جدول استاندارد ورق های فلزی

به طور کلی منظور از استاندارد ورق‌های فلزی، بررسی چندین فاکتور است که پیش از خرید باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از مهمترین فاکتورها، نوع فولاد مورد استفاده برای تولید انواع ورق است. پیش از خرید ورق‌، باید از جنس فولاد به کار رفته در تولید محصول اطمینان یافت.

یکی دیگر از فاکتورهای مورد بررسی، وزن و ابعاد ورق آهن است. در این مقاله سعی داریم تمامی استانداردهای مورد نیاز برای خرید ورق‌های فولادی را بررسی نماییم. از آنجایی که این استانداردها بر روی قیمت ورق فولادی تاثیرگذار هستند، آگاهی از آن برای مشتریان و فروشندگان بسیار حائز اهمیت است. برای بررسی دقیق تر این مطالب با ما همراه باشید.

معرفی ورق های فلزی و جداول استاندارد

ورق آهن در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بسیاری از وسایلی که در زندگی روزمره، استفاده می‌کنیم این ورق ها به کار رفته‌اند؛ از ماشین لباسشویی و ظرفشویی گرفته تا خودرو و کشتی، نیازمند ورق‌های فلزی با ویژگی‌های منحصر به فرد هستند. در این مقاله سعی شده انواع ورق فولادی را با جدول استاندارد ارائه نماییم.

در نظر داشته باشید هر یک از این محصولات، متشکل از آلیاژ و عناصر مختلفی هستند که بر همین اساس، خواص آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. ترکیبات و ابعاد ورق‌ فلزی بر اساس استانداردهای خاصی تولید می‌شوند؛ هر کشوری استانداردهای مخصوص به خود را دارد.

البته برخی کشورها مانند ایران از استانداردهای کشورهای دیگر برای تولید ورق‌‌های فلزی بهره می‌برند. در هر یک از این استانداردها جداولی وجود دارد که اطلاعات تخصصی مانند ترکیبات شیمیایی خواص مکانیکی ورق‌ها و … در آنها گنجانده شده است. در ادامه به بررسی استانداردهای انواع ورق‌های فولادی خواهیم پرداخت.

آشنایی با استاندارد انواع ورق های فلزی

در ابتدا، به طور مختصر روش تولید انواع مختلف ورق را مرور می کنیم:

1. برای ساخت ورق فولادی، ابتدا شمش فولادی را وارد خط تولید کارخانه می‌کنند.
2. پس از آن این محصول را تحت دمای مشخصی قرار داده تا گرم شود.
3. در مرحله بعد شمش فولادی حرارت دیده را از میان غلتک‌هایی عبور داده و ابعاد ورق اهن مشخص می‌شود.

اگر ضخامت محصولی که تولید شده است از 4 میلی‌متر کمتر باشد به آن ورق و چنانچه ضخامت آن بیش از 4 میلی‌متر باشد به آن صفحه گفته می‌شود. ورق‌های فلزی از آلیاژهای مختلفی مانند آلومینیوم، مس، برنج و … در درصدهای متفاوت تولید می‌شوند.

برای ساخت این محصولات دو روش نورد سرد یا نورد گرم را به کار می‌گیرند به همین ترتیب به ورق‌هایی که از روش نورد سرد ساخته شوند ورق روغنی و محصولاتی که به روش نورد گرم تهیه شود ورق سیاه می‌گویند.

هر کدام از این دو نوع ورق با ابعاد، وزن و ویژگی‌های منحصر به فردی به تولید می رسند که در هفت دسته‌بندی اصلی از جمله ورق‌های روغنی، ورق گالوانیزه، ورق استیل، ورق رنگی، ورق اسیدشویی، ورق سیاه، ورق آجدار و ورق آلومینیوم قرار می‌گیرند.

1- ورق روغنی

نام ورق روغنی فولاد مبارکه از اصطلاح بازاری و عامیانه آن گرفته شده است که به دلیل ویژگی‌های ظاهری محصول است؛ به نظر می‌رسد بر روی ورق لایه‌ای از روغن قرار داشته باشد. این محصول به روش نورد سرد تهیه می‌شود و در فرآیند تولید از ضخامت بالا به ضخامت‌های پایین‌تر، تبدیل و تولید می‌شود. ورق روغنی استاندارد های مختلفی دارد که هر کدام متناسب با ویژگی های خود کارایی های متفاوتی دارند.

این ورق ها ظاهر براق، یکدست و درخشانی دارند؛ کیفیت ظاهری این محصول بسیار بالا بوده و به همین علت در صنایع از آن برای کالاهایی مانند بدنه ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و غیره استفاده می‌شود که زیبایی ظاهری دارای اهمیت بسیار است. ورق‌های روغنی از مقاومت و استحکام فشاری بالایی برخوردار هستند، بنابراین در ساختمان‌سازی کاربرد بالایی دارند. این محصول در سیستم استاندارد DIN آلمان از لحاظ استحکام کششی به سه‌دسته تقسیم‌بندی می‌شود:

• ST12 معمولی
• ST13 نیمه‌کششی
• ST14 فوق کششی

در زبان آلمانی Stahl به معنای فولاد است و دو حرف اول (S و T) این گریدها نشان‌ دهنده این است که ورق‌‌ها از جنس فولاد هستند. اعداد بکار رفته نیز نشان‌ دهنده حداقل استحکام کششی ورق‌ها هستند.

مشخصات مکانیکی ورق‌ های روغنی

در جدول زیر خواص مکانیکی گریدهای مختلف ورق های روغنی آورده شده است:

گرید	نقطه تسلیم (MPa)	استحکام کششی (MPa)	درصد کشیدگی در دقیقه
ST13	≤280	270-410	28
ST14	≤240	270-370	34
ST15	≤210	370-350	38

ترکیبات شیمیایی ورق ‌های روغنی

در جداول زیر می‌‌توانید ترکیبات شیمیایی بکار رفته در هر یک از این گریدها را مشاهده کنید:

ترکیبات شیمیایی گرید ورق‌های روغنی بر اساس استاندارد DIN آلمان 

گرید	کربن	منگنز	فسفر	گوگرد	آلومینیوم
ST12	0.10	0.50	0.035	0.025	0.02
ST13	0.08	0.45	0.030	0.025	0.02
ST14	0.08	0.40	0.025	0.020	0.02

ضخامت این محصول از 30 صدم میلی‌متر تا 3 میلی‌متر متغیر است و در دو عرض استاندارد که شامل 100 سانتی‌متر و 125 سانتی‌متر است، تولید می‌شود.

ابعاد ورق روغنی موجود در بازار در دو عرض 1m, 1.25 m و در دو طول 2m, 2.5m  موجود است. ضخامت این ورق‌ها متنوع بوده و بین 0.3mm- 3mm  است. در جدول زیر تعدادی از سایزهای ورق روغنی، ارائه شده است:

ردیف	طول (m)	عرض (m)	ضخامت (mm)	چگالی ورق روغنی	حدود وزن (kg)
1	2	1	0.5	786	8
2	2	1	0.6	786	10
3	2	1	0.7	786	11
4	2	1	0.8	786	13
5	2	1	0.9	786	14
6	2	1	1	786	16
7	2	1	1.25	786	20
8	2	1	1.5	786	24
9	2.5	1.25	0.5	786	13
10	2.5	1.25	1.25	786	31
11	2.5	1.25	1.5	786	38

2- ورق گالوانیزه

برای گالوانیزاسیون فلزات، روش‌های مختلفی وجود دارد؛ اقتصادی‌ترین و به‌صرفه‌ترین روش را یک دانشمند ایتالیایی ابداع کرد که گالوانی نام داشت. پس از ابداع، این نام با اندکی تغییر روی این روش ماندگار شد. در این روش، فلز را در حوضچه‌های مذاب روی، غوطه‌ور می‌کنند تا همه سطح این ورق از روی پوشانده شود. این محصول در سه نوع مختلف:

1. گالوانیزه بدون گل
2. گالوانیزه گل درشت
3. گالوانیزه گل ریز تولید می‌شود.

گل‌های نامبرده همزمان با قرارگیری آنها در حوضچه‌های مذاب به وجود می‌آیند و دلیل آن ناخالصی‌های موجود در فلز روی است که به کریستال شباهات دارد و از بین نمی‌رود. ورق‌های باکیفیت، گل‌های کمتری دارند و به محیط زیست آسیب نمی‌زنند؛ در آینده همه تولیدکنندگان ورق گالوانیزه، وظیفه دارند ورق بدون گل تهیه کنند تا برای محیط زیست ضرر نداشته باشد.

این ورق‌ها از استاندارهای خاصی پیروی می‌کنند. دسته بندی این محصول با توجه به وزن پوشش روی، سرعت سرد شدن ورق، چسبندگی، ظاهر قطعات، ابعاد و ضخامت ورق آهن و مواردی از این قبیل انجام می‌شود. این استانداردها شامل CAN/CSA G164، AS/NZS 4680، 1461 ASTM A123 ISO است و ضخامت این محصول از 18/0 تا 6 میلی‌متر است.

در بازار می‌توانید این محصول را در دو نوع داخلی و خارجی تهیه کنید. عرض این ورق‌ها در دو سایز 100 و 125 سانتی‌متری و با کوتینگ 100 ، 120 ، 180 ، 220 ، 275 تولید می‌شوند. (منظور از “Coating” میزان پوشش روی در دو سطح ورق است.) مشخصات ورق‌ های گالوانیزه مانند ضخامت، طول و عرض، اصولاً بر اساس استانداردهای CAN/CSA G164, AS/NZS 4680, ASTM A123, ISO1461  هستند.

تمام ابعاد ورق آهن 2 میل (گالوانیزه 1*2) در دسته ورق های پر فروش قرار می گیرد. انواع ورق‌‌های گالوانیزه معمولاً در دو عرض استاندارد 100 cm, 125 cm و ضخامت‌های متنوع (بین 0.18mm-6 mm) و طول‌‌های 2m, 2.5m,6m به بازار عرضه می‌‌شوند. در جدول وزن ورق گالوانیزه زیر به مشخصات چند نمونه از ورق‌‌های موجود در بازار اشاره‌ شده است:

جدول استاندارد ابعاد ورق گالوانیزه

ردیف	طول (m)	عرض (m)	ضخامت (mm)	چگالی ورق گالوانیزه	حدود وزن (kg)
1	2	1	0.5	786	8
2	2	1	0.7	786	11
3	2	1	1	786	16
4	2	1	1.5	786	24
5	2	1	2	786	32
6	2.5	1.25	0.5	786	13
7	2.5	1.25	1	786	25
8	2.5	1.25	1.25	786	31
9	2.5	1.25	1.5	786	37
10	6	1	0.5	786	24
11	6	1.25	0.5	786	30

 گریدهای ورق ‌های گالوانیزه

در استاندارد آمریکایی ASTM از انواع مختلف فولاد برای تولید ورق‌های گالوانیزه استفاده می‌شود که در نتیجه درصد ترکیبات شیمیایی و خواص مکانیکی ورق‌های تولیدی متفاوت خواهد بود. در استاندارد آمریکایی از فولادهایی نظیر موارد زیر استفاده می‌شود:

• فولاد تجاری (CS) این نوع فولاد خود دارای 3 نوع A, B, C است.
• فولاد کششی عمیق (DDS) این نوع فولاد داری 2 نوع A, C است.
• فولاد کشش خیلی عمیق (EDDS)
• فولاد شکل ‌پذیر (FS) این نوع از فولاد نیز دارای دو نوع A, B است.
• فولاد ساختمانی(SS) با گریدهای متفاوت
• فولاد (BHS)
• فولاد کم آلیاژ با استحکام بالا (HSLAS)

در جدول زیر می‌توانید درصد ترکیبات شیمیایی به‌ کاربرده شده در برخی از انواع ورق‌های گالوانیزه را (ASTM) مشاهده کنید:

ردیف	نوع فولاد	کربن	منیزیم	فسفر	گوگرد	آلومینیوم	مس	نیکل	کروم	مولیبدن	وانادیم	کلمبیم	تیتانیوم
1	CS نوع A	0.1	0.6	0.03	0.035	……	0.25	0.2	0.15	0.06	0.008	0.008	0.025
2	CS نوع B	0.02-0.15	0.6	0.03	0.035	……	0.25	0.2	0.15	0.06	0.008	0.008	0.025
3	CS نوع C	0.08	0.6	0.1	0.035	……	0.25	0.2	0.15	0.06	0.008	0.008	0.025
4	FS نوع A	0.1	0.5	0.02	0.035	……	0.25	0.2	0.15	0.06	0.008	0.008	0.025
5	FS نوع B	0.02-0.10	0.5	0.02	0.03	……	0.25	0.2	0.15	0.06	0.008	0.008	0.025

ورق‌های گالوانیزه تولید داخل، اغلب بر اساس استانداردهای سازمان استاندارد ملی ایران و یا استاندارد کشورهای اروپایی و در برخی موارد بر اساس استانداردهای کشور ژاپن تولید می‌شوند. در استاندارد اروپایی ورق‌های گالوانیزه را از جهات مختلف، گریدبندی می‌کنند که در جدول زیر به آن‌ها اشاره‌ شده است:

ردیف	گریدهای با استحکام و شکل پذیر	گریدهای ساختمانی	گریدهای کششی و شکل‌ دهی
1	H220YD	S220GD	DX51D
2	H340LAD	S250GD	DX52D
3	H220BD	S280GD	DX53D
4	H260YD	S320GD	DX54D
5	H380LAD	S350GD	DX56D
6	H220PD	S550GD	–
7	H260LAD	–
8	H420LAD
9	H300PD

جداول استاندارد ورق‌ های گالوانیزه بر اساس استاندارد اروپایی

در جدول‌‌های زیر نیز می‌توانید درصد ترکیبات شیمیایی به ‌کاربرده شده در گریدهای کششی (DX) و همچنین اطلاعات مربوط به لایه محافظتی را بر اساس استاندارد اروپایی بررسی کنید:

ترکیبات شیمیایی بر اساس استاندارد اروپایی EN10142:2000

ردیف	گرید	کربن	منیزیم	فسفر	گوگرد	آلومینیوم	نیتروژن	تیتانیم
1	DX51D	0.1	0.6	0.03	0.035	0.025	0.01	0.005
2	DX52D	0.07	0.3	0.03	0.035	0.025	0.005	0.005
3	DX53D	0.03	0.03	0.03	0.035	0.02	0.006	0.125
4	DX54D	0.01	0.3	0.03	0.035	0.02	0.006	0.125
5	DX56D	0.005	0.2	0.02	0.02	0.02	0.005	0.086

بر اساس استاندارد اروپایی EN 10142:2000
لایه محافظتی: روی خالص (Z)						لایه محافظتی: آهن – روی (ZF)
گرید	اسم پوشش	کیفیت سطح				گرید	اسم پوشش	کیفیت سطح
		NA	MA	MB	MC			RA	RB	RC
DX51D	Z100	√	√	√	√	DX51D	ZF100	√	√	√
DX51D	Z140	√	√	√	√	DX51D	ZF120	√	√	√
DX51D	Z200	√	√	√	√	DX51D	ZF140	√	√
DX51D	Z225	√	√	√	√	–	–	–	–	–
DX51D	Z275	√	√	√	√	DX52D	ZF100	√	√	√
DX51D	Z350	√	√	√	–	DX52D	ZF120	√	√	√
DX51D	Z450	√	–	–	–	DX52D	ZF140	√	√
DX51D	Z600	√	–	–	–	–	–	–	–	–
–	–	–	–	–	–	DX53D	ZF100	√	√	√
DX52D	Z100	√	√	√	√	DX53D	ZF120	√	√	√
DX52D	Z140	√	√	√	√	DX53D	ZF140	√	√	–
DX52D	Z200	√	√	√	√	–	–	–	–	–
DX52D	Z225	√	√	√	√	DX54D	ZF100	√	√	√
DX52D	Z275	√	√	–	–	DX54D	ZF120	√	√	√
DX52D	Z350	√	√	–	–	DX54D	ZF140	√	√
DX53D-56D	Z100	√	√	√	√	DX54D	ZF100	√	√	√
DX53D-56D	Z140	√	√	√	√	DX54D	ZF120	√	√	√
DX53D-56D	Z200	√	√	√	√	DX54D	ZF140	√	√	–
DX53D-56D	Z225	√	√	√	√	–	–	–	–	–
DX53D-56D	Z275	√	√	√	√	–	–	–	–	–
DX53D-56D	Z300	–	√	–	–	–	–	–	–	–

در جدول بالا نمادهایی به ‌کاربرده شده است که در ادامه هریک را شرح می‌دهیم:

•  Z این حرف بدین معنا است که لایه محافظتی از جنس روی خالص است. عدد بعد از Z نمایانگر جرم پوشش روی (برحسب گرم بر مترمربع) در دو سطح ورق‌ها است. هر چه این عدد بزرگ‌تر باشد مقاومت ورق در برابر خوردگی و رطوبت بیشتر خواهد بود.
• ZF این حرف بدین معنا است که لایه محافظتی از آهن – روی (8-12 درصد) تشکیل می‌شود. عدد بعد از آن نیز نشان‌ دهنده جرم پوشش ورق (برحسب گرم بر مترمربع) است.

بعد از اتمام فرآیند گالوانیزاسیون، بر روی سطح ورق، پولک‌هایی ایجاد می‌شود که اصطلاحاً به آن‌ها spangle (گل) گفته می‌شود. وجود این گل‌‌‌‌‌ها، کیفیت و مرغوبیت ورق‌ را پایین می‌آورند. هر چه این گل‌ها ریزتر باشند، ورق نهایی از کیفیت بالاتری برخوردار خواهد بود. بر همین اساس ورق‌های گالوانیزه را به دسته‌های زیر تقسیم‌ بندی می‌کنند:

• NA گل‌های ایجاد شده درشت هستند. کیفیت سطح این نوع ورق‌‌ها معمولی است و برای سطوح کاملا پنهان کاربرد دارند.
• MA گل‌های ایجاد شده متوسط هستند. کیفیت سطح ورق‌ها معمولی است و برای سطوح غیر نمایان بکار می‌روند.
• MB گل‌های ایجاد شده ریز هستند. کیفیت سطح این ورق‌ها افزایش ‌یافته و برای سطوح نمایان مناسب هستند.
• MC گل‌های ایجاد شده خیلی ریز هستند. کیفت سطح این ورق‌ها عالی است و برای سطوح نمایان به کار می‌روند.
• RA جنس لایه پوششی آهن- روی است و سطح این ورق‌ها مات و خاکستری‌ رنگ است.
• RB جنس لایه پوششی آهن- روی است و کیفیت سطح این ورق‌ها از مورد قبلی بالاتر است.
• RC جنس لایه پوششی آهن- روی است و کیفیت سطح این ورق‌ها، عالی است و قابلیت رنگ ‌آمیزی نیز دارند.

در جدول‌های زیر نیز می‌توانید درصد ترکیبات شیمیایی به‌ کاربرده شده در گریدهای H ورق‌های گالوانیزه و همچنین اطلاعات مربوط به لایه محافظتی را بر اساس استاندارد اروپایی بررسی کنید:

ترکیبات شیمیایی بر اساس استاندارد اروپایی EN10292:2000

ردیف	گرید	کربن	منیزیم	سیلیسیم	آلومینیوم	فسفر	گوگرد	تیتانیوم	نوبیوم
1	H180BD	0.04	0.7	0.5	0.02	0.06	0.25	…	…
2	H220BD	0.06	0.7	0.5	0.02	0.08	0.25	…	…
3	H220PD	0.08	0.7	0.5	0.02	0.08	0.25	…	…
5	H220YD	0.01	0.9	0.5	0.02	0.08	0.25	0.12	…
7	H260LAD	0.1	0.6	0.5	0.015	0.25	0.25	0.15	0.09
6	H260YD	0.01	1.6	0.5	0.02	0.1	0.25	0.12	…
8	H300LAD	0.1	1	0.5	0.015	0.25	0.25	0.15	0.09
4	H300PD	0.1	0.7	0.5	0.02	0.08	0.25	…	…
9	H340LAD	0.1	1	0.5	0.015	0.25	0.25	0.15	0.09
10	H380LAD	0.1	1.4	0.5	0.015	0.25	0.25	0.15	0.09

بر اساس استاندارد اروپایی EN 10292:2000

3- ورق استیل

استیل، آلیاژی است که از پایه آهن بوده و حاوی کمتر از 2 درصد کربن است. مقدار کربن موجود در این مقاطع فولادی، میزان سختی و خواص متفاوتی به ورق می‌دهد. زمانی که میزان کربن 0.15 باشد به آن فولاد ساده نرم کربنی گفته می‌شود. با توجه به وزن ورق استیل، این نوع فولاد برای تولید انواع میخ، لوله‌های درزدار و انواع پرچ به کار می‌رود.

به همین ترتیب ورق‌های استیل با میزان کربن 0.15 تا 0.3 درصد به کم کربن معروف هستند که در تولید تیرآهن، میلگرد و چرخ دنده استفاده می‌شود. اگر میزان آلیاژ کربن از 0.3 تا 0.6 درصد باشد به آن کربن متوسط می‌گویند که برای ساخت شلف، میل لنگ و فنر به کار می‌روند.

چنانچه آلیاژ، بالای 0.6 درصد باشد پرکربن است و برای ساخت اره، آچار، مته و پیچ گوشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ورق استیل به دو صورت ساده کربنی و آلیاژی در بازار موجود است، تفاوت این دو نوع در عناصر تشکیل دهنده است نیکل، مولیبدن و کروم موجود در آن‌ها باعث می‌شود در برابر خوردگی مقاومت کنند.

جالب است بدانید این محصول را می‌توان بازیافت کرد و پس از بازیافت مجدد اقدامات لازم برای قالب‌گیری آن را انجام داد. ورق‌های استیل از ویژگی‌های قابل توجهی مانند: سطح صاف و صیقلی، مقاومت بالا در برابر خوردگی، براقیت بالا و مقاومت زیاد در برابر رطوبت برخوردارند.

این محصول نیز همانند دیگر ورق‌ها به صورت رول و شیت در بازار موجود است. ضمن آنکه ضخامت آن از 40 صدم میلی‌متر تا 30 میلی‌متر  و در عرض 100 و 125 سانتی‌متر به فروش می‌رسد.

جدول استاندارد ورق استیل

ردیف	طول (m)	عرض (m)	ضخامت (mm)	چگالی ورق استیل	حدود وزن (kg)
1	2	1	0.4	786	6.2
2	2	1	0.5	786	8
3	2	1	0.6	786	10
4	2	1	0.7	786	11
5	2	1	0.8	786	13
6	2	1	0.9	786	14
7	2	1	1	786	16
8	2	1	1.25	786	20
9	2	1	1.5	786	24
10	2	1	2	786	32
11	2	1	3	786	40

4- ورق رنگی

ورق گالوانیزه پایه ساخت این محصول (ورق رنگی) است! مراحل تبدیل ورق سیاه به ورق رنگی به شرح زیر است:

1. ابتدا به آن رنگ و آستر می‌زنند
2. سپس ورق را در کوره قرار می دهند
3. ورق را در کارخانه دو بار با محلول چربی زدایی شسته و سپس با آب، سطح رویی و زیرین آن را مجدد شستشو می‌دهند.
4. در این مرحله با دمش هوای گرم آن را خشک کرده تا عاری از هر گونه ناخالصی شود.
5. سپس ماده شیمیایی ویژه‌ای را بر روی تمام سطوح می‌زنند تا رنگ به خوبی به ورق بچسبد و پوسته پوسته نشود
6. در مرحله بعدی پرایمر (رنگ ابتدایی) به روی ورق زده می‌شود،
7. مدت زمان مشخصی در کوره قرار می‌گیرد و پس از هم دما شدن با محیط، رنگ اصلی را بر روی ورق اسپری می‌کنند
8. دومرتبه ورق را وارد کوره می کنند تا رنگ خشک شده و ورق قابل استفاده گردد.

رنگی که بر روی ورق‌ها زده می‌شود از جنس پلی استر، پلی وینیل ایدین فلوئوراید، اپوکسی، پلی وینیل کلراید و پلی یورتان است. رنگ‌های مختلفی را به روی این ورق‌ها برای مصارف گوناگون از لوازم خانگی گرفته تا صنایعی مانند حمل و نقل در نظر می‌گیرند.

ورق رنگی می‌تواند متناسب با استانداردهای مختلف یا شرایط جغرافیایی به تولید برسد؛ البته بعضی از کارخانه ها استانداردهایی برای تولید این ورق در نظر دارند:

اندازه	ابعاد ورق رنگی
ضخامت	0.3 میلی‌متر تا 1.5 میلی‌متر
عرض	بین 600 میلی‌متر تا 1500 میلی‌متر
طول	2000 میلی‌متر، 2500 میلی‌متر و 3000 میلی‌متر

توجه داشته باشید که مقادیر یاد شده در جدول بالا استانداردهای رایج است؛ ممکن است با توجه به نیاز پروژه ابعاد بالا تغییر کنند.

5- ورق اسید شویی

ورق‌های اسیدشویی به ورق‌‌های روغنی شباهت دارند. با زدودن زغال‌های سطح ورق، ناخالصی‌های سطحی را (که به دلیل نورد گرم ایجاد شده است) از بین می‌برند. فلاکسینگ Fluxing نام دیگر اسیدشویی است که مقاومت فولاد را بالا می‌برد. ورق اسیدشویی، به دو حالت رول و شیت برای مصرف کننده عرضه می‌شود.

ابعاد فابریک این ورق‌ها شامل 1000*2000 میلی‌متر و 1250*2500 میلی‌متر است. این محصول از لحاظ وزنی، شبیه به ورق‌های نورد گرم (ورق سیاه) است. صنایع مختلف از این ورق‌ها برای تولیدات خود استفاده می‌کنند. ابعاد ورق 3 میل آهن (اسیدشویی)، به همراه ضخامت های 2، 4، 5 و 6 میل را در جدول زیر مشاهده می کنید.

جدول استاندارد ورق اسیدشویی

ردیف	طول (mm)	عرض (mm)	ضخامت (mm)	حدود وزن (kg)
1	2000	1000	1.5	24
2	2000	1000	2	32
3	2000	1000	3	48
4	2000	1000	4	64
5	2000	1000	5	80
6	2000	1000	6	96

6- ورق سیاه یا ورق نورد گرم

به طور کلی آهن آلات را در دو دسته صنعتی و ساختمانی، قرار می‌دهند که با روش‌های مختلف، تولید و روانه بازار می‌شوند. یکی از این روش‌ها نورد گرم است که خروجی آن ورق سیاه است. برای تولید ورق با این روش، فولاد را در کوره‌هایی با دمای بالا ذوب می‌کنند که ظاهری، تیره و مات به ورق می‌دهد.

ابعاد ورق سیاه 3 میل تا 25 میل (مطابق با استانداردهای جهانی) در بازار موجود است. البته ضخامت های کمتر از آن نیز تولید می‌شود. پس از گرما دادن به تختال‌ها در دمای بسیار بالا، محصول را در ابعاد مورد نظر برش داده و آن را به صورت کلاف، بسته‌بندی می‌کنند.

ابعاد ورق سیاه موجود در بازار از یک الی 6 متر متغیر است. ناگفته نماند استاندارد استفاده شده در ساخت ورق سیاه ST37 است. برای اطلاع از قیمت ورق سیاه به صفحه مربوطه و جهت اطلاع از ابعاد ورق استاندارد st37 می‌توانید به جدول زیر مراجعه نمایید.

جدول استاندارد ورق سیاه

ردیف	طول (m)	عرض (m)	ضخامت(mm)	چگالی ورق سیاه	حدود وزن (kg)
1	2	1	2	786	32
2	2	1	2.5	786	40
3	2.5	1.25	3	786	75
4	6	1.5	4	786	288
5	6	1.5	6	786	432
6	6	1.5	8	786	576
7	6	1.5	10	786	720
8	6	1.5	12	786	864
9	6	1.5	15	786	1080
10	6	2	20	786	1920
11	6	2	25	786	2400

7- ورق آجدار

این محصول از جنس ورق سیاه و نورد گرم است که به حالت خاصی آن را فرم داده و روی آن را با اشکالی مانند خطوط مورب، دایره‌ای شکل و … فرم می‌دهند تا به حالت سرعت گیر تبدیل شود (سطح این ورق دارای خطوط برجسته است).

این محصول را در کف اتاق‌ها، کامیون و وانت بارها، آسانسور و غیره استفاده می‌کنند. ورق‌های آج‌دار با ضخامت 1.5 میلی‌متر و 10 میلی‌متر و در ابعاد 2*1 متر و 6*1.5 و 6*2 متر تولید می شوند. با داشتن ابعاد محصول به کمک جدول زیر به راحتی می توانید وزن ورق آهن را بدست آورید.

جدول استاندارد ورق آجدار

ردیف	طول (mm)	عرض (mm)	ضخامت (mm)	حدود وزن (kg)
1	2000	1000	1.5	24
2	2000	1000	2	32
3	2000	1000	3	48
4	6000	1500	6	432
5	6000	1500	8	576
6	6000	1500	10	720
7	6000	2000	8	768

8- ورق آلومینیوم

ورق آلومینیوم به عنوان یکی از پر مصرف‌ترین انواع ورق‌ها، مدت زمان زیادی است که برای تولیدات گوناگون، استفاده می‌شود. از دلایل استفاده زیاد و تولید انبوه ورق آلومینیوم، انعطاف پذیری، مقاومت بالا و ظاهر براق آن است، ضمن آنکه قیمت این محصول به نسبت برخی از ورق‌ها مناسب‌تر است. ورق آلومینیوم در اشکال مختلف ساده، رنگی و آجدار به تولید می رسد و گریدهای مختلفی از این ورق در بازار موجود است در جدول زیر با خواص مکانیکی تعدادی از این گریدها آشنا می شویم:

ردیف	آلیاژ	شرایط تمپر	استحکام تسلیم (mpa)	استحکام کششی (mpa)	درصد تغییر طول	سختی برنیل
1	AA1050	H8	140	150	6	43
2	AA2011	T6	300	395	12	110
3	AA3103	H8	180	200	6	55
4	AA5083	H8	335	400	9	110
5	AA5251	H6	215	225	9	70
6	AA6063	T6	210	245	14	75
7	AA6082	T6	310	340	19	70
8	AA7075	T6	505	570	13	140

جمع بندی نهایی

در این مطلب تلاش کردیم که جدول استاندارد انواع ورق‌های فلزی را برای شما به نمایش گذاشته و توضیحاتی در رابطه با آن‌ها ارائه دهیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مخاطب گرامی مفید بوده باشد. مجموعه مرکزآهن از نظرات و پیشنهادات همه استقبال می‌کند. شما نیز می توانید در بخش کامنت‌ها، نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.