دسترسی سریع به محتوای این مطلب
یکی از مهم ترین تجهیزاتی که نقش مهمی در افزایش ایمنی سازه ها دارند، ناودانی منقطع است. ناودانی منقطع یا وال پست، قطعه ای فلزی است که از ورق سیاه یا گالوانیزه ساخته شده و برای مسلح کردن و مقاوم سازی دیوارهای ساختمان به کار می رود. در پاسخ به سوال ناودانی منقطع چیست؟ بهتر است توضیحی از عملکرد این مقطع ارائه دهیم؛ این محصول به دیوارها و تیغه ها کمک می کند تا محکم تر به اسکلت اصلی ساختمان متصل شوند و نقش محافظتی برای دیوار در برابر نیروهای عمود بر صفحه، نیروهای کمانشی و خمشی دارد. ناودانی منقطع معمولاً همراه با سایر مقاطع فلزی مانند نبشی در تقویت و اتصال دیوارها به اسکلت سازه استفاده می شود، بنابراین آگاهی از قیمت نبشی نیز در برآورد هزینه های اجرایی اهمیت زیادی دارد. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر در رابطه با ناودانی منقطع آشنا شویم.
اصطلاح ناودانی منقطع به روش اجرای وال پست یا ناودانی به صورت منقطع اشاره دارد. این روش در مقایسه با سایر روش های مقاوم سازی دیوار، آسان تر و اقتصادی تر است. نصب این قطعات، موجب درگیری دیوارهای سازه ای و غیرسازه ای با اسکلت اصلی ساختمان می شود که در نهایت به افزایش مقاومت و طول عمر سازه می انجامد. این نوع ناودانی ها از فلزات با کیفیتی مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته می شوند که به دلیل استحکام و دوام بالا، عملکرد قابل اطمینانی دارند. طبق پیوست ششم آیین نامه ۲۸۰۰ مقررات ملی ساختمان، استفاده از وال پست هنگام ساخت سازه الزامی است. این قانون به خاطر شرایط زلزله خیزی کشور ما وضع شده است.
برخی می پرسند ناودانی منقطع چیست که در ایمنی ساختمان تا این حد موثر است؟ پاسخ در عملکرد آن نهفته است: این قطعات هنگام زلزله نیروهای وارده را از دیوار به فریم اصلی ساختمان انتقال داده و از تخریب کامل جلوگیری می کنند. باید توجه داشت که وال پست ها بارهای لرزه ای ناشی از زلزله را به طور کامل تحمل نمی کنند. از آنجا که نوع و کیفیت متریال بر کارایی و دوام این قطعات تأثیر مستقیم دارد، اطلاع از قیمت وال پست برای برآورد دقیق هزینه های ساخت و مقاوم سازی سازه ضروری است.
ناودانی منقطع یا وال پست منقطع (ناودانی منقطع) یکی از اجزای حیاتی در مقاوم سازی دیوارهای سازه ای و غیرسازه ای است که نقش مهمی در افزایش ایمنی ساختمان دارد. در پاسخ به پرسش ناودانی منقطع چیست باید گفت این مقطع فلزی با فواصل مشخص و به صورت جدا از هم در دیوار نصب می شود تا علاوه بر حفظ یکپارچگی دیوار، از تمرکز تنش و ترک خوردگی جلوگیری کند. ناودانی منقطع وال پست معمولاً از ورق فولادی یا گالوانیزه ساخته می شود و به صورت عمودی یا افقی در امتداد دیوارها قرار می گیرد. استفاده از این نوع ناودانی باعث می شود دیوارها در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله عملکرد بهتری داشته باشند. از دیگر مزایای آن، نصب آسان و کاهش هزینه های اجرایی در مقایسه با وال پست های سنتی است. در هنگام انتخاب و خرید، اطلاع از قیمت ناودانی منقطع و قیمت ناودانی منقطع وال پست اهمیت زیادی دارد تا بتوان تناسب بین کیفیت، ضخامت و نوع متریال را به درستی سنجید. ناودانی منقطع از نظر شکل و کارکرد به دو دسته اصلی تقسیم می شود: وال پست عمودی (قائم) و وال پست افقی که در ادامه به توضیح هریک می پردازیم:
والپست عمودی زمانی استفاده می شود که طول دیوار بیش از ۴ متر باشد و یا طول دیوار نسبت به ضخامت آن ۴۰ برابر بیشتر باشد. هدف از نصب این نوع وال پست، کوتاه کردن دیوار و مقاومت در برابر بار خمشی است. وال پست های عمودی معمولا به صورت عناصر قائمی هستند که در ارتفاع دیوار نصب می شوند. این نوع وال پست ها به افزایش پایداری دیوار کمک کرده و از تغییر شکل دیوار در راستای عمود بر صفحه آن جلوگیری می کنند. کارکرد اصلی وال پست های عمودی محدود کردن طول آزاد دیوار است تا در هنگام اعمال نیروهای جانبی، دیوار دچار کمانش نشود. برای اتصال این وال پست ها به سازه، از روش های مختلفی مانند اتصال با میلگرد، جوشکاری یا پیچ و رول پلاک استفاده می شود که انتخاب روش مناسب به نوع سازه و مصالح به کار رفته بستگی دارد.
وال پست افقی در مواردی کاربرد دارد که طول دیوار از ۳.۵ متر فراتر رفته یا ارتفاع دیوار نسبت به ضخامت آن ۳۰ برابر بیشتر باشد. معمولا در ارتفاعاتی مانند میانه دیوار یا قسمت های فوقانی قرار می گیرد و باعث تقویت دیوار میشود. این نوع وال پست ها به توزیع یکنواخت تر نیروها در طول دیوار کمک می نمایند. در ساختمان هایی با ارتفاع زیاد، ترکیبی از وال پست های افقی و عمودی استفاده می شود تا پایداری بیشتری برای دیوارها ایجاد شود. این ترکیب به صورت یک شبکه منظم از وال پست ها عمل کرده و دیوار را به قطعات کوچک تر و مقاوم تری تقسیم می کند.
پیش از بررسی انواع ناودانی منقطع، لازم است با اهمیت و نحوه اجرای ناودانی منقطع آشنا شویم. این مقطع فلزی که در صنعت ساختمان سازی کاربرد گستردهای دارد، در دو نوع عمودی و افقی نصب می شود تا پایداری و استحکام دیوارها را در برابر نیروهای جانبی و عمودی افزایش دهد. در پروژه های مقاوم سازی، ناودونی منقطع به دلیل سهولت نصب، وزن مناسب و قابلیت تنظیم در محل، گزینه ای اقتصادی و کارآمد محسوب می شود. امروزه فروش ناودانی منقطع وال پست و فروش ناودانی کشویی توسط شرکت های ساختمانی و تأمین کنندگان فولاد با تنوع ابعادی و جنسی بالا انجام می گیرد. هنگام خرید ناودانی منقطع وال پست باید به عواملی چون وزن ناودانی منقطع، ابعاد ناودانی منقطع و جنس آن (سیاه یا گالوانیزه) توجه شود، زیرا هر کدام در عملکرد سازه مؤثر است. همچنین، آگاهی از قیمت نبشی منقطع وال پست و قیمت ناودانی منقطع گالوانیزه می تواند به انتخاب اقتصادی تر و دقیق تر در مراحل ساخت کمک کند.
| نوع ناودانی منقطع | محل قرارگیری | کاربرد اصلی | شرایط استفاده |
|---|---|---|---|
| ناودانی منقطع عمودی | به صورت قائم، در امتداد طول دیوار | جلوگیری از خیز یا کمانش دیوار در جهت افقی | زمانی که طول دیوار > 4 متر یا طول > 40× ضخامت دیوار باشد |
| ناودانی منقطع افقی | به صورت افقی، معمولاً در میانه یا بالای دیوار | تقویت دیوار در برابر نیروهای عمودی یا جانبی مانند زلزله | زمانی که ارتفاع دیوار > 3.5 متر یا ارتفاع > 30× ضخامت دیوار باشد |
اصلی ترین کاربرد ناودانی منقطع در صنعت ساختمان سازی به چشم می خورد. این قطعات اتصال و مقاوم سازی دیوارهای سازه را تضمین می کنند. با کمک ناودانی منقطع، اطمینان از اتصال محکم دیوارها و تیغه ها به اسکلت ساختمان افزایش می یابد. در هنگام زلزله نیز نیروهای وارده از دیوار را به فریم ساختمان هدایت کرده و از تخریب سازه جلوگیری به عمل می آورند.
استفاده از ناودانی منقطع در ساخت دیوارهای هبلکس و بلوک های سبک بسیار رایج است. این بلوک ها به دلیل وزن کم، چسبندگی خوبی با چسب هبلکس دارند، اما نیازمند تجهیزات جانبی برای افزایش مقاومت در برابر زلزله هستند. قیمت ناودانی منقطع مانند قیمت آهن آلات، با توجه به نوسانات بازار متغیر است، اما هزینه ای که برای این قطعات صرف می شود، در مقابل ایمنی و استحکامی که ایجاد می کنند، ناچیز به نظر می رسد.
نصب ناودانی منقطع پس از اتمام دیوارچینی روی اجزای دیوار مورد نظر انجام می شود. در زمان اجرا، فواصل بین دیوار و ستون باید با مواد انعطاف پذیری مانند پلی استایرن یا پشم سنگ پر شود. این کار امکان حرکت جزئی دیوار را بدون آسیب دیدگی فراهم می کند. (در هر متر ارتفاع دیوار، نیاز به نصب یک عدد ناودانی است)
برای نصب ناودانی منقطع از دو روش اصلی استفاده می شود: اول به کارگیری صفحات فولادی دارای گل میخ و دوم استفاده از میخ کاشت چرخشی. نصب ناودانی در سازه بتنی نباید با اتصال ضربه ای انجام شود. این قطعات در فاصله یک متری زیر و روی ستون قرار می گیرند. چنین چیدمانی در زمان زلزله کارآمد است، زیرا باعث حرکت کشویی داخل ناودانی ها شده و احتمال آسیب دیدگی دیوار را به حداقل می رساند
ابعاد ناودانی منقطع متنوع بوده و برای هر پروژه ساختمانی باید متناسب با نیازهای خاص آن انتخاب شود. به طور کلی، ناودانی های تولیدی در جان های ۱۰.۵، ۱۵.۵ و ۲۰.۵ سانتی متر، بال ۶-۷ سانتی متر و طول های ۲۰، ۳۰ و ۴۰ سانتی متر عرضه می شوند. انتخاب ابعاد ناودانی منقطع مناسب با ضخامت دیوار، ارتفاع طبقه و طول دیوار بستگی دارد. وزن ناودانی منقطع نیز باید متناسب با نوع سازه در نظر گرفته شود.
این وزن معمولا در محدوده ۸۰۰ تا ۲۱۵۰ گرم قرار دارد. به عنوان مثال، ابعاد ناودانی منقطع با جان ۱۰.۵، بال ۶-۷ و طول ۲۰ سانتی متر دارای وزنی حدود ۸۰۰ گرم است، در حالی که همین ناودانی با طول ۴۰ سانتی متر حدود ۱۶۰۰ گرم وزن دارد. همچنین ابعاد ناودانی منقطع با جان ۲۰.۵ و طول ۴۰ سانتی متر به وزن تقریبی ۲۱۵۰ گرم می رسد. با افزایش ابعاد، قیمت ناودانی نیز افزایش می یابد، بنابراین انتخاب ابعاد مناسب نه تنها از نظر فنی بلکه از نظر اقتصادی نیز اهمیت دارد.
در طراحی و اجرای وال پست منقطع طبق پیوست شش 2800، رعایت فاصله ناودانی منقطع یکی از عوامل کلیدی در ایمنی سازه است. این فاصله معمولاً بسته به نوع دیوار، ارتفاع، و ابعاد وال پست منقطع تعیین می شود. در دیوارهای بلند، فاصله کمتر در نظر گرفته می شود تا پایداری افزایش یابد. فاصله ناودانی منقطع روی ستون و فاصله ناودانی منقطع زیر تیر باید به گونه ای تنظیم گردد که نیروها به صورت یکنواخت به اسکلت منتقل شوند. استفاده از ناودانی گالوانیزه وال پست در این نقاط موجب افزایش دوام در برابر زنگ زدگی و رطوبت می شود. در هنگام نصب ناودانی منقطع، توجه به محل دقیق و نوع اتصالات ضروری است. رعایت استانداردها در این بخش علاوه بر افزایش ایمنی، از تغییر شکل دیوار در برابر زلزله جلوگیری می کند و کارایی سیستم وال پست منقطع را به حداکثر می رساند.
در اجرای ناودانی منقطع وال پست، بخش زیر تیر نقش مهمی در انتقال نیرو دارد. معمولاً فاصله ناودانی منقطع زیر تیر باید به گونه ای تنظیم شود که اتصال بین دیوار و تیر به صورت انعطاف پذیر انجام گیرد. استفاده از ناودانی منقطع گالوانیزه در این ناحیه باعث افزایش مقاومت در برابر خوردگی و ارتعاش می شود. برای اطمینان از عملکرد مناسب، باید نحوه اجرای وال پست منقطع با دقت و طبق آیین نامه انجام شود. این فاصله معمولاً در محدوده چند سانتی متر تا چند ده سانتی متر متغیر است و با توجه به نوع مصالح دیوار و وزن وال پست منقطع تنظیم می گردد. رعایت فاصله مناسب مانع انتقال مستقیم تنش از تیر به دیوار شده و خطر ترک و شکستگی را کاهش می دهد. در نهایت، قیمت نصب ناودانی منقطع نیز با توجه به نوع اجرا و دقت در این فاصله گذاری تعیین می شود.
برای درک بهتر اینکه بدانیم وال پست منقطع چیست، باید مزایا و معایب آن را بررسی کنیم. از مهم ترین مزایای وال پست منقطع می توان به افزایش پایداری دیوار در برابر زلزله، سهولت نصب، کاهش وزن کلی سازه و صرفه جویی اقتصادی اشاره کرد. استفاده از نبشی منقطع وال پست و ناودانی منقطع گالوانیزه در این سیستم، دوام و مقاومت سازه را در برابر رطوبت افزایش می دهد. از طرف دیگر، اگر نحوه اجرای وال پست منقطع به درستی انجام نشود، عملکرد مطلوب حاصل نخواهد شد. در برخی پروژه ها ممکن است هزینه اولیه یا قیمت وال پست منقطع نسبتاً بالا باشد، اما در بلند مدت این هزینه با افزایش عمر مفید سازه جبران می شود. در مجموع، بررسی دقیق وزن ناودانی منقطع وال پست و انتخاب صحیح مصالح، کلید بهره وری و ایمنی بالا در این روش مقاوم سازی است.
قیمت ناودانی وال پست تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله جنس، ضخامت ورق، ابعاد، و روش تولید قرار دارد. برای مثال، ناودانی منقطع گالوانیزه به دلیل پوشش ضد زنگ خود، قیمتی بالاتر از نوع معمولی دارد اما دوام بیشتری نیز ارائه می دهد. علاوه بر این، وزن ناودانی منقطع وال پست و ابعاد وال پست منقطع در تعیین هزینه نهایی تأثیر مستقیم دارند. هزینه های مرتبط با خرید ناودانی منقطع و قیمت نصب ناودانی منقطع نیز با توجه به نوع پروژه و موقعیت جغرافیایی متفاوت است. در سازه های بزرگ، استفاده از نبشی منقطع یا نبشی منقطع وال پست ممکن است به کاهش هزینه های اجرایی کمک کند. در نهایت، آگاهی از بازار روز و بررسی نمونه ها و عکس وال پست منقطع به خریداران کمک می کند تا با دید بازتر و انتخابی مقرون به صرفه تر اقدام کنند.
جمع بندی
در پایان، باید تأکید کرد که شناخت دقیق از اینکه والپست منقطع چیست، نقش مهمی در افزایش ایمنی و دوام سازه ها دارد. وال پست منقطع یا همان ناودانی منقطع، یکی از مؤثرترین راهکارها برای مقاوم سازی دیوارهای سازه ای و غیرسازه ای در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله است. این سیستم با ایجاد اتصالات منقطع بین دیوار و اسکلت اصلی، از تمرکز تنش و ترک خوردگی جلوگیری کرده و امکان حرکت کنترل شده دیوار را فراهم می کند. استفاده از ناودانی منقطع وال پست مطابق با آییننامه ۲۸۰۰، نه تنها الزامی بلکه اقدامی هوشمندانه برای تضمین پایداری ساختمان است. انتخاب صحیح متریال، اجرای اصولی و رعایت فواصل استاندارد، باعث افزایش عمر مفید سازه و کاهش هزینه های نگهداری می شود. به طور خلاصه، والپست منقطع راه حلی علمی و مقرون به صرفه برای افزایش ایمنی در ساختمان های مدرن محسوب می شود.
سوالات متداول
ناودانی منقطع برای اتصال محکم دیوارها به اسکلت اصلی ساختمان و افزایش مقاومت در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله و باد استفاده می شود. این قطعات از تخریب دیوارها در هنگام حوادث طبیعی جلوگیری کرده و ایمنی ساکنان را تضمین می کنند.
بله، با توجه به هزینه نسبتا پایین ناودانی منقطع در مقایسه با خسارات احتمالی ناشی از زلزله، استفاده از آن کاملا اقتصادی است. علاوه بر این، نصب سریع و آسان این قطعات، هزینه های اجرایی را نیز کاهش می دهد.
ناودانی منقطع از چند قطعه جدا تشکیل شده و معمولاً برای کاهش وزن یا صرفه جویی در مواد استفاده می شود، در حالی که ناودانی معمولی یک پارچه است و استحکام و مقاومت بیشتری دارد. به طور خلاصه، ناودانی منقطع سبک تر اما ضعیف تر از ناودانی معمولی است.
وال پست منقطع به دلیل داشتن فواصل بین قطعات، اجازه حرکت جزئی به دیوار می دهد و از تمرکز تنش و ترک خوردگی جلوگیری می کند. در مقابل، وال پست سنتی پیوسته است و انتقال نیرو را سخت تر و آسیب پذیری دیوار را بیشتر می کند.
ابعاد ناودانی منقطع معمولاً متناسب با ضخامت دیوار انتخاب می شود؛ برای دیوارهای ۱۰، ۱۵ و ۲۰ سانتی متری به ترتیب ناودانی هایی با عرض ۱۰٫۵، ۱۵٫۵ و ۲۰٫۵ سانتی متر استفاده می گردد. ضخامت ورق آن معمولاً حدود ۲ میلی متر است تا هم استحکام کافی داشته باشد و هم وزن زیاد ایجاد نکند.
مرکزآهن، مرجعی تخصصی و به روز برای کسب دانش و اطلاع از آخرین تحولات بازار آهن و فولاد است. با وبلاگ جامع ما، همیشه از آخرین اخبار و اطلاعات این صنعت آگاه باشید.