محاسبه مقدار میلگرد مصرفی ساختمان سال 1403

یکی از مهمترین مسائل برای شما عزیزانی که در حال ساخت و ساز هستید، محاسبه نرخ مصالح مورد نیاز اعم از قیمت میلگرد و قیمت تیرآهن برای احداث و یا اندازه‌گیری مصالح به کار رفته در ساختمان است. همچنین به دلیل بالا بودن قیمت میلگرد، مانند قیمت میلگرد شاهین بناب و یا ذوب آهن اصفهان، محاسبه دقیق میزان میلگرد برای تعیین هزینه‌های نهایی ضروری است. مشخص شدن دو بعد از مساله برای مجریان پروژه‌های عمرانی، نقش اساسی و مهمی را ایفا می‌کند:

1. محاسبه میزان مصالح مصرفی در طول روند پروژه موردنظر (به دلیل برطرف نمودن نیاز با توجه به زمان بندی مشخص شده)
2. هزینه‌های مالی پروژه در صورت اجرا شدن

در مقالات قبلی، مقدار میلگرد مورد نیاز برای ساختمان یک، دو و سه طبقه و هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان برآورد شده است در این مقاله قصد داریم با دید کلی‌تر به این مساله بپردازیم.

هر متر مربع چقدر میلگرد لازم دارد ؟

میزان آهن مصرفی در هر متر مربع به عوامل زیادی بستگی خواهد داشت که در ادامه به طور مفصل به بررسی آن خواهیم پرداخت ولی اگر بخواهید به طور اجمالی در خصوص برآورد هزینه ساختمان، اطلاعاتی کسب کنید، خوب است بدانید که در پروژه‌های ساختمانی قیمت تمام شده اسکلت بتنی و فلزی به دو عامل مهم بستگی دارد:

1. میانگین قیمت میلگرد و سایر آهن آلات مصرفی
2. دستمزد کار نسبت به پروژه مورد نظر

برای محاسبه، ابتدا میانگین قیمت میلگرد ساده، آجدار و سایر آهن آلات مصرفی در هر متر مربع ساختمان را محاسبه کرده و سپس این میزان را با دستمزد کار، جمع می‌کنیم.

محاسبه میانگین قیمت آهن کیلویی به این صورت است که ابتدا درصد آهن آلات مصرفی را برای انواع آهن از جمله تیرآهن، میلگرد، ورق و اتصالات (مانند اتصالات پلی اتیلن) محاسبه کرده و از مجموع آن‌ها میانگین قیمت آهن آلات مصرفی را به دست می‌آوریم. به همین سادگی!

در نهایت از فرمول زیر برای تخمین هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان استفاده می‌کنیم:

(میانگین قیمت خرید هر کیلوگرم آهن مصرفی + دستمزد ساخت هر کیلوگرم آهن مصرفی) × کیلوگرم آهن مصرفی در هر متر مربع

البته باید در نظر داشته باشید که این فرمول، تخمینی بوده و برای محاسبه دقیق‌تر باید به عواملی از جمله نوع طراحی سازه، موقعیت مکانی ساختمان، مدت زمان اجرای پروژه، هزینه اجاره ماشین آلات مورد نیاز، دستمزد نیروی انسانی مورد استفاده، شرایط جوی و محیطی و تاثیر آن بر نیروی انسانی و ماشین آلات و در نهایت مسافت راه توجه کرد.

برخی اطلاعات سرانگشتی عمرانی برای میلگرد

• در یک سازه بتنی به ازای هر مترمربع زیربنا، حدود 43 کیلوگرم آرماتور مصرف می‌شود.
• به ازای هر مترمربع فونداسیون حدود 82 کیلوگرم ارماتور مصرف می‌شود.
• در یک سازه بتنی به ازای هر متر مربع زیربنا 12 کیلوگرم ارماتور در ستون مصرف می‌شود.
• طول تیرچه حدود 1.3 تا 1.7 برابر به نسبت سقف در یک سازه بتنی است.
• میزان ارماتور مصرفی به طور متوسط، حدود 7 تا 10 کیلوگرم میلگرد به ازای هر مترطول تیرچه است.
• در هر مترمربع از سقف سازه بتنی، حدود 1.2 کیلوگرم یکطرفه و 2.5 کیلوگرم دوطرفه ارماتور حرارتی مصرف می‌شود.
• به ازای هر مترمربع از سقف تیرچه بلوک به ضخامت 30 سانتی‌متر حدود یک کیسه 50 کیلوگرمی سیمان مصرف می‌شود.

مقدار آهن مورد نیاز برای ساختن خانه مسکونی

برای محاسبه آهن مورد نیاز ساختمان مسکونی، چند اصل زیر را در نظر داشته باشید:

آهن آلات مصرفی برای سازه هایی با اسکلت فلزی

1. چنانچه اسکلت فلزی با مهاربندی هم‌مرکز باشد، بدون در نظر گرفتن وزن آرماتور سقف وزن آهن آلات مصرفی در سازه حدودا 70-40 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب خواهد بود.
2. در اسکلت فلزی با مهاربندی غیر هم مرکز، بدون وزن آرماتور سقف، مقدار آهن آلات موردنیاز در سازه فلزی حدودا 75-50 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب خواهد بود.
3. چنانچه اسکلت فلزی با قاب خمشی متوسط و معمولی باشد بدون در نظر گرفتن وزن آرماتوربندی سقف، میزان آهن آلات مصرفی حدودا 105-65 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب خواهد بود.
4. همچنین در سازه‌های فولادی با قاب خمشی ویژه و معمولی بدون در نظر گرفتن وزن آرماتور سقف حدودا 115-70 کیلوگرم آهن آلات به ازای هر متر مربع سازه نیاز است.
5. در ساختمان سازی برج‌های بلند، آسمان‌ خراش‌ها و ساختمان‌های دارای سیستم دوگانه، ارائه یک عدد به عنوان میزان آهن آلات مصرفی کار درستی نیست چراکه هر کدام از این سازه‌ها می‌توانند کاربرد خاص خود را داشته باشند. اما به طور حدودی میزان آهن مصرفی این ساختمان‌ها برای هر متر مربع برابر با 70-120 کیلوگرم است.

مقدار آهن آلات و میلگرد مصرفی برای اسکلت بتنی

در ساختمان‌های بتنی محاسبات متفاوت است. در ادامه میزان آهن آلات مصرفی برای انواع اسکلت بتنی را مشاهده خواهیم کرد:

1. چنانچه سازه بتنی با قاب خمشی و دیوار برشی باشد، بدون در نظر گرفتن وزن آرماتور سقف، میزان آهن آلات مصرفی به ازای هر متر مربع سازه در حدود 60-35 کیلوگرم است.
2. برای سازه بتنی قاب خمشی متوسط، بدون در نظر گرفتن وزن آرماتور سقف، حدود 55-40 کیلوگرم به ازای هر متر مربع آهن آلات نیاز است.
3. همچنین برای سازه بتنی قاب خمشی ویژه نیز بدون در نظر گرفتن وزن آرماتور میزان آهن آلات مصرفی، حدودا 70-45 کیلوگرم به ازای هر متر مربع خواهد بود.
4. وزن آرماتور سقف نیز طبق محاسبات زیر به صورت جداگانه حساب می‌شود.
5. برای سقف دال بتنی توپر میزان آهن آلات مصرفی 16-10 کیلوگرم به ازای هر متر مربع است.
6. سقف کامپوزیتی به میزان 12-8 کیلوگرم آهن آلات در هر متر مربع نیاز دارد.
7. برای محاسبه قیمت هر متر مربع سقف تیرچه بلوک، باید بدانیم سقف تیرچه بلوک نیز به میزان 5-7 کیلوگرم به ازای هر متر مربع آهن آلات نیاز خواهد داشت.

محاسبه سرانگشتی میلگرد فونداسیون

محاسبه تعداد میلگرد در فونداسیون برای عمق، ضخامت و حداقل میلگردهای موردنیاز در فونداسیون در ساختمان‌های متداول به صورت زیر است.

برای پیشنهاد اولیه عمق حداقل پی، می‌توان از عبارت زیر استفاده کرد:

(تعداد طبقات * 10) + 20 سانتی متر استفاده نمود، ترجیح بر آن است که عمق پی کمتر از 50 cm نباشد.

برای پیشنهاد اولیه محاسبه عرض حداقل نوارها می توان از عبارت:

(تعداد طبقات * 20) + 20

حداقل میلگردهای طولی، از بین دو آیتم زیر، مقدار بیشینه را محاسبه می نماییم:

AS = 0.0025 bd

مثال: 

برای فهم بهتر این موضوع مثال زیر را برایتان آورده ایم. در این مثال، سازه مورد نظر ما بتنی و 6 طبقه باشد.

عمق پی 6 * 10 + 20 = 80 سانتی متر

عرض حداقل نوار 6 * 20 + 20 = 140 سانتی متر

b : عرض پی 140

h: ضخامت پی 80

63 = ( 80* 140 * 0.0025) = As

اگر سایز میلگرد طولی را 20 در نظر بگیریم، فاصله و تعداد آن ها به شکل زیر محاسبه می‌گردد.

3.14 = 2.4 * 2 * 3.14 = As

3.14 / 63

20.06 = 20 میلگرد در هر متر مربع نیاز داریم.

تعدادی از محصولات میلگرد را در ادامه می‌توانید مشاهده کنید. برای مشاهده ویژگی‌های هر محصول روی نام آن کلیک کنید. این میلگردها انواع مقاطعی هستند که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

معرفی ارزان ترین سقف ها در ساختمان سازی

برای ساخت و ساز و استعلام حدودی قیمت بد نیست بدانید ارزان‌ترین سقف‌ها برای ساخت کدامند:

1. تیرچه بتنی
2. تیرچه کرومیت
3. کامپوزیت
4. سقف عرشه فولادی
5. دال تخت
6. دال مجوف دو پوش

برای اطلاع از قیمت انواع سقف، اعم از قیمت تیرچه کرومیت و عرشه فولادی با کارشناسان مرکزآهن تماس بگیرید و از مشاوره رایگان کارشناسان بهره‌مند شوید.

وزن کل آهن آلات مصرفی در سازه نیز از مجموع وزن آهن آلات مصرفی در اسکلت و سقف و فوندانسیون ضربدر مساحت کل سازه به دست می‌آید. سایر برآوردهایی که برای محاسبه هزینه ساختمان باید به آن توجه کرد علاوه بر هزینه آهن آلات مصرفی، میزان مورد نیاز گچ و آجرنما و ماسه بادی، مقدار رنگ برای پوشش دیوار و کاشی کاری … است. برای مثال به طور کلی هر کیلو رنگ روغنی 4 الی 6 متر مربع را پوشش می‌دهد و هر کیلو رنگ پلاستیک با توجه به سطح زیر کار برای 6 الی 8 متر مربع کافیست.

مثلا برای کاشی کاری با کاشی لعابی با سطح 2/5 دسی متر مربع نیاز به:

1. 0.127 نفر- ساعت  کارگر ساده
2. 0.495 نفر- ساعت کاشی کار درجه یک
3. 0.495 نفر- ساعت کاشی کاری درجه دو
4. 0.99 نفر- ساعت کمک کاشی کار
5. 0.0275 متر مکعب ملات ماسه سیمان
6. 0.001 متر مکعب دوغاب سیمان سفید و پودر سنگ
7. 1.10 متر مربع کاشی درجه یک دیوار به سطح 2.5 دسی متر مربع است.

برخی محاسبات سرانگشتی ساختمان

برخی محاسبات سرانگشتی ساختمان به صورت زیر  هستند. این محاسبات برای تخمین هزینه به شما کمک می‌کند:

• در یک سازه بتنی به ازای هر متر مربع زیربنا حدود 43 کیلوگرم آرماتور مصرف می‌شود.
• به ازای هر متر مربع فونداسیون حدود 82 کیلوگرم آرماتور مصرف می‌شود.
• در یک سازه بتنی به ازای هر متر مربع زیر بنا 12 کیلوگرم آرماتور در ستون مصرف می‌شود.
• مقدار متر طول تیرچه حدود 1.3 تا 1.7 برابر به نسبت سقف در یک سازه بتنی است.
• میزان آرماتور مصرفی به طور متوسط حدود 7 تا 10 کیلوگرم میلگرد به ازای هر متر طول تیرچه است.
• در هر مترمربع از سقف سازه بتنی حدود 1.2 کیلوگرم یکطرفه و 2.5 کیلوگرم دو طرفه آرماتور حرارتی مصرف می‌شود.
• به ازای هر متر مربع از سقف تیرچه بلوک به ضخامت 30 سانتی متر، حدود یک کیسه 50 کیلوگرمی سیمان مصرف می‌شود.

محاسبات کارهای فولادی با میلگرد

نکات مهم زیر برای محاسبات کارهای فولادی اعلام شده است:

• واحد اندازه‌گیری برای کارهای فولادی با میلگرد یا میلگرد آلیاژی کیلوگرم است
• برای به دست آوردن وزن میلگرد از جداول استاندارد (جدول زیر) که مشخصات فنی میلگردها در آن وجود دارد محاسبه می‌شود.
• در کارخانه معمولا هر شاخه میلگرد به طول 12 متر تولید می‌شود. برای مشاهده قیمت میلگرد آلیاژی به سایت مرکزآهن مراجعه کنید.

میلگردها معمولا به سه نوع دسته‌بندی می‌شوند:

1. ساده (AI) Ø
2. آجدار (AII) Φ
3. آجدار پیچیده (AIII) Φ

برای مثال اگر بخواهیم وزن میلگردی به طول 6 متر از نوع Φ16 را به دست آوریم از فرمول زیر استفاده می‌کنیم:

وزن میلگرد = 1× 6 × 1/58 = 9/48 Kg

شکل زیر آرماتور آجدار را نمایش می دهد:

جدول زیر استاندارد میلگردهای ساختمانی را نمایش می‌دهد:

میلگردهای ساختمانیREINFORCING STEEL BARS
W cm3	I cm4	P cm	G kg\m	A cm۲	d mm
0.021	0.0064	1.885	0.222	0.283	6
0.050	0.0201	2.513	0.395	0.503	8
0.098	0.0491	3.142	0.617	0.785	10
0.170	0.1018	3.770	0.888	1.13	12
0.269	0.1886	4.398	1.21	1.54	14
0.402	0.3217	5.027	1.58	2.01	16
0.573	0.5153	5.655	2.00	2.54	18
0.785	0.7854	6.283	2.47	3.14	20
1.050	1.0199	6.912	2.98	3.80	22
1.360	1.6286	7.540	3.55	4.52	24
1.530	1.9175	7.854	3.85	4.91	25
1.730	2.2432	8.168	4.17	5.31	26
2.160	3.0172	8.796	4.83	6.16	28
2.650	3.9761	9.425	5.55	7.07	30
3.220	5.1472	10.053	6.31	8.04	32

در صورتی که به جدول فوق دسترسی نداشتیم برای به دست آوردن G (وزن مخصوص) می توانیم از فرمول زیر استفاده نماییم:

نحوه محاسبه مقدار خم و قطر داخلی خاموت

برای میلگردهای تقسیم و خاموت‌های دارای قلاب 135 و 180 درجه مقدار مقدار خم برابر است با:

تصاویر زیر خاموت Φ8 (20cm×20cm) با خم 10 سانتی متر و دارای قلاب 135 درجه را نشان می‌دهد.

شکل های زیر Φ8 (45cm×35cm) با خم 10 سانتی متر و دارای قلاب 135 درجه را نمایش می‌دهد.

نحوه محاسبه مقدار خم و قطر داخلی آرماتورهای اصلی

• خم 90 درجه به اضافه حداقل 12db طول مستقیم در انتهای آزاد میلگرد برابر است با : min 15db
• حداقل قطر داخلی خم‌ها برای میلگردهای اصلی به قطر کمتر از 28 میلی‌متر برابر است با : min 6db

تذکر: db قطر آرماتور است

شکل زیر خم 90 درجه در آرماتورهای اصلی را نمایش می‌دهد:

مقادیر حداقل ضخامت پوشش بتن روی میلگردها

شرایط محیطی مندرج در جدول فوق به شرح زیر است:

نوع قطعه		نوع شرایط محیطی
		ملایم (mm)	متوسط (mm)	شدید (mm)	بسیار شدید (mm)	فوق‌العاده شدید(mm)
تیرها و ستون ها		35	45	50	65	75
دال‌ها، دیوار ها و تیرچه ها		20	30	35	50	60
پوسته ها و صفهات پلیسه‌ای		20	25	30	45	55
شالوده‌ها		40	50	60	75	90

• شرایط محیطی ملایم:

محیط ملایم به محیط‌هایی گفته می‌شود که قطعات بتنی در آنها ایمن بوده و عوامل خورنده اعم از رطوبت و یا فرسایش شدید سبب خوردگی بتن نمی‌گردد.

• شرایط محیطی متوسط:

در این محیط‌ها عوامل مهاجم و خورنده دائما بتن را تهدید نموده و سبب خوردگی این محصول می‌گردد. برای مثال محصولاتی که در مجاورت آب‌هایی با ph بالاتر از 5 قرار دارند در دسته شرایط محیطی متوسط هستند.

• شرایط محیطی شدید:

در این محیط‌ها شرایط خوردگی شدید بوده و بتن دائما در خطر رطوبت و یا خشک شدن مداوم و یا یخ زدگی قرار خواهد داشت.

• شرایط محیطی بسیار شدید:

بتن در شرایط محیطی بسیار شدید به طور مداوم در برابر شرایط خورنده شدید، مانند گازها و رطوبت شدید قرار دارند. از جمله این محیط‌ها می‌توان به قطعات واقع در هوای اشباع از نمک اشاره نمود.

• شرایط محیطی فوق العاده شدید:

این محیط‌ها شرایط بسیار خطرناکی را برای بتن فراهم می‌نمایند که از جمله آن‌ها می‌توان به قرار گرفتن در آب با ph کمتر از 5 اشاره نمود.

محاسبه آنلاین میلگرد موردنیاز فونداسیون

در این بخش به پرسش برخی عزیزان در خصوص میلگرد مصرفی در فونداسیون های مختلف پاسخ خواهیم داد. شما با این روش می‌توانید به راحتی به محاسبه سریع تعداد میلگرد فونداسیون بپردازید.

در ابتدا با یک مثال عملی آغاز خواهیم کرد:

مقدار میلگرد مصرفی در فوندانسیون اسکلت فلزی

مقدار میلگردهای فونداسیون منفرد زیر را به دست آورید. (شرایط محیطی از نوع بسیار شدید)

توجه: محورهای A و B دارای شناژهای یکسان هستند.

محورهای 1 و 2 دارای شناژهای یکسان هستند.

باید در نظر داشت با توجه به اینکه شرایط محیطی بسیار شدید است بنابراین پوشش بتن 5/7 سانتی‌متر (برای شالوده ها) است.

ردیف	شرح عملیات	تعداد مشابه	طول	عرض	وزن	واحد کار	مقدار جزیی	مقدار کلی
*	آرماتور طولی (Φ12)
–	شناژ محور A بین آکس 1و 2  همچنین شناژ محور B	2*6	6.75	–	0.888	kg	71.928	71.928
*	آرماتور طولی (Φ14)
–	شناژ محور 1 بین آکس A و B  همچنین شناژ محور 2	2*4	6.75	–	1.21	kg	65.34	65.34
*	خاموت (Φ10)
–	شناژ محور 1 بین آکس A و B  همچنین شناژ محور 2	2*32	1.60	–	0.617	kg	63.18	63.18
*	خاموت (Φ8)
–	شناژ محور A بین آکس 1و 2  همچنین شناژ محور B	2*43	1.80	–	0.395	kg	61.146	61.146
*	آرماتور طولی مقطع پی (Φ16)	4*2*7	1.55	–	1.58	kg	137.144	137.144

نحوه محاسبه طول و تعداد آرماتورها

طول آرماتور Φ12 و Φ14

تذکر : (075/0 = پوشش بتن) (25/0 = خم آرماتور)

طول خاموت Φ10:

طول خاموت = [ ( 40 – 2 (7/5)) × 2] + [ ( 60- 2(7/5)) × 2] + 2(10) = 160 cm = 1/6 m

تذکر: ( 5/7 = پوشش بتن ) ( 10cm = خم آرماتور)

طول خاموت Φ8

طول خاموت = [ (50 – 2(7/5)) × 2] + [ (60 – 2 (7/5)) × 2] + 2(10) = 180 cm = 1/8 m

تذکر: (7/5 = پوشش بتن) ( 10 cm = خم آرماتور)

طول آرماتور Φ16

طول آرماتور = 1.2 – 20(0/075) + 2 (0/25) = 1/55 m

تذکر: ( 0/075 m = پوشش بتن) ( 0/25 m = خم آرماتور)

تعداد خاموت Φ10:

[ (6.40 – 2(0.075)) ÷ 0.2] + 1 = 32

تذکر: (0.075m = پوشش بتن) (0.2m = فواصل آرماتورها)

تعداد خاموت Φ8

[ (6.4 – 2(0.075)) ÷ 0.15] + 1 = 43

تذکر: (0.075m = پوشش بتن) ( 0.15m = فواصل آرماتورها)

نکته مهم:

برای به دست آوردن تعداد آرماتور در یک فاصله مشخص، تعداد میلگرد در شمارش یکی بیشتر محاسبه می‌شود.

به طور مثال در طول مشخص 5 متر اگر بخواهیم آرماتورهایی به فواصل 20 سانتی متر از یکدیگر قرار دهیم، مطابق شکل زیر تعداد آرماتورها برابر است با:

((5) ÷ 0.02) + 1 = 26

• نحوه محاسبه مقدار خم آرماتورهای اصلی:

با توجه به اینکه در شناژها آرماتورهای نمره 12 و 14 و 16 داریم، به منظور سهولت در اجرا، آرماتور دارای قطر بزرگتر را مبنای محاسبه قرار می‌دهیم:

Min 15db = 15 × 0.016 = 0.25 = 25cm

• نحوه محاسبه خم خاموت ها

با توجه به اینکه دو نوع خاموت Φ10 و Φ8 داریم، به منظور سهولت در اجرا، خاموت دارای قطر بزرگتر را مبنای محاسبه قرار می‌دهیم.

قطر داخلی خم: min 4db = 4 × 0.01 = 0.04 m = 4 cm ⇒ r = 2 cm

خم خاموت: min 6 db ˃ 60 mm = 6 × 0.01 = 0.06 m

همان طور که می‌بینید میزان خم خاموت بایستی بیش تر از 60 میلی‌متر باشد که این امر محقق نشده است پس باید برای آن میزانی را در نظر بگیریم که از 60 میلی‌متر بیش تر بوده و در رابطه بالا صدق کند. بنابراین میزان 90 میلی متر ( 9 سانتی متر) را برای خم خاموت در نظر می‌گیریم.

X = 9 – 2 = 7 cm

P = ¼ π D = ¼ × 3.14 × 0.04 = 0.03 m = 3 cm

x + p = 7 + 3 = 10 cm

اشکال زیر آرماتوربندی فوندانسیون منفرد را نمایش می‌دهد.

مقدار میلگردهای فونداسیون نواری و همچنین میلگردهای شناژهای قائم آن با مقطع و پلان زیر را به دست آورد.

(پوشش بتن برای شناژهای افقی پایین 5 سانتی متر و برای شناژهای قائم 4.5 سانتی متر است.)

جدول محاسبه طول آرماتور:

ردیف	شرح عملیات	تعداد مشابه	طول	عرض	وزن	واحد کار	مقدار جزیی	مقدار کلی
*	آرماتورهای طولی 16 Φ شناژهای افقی پایین و شناژهای قائم
1	محور 1 بین آکس A و G   همچنین محور 7	2*4	14.96	–	1.58	kg	189.094
2	آرماتور اولپ محور 1 و 7    (نقل از ردیف 1)	2*4	40*0.016	–	1.58	kg	8.089
3	محور 3 بین آکس A و B  همچنین محور 5	2*4	3.58	–	1.58	kg	54.251
4	محور 4 بین آکس A و D	4	7.65	–	1.58	kg	48.348
5	محور 3 بین آکس D و G  همچنین محور 5	2*4	8.41	–	1.58	kg	106.302
6	محور A بین آکس 1 و 7  همچنین محور C بین آکس 1 و 7	2*4	1.36	–	1.58	kg	143.590
7	محور B بین آکس 3 و 5  همچنین محور C بین آکس D و G	3*4	3.70	–	1.58	kg	70.152
8	محور F بین آکس 1 و 3         همچنین بین آکس 5 و 7	2*4	4.93	–	1.58	kg	62.315
9	آرماتورهای طولی شناز قائم	4*20	4.10	–	1.58	kg	518.24	1191 kg

نحوه به دست آوردن طول آرماتورهای طولی Φ16 شناژهای افقی پایین:

• طول آرماتور ردیف 1 = 14.56 – 2 (0.05) + 2(0.25) = 14.96 m
• طول آرماتور ردیف 3 = (0.70 + 1.88 + .06) – 2(0.05) + 2(0.25) = 3.58 m
• طول آرماتور ردیف 4 = (0.70 + 1.88 + 0.6 + 0.8 + 0.7) – 2(0.05) + 2(0.25) = 7.65m
• طول ردیف آرماتور 5 = (6.61 + 0.7 + 0.7) – 2(0.05) + 2(0.25) = 8.41m
• طول آرماتور ردیف 6 = 10.96 – 2(0.05) + 2(0.25) = 11.36
• طول آرماتور ردیف 7 = 3.30 – 2(0.05) + 2(0.25) = 3.70m
• طول آرماتور ردیف 8 = (0.07 + 3.13 + 0.7) – 2(0.05) + 2(0.25) = 4.93m
• تذکر: (0.05 = پوشش بتن) (0.25 = خم آرماتورها min 15db )

نحوه به دست آوردن تعداد و طول آرماتورهای طولی Φ16 شناژها قائم:

طول آرماتور طولی شناژ قائم = 0.25 + 0.40 + 3 + 0.30 + 0.25 – 2(0.05) = 4.1 m

نکته: (0.25 = خم آرماتورها (min 15db)) (3 = ارتفاع کف تا زیر سقف) (0.40 = ارتفاع شناژ پایین)

(0.30 – ارتفاع شناژ بالا) ( 0.05 – پوشش بتن)

همچنین برای محاسبه باید در نظر داشته باشید که مقدار اورلپ آرماتورها برابر است با 40 برابر قطر آرماتور 40 × Φ

عموما کارخانه‌های تولید آهن و آرماتور، حداکثر در اندازه 12 متر شاخه‌های تیرآهن و آرماتور تولید می‌کنند. اگر در پروژه‌ای با طول‌های بیشتر از 12 متر مواجه شدیم، به دلیل محدود بودن طول آرماتورها، جهت اتصال محکم تر و مقاوم تر، ابتدا و انتهای آرماتورها را در یک طول مشخص در کنار هم قرار می‌دهیم و با مفتول متصل می‌کنیم که این طول برابر است با چهل برابر قطر آرماتور.

نحوه محاسبه مقدار خم آرماتورهای اصلی:

خم آرماتور اصلی Φ16 و Φ14:

Min 15db = 15 × 0.016 = 0.25 m = 25 cm

جدول محاسبات آرماتور و میلگرد

ردیف	شرح عملیات	تعداد مشابه	طول	عرض	وزن	واحد	مقدار جزیی	مقدار کلی
*	خاموت 8 Φ شناژ افقی پایین و قائم
1	محور 1 بین آکس A و G همچنین محور 7	2*73	2	–	0.395	kg	115.34	–
2	محور 3 بین آکس A و B همچنین محور 5	2*10	2	–	0.395	kg	16.80	–
3	محور 3 بین آکس A و B	10	1.80	–	0.395	kg	7.11	–
4	محور 4 بین آکس B و D	18	2.20	–	0.395	kg	15.642	–
5	محور 3 بین آکس Dو Gهمچنین محور 5	2*34	2	–	0.395	kg	53.72	–
6	محور A بین آکس 1 و 7	49	2	–	0.395	kg	38.71	–
7	محور B بین آکس 3 و 5 همچنین محور D و G	3*17	1.80	–	0.395	kg	36.261	–
8	محور C بین آکس 1 و 4 همچنین محور 4 و 7	2*23	2	–	0.395	kg	36.34	–
9	محور F بین آکس 1 و 3 همچنین محور 5 و 7	2*17	2	–	0.395	kg	26.86	–
10	شناژهای قائم	15*20	1.04	–	0.395	kg	123.24	467kg

نحوه به دست آوردن تعداد خاموت های شناژ افقی پایین

• تعداد خاموت ردیف 1 = [(14.56 – 2(0.05)) ÷ 0.20] + 1 = 73
• تعداد خاموت ردیف 2 = (1.88 ÷ 0.20) + 1 =10
• تعداد خاموت ردیف 3 = (1.88 ÷ 0.20 ) + 1 = 10
• تعداد خاموت ردیف 4 = (3.37 ÷ 0.2) + 1 + 18
• تعداد خاموت ردیف 5 = (6.61 ÷ 0.20) + 1 = 34
• تعداد خاموت ردیف 6 = ( 9.56 ÷ 0.20 ) + 1 = 49
• تعداد خاموت ردیف 7 = [(3.30 – 2(0.05)) ÷ 0.2] + 1 = 17
• تعداد خاموت ردیف 8 = ( 4.38 ÷ 0.2) + 1 = 23
• تعداد خاموت ردیف 9 = (3.13 ÷ 0.2) + 1 = 17

نکته: (0.05 = پوشش بتن) (0.20 = فواصل خاموت ها)

تعداد خاموت های شناژ قائم

تعداد خاموت های یک شناژ قائم = (3 ÷ 0.2) = 15

تصاویر زیر آرماتوربندی شناژ افقی پایین و شناژ قائم را نمایش می‌دهد.

• نحوه محاسبه میلگرد سقف 

محاسبه مقدار آرماتورهای حرارتی سقف تیرچه و بلوک

نوع آرماتور حرارتی Φ6 و فواصل آن ها از یکدیگر 25 سانتی‌متر است.

عموما آرماتورهای حرارتی سقف به صورت یکپارچه در سراسر سقف به صورت طولی و عرضی قرار می‌گیرند:

تعداد آرماتورهای حرارتی طولی ناحیه 1و 2 = (4.50/0.25)+1= 19

تعداد آرماتورهای حرارتی طولی ناحیه 3 = (3.20/0.25)+1 = 14

تعداد آرماتورهای عرضی ناحیه 1و 2 = (10/0.25)+1 = 41

تعداد آرماتورهای عرضی ناحیه 3 = (3.60/0.25) +1 = 15

ردیف	شرح عملیات	تعداد مشابه	طول	عرض	وزن	واحد	مقدار جزیی	مقدار کلی
*	آرماتورهای حرارتی (6)
1	آرماتورهای حرارتی طولی ناحیه 1و 2	19	10	–	0.222	kg	42.18
2	آرماتورهای حرارتی طولی ناحیه 3	14	3.60	–	0.222	kg	11.18
3	آرماتورهای عرضی ناحیه 1و 2	41	4.50	–	0.222	kg	40.95
4	آرماتورهای عرضی ناحیه 3	15	3.20	–	0.222	kg	10.65	104.96 kg
نحوه به دست آوردن آرماتورهای حرارتی طولی و عرضی:

(دقت داشته باشید که 0.25 برابر است با فواصل آرماتورهای حرارتی)

در شکل زیر اجزای سقف تیرچه بلوک را مشاهده خواهید کرد:

شکل زیر نحوه جایگیری تیرچه‌ها بر روی آویز و در دل تیر را نمایش می‌دهد.

تصویر زیر تیرچه و بلوک یونولیتی و آرماتورهای حرارتی سقف را نمایش می‌دهد.

منبع: کتاب اصول متره و ریز متره

چند مثال برای محاسبه آهن آلات موردنیاز در ساختمان مسکونی

در نهایت به صورت جزئی تر به چند سوال در خصوص هزینه‌های مختلف ساختمان‌سازی با توجه به فهرست بها ابنیه سال 97 اشاره خواهیم کرد:

نحوه محاسبه وزن یک متر طول میلگردهای مصرفی به شرح زیر است (d برحسب متر)

وزن یک متر طول میلگرد = G = (π/4 × d²) × 7850 = 6165.38 × d²

بنابراین برای میلگرد های مختلف خواهیم داشت:

G(kg\m)	D (قطر آرماتور)
0.222	6
0.395	8
0.617	10
0.888	12
1.21	14
1.58	16
2.00	18
2.47	20
2.98	22
3.85	25
4.83	28

برای مثال چنانچه بخواهیم هزینه میلگردگذاری فوندانسیون و میل مهارهای ورق‌های پای ستون زیر را از نوع AIII محاسبه نماییم داریم:

طول میلگردهای طولی محور 1 با کسر کاور و اضافه کردن دو عدد خم انتهایی برابر است با:

L = 8.51 – (2 × 0.075) + (2 × 0.35) = 9.06 m

وزن کلی میلگردهای طولی محور 1 با احتساب مش پایین و مش بالا:

W₁ = 9.06 × 2 × 5 × 2.47 = 223.782 kg

با توجه به این که معمولا شاخه‌های آرماتور به طول 12 متر طول می‌شود و در محورهای 1 و 2 و 3 طول 06/9 استفاده می‌گردد، مابقی که در محورهای A و B و C استفاده می‌شود باید مطابق با جزئیات اورلپ شوند. بنابراین طول میلگردهای طولی محور A با کسر کاور و اضافه کردن دو عدد خم انتهایی و لحاظ کردن اورلپ ( در جهت اطمینان 110 سانتی متر) برابر است با:

L = 8.50 – (2 × 0.075) + (2 × 0.35) + 1.10 = 10.15 m

وزن کلی میلگردهای طولی محور A با احتساب مش پایین و مش بالا:

W_A = 10.15 × 2 × 5 × 2.47 = 250.705 kg

تعداد میلگردهای عرضی U شکل در محور 1 با احتساب مش پایین و مش بالا

N =  × 2 = 60

طول و وزن کلی میلگردهای عرضی u شکل محور 1:

L = 60 × 1.5 = 90 m

W_u1 = 90 × 0.888 = 79.92 kg

در نهایت جدول ریز متره به شرح زیر است:

ردیف	شرح عملیات	تعداد مشابه	طول	واحد	وزن	مقدار جزئی	مقدار کلی
1	آرماتورهای طولی محور 1 و 2 و 3	3	90.06	kg	2.47	667.3446	–
2	آرماتورهای طولی محور A ،B ،C	3	101.5	kg	2.47	752.115	–
3	آرماتورهای تقویتی	–	63.21	kg	2.47	156.1287	1575.73
4	آرماتورهای عرضی محور 1 و 2 و 3	3	90	kg	0.888	239.76	–
5	آرماتورهای عرضی محور A ،B ،C	3	90	kg	0.888	239.76	479.52
6	میل مهارها	72	1	kg	3.85	277.2	277.2

با توجه به فهرست بها ابنیه سال 1403 که در ضمیمه آورده شده است می‌توان قیمت میلگرد مصرفی فوندانسیون فوق را به دست آورد.

هزینه آرماتورگذاری (میلگردگذاری) ستون شکل زیر را محاسبه نمایید. (آرماتورهای طولی از نوع AIII و آرماتورهای عرضی از نوع AII هستند.)

طول هر خاموت، بسته به احتساب خم‌های 135 درجه انتهایی (8 سانتی‌متر) و طول اضافه ناشی از خم (1 سانتی‌متر) و کاور بتن (4 سانتی‌متر) برابر است با:

L = ( 4 × (55 – ( 2 × 4))) + (2 × 9) = 206 cm = 2.06 m

تعداد خاموت‌ها مطابق با شکل برابر است با:

N = 3 + 9 + 5 + 9 + 5 = 31

طول هر میلگرد سنجاقی برابر است با:

L = ( 55 – (2× 4 ) ) + ( 2 × 9) = 65 cm = 0.65 m

تعداد سنجاقی‌ها دو برابر تعداد خاموت‌های بسته هستند.

در نهایت جدول ریز متره بشرح زیر است:

ردیف	شرح عملیات	تعداد مشابه	طول	واحد	وزن طول	مقدار جزئی	مقدار کلی
1	خاموت بسته ستون از میلگرد 10	31	2.06	kg	0.617	39.4	–
2	سنجاقی از میلگرد 10	62	0.65	kg	0.617	24.87	64.27
3	آرماتور طولی ستون از میلگرد 10	16	5.20	kg	2.98	274.936	274.936

سپس با توجه به فهرست بها ابنیه سال 1403 هزینه آرماتورگذاری فوق را می‌توان محاسبه نمود. لازم به ذکر است در تکمیل این مطلب طی روزهای آتی به بررسی جزئی‌تر محاسبه آهن آلات مورد نیاز برای بخش‌های مختلف ساختمان خواهیم پرداخت.

سوالات شما