نمیتوان زندگی امروزه را بدون آهن و محصولات ساخته شده از آهن تصور کرد! یکی از زیرگروههای اصلی و مهم در صنعت آهن، ورق است. ورق در انواع بسیار متنوعی ساخته میشود و کاربردهای بسیار گستردهای دارد. ورق گالوانیزه و گالوانیزه رنگی هم در نوع خود کاربردهای زیادی دارند؛ یکی از انواع ورقهای گالوانیزه، ورق شیروانی است. در این مقاله سعی بر این داریم به بررسی ورق طرح سفال، کاربردها، مزایا، معایب و انواع آن بپردازیم.
ورقهای موجود در بازار به فرمها و اشکال متنوع ارائه میشوند که از بین آنها میتوان به فرمینگهای ذوزنقه، کرکرهای یا سینوسی، دامپا، شادولاین و طرح سفال اشاره کرد. ورق طرح سفال از جمله زیر گروههای ورقهای گالوانیزه است که در صنعت ساختمانسازی طرفداران زیادی پیدا کرده است.
ورق طرح سفال اصفهان از ورقهای گالوانیزه با رنگ کورهای ساخته میشوند. در قسمت رویی این ورقها در طی دو مرحله رنگ پودری را به ضخامت 20 الی 25 میکرون میزنند و قسمت پشتی کار هم، رنگ پودری با ضخامت 7 الی 15 میکرون و به صورت تک مرحلهای اعمال میشود.
از ورقهای طرح سفال میتوان در مصارف و کاربردهای گوناگونی استفاده کرد که در زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم:
در صنعت ساختمان سازی و ساخت و ساز بازار رقابتی خیلی خوبی بین تمام انواع مختلف آهن آلات شکل گرفته است و این باعث شده که روزبروز بر تنوع و کیفیت آهن آلات موجود در بازار افزوده شود. تولید و ارائه ورق طرح سفال نیز مزایای بسیاری دارد که به برخی از مزایای ورق طرح سفال اشاره میکنیم:
در کنار بسیاری از مزایایی که برای ورقهای طرح سفال گفته شد تنها میتوان به یک عیب برای آنها اشاره کرد و آنهم این است که چون هنگام ساخت آنها فشار بالایی بر روی دستگاه وارد میشود، مدتزمان موردنیاز برای تولید این محصول به نسبت بالاست و همین فرایند طولانی تولید میتواند قیمت این محصول را تحت تاثیر قرار دهد.
ورقهای طرح سفال انواع مختلفی دارند که به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم و تا حدودی توضیح مختصری درباره آنها ارائه میشود:
ورق طرح سفال | کاربردها | ویژگیها | ابعاد | نام دیگر |
پالرمو | سقف شیروانیها | مقاومت در برابر شکستگی – وزن کمتر نسبت به ورقهای دیگر – تنوع رنگی زیاد | ضخامت های ۱۶/۰ تا ۷۰/۰ میلی متر و عرض ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی متر | ورق طرح سفال سوئدی یا طرح سفال ژاپنی |
ژنوا | سقف شیروانی و آلاچیقها | وزن بسیار سبک – زیبایی و استحکام بالا – رنگهای متنوع | متنوع | ورق طرح سفال فرانسوی یا ورق طرف سفال ایتالیایی |
پرچین | آلاچیقها، سقفهای شیبدار، سایهبانها و سردر منازل | مقاومت در برابر تغییرات آبوهوایی، نور خورشید، زلزله، بادهای شدید، طوفان و تگرگ و گردباد – مقاومت در برابر آتشسوزی | ضخامت های ۱۶/۰ تا ۷۰/۰ میلیمتر و عرض ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلیمتر | ورق بام تایل یا ورق آردواز |
ورق طرح سفال پالرمو با نامهای دیگری نیز شناخته میشود مانند ورق طرح سفال سوئدی یا طرح سفال ژاپنی. اما نام پالرمو از شهری در ایتالیا اقتباس شده است که منطقهای با اقلیم پربارش بوده و اکثر سقفهای خانهها در این شهر شیبدار است. ورق طرح سفال پالرمو تنوع رنگی بالایی دارد که به کار اجراشده زیبایی خاصی میبخشد.
علاوه بر سبک بودن، مقاومت بالایی نیز در برابر رطوبت، شرایط جوی، زلزله، شکستگی و غیره دارد. ورق طرح سفال پالرمو در ضخامتهای 16/0 تا 70/0 میلیمتر و عرض خام 100 تا 125 میلیمتر تولید و عرضه میشود.
بهطور معمول مشتریان ورق طرح سفال پالرمو، ورقهای با ضخامت 50 صدم میلیمتر و عرض 125 میلیمتر را سفارش میدهند تا بعد از اجرا و بعد از همپوشانی لایهها، عرض مفید 110 میلیمتر باقی بماند. اما طول ورق به درخواست مشتری طبق برآوردهایی که انجام شده است سفارش داده میشود.
با در نظر گرفتن نوع برش این نوع از ورقهای طرح سفال که بهصورت پرس بریک است، قیمت این نوع از فرمینگها بالاتر از سایر برش و فرمینگها (ذوزنقه، دامپا، کرکره یا سینوسی و شادولاین) است. این اختلاف قیمت به این دلیل است که این نوع از برش بسیار زمانبر است.
به ورق طرح سفال ژنوا، ورق طرح سفال فرانسوی و یا ورق طرح سفال ایتالیایی هم میگویند. این ورق هم مانند نمونه قبلی برای پوشاندن سقف شیروانی و آلاچیق و غیره کاربرد دارد. جنس ورق طرح سفال ژنوا از گالوانیزه با رنگ کورهای است که این مورد هم مانند ورق طرح سفال پالرمو وزنی سبک و مقاومتی بالا دارد و بسیار ازنظر بصری زیبا و ازنظر ایمنی مقاوم است.
باید به این نکته اشاره داشت که مقاومت ورق طرح سفال ژنوا حتی از مقاومت ورق طرح سفال پالرمو هم بیشتر است. ورق طرح سفال ژنوا در رنگهای نارنجی، قهوهای سوخته، پرتقالی، قهوهای، زرد، آبی، سبز، سفید، کرم، بنفش، صورتی، قرمز و رنگهای سفارشی مانند (مشکی، توسی و رنگهای خاص) تولید و ارائه میشود. نامگذاری این نوع از ورق طرح سفال به دلیل نام شهری در شهرستان انتاریو ایالت نیویورک است.
اولین تفاوت ورق طرح سفال ژنوا با ورق طرح سفال پالرمو در نوع طرح آنها است. طرح ورق طرح سفال ژنوا کمی جدیدتر و بهروزتر از طرح ورق طرح سفال پالرمو است و ایرادات احتمالی در طراحی طرح ورق طرح سفال پالرمو رفع شده است.
تعداد خمها در ورق طرح سفال ژنوا بیشتر از خمهای ورق طرح سفال پالرمو است، بنابراین همین علت باعث استحکام بیشتر ورق طرح سفال ژنوا نسبت به ورق طرح سفال پالرمو میشود. علاوه بر اینها، ورق طرح سفال ژنوا بهصورت بهتری آببندیشده است.
به ورق طرح سفال پرچین، ورق بام تایل یا ورق آردواز هم گفته میشود. این نام را از روی پرچینهای حصاری که در خانههای قدیمی وجود داشت انتخاب کردهاند. این نوع از ورق سفالی مانند دو نوع قبلی با ضخامتهای 16/0 تا 70/0 میلیمتر و عرض 100 تا 125 میلیمتر تولید و عرضه میشود. ضخامت رایج موردپسند مشتریان 50/0 میلیمتر است. ازنظر طول ورقها، ورق طرح سفال پرچین به سه نوع زیر طبقهبندی میشود:
از این ورق هم برای مصارف مشابه ورقهای قبلی، مانند استفاده از آلاچیقها، سقفهای شیبدار، سایهبانها، سردر منازل و غیره استفاده میشود. جنس ورق طرح سفال پرچین هم از ورق گالوانیزه با رنگ کورهای است. درواقع میتوان گفت که ورق طرح سفال پرچین همان خصوصیات ورقهای طرح سفال پالرمو و ژنوا را دارد ولی فقط در نوع طرحش با آنها متفاوت است.
ورق طرح سفال پرچین در مقابل تغییرات آبوهوایی، نور خورشید، زلزله، بادهای شدید، طوفان و تگرگ و گردباد و در مقابل آتشسوزی مقاومت خوبی از خود نشان میدهد. ممکن است رنگ ورق طرح سفال پرچین را بهصورت چرمی استفاده کنند تا مقاومت آن را در برابر اشعه ماورا بنفش خورشید بالا ببرند.
جمع بندی
در زمانهای قدیم برای پوشاندن سطح سقفهای شیبدار و شیروانیها، از کاشیها یا تایلهای خاکی و سفالی استفاده میکردند که وزن بالایی داشته و شکننده بود و در مقابل تغییرات آبوهوایی و نور خورشید و حتی رطوبت و رشد خزه مقاومت خوبی از خود نشان نمیداد و عمر کوتاهی داشت.
با پیشرفت علم و بهوجودآمدن رویکردهای جدید در صنعت آهن و تولید آهنآلات، تولید ورقهای طرح سفال از جنس ورقهای گالوانیزه شروع شد که با توجه به خصوصیاتی که دارند بهراحتی توانستند جایگزین مناسبی برای تایلهای سفالی قدیمی شوند.
در مورد تفاوتهای این سه نوع ورق طرح سفال، علاوه بر تفاوتهای بسیار جزئی که دارند و به آنها اشاره شده است، میتوان بحث سلیقه را نیز مطرح کرد، زیرا شکل ظاهری آنها باهم متفاوت است.