تست لوله با هدف آزمایش و بررسی میزان فشار و مقاومت لوله ها در صنایع مختلف در دستور کار قرار می گیرد. انجام این تست تضمین کننده کیفیت طراحی و مهندسی در صنایع گوناگون است. هدف اصلی بکارگیری انواع روش تست لوله، پیدا کردن آثار نشتی، نقص در لوله ها یا آسیب در ساختار آنها است.
به عنوان مثال، با تست فشار لوله گاز در صنایع مرتبط، شکستگی یا نشت در خط لوله انتقال گاز شناسایی می شود تا فجایع زیست محیطی یا انسانی پیش نیاید. با این تفاسیر نحوه تست لوله یک مرحله ضروری برای اثبات ایمنی و عملکرد صحیح سیستم ها محسوب می شود.
استفاده از انواع روش تست لوله، علاوه بر اینکه نقص و آسیب در تجهیزات را کشف می کند، حداکثر فشار کاری ایمن برای یک سیستم را نیز تعیین می نماید. طی این عملیات، میزان مقاومت و استحکام سیستم در برابر فشار بالا ارزیابی می شود تا تبیین شود که آیا سیستم قادر است در شرایط واقعی عملکرد مناسبی ارائه دهد یا خیر. انجام منظم این بررسی ها، ایمنی عملکرد را در هر صنعتی که با سیستم های تحت فشار سر و کار دارد، بهینه می کند. در ادامه به معرفی روش های تست و نحوه تست لوله می پردازیم:
در وهله اول تست لوله فاضلاب، گاز، آب و دیگر سیالات باید از نظر ظاهری و با چشم غیر مسلح باشد. هر گونه اثر رسوب، نشتی، خوردگی، زنگ زدگی، فرورفتگی، پوسیدگی یا تغییر رنگ می تواند روند جریان یکنواخت ماده را دچار اختلال کند و یا مشکلی به وجود آورد. بازرسان با بررسی بصری لوله اطلاعات کلی، ارزشمند و قابل استنادی درباره شرایط لوله به دست می آورند.
برای انجام تست پنوماتیک، هوای فشرده را وارد لوله می کنند تا سلامت ساختار آن را بررسی کنند. این روش تست لوله زمانی کاربردی است که استفاده از آب برای ارزیابی عملکرد لوله غیر ممکن باشد. به عنوان مثال در صنایع انتقال گاز، نمی توان از طریق پر کردن لوله از آب، نقص ها را کشف کرد یا پی به انتقال یکنواخت سیالات توسط لوله برد. تجهیزاتی که در برابر این تست عملکرد خوبی داشته باشند، تجهیزاتی ایمن برای مهار و انتقال گازها محسوب می شوند. برای اطلاع از به روزترین قیمت لوله کلیک کنید.
این روش تست، شبیه به روش پنوماتیک است با این تفاوت که لوله از آب پر می شود. نحوه تست لوله در این روش بدین ترتیب است که این تجهیزات را با آب پر می کنند تا فشاری بالاتر از سطح تعیین شده را تجربه کنند. سپس واکنش لوله را بررسی می کنند تا نقاط ضعف، آستانه توان و نشتی احتمالی تعیین شود. با انجام این روش مشخص می شود که آیا لوله می تواند به طور یکنواخت، سیال را انتقال دهد یا خیر.
روش تست لوله اولتراسونیک این گونه است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ارسال به درون لوله استفاده می شود تا بدون آسیب به این تجهیزات، عملکرد و کارکرد آن را بررسی کند. هر گونه تغییر در امواج صوتی بیانگر اختلال در ساختار لوله است.
نحوه تست لوله به روش رادیوگرافی چنین است که از اشعه ایکس یا گاما برای نفوذ به درون لوله و کشف ایرادات احتمالی استفاده می شود. آنچه حاصل می شود تصاویر رادیوگرافی شبیه آن تصویری است که در پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد و می توان با بررسی آن ها ترک، حفره و ایرادات احتمالی را پیدا کرد.
در این روش یک نمونه از لوله که در میان آن شیار v شکل وجود دارد، تحت آزمون قرار می گیرد. با یک ضربه زن پاندولی، انرژی مشخصی به مدل تحت بررسی وارد می شود تا انرژی جذب شده توسط آن در هنگام شکست محاسبه شود. انرژی که نمونه جذب می کند، بیانگر سطح چقرمگی لوله است. یکی از انواع روش تست لوله فولادی، همین شیوه است.
این روش تست لوله یک روش غیر مخرب است که با ایجاد میدان مغناطیسی، مشکلات احتمالی که در لوله وجود دارد را افشا می کند. این روش تست لوله فولادی هر مانعی که بر سر راه انتقال یکنواخت سیالات توسط لوله وجود داشته باشد را کشف می کند.
شناخت انواع و روش تست لوله های فولادی به دلیل کاربرد گسترده آن ها در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، پتروشیمی، عمرانی، خودروسازی و نیروگاه ها بسیار مهم است. انجام تست هیدرولیکی لوله ها و سایر روش های بررسی، مهندسان را از کیفیت و دوام لوله در شرایط سخت مطمئن می کند.
همچنین باعث افزایش ایمنی در کاربردهای حساس می شود که هر گونه نشت ممکن است به انفجار منجر شود. برای رعایت استانداردهای بین المللی، تشخیص دقیق نقص های ساختاری و کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری باید از انواع روش های تست لوله استفاده کرد. قیمت آهن را اینجا ببینید.
انتخاب بهترین روش تست لوله به عوامل مختلفی مانند نوع لوله، متریال تشکیل دهنده لوله، ماده سیال داخل لوله، شرایط محیطی و همچنین استانداردها و مقررات صنعت مربوطه بستگی دارد. به عنوان مثال نحوه تست لوله کشی آب به وسیله فشار آب، دود، دستگاه پمپاژ یا تست هیدرولیکی است.
در این روش ها گاز یا ماده سیال با فشار وارد لوله می شود تا نقص احتمالی یا عدم یکنواختی قابل تشخیص شود. برای تست لوله ۵ لایه هم معمولا از دستگاه پمپ استفاده می شود که آب را با فشار درون لوله ها بفرستد و در طول این فرایند فشار را با دستگاه گیج فشارسنج کنترل می کنند.
چنانچه افت فشار رخ دهد، یعنی لوله نشتی دارد. بنابراین انواع روش تست لوله که شامل روش های مخرب نظیر تست هیدرواستاتیک و ضربه چارپی و روش های غیر مخرب مانند بازرسی ذرات مغناطیسی و اولتراسونیک می شود را باید بر اساس مجموعه ای از مولفه ها تعیین کرد.
برای محاسبه فشار تست خط لوله از 1.5 برابر فشار بیشتر مطابق با فشار معمول خط لوله استفاده می کنند تا طی 24 ساعت بررسی کنند که آیا لوله توان کارکرد در شرایط سخت تر را دارد یا خیر. برای محاسبه دقیق فشار تست خط لوله از فرمول زیر استفاده می شود:
P_t = 1.5 * P_d
P_t در این فرمول بیانگر فشار تست خط لوله و P_d فشار معمول خط لوله است. محاسبه فشار تست خط لوله بر اساس استانداردهای رایجی انجام می شود:
استاندارد ASME B31.8: استاندارد تست خط لوله های انتقال گاز طبیعی
استاندارد ASME B31.9: استاندارد تست فرآورده های نفتی
سوالات متداول
روش های تست لوله شامل بررسی ظاهری لوله، تست هیدرولیک، تست پنوماتیک، تست ضربه چارپی، تست ذرات مغناطیسی، رادیو گرافی و تست التراسونیک است که بیانگر سلامت لوله ها و توان آن ها برای انتقال یکنواخت مواد است.
انتخاب بهترین روش تست لوله به عوامل مختلفی مانند نوع لوله، متریال تشکیل دهنده لوله، ماده سیال داخل لوله، شرایط محیطی و همچنین استانداردها و مقررات صنعت مربوطه بستگی دارد.
انواع روش تست لوله که شامل روش های مخرب نظیر تست هیدرواستاتیک و ضربه چارپی و روش های غیر مخرب مانند بازرسی ذرات مغناطیسی و اولتراسونیک می شود را باید بر اساس مجموعه ای از مولفه ها نظیر نوع کاربرد، جنس لوله، نوع سیال و … تعیین کرد.