در دنیای امروز، ساختمان سازی با پیشرفت قابل توجهی رو به رو بوده است. انسانها با پیشرفت رو به جلو نیازهای جدید و متنوعی را کشف میکنند. در ساختمان سازی برای افزایش استحکام و مقاومت به ابزارهای متفاوتی نیاز پیدا میکنید، یکی از مهمترین نقشها مربوط به میلگرد است. برای اینکه سازه شما از استحکام بالایی برخوردار باشد، استفاده از میلگرد الزامی است. جالب است بدانید که بتن به تنهایی برای افزایش استحکام، کاربردی ندارد و باید حتما به همراه میلگرد استفاده شود.
در غیر اینصورت استفاده از بتن پیشنهاد نمیشود. از میلگرد و دیگر مقاطع فولادی در بتن (با روشهای متعدد) استفاده میشود تا مقاومت سازه بتنی افزایش پیدا کند. برای کسب اطلاعات جامع و کامل در خصوص میلگرد این مطلب توسط تیم مرکزآهن برای شما تهیه شده است. در این مقاله همچنین سعی شده است تا انواع میلگرد آجدار، ساده، آلیاژی (مانند اپوکسی، میلگرد vcn، میلگرد mo40 و …) و کاربرد هر کدام معرفی و بررسی شود.
همه ما نام میلگرد را شنیدهایم و کم و بیش اطلاعاتی در مورد آن داریم، برای مثال میدانیم که یکی از مصالح به کار رفته در سازهها است و با افزایش قیمت آن هزینه ساخت و ساز نیز افزایش پیدا میکند. امروزه میلگردها از کف ساختمان گرفته تا ستونها و… مورد استفاده قرار میگیرند. اما به راستی چرا میلگردها این همه اهمیت دارند و چگونه از ما محافظت میکنند؟برای اینکه بدانیم نقش میلگرد در بتن چیست ابتدا باید میلگرد را بشناسیم. میلگرد نوعی میله فولادی است که در سایزهای متفاوتی تولید میشود و برای بتنریزی مورد استفاده قرار میگیرد.
در اکثر سازههای ساخت دست بشر از بتن به منظور استحکام بنا استفاده میشود. تمام افراد بتن را به عنوان یکی از قویترین مصالح با مقاومتی بالا در برابر نیروهای فشاری میشناسند، این ماده به قدری قوی است که برای شکستن آن نیروی بسیار زیادی نیاز است. در کنار این قدرت باورنکردنی، بتن دارای یک نقطه ضعف بزرگ است! بتن در برابر نیروهای کششی و چرخشی، مقاومت آنچنانی ندارد. به دلیل این نقطه ضعف، پای میلگرد در ساختمان سازی به میان آمد. البته توجه داشته باشید که قیمت میلگرد گالوانیزه از نوع اپوکسی بیشتر است.
استفاده از میلگرد در بتن باعث میشود سازه شما در برابر نیروی کششی مقاومت بالاتری پیدا کند. به طور کلی میلگرد وظیفه تقویت بتن را برعهده دارد. دلایل زیادی وجود دارد که مهندسان عمران به دنبال افزایش مقاومت کششی سازه هستند. مهمترین دلیل افزایش مقاومت کششی، محافظت از سازه در برابر زلزله است؛ در زمان وقوع زلزله، استفاده از میلگرد در بتن، جلوی ترک و شکستگی را خواهد گرفت. میلگرد همانند محافظ یک سازه عمل کرده و وظیفه مراقبت و ایجاد امینت برای ساکنین را بر عهده دارد.
برای اینکه بیشتر با میلگرد آشنا بشوید ابتدا قصد داریم تاریخچه استفاده از این مقطع فولادی را بررسی کنیم. اولین بار در سال 1800 میلادی آقای جوزف لوئیس تصمیم گرفت در زمان ساخت سازه از میله فولادی استفاده کند. پس از این اقدام وی مشاهده کرد که استفاده از این میلهها باعث بهبود مقاومت در سازه شده است. پس از این تغییر نیروی کششی و مقاومت سازه تا حد زیادی افزایش پیدا کرد.
پس از این تست موفق، استفاده از میله فولادی در ساخت و ساز رونق پیدا کرد به گونهای که شرکتهای ساختمانی مختلف نیز این روش را پیاده سازی کردند. با این وجود هنوز استاندارد خاصی برای تولید میلههای فولادی (که امروزه آنها را با نام میلگرد میشناسیم) تعریف نشده بود. تا سال 1878 میلگردها بدون هیچ گونه استانداردی تولید میشدند، در این سال آقای تادئوس هیات (Thaddeus Hyatt) اولین استاندارد تولید میلگرد فولادی را ارائه داد.
محبوبیت این روش از سال 1900 میلادی شروع شد؛ به طوری که تا دهه 1950 بیشتر تولیدکنندههای مصالح ساختمانی به تولید میلگرد دست زدند. از طرف دیگر مهندسان عمران و شرکتهای ساخت خانه برای تقویت بتن در سازههای خود از میلگردها استفاده کردند. در این میان در تولید میلگرد نیز پیشرفت زیادی حاصل شد به گونهای که در نهایت بهترین میلگرد برای تقویت بتنها مورد استفاده قرار بگیرد.
هدف از استفاده میلگرد در بتن، افزایش قدرت و تقویت مصالح است. میلگردها با ترکیب آلیاژهای مختلف برای کاربردهای متنوع تولید میشوند. میلگردهای آجدار یکی از معمول ترین انواع میلگرد هستند. وجود آج روی میلگرد کمک میکند این مقطع با استحکام بیشتری درون بتن قرار بگیرد، در نتیجه احتمال آسیب و شکستگی در سازه تا حد زیادی کاهش پیدا میکند. با توجه به این تعاریف میبینیم که میلگرد نقشی بسیار مهم در بتن ایفا میکند.
همانطور که در ابتدا نیز اشاره کردیم، بتن بسیار محکم است اما اگر بر مرکز بتن فشار بالایی وارد شود، این ماده به راحتی دچار ترک و شکستگی میشود. برای اینکه بهتر این موضوع را متوجه بشوید، یک تیر بتنی را به عنوان اسکلت بتنی سازه تصور کنید. این تیر تنها در دو طرف توسط ستون پوشش داده شده است و قسمت وسط تیر، توسط هیچ ستونی پشتیبانی نمیشود.
حال تصور کنید که نیرویی خارجی به وسط این تیر فشار وارد میکند، فشار وارده به راحتی منجر به نصف شدن تیر خواهد شد. برای اینکه از این اتفاق جلوگیری کنیم، تیر بتنی خود را با میلگردهای آجدار مسلح میکنیم! زمانی که این تیر بتنی به خوبی محافظت شده باشد با اولین فشار وارده دچار آسیب و شکستگی نخواهد شد. این روش جلوی شکستگی بتن را میگیرد چرا که میلگرد، فشار وارد شده بر سازه را دریافت و بدون آسیب رساندن به بتن آن را خنثی میکند.
از دیگر دلایل استفاده از میلگرد در بتن میتوان به کاهش ضخامت بتن اشاره کرد. زمانی که میلگرد در بتن ریزی مورد استفاده قرار میگیرد دیگر نیازی نیست شما از بتن با ضخامت بالا استفاده کنید. دلیل این موضوع را میتوان به استحکام بالای بتن ریزی بدون نیاز به افزایش ضخامت ربط داد. بتنی که دارای خواص شکنندگی بود حال با استفاده از میلگرد نه تنها بسیار محکم شده است بلکه پیادهسازی آن نیز آسان تر شده است. علاوه بر تمام این موارد، استفاده از میلگرد باعث کاهش هزینه ساخت و ساز نیز میشود.
در ابتدای مقاله اشارهای به انواع مختلف میلگرد داشتیم، نوع میلگردها یکی از عوامل اصلی تعیین نقش در زمان استفاده را برعهده دارد. در این قسمت سعی داریم انواع میلگرد و کاربرد آنها را با هم بررسی کنیم. با توجه به شکل ظاهر، میلگرد را میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
هر یک از انواع میلگرد، دارای نقاط مثبت و منفی خاص خود هستند. میلگردهایی که برای بتن ریزی استفاده میشود بیشتر از نوع آجدار است چراکه این میلگردها خاصیت خمش و شکسته شدن بهتری نسبت به میلگردهای ساده دارند. از طرف دیگر بتن ریزی روی میلگردهای آجدار با استحکام بیشتری انجام میشود.
میلگردهای آجدار یکی از پراستفادهترین انواع میلگرد فولادی در صنعت هستند. ظاهر این میلگردها همانند اسمشان آجدار و زبر است به گونهای که شما برای استفاده از این مقاطع در بتنریزی به هیچ مشکلی برخورد نکنید. آجهای موجود روی این محصولات باعث شده در زمان بتنریزی، اتصال به خوبی بین میلگرد و بتن ایجاد شود. اتصال محکم احتمال جدا شدن قطعات را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
میلگردهای نوع آجدار در سایز 6 تا 50 میلیمتری در کارخانههای مختلفی در سراسر ایران تولید میشوند. به طور کلی میتوان این میلگردها را در نوع آجدار ترمومکانیکی (TMT) و با مقاومت بالا (HSD) در بازار مشاهده کرد. اطلاع دقیق از ویژگی میلگردهای مختلف به شناخت بهتر این مقاطع و استفاده درست از آنها کمک میکند.
اولین نوع میلگردی که میخواهیم به شما معرفی کنیم، میلگرد ساده نام دارد. این میلگردها از نظر ظاهری دارای سطحی صاف و یکنواخت هستند. این نوع میلگرد را در ابعاد مختلف بین 6 تا 50 میلیمتر تولید میکنند که هر یک از این ابعاد برای محل خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله کاربردهای میلگرد ساده میتوان به ساخت درز انقباض در انواع اتوبان و فرودگاه اشاره کرد.
وظیفه درز انقباض جلوگیری از جمع شدگی و ترک در بتن است. در زمان اجرا از درز انقباض بین فواصل مشخص بتن استفاده میشود تا امکان ترک خوردگی به حداقل برسد. میلگردهای صاف به راحتی خم و بدون صدمه زدن به کل ساختار میلگرد برش داده میشوند. برای ساختمانهای سنگین و سازههایی مثل پل، استفاده از میلگرد صاف به هیچ عنوان توصیه نمیشود. زیرا اتصال محکمی بین بتن و میلگرد ایجاد نشده و احتمال جدایی میلگرد از بتن به دلیل فشار بالا وجود دارد.
میلگردهای آجدار ترمومکانیکی (TMT) میلگردهایی هستند که در دمایی بالا تولید شده و دارای استحکام بالایی هستند. زمانی که در بتن ریزی از این نوع میلگرد استفاده شود، زیرساخت سازه از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار خواهد بود. از ویژگی این نوع میلگرد میتوان به استحکام بسیار بالا، انعطافپذیری، جوش پذیری و خمش پذیری اشاره کرد. این میلگردها با استفاده از بهترین استانداردهای بینالمللی تولید میشوند. خاصیت ضد زنگ، ضد زلزله و مقاومت در برابر دمای بالا از دیگر ویژگیهای این میلگردها هستند.
میلگردهای آجدار با مقاومت بالا با نام میلگرد HSD نیز شناخته میشوند. در سطح این نوع میلگرد آجهایی مارپیچ و پیچیده قابل مشاهده است. استفاده اصلی این میلگردها در انواع بتن است. میلگردهای HSD را میتوان در سایز 4 تا 50 میلیمتر تهیه کرد. از جمله مهم ترین ویژگی این میلگردها میتوان به درصد کربن پایین، انعطاف پذیری و جوش پذیری بالا اشاره کرد.
زمانی که میلگرد HSD را در بتن استفاده میکنید، شاهد خاصیت خمشی بالا خواهید بود. این خاصیت خمشی به استفاده آسان از میلگرد آجدار مقاومت بالا کمک میکند. خاصیت جوش پذیری صد درصدی از دیگر ویژگیهای قابل ذکر در میلگردهای مقاومت بالا است. بیشترین مکان استفاده میلگردهای HSD، پلها، ساختمانهای صنعتی، سازههای تجاری و به کل هر نوع سازهای است.
انواع میلگردهای فولادی را میتوان به 6 دسته تقسیم کرد:
برای اینکه بتوانید بهتر با نقش میلگرد در بتن ریزی آشنا شوید، ابتدا بهتر است اختلاف بین آرماتور و میلگرد را بشناسید. آرماتور را میتوان به عنوان سازه تغییر شکل یافته میلگرد، نیز معرفی کرد. یکی دیگر از راههای تعریف آرماتور به این صورت است که وقتی میلگرد دچار تغییرات شود و پس از آن برای بتن ریزی، مورد استفاده قرار گیرد به آن آرماتور میگویند. برای ساخت آرماتور در سازه، میلگردهای آجدار را با چندین روش استاندارد به یکدیگر متصل کرده و جوش میزنند؛ سازه اسکلتی بدست آمده، آرماتور نام دارد. به پروسه ساخت و تولید آرماتورها، آرماتوربندی میگویند. پس از آرماتوربندی، بتن ریزی روی میلگردها انجام میشود. بتن ریزی روی آرماتور نسبت به حالت عادی چندین برابر مستحکمتر و مقاومتر است.
قیمت میلگرد از جمله ویژگیهای این مقطع فولادی است که با توجه به عوامل مختلفی نوسان پیدا میکند، قیمت این مقطع با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی حاکم بر کشور، قیمت ارز و دلار، قیمت نفت، میزان عرضه و تقاضا و … روزانه دستخوش تغییر میشود. زمان استفاده از مقاطع فولادی علاوه بر اینکه باید نقش میلگرد در بتن را بشناسید، نیاز است از قیمت روز آن نیز مطلع باشید. همانطور که گفته شد قیمت روز میلگرد به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد؛ اطلاع از این فاکتورها و بررسی روند رشد و افت آنها کمک بزرگی برای برآورد قیمت نهایی یک پروژه ساخت و ساز است. علاوه بر عوامل خارجی مثل ارز، نوسانات قیمت آهن نیز روی تعیین هزینه نهایی کالا تاثیر میگذارد.
از آنجایی که فاکتورهای تاثیرگذار روی قیمت مقاطع فولادی متنوع و زیاد هستند، کارشناسان متخصص وظیفه بررسی این فاکتورها و ارائه قیمت نهایی را برعهده گرفتهاند. قیمت روز میلگرد کارخانههای مختلف ایران را در سایت و شبکه های اجتماعی مرکزآهن مشاهده و استعلام کنید. از جمله مهمترین کارخانههای تولید میلگرد در ایران میتوان به ذوب آهن اصفهان، فولاد نیشابور، شاهرود، میانه، شاهین بناب و … اشاره کرد. در زیر چند میلگرد تولید شده در کارخانه نیشابور برای شما ارائه شده است. این میلگردها از جمله کاربردی ترین محصولات برای ساخت و ساز هستند. با کلیک روی هر محصول امکان مشاهده تمام ویژگیها و قیمت روز برای شما وجود دارد.
| قیمت | آنالیز | محل بارگیری | نوع |
| قیمت میلگرد 20 | A3 | کارخانه | شاخه آجدار |
| قیمت میلگرد ۱۶ | A3 | کارخانه | شاخه آجدار |
| قیمت میلگرد ۱۴ | A3 | کارخانه | شاخه آجدار |
در زمان ساخت و ساز، محاسبه تعداد میلگردهای مورد نیاز در بتن و در راستای آن محاسبه هزینه نهایی میلگرد، فاکتوری مهم برای مهندسان و مشتریان است. اما چطور میتوانیم این تعداد میلگرد و در کنار آن هزینهها را برآورد کنیم؟ برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید محیطی که قرار است آرماتوربندی در آن انجام شود را اندازه بگیرید؛ به این فضا شبکه یا مش نیز میگویند.
پس از آن باید طول میلگردها را با توجه به نوع سازه محاسبه کنید. برای محاسبه راحت بهتر است ابتدا تعداد ردیف و ستونهایی که قرار است میلگرد روی آنها باشد را بشمارید. فاصله بین هر میلگرد نیز مهم است. از طرفی نوع میلگرد استفاده شده نیز در این موضوع تاثیرگذار است. قیمت میلگرد ساده و آجدار، قیمت میلگرد st52، قیمت میلگرد vcn و … با یکدیگر متفاوت هستند.
پس از آن طول شبکه را بر فاصله بین میلگردها تقسیم کنید. عددی که از این قسمت بدست آمد را در عرض شبکه ضرب کرده و طول کل میلگردها را بدست بیاورید. اگر میخواهید تعداد میلگرد را بدست بیاورید باید عدد بدست آمده برای طول میلگرد را بر طول شاخه تقسیم کنید (به طور معمول هر شاخه میلگرد 12 متر است). برای محاسبه قیمت نهایی با توجه به این محاسبات نیز، عدد بدست آمده برای کل میلگردها را در قیمت روز کارخانه ضرب کنید.
نتیجهگیری
برای تعیین نقش میلگرد در بتن باید موارد زیادی مورد بررسی و توجه قرار گیرد. به جرات میتوان گفت ساخت و ساز با بتن بدون آرماتور و میلگرد، غیر ممکن است زیرا آدمی برای آرام زیستن نیاز به ایمنی در محل زندگی خود دارد. استفاده از میلگرد در بتن علاوه بر افزایش استحکام، حس راحتی، آرامش و ایمنی برای ساکنین زیر سقف آن ساختمان را به همراه میآورد. جهت اطلاع از قیمت انواع میلگرد از جمله قیمت روز میلگرد بناب میتوانید به سایت مرکزآهن مراجعه نموده و یا با شمارههای درج شده در سایت تماس بگیرید.
سوالات متداول
میلگرد از سازهها در مقابل نیروهای کششی محافظت میکند. از این محصول برای تقویت بتن استفاده میشود.
میلگردها از لحاظ ظاهری به ۳ دسته ساده، آجدار و کلاف تقسیم بندی میشوند و از نظر نوع نیز ۶ نوع مشترک دارند که شامل اروپایی، فولاد کربن، اپوکسی پوشش داده شده، گالوانیزه ، فایبرگلاس لیمر و فولاد ضد زنگ میشود.
قیمت میلگرد به عوامل متفاوتی بستگی دارد، از اینرو ثباتی در قیمت این محصول وجود نداشته و بسته به شرایط کشور و ارز، ارزش آنها میتواند روز به روز تغییر کند.
