلیت انعطاف‌پذیر، خم‌شدگی و ماشین‌کاری خوبی می‌باشند.

• تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی در ترکیبات شیمیایی

میلگردهای ساختمانی و صنعتی بر اساس آلیاژ، درصد کربن و ترکیبات مورداستفاده در ساخت آن‌ها متمایز هستند. میلگرد ساختمانی در انواع آلیاژی و غیر آلیاژی موجود است. با توجه ‌به اینکه کاربرد میلگردهای ساختمانی همانند میلگردهای صنعتی متنوع نیست، در ساخت آنها نیز از ترکیبات کمتری استفاده می‌شود. در ترکیبات انواع میلگردهایی که در ساختمان‌سازی به کار می‌روند، از آلیاژ St37 استفاده می‌گردد. همچنین از عناصر موجود در ترکیبات شیمیایی این نوع میلگرد می‌توان کربن، سیلیسیم، منگنز، فسفر و گوگرد را نام برد. از نظر ترکیبات شیمیایی، میلگردهای صنعتی دارای درصد کربن 0.240 می‌باشند. این نوع میلگردها از انواع میلگردهای آلیاژی و دارای ترکیباتی همچون کروم، مولیبدن، وانادیوم و نیکل هستند. در ضمن قیمت میلگرد آلیاژی نسبت به نوع آجدار بیشتر است.

• تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی در سایز و قطر

به ‌طور کلی میلگردهای ساختمانی و صنعتی دارای طول مشابه هستند. اما میلگردهای ساختمانی دارای سایز کوچک‌تری نسبت به میلگردهای صنعتی می باشند. این محصولات عموما در سایز بین 8 تا 32 میلیمتر تولید می‌شوند. لازم به ذکر است هر چه قطر میلگرد بیشتر باشد، وزن آن نیز افزایش پیدا می‌کند. بنابراین میلگردهای ساختمانی نسبت به میلگردهای صنعتی دارای وزن کمتری خواهند بود. میلگردهایی که با هدف استفاده در صنعت تولید می‌شوند نیز از نظر قطر و وزن با میلگردهای ساختمانی تفاوت دارند. این محصولات معمولا با قطر بیشتر از 32 میلیمتر تولید می‌شوند. همچنین وزن میلگردهای صنعتی نسبت به میلگرد ساختمانی بیشتر است.

• تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی از نظر قابلیت جوشکاری

به ‌طور کلی هر چه جسم موردنظر دارای سطح صاف و یکدست بیشتری باشد، قابلیت جوشکاری آن نیز بیشتر است. بر این‌ اساس از آنجا که میلگردهای صنعتی بدون آج هستند و قابلیت انعطاف‌پذیری بیشتری نیز دارند، راحت‌تر جوشکاری می‌شوند. در مقابل، میلگردهای ساختمانی به دلیل داشتن سطح آج‌دار و استقامت و قابلیت انعطاف‌پذیری کمتر، قابلیت جوشکاری پایین‌تری نسبت به میلگردهای صنعتی دارند. جمع‌بندی میلگردها بر اساس هدف مورداستفاده، به دو دسته میلگردهای ساختمانی و میلگردهای صنعتی دسته‌بندی می‌شوند. این دو دسته میلگرد بر اساس قابلیت جوشکاری، ترکیبات شیمیایی، سایز و قطر، خواص مکانیکی و کاربردها تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. به ‌طور کلی میلگرد ساختمانی دارای قابلیت جوشکاری کمتر، ترکیبات شیمیایی کمتر، قطر کمتر و سطحی آج‌دار است. میلگردهای صنعتی نیز نسبت به میلگردهای ساختمانی دارای قابلیت جوشکاری بالاتر، ترکیبات شیمیایی بیشتر، قطر بیشتر و سطح بدون آج هستند. همچنین میلگردهای صنعتی با توجه ‌به تنوع کاربردها، از خواص مکانیکی بیشتر نیز برخوارد می‌باشند.