آموزش دستورالعمل داربست بندی

2 ماه پیش10321بازدید0دیدگاه3.8امتیاز (30 رای)
آموزش دستورالعمل داربست بندی

تامین ایمنی یک ساختمان بحث مفصلی است که مقاله ‌های متعددی راجع به آن نوشته شده است. از فونداسیون و اسکلت گرفته تا عایق ‌بندی داخلی ساختمان همگی جهت ایمنی ساختمان بایستی انجام شود. ولی ایمنی حین انجام کار مساله مهم دیگری است که باید به آن پرداخته شود. کارگران موقع اجرای امور ساختمان ‌سازی به خصوص برای ساختمان‌ های بلند و دو طبقه به بالا نیاز به چیزی دارند که ضمن تامین امنیت آن ها به انجام سریع امور ساخت‌ و ساز کمک کند. یکی از این روش‌ های اجرایی داربست بندی است که انواع مختلفی دارد. لازم به ذکر است داربست فلزی بیشترین کاربرد را در پروژه های ساخت و ساز دارد. لوله داربستی نیز المان اصلی اجرای داربست می باشد که شما می توانید قیمت لوله داربستی را از لینک آن دریافت نمائید. برای توضیحات بیشتر در مورد داربست بندی و انواع آن خواندن ادامه مطلب توصیه می ‌شود. همچنین در این مقاله با خطرات احتمالی به هنگام استفاده از داربست و نکات ایمنی در مورد آن آشنا خواهید شد.

آموزش دستورالعمل داربست بندی

اجزا داربست بندی چیست؟

داربست یا Scaffold یک سازه موقتی است که برای کمک به ساخت ساختمان ‌های بلند و مرتفع به منظور دسترسی به نقاط دوردست سازه استفاده می‌ شود. این سازه موقتی به صورت دارهای افقی و عمودی توسط بست ‌هایی محکم شده و بعد از پایان کار و تکمیل ساختمان اجزای داربست از هم باز می‌ شوند. داربست می ‌تواند چوبی یا فلزی باشد ولی از هر جنسی که هست بایستی بستن آن توسط افراد متخصص و با رعایت کامل نکات ایمنی انجام شود.

نکات راه پله داربستی کارگاهی

پله داربستی نوعی سازه پیش ساخته شده است که در هنگام ساختمان ‌سازی، دسترسی امن به طبقات بالاتر را فراهم می‌ کند. پله داربستی بسته به ارتفاع می ‌تواند بین ۴ الی ۸ پایه داشته باشد. این پله به ‌راحتی باز و بسته می ‌شود و فضای کمی را نسبت به داربست سنتی اشغال می ‌کند. ضمن اینکه پله داربستی بدون نیاز به تخصص خاصی نصب و اجرا می‌ شود و حتی یک کارگر ساده نیز می‌ تواند عملیات مونتاژ آن را به عهده بگیرد.

انواع داربست های فلزی ساختمان

داربست بندی بسته به نوع مصرف در انواع مختلفی بسته می ‌شود که در ادامه به توضیح هرکدام پرداخته خواهد شد.

داربست چوبی: یکی از انواع داربست ‌های ثابت داربست چوبی بوده که اجزای تشکیل دهنده آن شامل خرک، پل موقت و تخته است. ساخت اینگونه داربست ‌های چوبی نیاز به نردبان ‌های مخصوص دارد که از طریق آن  کارگران بتوانند به قسمت ‌های مختلف ساختمان برسند.

داربست فلزی: یکی دیگر از انواع داربست از نوع فلزی است که ساختار آن توسط لوله ‌های فولادی با قطر ۴۸ میلیمتر تکمیل می‌ گردد. این لوله‌ ها اصطلاحا لوله‌ فولادی پنج سانتیمتری نام دارند که ضخامت آن باید حدود ۴ میلیمتر باشد. بست ‌ها در این نوع داربست بسیار حائز اهمیت هستند و اگر به درستی بسته نشوند احتمال ریزش داربست وجود خواهد داشت.

داربست مثلثی: یکی از پرطرفدارترین داربست ‌ها از نوع مثلثی بوده چرا که کاربرد بسیار راحتی دارد. اجزای تشکیل دهنده آن فریم ‌ها یا قاب ‌های مثلثی شکل هستند و به صورت نر و ماده به هم متصل می گردند. این داربست دارای اجزای مورب ثابتی هست که میزان باربری آن را تا چندین برابر بیشتر می‌ کند. همچنین این داربست به ‌راحتی باز و بسته می ‌شود و اجرای آن نسبت به دیگر داربست ‌ها با سرعت بیشتری و بدون نیاز به فرد متخصص انجام می‌ پذیرد. نکته قابل توجه این است که این داربست در دسته داربست ‌های مدولار Medullar قرار دارد.

اجزای تشکیل دهنده داربست

داربست معلق: به آن جهت به آن معلق می ‌گویند زیرا پایه های آن به زمین متصل نیست و تکیه‌ گاه آن به جای زمین، دیوارهای ساختمان می باشد. کاربرد این داربست برای مکان هایی می باشد که امکان نصب داربست روی زمین وجود نداشته باشد. همچنین داربست معلق در ساخت ساختمان ‌های خیلی بلند مثل آسمان‌ خراش ‌ها بیشتر قابل مشاهده است؛ به ‌این دلیل که به جهت ارتفاع خیلی زیاد از سطح زمین امکان نصب داربست از زمین وجود ندارد، ضمن اینکه انجام این کار هزینه ‌های خیلی زیادی به دنبال خواهد داشت. ازاین رو برای رفع این مشکل داربست معلق بهترین گزینه به نظر می‌ رسد.

داربست چکشی ستاره: این داربست که در دسته داربست‌ های مدولار قرار دارد به‌ واسطه پایه‌ های عمودی و مهارکننده افقی اجرا می ‌شود، اتصال پایه‌ های این داربست به همدیگر توسط پین و مغزی امکان پذیر است. داربست‌ های نوع مدولار معمولا نصب و اجرای راحتی دارند و به ‌راحتی باز و بسته می ‌شوند. این نوع داربست چکشی ستاره برای هر ارتفاعی امکان اجرا دارد، به ‌راحتی جابجا شده و عملیات مونتاژ آن به سهولت انجام می گیرد. از این رو برای داربست بندی نمای ساختمان‌ ها و تاسیسات مختلف نظیر تاسیسات پالایشگاه و پتروشیمی مناسب عمل می ‌کند.

داربست چکشی کاسه ‌ای: این داربست تقریبا شباهت زیادی به داربست چکشی ستاره ‌ای دارد و باز هم از نوع مدولار است. برای اجرای این نوع داربست به پایه و مهار کننده نیاز بوده ضمن اینکه این داربست نیز عملیات مونتاژ راحتی دارد.

اجزای تشکیل دهنده داربست

با وجود اینکه داربست ‌ها در انواع مختلفی وجود دارند اما می ‌توان گفت که تقریبا اجزای تشکیل دهنده آن ها باهم مشترک است. شاید در مواردی کم و زیاد شود اما به طور کلی اجزای تشکیل دهنده داربست عبارتند از:

شمع مایل، لوله‌ های مهار کننده، پایه‌ های عمودی، لوله‌ های افقی، ستون ‌ها، لوله‌ های زیر تخته ‌ای، قید دیوار درگاهی، قید، میله شکاف ‌دار اتصال، پایه مهار، دیسک‌ های افقی داربست، صفحه پله و بست پله‌ ای، پل، بست راست گوشه، اتصالات پل زیر سقف، بست گردان، بست لوله زیر تخته ‌ای، صفحه زیر ستون، بست گردون، بست برشی، مهار انتهایی، پایه قابل تنظیم، تخته داربست، کفشک چوبی، توپک ‌های پلاستیکی، کاور داربست، جک داربست، چرخ داربست متحرک، نردبان، سیم مخصوص داربست، کفشک پایه و بالابر.

برخی دیگر از اجزای تشکیل دهنده داربست شامل:

  • Ledger : لوله ‌ای که از خم شدن لوله استاندارد جلوگیری می ‌کند.
  • Transform : لوله‌ ای که لوله‌ های پایه درونی و بیرونی را به هم متصل می ‌کند.
  • سکوی کار که platform نام دارد.
  • برای توزیع بار بین لوله‌ های عمودی و زمین از بیس پلیت Base plate استفاده می ‌شود.
  • برای زمینه هایی که نرم هستند از تخته دیگری به نام Sole plate در زیر بیس پلیت استفاده می ‌گردد.
  • گیره ‌های نگهدارنده قرنیز یا Toe board clip برای ایمنی کارگران روی قرنیزها کار گذاشته می ‌شوند.
  • لوله‌ های اریبی که بین لوله‌ های عمودی و به جهت افزایش استحکام آن ها کار گذاشته می ‌شوند Brace نام دارند.
  • لوله‌ هایی که به منظور حفظ ایمنی کارگران و جلوگیری از سقوط آن ها در داربست نصب می‌ شوند Guard rail نام دارند.

آیین نامه ایمنی داربست

انواع بست ‌های داربستی استاندارد

از مهمترین اجزای یک داربست، بست ‌های آن است که مثل خود داربست انواع مختلفی دارد. نمونه بست‌ های داربست شامل بست قائم یا بست تک پیچ، بست دو پیچ، بست چهار پیچ و بست گردون هستند که هرکدام از این بست‌ ها برای متصل کردن بخش ‌های به خصوصی از داربست بکار گرفته می ‌شوند.

آیین نامه ایمنی داربست

نصب داربست بایستی با رعایت کامل اصول ایمنی انجام شود، در غیر اینصورت برای کارگران و حتی عابران پیاده خطرآفرین خواهد شد. نکاتی که در ادامه بیان می ‌کنیم به جهت ایمنی هرچه بیشتر کار با داربست است.

  • پایه‌ های عمودی یا استاندارد داربست بایستی همگی در یک خط مستقیم قرار بگیرند.
  • فاصله حداکثری پایه ‌های عمودی از همدیگر نباید بیشتر از دو متر شود‌.
  • لوله‌ ها و پایه ‌های داربست باید فاقد هرگونه دفرمگی، کجی، شکستگی یا بریدگی باشند.
  • برای هر دو متر ارتفاع حدود شش الی هفت عدد پله نیاز است.
  • بهترین بخش داربست برای دسترسی به قسمت ‌های بالاتر ساختمان پله است.
  • هرگز از نردبان کوتاه و چوبی برای دسترسی به بالای سکو استفاده نشود چون احتمال شکستگی دارد.
  • تخته‌ های که روی پله‌ ها به جهت عبور و مرور قرار می گیرد، حتما باید با سیم‌ های مخصوص به پله محکم شوند.
  • تخته‌ های داربست اگر پنج متر باشند به دو میله مهارکننده زیری نیاز دارند و اگر بیشتر از پنج متر باشند به سه میله مهار کننده نیاز خواهند داشت.
  • سکوی داربست در حالت استاندارد در هر متر مربع باید ۱۵۰ الی ۲۵۰ کیلوگرم وزن را تحمل کند.
  • بهترین زاویه برای پایه ‌های نردبان با زمین حدود ۶۸ الی ۷۵ درجه است.
  • پایه نردبان داربست به ازای هر چهار متر ارتفاع، بایستی یک متر به عقب کشیده شود.
  • نردبان یکی از خطرناکترین بخش ‌های داربست است و می ‌بایست قبل از شروع کار به دقت بررسی شود. به هنگام انجام کارهای برقی ساختمان بهتر است از نردبان عایق یا نارسانا استفاده گردد‌.
  • نردبان داربست برای ایمنی هرچه بیشتر باید فلزی و حدود یک متر از محل اجرای کار بلندتر باشد.

خطرات کار بر روی داربست

خطرات کار بر روی داربست

دانستن خطرات احتمالی به هنگام کار با داربست به پیشگیری از وقوع آنها کمک می‌کند.

  • خطر احتمالی برخورد سر با اشیأ داربست: این خطر چه بخواهید چه نخواهید در جاهایی مثل داربست اتفاق می ‌افتد پس برای پیشگیری از آن حتما کلاه ایمنی و چانه بند استفاده شود‌. برای لبه‌ های داربست هم از قرنیز Toe-board استفاده گردد و همچنین نصب توری ایمنی در بالای داربست لازم و ضروری خواهد بود.
  • خطر احتمالی سقوط از ارتفاع: داربست یک سازه مرتفع است بنابراین احتمال سقوط از آن برای کارگران که مدام در حال بالا و پایین رفتن هستند وجود دارد. برای پیشگیری از این امر بایستی در قسمت ‌های مختلف داربست حفاظ ایمنی نصب شود.
  • خطر احتمالی ریزش داربست: این احتمال نیز وجود دارد که فشار وارده به داربست بیشتر از حد تحمل داربست باشد و یا از بست‌ های استاندارد برای محکم کردن پایه‌ ها و لوله ‌ها استفاده نشده باشد که در این صورت شاهد ریزش داربست خواهیم شد.
  • خطر احتمالی برق گرفتگی: گاهی پیش می ‌آید که فاصله داربست به تیرهای برق خیلی نزدیک باشد، به همین جهت احتمال برق گرفتگی به وجود خواهد آمد. برای پیشگیری از این اتفاق وحشتناک بهتر است قبل از شروع به کار فاصله ایمنی با تیرهای برق رعایت شود و کارگران لباس عایق به تن کنند.

جمع ‌بندی نهایی

داربست یک سازه بسیار مهم است که به سرعت ساختمان ‌سازی کمک می ‌کند و امکان رسیدن کارگران به بخش ‌های مختلف ساختمان را امکان‌ پذیر می‌ سازد. نصب این سازه بایستی با دقت فراوانی انجام شده و بازرسی‌ های مداوم تا پایان کار بر روی آن اعمال شود. ضمن اینکه اجرای آن را بهتر است افراد متخصص به عهده بگیرند تا جلوی خطرات احتمالی و خسارات ناشی از آن گرفته شود.

سوالات و نظرات کاربرانشما کاربران عزیز میتوانید نظرات و سوالات خود را در این بخش ثبت کنید