در دنیای تولید ورق پانچ، هنرِ طراحی و الگوهای منحصر به فرد، تاثیر به سزایی در کیفیت و نحوه استفاده از این ورق‌ها دارد. طراحی و الگوسازی ورق پانچ از ساده تا پیچیده، هندسی تا هنری، دنیایی از تنوع را به وجود آورده و به طراحان، معماران و صنعتگران اجازه ابتکار و خلاقیت داده است. در ادامه این مطلب قصد داریم به شما بگوییم این همه طرح متنوع روی ورق‌ها چه کاربردی دارد و اصلا چرا ورق سوراخ دار انقدر تنوع دارد؟ با مرکزآهن همراه باشید.
اگر می‌خواهید از پایه با این مبحث آشنا شوید پیشنهاد می‌شود، ابتدا مقاله ورق پانچ یا ورق مشبک آهنی چیست و چه مشخصاتی دارد؟ را بخوانید.
ممکن است هنگام خرید هر مقطع آهنی با اصطلاحاتی مواجه شوید! مثلا هنگام خرید ورق پانچ، حتما واژه "چشمه" به گوشتان می‌خورد! چشمه در واقع به همان سوراخ‌های ورق اطلاق می‌شود که اشکال مختلفی از چیدمان یا الگو را دارند. معمولا واحد اندازه‌گیری چشمه‌ها به میلی‌متر است، اندازه و شکل آنها می‌توانند وزن و کاربرد این ورق‌های سوراخ‌دار را تحت تاثیر قرار دهند. حتی تراکم چشمه‌ها می‌تواند علاوه بر وزن، میزان مقاومت ورق و قیمت ورق پانچ، تاثیر داشته باشد. برای اعمال چشمه روی ورق از روش‌های زیر استفاده می‌کنند:
البته استفاده از روش‌های مختلف پانچینگ برای اعمال چشمه روی ورق، بستگی به نیازها و خواسته‌های مشخصی دارد. هر یک از روش‌های ذکر شده ویژگی‌ها، مزایا و معایب خود را دارند. در مقاله صفر تا صد فرایند پانچ ورق و معرفی انواع دستگاه پانچ به طور مفصل این مبحث را بررسی کرده‌ایم.
یکی از عناصر حیاتی در فرایند پانچینگ، چشمه ورق پانچ است. این چشمه‌ها با دقت بالا و با توجه به نوع و کاربرد ورق، ابعاد و شکل‌های متنوعی دارند. انتخاب و استفاده صحیح از چشمه‌ها، تأثیر مستقیمی بر دقت و کیفیت هر پروژه و در نتیجه، محصول نهایی خواهد داشت. تعدادی از چشمه‌های رایج عبارتند از:
ورق پانچی با الگوی دایره‌ای پرکاربرد‌ترین نوع ورق پانچ است زیرا علاوه بر سادگی، زیباست! در الگوی دایره‌ای حفره‌های منظم و یکنواختی وجود دارد که در صنعت پرکاربرد است و در زیبایی محیط تاثیرات بسزایی دارد.
ورق پانچ مربعی نظم خاصی دارد. نه تنها اندازه ابعاد یکسان است بلکه با نظم خاصی کنار هم به صورت مربعی پانچ شده‌اند. معمولا استفاده از ورق پانچ با پترن مربع در خطوط تولید مواد خوراکی رایج است.
استفاده از ورق پانچ گشنیزی معمولا برای مبلمان یا کابینت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. طرح گشنیزی جزئیات زیبایی را به فضا می‌بخشد.
ورق پانچ مستطیلی را کمتر در صنعت دکوراتیو می‌بینیم. اما برای تولید خشکبار (خشکاندن انواع میوه)، سینی‌های پخت و پز و یا ساخت کندو‌های صنعتی بسیار کاربردی هستند.
چیدمان مثلث‌ها روی ورق پانچ مثلثی، تقریبا به گره چینی شباهت دارد. استفاده از آن را می‌توان در نمای ساختمان‌ها دید. ترکیب آن با چوب، جلوه لوکسی به نمای ساختمان می‌بخشد.
کاربرد ورق با چشمه لوبیایی را اغلب در صنعت می‌بینیم. موتور بعضی از دستگاه‌ها نیاز به حفاظ دارد و اشکال بیضی شکل، علاوه بر محافظت از موتور، اجازه رد و بدل شدن هوا را داده و از داغ شدن آن جلوگیری می‌کند.
ورق مشبک با پترن لوزی می‌تواند در صنعت و یا برای زیباسازی فضای شهری مورد استفاده قرار گیرد. البته چشمه با هندسه لوزی کمتر مورد استقبال قرار گرفته و نسبت به بقیه اشکال کاربرد چندانی ندارد.
استفاده از ورق سوراخکاری شده با پترن لانه زنبوری به عنوان دیوارپوش داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. عبور نور از این ورق‌ها جلوه خاصی به فضای داخلی ساختمان می‌بخشد.
با انواع پترن یا الگوی پانچ، روی ورق آهنی آشنا شدیم؛ اما سوالی که ممکن است مطرح شود این است که آیا می‌توان روی هر ورقی این الگوها را ایجاد کرد؟ فرایند پانچینگ تقریبا روی هر ورق فولادی امکان‌پذیر است اما می‌تواند کیفیت متفاوتی را ارائه دهد. بعضی از ورق‌ها قابلیت ماشین‌کاری بالایی دارند و در عین استحکام بالا انعطاف‌پذیرند. این موضوع قیمت ورق پانچ را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
یکی از بهترین ورق‌ها برای پانچ، ورق استیل است (البته کلیه ورق‌های ضد زنگ می‌توانند پانچ شوند). به طور کلی ورق‌های فولادی، آلومینیومی، مسی و برنجی برای پانچ مناسب هستند. هرچند که فرایند پانچینگ یک روش مفید برای تولید انواع ورق‌ها است، اما برخی از آنها برای پانچینگ مناسب نیستند یا ممکن است با مشکلات خاصی مواجه شوند. در زیر، نمونه‌هایی از ورق‌هایی که بهتر است با احتیاط بیشتری پانچ شوند، ذکر می‌کنیم:
جمع‌بندی
با رشد روزافزون تکنولوژی، می‌توان انتظار داشت که طراحی و الگوهای پیشرفته‌تر و چشمه‌هایی با قابلیت‌های بیشتر در آینده‌ای نزدیک، دنیای ورق پانچ را به سطح جدیدی از کارایی و خلاقیت برسانند و حتی منجر به کاهش قیمت ورق پانچ شوند. البته در حال حاضر با درک بهتر از طراحی، الگوسازی و چشمه ورق پانچ، می‌توانیم به طراحی و تولید محصولات با کیفیت بیشتر و استفاده بهینه از ورق‌ها دست یابیم. امیدواریم مطالب فوق مورد توجه شما قرار گرفته باشد. استعلام و بررسی نمودار قیمت ورق پانچ با الگوهای مختلف از سایت مرکز آهن قبل بررسی است.
اگر شما هم برای پروژه خود به دنبال ورق پانچ خاصی بودید و تجربه‌ای در این زمینه دارید، میتوانید با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.