میلگرد عصایی چیست و چه کاربردی دارد

استفاده از میلگردها در پروژه‌های ساختمانی کاملا حیاتی هستند، به‌خصوص زمانی که در این پروژه‌ها از بتن برای ساخت سازه‌ استفاده می‌شود. سازه‌های بتنی به‌خودی‌خود مستحکم می‌باشند، اما مقاومت کششی چندان بالایی ندارند. به‌دلیل این ویژگی، میلگرد تحت‌فشار به‌راحتی دچار شکستگی می‌شود. برای بهبود سازه‌های بتنی و تامین مقاومت کششی ازدست‌رفته، میلگرد آجدار استفاده می‌شود. در میان انواع مختلف میلگردهای آجدار، میلگرد عصایی مهم‌ترین نوع آرماتور است که در نهایت به استحکام سازه کمک می‌کند. در ادامه این مقاله اطلاعات جامعی از ویژگی و کاربرد این نوع میلگرد بیان شده است.

معرفی میلگرد عصایی

میلگرد عصایی به انواع دیگر نام‌ها همچون میلگرد ادکا و اتکا نیز معروف است. ازآنجاکه این میلگرد شباهت به عصا دارد چنین نامی را به خود گرفته است. ادکا در زبان روسی به معنای اردک می‌باشد و دلیل دیگر نام‌های این نوع میلگرد شباهت آن به گردن اردک است. استفاده از آرماتور عصایی در ساختمان‌سازی در ایران به‌دلیل جلوگیری از ترک‌خوردن سقف و افزایش استقامت سازه امر رایجی است. این میلگرد از دو قسمت مورب با زاویه 45 درجه و یک قسمت صاف تشکیل شده است. قسمت مورب باعث مقابله با نیروی کششی به سازه می‌شود، چنانچه قسمت صاف به‌اندازه کافی بلند باشد به‌راحتی گیرایی لازم را خواهد داشت. درغیر این صورت در انتها با ایجاد خم به‌اندازه 90 تا 180 درجه گیرایی لازم در آن ایجاد خواهد شد. این نوع آرماتور شباهت زیادی به میلگرد ممان منفی دارد. هر یک از این میلگردها دارای کاربردهای متفاوت و ویژگی‌های خاصی خود هستند که در هنگام خرید باید به آن‌ها توجه داشت. تفاوت اصلی میلگرد ممان منفی با میلگرد عصایی در این است که در میلگرد ممان منفی برای خنثی نمودن نیروی کششی از لنگر منفی در قسمت بالای دال استفاده می‌شود. در مقابل، میلگردهای عصایی برای ممانعت از ایجاد ترک برشی به کار می‌روند. این محصول از نظر ظاهری دارای آج‌هایی روی بدنه خود است که باعث چسبندگی بیشتر در محل نصب خواهد شد.

کاربرد میلگرد عصایی

مهم‌ترین کاربرد این میلگرد استفاده از آن در تیرچه بلوک است. در واقع از این میلگرد در محل اتصال تیر به تیرچه استفاده می‌شود تا همانند تکیه‌گاه مقاومت سازه را بالا ببرد. همچنین از این میلگرد در پی ساختمان، سقف و ستون ساختمان‌های بزرگ مانند مجتمع‌های اداری و یا تجاری بزرگ استفاده می‌شود. بهترین قسمت برای نصب تیرچه بال پایینی تیرهای فولادی است. اما قرارداشتن تیرچه‌ها روی بال تیرهای فولادی باعث عدم‌وجود فضای کافی و مناسب برای نشیمن می‌شود. بنابراین اگر عملیات بتن‌ریزی صورت پذیرد و یا در صورت تردد افراد، امکان دارد تیرچه از جای خود کنده شود. در نتیجه این اتفاق مشکلات زیادی رخ می‌دهد؛ در چنین جایی میلگرد عصایی کاربرد مهمی در محل اتصال تیر و تیرچه دارد. استفاده از میلگردهای عصایی باعث کاهش خیز سقف می‌شود که همین امر باعث کاهش بار و ارتعاش بر روی میلگرد اصلی می‌گردد. هنگام به‌کاربردن میلگردهای عصایی باید توجه داشت که حداقل میزان قابل مجاز ورود این میلگرد به تکیه‌گاه باید 12 سانتی‌متر در نظر گرفته شود. چنانچه این اندازه رعایت نشود اندازه میلگرد عصایی و میلگرد کششی در قسمت انتهایی تیرچه باید سطح مقطع برابری داشته باشد.

ویژگی‌های میلگرد عصایی

ازآنجایی‌که این میلگرد باید استقامت ساختمان را افزایش دهد از فولاد ضدزنگ در ساخت آن استفاده شده است. به‌خاطر جنس آن که از فولاد می‌باشد این نوع میلگرد دارای وزن بالایی نیز هست. این نوع میلگرد بسیار مستحکم و مقاوم بوده و دچار شکستگی نمی‌گردد، در نتیجه باعث حفاظت از ساختمان در برابر آسیب‌هایی مانند زلزله می‌شود. در اثر بروز چنین حوادثی و فروریختن ساختمان، سقف آن به‌طور کامل نمی‌ریزد. این نوع میلگرد براساس مکان مورداستفاده در قطرهای متفاوتی تولید می‌گردد. به‌طورکلی از ویژگی‌های میلگرد عصایی می‌توان موارد زیر را نام برد:

• قابلیت رنگ‌پذیری، بسیاری از تولیدکنندگان برای اینکه میلگرد در برابر هوا و باران دچار زنگ‌زدگی نشود آن را رنگ می‌کنند.
• امکان نصب راحت.
• قابلیت انعطاف‌پذیری بسیار بالا.
• مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی به‌خاطر استفاده از فولاد ضدزنگ در ساخت آن.
• استقامت زیاد در برابر شکستگی.
• قابلیت خمش تا 180 درجه.

جمع‌بندی میلگرد عصایی یکی از مصالح ضروری برای افزایش استقامت ساختمان در حوادثی مانند زلزله است. این میلگرد دارای ویژگی‌هایی همچون قابلیت خمش تا 180 درجه و عدم شکستگی است، استفاده از آن مانع از ریزش کامل سقف در چنین حوادثی خواهد شد. انتخاب اندازه و قطر مناسب میلگردهای عصایی برای موفقیت هر پروژه بسیار مهم است. در واقع اندازه قطر این نوع میلگرد تعیین‌کننده کاربرد آن در مکان‌های دیگر همچون ستون و سقف سازه می‌باشد. این آرماتور دارای شباهت زیادی به آرماتور ممان منفی است که هنگام خرید باید به آن دقت داشت. باتوجه‌به خصوصیات و کاربردهای مهم میلگردهای عصایی در پروژه‌های ساختمان‌سازی بزرگ کاربرد بسیار داشته و بازار آن در ایران بسیار خوب است.