مهمترین بخش هر آسانسور ریل Elevator Guide Rail است؛ در واقع این قطعه حکم همان خشت اول را دارد که اگر بی کیفیت باشد تا انتها آسانسور شما با مشکل مواجه خواهد شد. ریل آسانسور در واقع یک راهنما برای کابین آسانسور است (مانند ریل قطار که وظیفه هدایت واگن‌ها را دارد) از جنس فولاد بوده و سطح مقطع آن T شکل است؛ همانطور که می‌دانید سیستم حرکتی آسانسور به صورت عمودی است.
وجود این ریل‌ها در چاه آسانسور از تکانه‌های ناگهانی (حرکت افقی) کابین جلوگیری می‌کند. کیفیت و نصب اصولی این قطعه، نقش بسیار مهمی در ایمنی، طول عمر و کارایی هر چه بهتر سیستم آسانسور دارد. ادامه این مطلب قصد داریم با استانداردهای مختلف این محصول از جمله، ریل آسانسور T9، T5، T12 و ... آشنا شویم، در رابطه با مشخصات فنی، کاربردها و نحوه خرید ریل آسانسور، صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
ریل آسانسور باید حتماً سایز استاندارد داشته باشد؛ توجه به این مسئله منجر به ایمنی بیشتر، عملکرد درست و سازگاری صحیح آن با سایر اجزاء آسانسور خواهد شد. مثلا طول ریل باید به گونه‌ای باشد که با تعداد طبقات و ارتفاع ساختمان مطابقت داشته باشد. این ابعاد باید با ارتفاع کل کابین آسانسور و فضای موجود برای نصب نیز سازگاری داشته باشد.
به عنوان مثال ریل آسانسور سرد T5-T9 تولید شده با استفاده از روش کشش سرد (ریل سرد آسانسور) تحمل ظرفیت 6 تا 8 نفر را داشته، حداکثر برای ارتفاع 10 طبقه مناسب است و دارای ضخامت 5 mm است. در ادامه با تعدادی از سایزهای استاندارد و مرسوم ریل‌های آسانسور، آشنا می‌شویم:
قیمت ریل آسانسور در هر یک از سایزهای بالا متفاوت است. برای استعلام قیمت انواع ریل آسانسور، پیشنهاد می‌شود با مجموعه مرکزآهن تماس بگیرید، نیازها و مشخصات لازم را به کارشناس بخش مربوطه مطرح کنید تا ریل مناسب با نیاز و بودجه به شما معرفی شود.
پیش از اینکه با مشخصات فنی انواع ریل آسانسور آشنا شوید بهتر است جدول زیر را مشاهده کنید. تولید ریل آسانسور با استفاده از سه روش زیر انجام می‌شود:
| روش تولید | پسوند | نشانه | کاربرد |
| کشش سرد | A | دارای ناهمواری و برجستگی | برای آسانسور با سرعت پایین |
| کشش گرم (ماشین کاری) | B | دارای سطحی بدون برجستگی | برای آسانسور با سرعت متوسط |
| ماشین کاری با سرعت بالا | BE | دارای سطح صیقلی | برای سرعت بالای 5.2 متر بر ثانیه |
با توجه به جدول بالا که پسوند روش‌های مختلف تولید، نشانه‌ها و کاربرد ریل آسانسور در آن مشخص شده است، مشخصات فنی انواع این محصول را باهم بررسی می‌کنیم:
| ردیف | نام ریل | علامت | روش نورد | نام بازاری | پهنای پشت (mm) | ارتفاع (mm) | ضخامت تیغه (mm) | وزن ریل (kg) | وزن یک شاخه (kg) | |
| 1 | T45 | A | سرد | T4.5 | 45 | 45 | 5 | 3.34 | 16.7 | |
| 2 | T50 | A | سرد | T5 | 50 | 50 | 5 | 3.73 | 18.6 | |
| 3 | T70 | A | سرد | T9 | 70 | 65 | 9 | 7.47 | 37.3 | |
| 4 | T70 | B | گرم | T9 | 80 | 65 | 9 | 7.47 | 37.3 | |
| 5 | T89 | B | گرم | T16 | سبک | 89 | 62 | 15.88 | 12.3 | 61.5 |
| 6 | T90 | B | گرم | T16 | بال‌پهن | 90 | 75 | 16 | 13.5 | 67.5 |
| 7 | T127 | B | گرم | T127 | 127 | 89 | 15.88 | 17.77 | 88.85 | |
همانطور که در جدول بررسی کردیم نام بازاری و نام صنعتی این ریل‌ها متفاوت است. مثلا ریل T16 در دو نوع سنگین و سبک یا همان بال پهن به تولید می‌رسد که روی هر دو آنها علامت B هک شده یعنی روش تولید نورد گرم است که تحت عنوان ریل آسانسور T16-90 یا ریل آسانسور T16-89 شناخته می‌شود. یا ریل آسانسور T9 همان T70 است! که نام صنعتی و بازاری آن متفاوت است.
هر سایز ریل آسانسور به عنوان یک استاندارد برای نصب در شرایط خاص تولید شده و با توجه به نیازهای پروژه، باید بهترین گزینه انتخاب شود. به عنوان مثال ریل آسانسور T45 برای ارتفاع چاه کمتر از 20 متر کاربرد دارد که به عنوان ریل وزنه مورد استفاده قرار می‌گیرد. اندازه صحیح ریل تضمین می‌کند که آسانسور به طور ایمن و با کارایی بالا عمل کند. به جدول زیر دقت کنید:
| نوع ریل | ظرفیت (تعداد نفر) | سرعت (متر بر ثانیه) | ارتفاع (متر) |
| T5 | 4 | 1 | 15 |
| T9 | 7 | 1.2 | 30 |
| T16 | 12 | 1.6 | 30 تا 50 |
| T12 | بیشتر از 12 | بیشتر از 1.6 | بیشتر از 50 |
برای اینکه ریل آسانسور استاندارد خریداری کنیم، علاوه بر جنس خود ریل، باید به نیازهای پروژه هم دقت کنیم! مثلا ریل آسانسور T16-89 کیفیت خوبی دارد اما برای چاه آسانسور با ارتفاع بالای 50 متر، انتخاب خوبی نیست. اگر قصد دارید ریل آسانسور مناسب خریداری کنید، توجه به موارد زیر می‌تواند به شما در انتخاب بهتر کمک کند:
در نهایت میتوانید با مراجعه به مقاله راهنمای جامع خرید ریل آسانسور زوایای مختلفی از این موضوع را مورد بررسی قرار داده تا بهترین انتخاب را داشته باشید. امیدواریم مطالب فوق مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
زمانی که می‌خواهید برای پروژه خود ریل خریداری کنید باید مواردی چون ظرفیت و تعداد توقف را مدنظر قرار دهید، فرض کنید می‌خواهید برای یک آسانسور با 6 توقف ریل بخرید، اگر ظرفیت آن تا 8 نفر باشد برای ریل کابین استفاده از سایز T9 و برای ریل وزنه T5 مناسب است. البته بالای 80 درصد تقاضا برای ساختمان مسکونی ریل T5 و T9 است.
این نکته بر اساس ارتفاع چاله آسانسور تعیین می‌شود. معمولا اگر ارتفاع هر طبقه استاندارد باشد (3 متر و 20 سانتی‌متر) جدول‌هایی ارائه شده که می‌توان از روی آن به مقدار ریل مورد نیاز پی برد. مثلا در بعضی از سایت‌ها نوشته شده پکیج هفت توقف که لیست کامل متعلقات آن نیز ضمیمه شده است. اما اگر ارتفاع سقف بیشتر یا کمتر از استاندارد است، باید با افراد متخصص مشورت کنید.
ریل با استفاده از قطعاتی به دیواره چاله آسانسور نصب می‌شود، کارشناسان معتقدند اهمیت کیفیت این قطعات حتی از خود ریل بیشتر است. متعلقات با کیفیت کم منجر به لرزش، سر و صدا و تکان افقی خواهد شد. متعلقات عبارتند از:
براکت (ریل با این قطعه به نبشی‌کشی‌ها نصب می‌شود)
پیچ و لقمه (اتصال دهنده ریل به براکت)
پشت بند ریل آسانسور (جهت اتصال دو ریل به یکدیگر)
بله! آلیاژ ریل تولید شده در هر کارخانه متفاوت است. در حال حاضر ریل ایتالیا از لحاظ کیفیت، حرف اول را می‌زند اما به دلیل قیمت بالا کمتر مورد استقبال قرار می‌گیرد. در ایران استفاده از ریل‌های تولید کشور چین و ترکیه مرسوم است.